بررسی زوایای پنهان افزایش حداقل میزان بومی‌سازی خودروهای مونتاژی

داخلی سازی 40 درصد؛ عامل یا مانع نوآوری؟

عصر خودرو- تولید یک خودرو در کشور در حداقل‌ترین حالت ممکن بیش از 2 هزار دلار ارزبری دارد این در حالی است که ادعا می‌شود بخش عمده‌ای(حدود 70 تا بعضاً 90 درصدی) محصولات دو خودروساز بزرگ داخلی سازی شده است.

Tuesday 09 May 2023 - 16:29:00

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، این اعداد و ارقام نشان می‌دهد ارزبری یک خودرو مربوط به بخش‌هایی از آن می‌شود که یا توان تولید آن در کشور وجود ندارد و یا تولید آن با توجه به هزینه‌های موردنیاز برای تولید و ایجاد زیرساخت‌ها نسبت به واردات آن منطقی نیست. خودروسازانی که خودرو را به مصورت مونتاژی به بازار عرضه می‌کنند تا پیش‌ازاین الزام داشتند حداقل 20 درصد از محصولی را که می‌خواهند ارائه کنند را داخلی سازی کنند اما به‌تازگی صحبت‌هایی در مورد افزایش این میزان به حداقل 40 درصد شنیده می‌شود. داخلی سازی 20 درصدی با تغییر دادن برند لاستیک، باتری و چند مورد دیگر میسر بود اما برای فراتر رفتن از 20 درصد، شرکت‌های باید به سراغ قالب‌سازی قطعات و ادوات بروند. در مورد دو شرکت بزرگ خودروساز داخلی که پایه بخش عمده‌ای از محصولاتشان باهم مشترک است این ایده بهتر جواب می‌دهد اما برای شرکت‌هایی که محصول مونتاژی تولید می‌کنند و باید قطعات موردنیاز برای تولید محصولاتشان را به یک یا چند شریک خارجی تأمین کنند، این کار نه‌تنها ممکن نیست بلکه می‌تواند باعث ایجاد بحران‌های بزرگی در تولید شود. در این مطلب دلایلی که باعث می‌شود انجام این کار برای خودروسازان خصوصی ضرر آفرین و بعضاً غیرممکن باشد را بررسی خواهیم کرد.

افزایش ارزبری
اصلی‌ترین دلیلی که اجبار برافزایش درصد داخلی سازی از 20 به 40 را ایجاد می‌کند کاهش ارزبری است. اما آیا مسئولین ذ ربط می‌دانند که برای افزایش دادن سهم داخلی سازی بر اساس آیین‌نامه‌ای که خودشان نوشته‌اند، شرکت‌ها باید به سراغ چه قطعاتی بروند؟ بیشترین بخش در سهم داخلی سازی یک محصول را قطعات قالبی به خود اختصاص می‌دهد. اگر شرکت‌ها بخواهند به‌جز لوازم مصرفی مثل باتری و لاستیک و... به سراغ بخش‌های قالبی دیگر بروند، باید زیرساخت و بستر موردنیاز برای تولید را فراهم کنند. ساخت قالب یکی از هزینه‌برترین بخش‌های تولید یک خودرو و در کل تولید یک کالای صنعتی به‌حساب می‌آید. ازآنجاکه بعضاً توان تولید بخش زیادی از این قالب‌ها و دستگاه‌های تولیدکننده قطعات و همچنین مواد اولیه موردنیاز در کشور وجود ندارد، ورود به بخش قالب‌سازی تنها می‌تواند باعث افزایش میزان ارزبری بشود. به‌عنوان‌مثال اگر تولید یک شرکت عرضه‌کننده خودرو مونتاژی را 2000 دستگاه در سال در نظر بگیریم، هزینه موردنیاز برای خرید 2000 غربیلک فرمان بسیار کمتر و منطقی‌تر از خرید تجهیزات، راه‌اندازی خط تولید و... برای ساخت تنها 2000 غربیلک فرمان در سال است. این ایده می‌تواند بسیار قابل‌توجه قرار بگیرد اگر عزم جدی برای داخلی سازی در میان تمامی شرکت‌های خودروساز کشور وجود داشته باشد. در این صورت هر شرکت می‌تواند بر روی یک یا چند بخش مرتبط از خودرو تمرکز کند و درنهایت تمامی این بخش‌ها باهم به اشتراک گذاشته شوند تا محصولات متفاوت از خطوط تولید یکسان بیرون بیاید. اما این مسئله در حالی ممکن است که قرارداد یک شرکت خودروسازی مونتاژی با شریک خارجی آن‌قدر محکم و طولانی‌مدت باشد و همچنین از سوی وزارت مربوط هم آن‌قدر حمایت شود که بتواند برای تولید یک یا چند محصول در سالیان متوالی برنامه‌ریزی کند. اگر موضوع وجود چند شریک تجاری برای یک محصول که اکنون در بازار وارداتی‌ها شاهد آن هستیم ادامه داشته باشد، هیچ شرکتی حاضر نخواهد شد برای تولید چند صد یا جتی چند هزار دستگاه خودرو در سال هزینه هنگفتی را برای ساخت بستر و زیرساخت هزینه کند.

جلوگیری از نوآوری
بر اساس آنچه قبل‌تر عنوان شد، اگر یک شرکت بخواهد برای تولید یک خودرو چیزی در حدود نیمی از آن داخلی سازی کند، هزینه‌ای که برای ساخت قالب و تولید آن قطعات هزینه کرده اجازه نخواهد داد تا دائماً بتواند محصول خود را به‌روز کند. این اجبار برای تولید یک خودرو با قالب‌های مشابه می‌تواند به‌سرعت خودروسازان خصوصی را به نمونه‌های کوچک‌تری از دو خودروساز دولتی تبدیل کند که سالیان سال است ابتکار محصولاتشان به خاطر حجم بالای سرمایه‌گذاری تنها به ظواهر محدودشده است.

کاهش میزان انتقال دانش
تفاوت مهمی بین کلمه "تجربه" و "سابقه" وجود دارد. سابقه یعنی یک کار را به کررات و دفعات انجام دادن اما تجربه یعنی چندین کار جدید انجام دادن. این تعبیر ساده می‌تواند مفهوم تمرکز بر روی یک کار را به‌خوبی نقد کند. اگر یک صنعت بخواهد برای مدت طولانی یک محصول را تولید کند، در تولیدان محصول سابقه زیادی پیدا خواهد کرد و قطعاً کیفیت آن در طول زمان بالا خواهد رفت چراکه استمرار در انجام یک کار می‌تواند به مرز باعث کاهش پیدا کردن خطاها در انجام آن شود. تمرکز بر روی افزایش دادن سهم داخلی سازی می‌تواند تجربه صنایع را در تولید "یک یا چند محصول مشخص" بالا ببرد اما این کار باعث بسته شدن درهای جدید و جلوگیری از کسب تجربیات  نوین خواهد شد. بازاری که حاضر است چند برابر یک خودرو داخلی را برای خرید یک خودرو مونتاژی پرداخت کند، به دنبال کسب تجربیات جدید است و مسیر این کسب تجربیات جدید با تمرکز بر روی تولید بومی‌سازی شده به‌مرور مسدود خواهد شد.

آیا تلفیق مسیر بومی‌سازی و نوآوری ممکن است؟
پیش‌ازاین که به سراغ این موضع برویم باید یک نکته را به یاد داشته باشیم؛ هیچ خودروسازی در جهان تمامی قطعات، ادوات و فنّاوری محصولاتش را 100 در 100 داخلی سازی نکرده است. استفاده از شبکه تأمین باعث می‌شود هر شرکت به سراغ تحقیق و توسعه یک طیف از محصول حرکت کند. نکته‌ای که پیش‌تر در این مطلب هم عنوان شد اکنون از زاویه‌ای دیگر موردبررسی قرار می‌گیرد. به زبان ساده، اگر یک خودرو را به 1000 قطعه تقسیم کنیم، این تعداد در 10 بخش کلی طبقه‌بندی می‌شوند. قوای محرکه، سیستم تعلیق و فرمان، اتاق، پلتفرم، شاسی، ادوات تزئینی، سیستم‌های ایمنی، تکنولوژی و ساخت را می‌تواند 10 بخش اصلی برای ساخت یک وسیله نقلیه دانست. اگر قرار باشد یک خودروساز خصوصی که قرار است تیراژ محصولش در سال بعضاً کمتر از 1000 دستگاه باشد به سراغ ساخت تمامی این 10 فاکتور برود، عملاً باید چند صد برابر درآمد سالانه‌اش را برای ایجاد این زیرساخت‌ها هزینه کند که این موضوع اصلاً توجیه اقتصادی نداشته و به‌مرور باعث ورشکستگی شرکت‌های خصوصی می‌شود. اما این ایده در یک صورت ممکن است و آن‌هم این است که شرکت‌های خودروسازی هرکدام بر روی داخلی سازی یکی از این فاکتورها سرمایه‌گذاری کنند و در یک فضای رقابتی و با استفاده از تکنولوژی‌های منحصربه‌فرد اقدام به تولید نمایند. در موضوع تکنولوژی این موضوع بیشتر دیده می‌شود. شرکت‌های اپل و سامسونگ بااینکه در بازار دو رقیب جدی برای هم به‌حساب می‌آیند ولی برای سالیان طولانی در یک مرکز صفحه نمایشگرهای خود را تولید می‌کردند. این موضوع باعث می‌شود که یک شرکت به‌جای اینکه بخواهد بر روی ساخت تجهیزت تمرکز کرده و هزینه کند، بر روی تحقیق و توسعه و ایجاد دانش فنی تمرکز می‌کند. اما اصلی‌ترین نکته اینجاست که در این میان، دولت و وزارت خانه باید نقشی مؤثرتر را ایفا کنند!

نوشته: روزبه نوروزیان 

برچسب ها

بومی سازیارزبریخودروهای مونتاژی
مطالب مرتبط بیشتر
حکم دوم به نفع مونتاژی‌ها مصوبه قیمتی شورای رقابت برای خودروهای مونتاژی ابطال شد+ سند صنعت خودروی کشور رقابت پذیر نیست خودروهای داخلی 26 درصد و مونتاژی‌ها 43 درصد ارزان شدند تامین ارز خودروهای مونتاژی از سامانه نیما حرکت سایپا روی خط دانش با هدف بومی سازی کاهش محسوس قیمت خودروهای مونتاژی+ جدول هرگونه افزایش قیمت خودرو خارج از مصوبات را تکذیب می‌کنیم بازگشت مشوق‌های داخلی‌سازی خودرو منطقی:کاهش فاصله قیمت بازار و کارخانه سیاست وزارت است قطعات خودروهای چینی کمیاب شد پیگیری پرونده گرانفروشی خودروهای مونتاژی بازار خودرو در سراشیبی قیمت رکود در بازار مونتاژی‌ها شورای رقابت تکلیف قیمت خودروهای سواری و مونتاژی را مشخص کرد خودروها را ما تعیین قیمت نمی‌کنیم تغییر سوم قیمت مونتاژی‌ها؟ ناکامی شورای رقابت در انحصارشکنی صنعت خودرو دفاع شورای رقابت از قیمت های اعلامی خود برای خودروهای مونتاژی بررسی نکات خودرویی رئیس جمهوری در جلسه امروز شورای رقابت قیمت خودروهای مونتاژی برمی‌گردد؟ دستور رئیسی برای لغو افزایش قیمت خودروهای مونتاژی توسط شورای رقابت افت 10 تا 100 میلیون تومانی مونتاژی ها عملکرد شرکت‌های خودروساز مونتاژی بررسی و رسیدگی می‌شود شرط تحویل خودروهای مونتاژی با قیمت های مصوب قبلی چیست؟ خرید خودروی مونتاژی بعد از 17 تیر مشمول افزایش قیمت می‌شود قیمت‌های جدید خودروهای مونتاژی اعلام شد بررسی 60 دقیقه‌ای وضعیت خودروهای مونتاژی در جلسه شورای رقابت بررسی قیمت خودروهای مونتاژی روز شنبه در شورای رقابت تعمیم تجربه ناموفق قیمت گذاری دستوری به مونتاژکاران متقاضیان خودروهای مونتاژی: ثبت‌نام می‌کنیم، اما قیمت را نمی‌دانیم تداوم کاهش قیمت خودروهای مونتاژی در بازار جزییات مصوبه تعیین قیمت خودروهای مونتاژی +سند فروش خودروهای مونتاژی بر مبنای قیمت مصوب حریم جدید قیمت خودروی مونتاژی ضوابط جدید فروش و قیمت خودروهای مونتاژی اعلام شد+ نامه تاکید خودروسازان مونتاژکار بر اجرای قیمت‌های مصوب شورای رقابت خودروسازان مونتاژی باید به قیمت‌های مصوب شورای رقابت تمکین کنند قیمت خودروهای مونتاژی تعیین تکلیف می‌شود؟ ریزش 30 تا 90 میلیون تومانی قیمت خودروهای مونتاژی در بازار مصوبه شورای رقابت برای خودروهای مونتاژی اجرا می‌شود مخالف افزایش قیمت خودروهای مونتاژی هستیم تجدید نظر قیمت خودرو‌های مونتاژی سه شنبه اعلام می شود تاکید وزارت صمت بر جلوگیری از گران‌فروشی خودروهای مونتاژی سخنگوی شورای رقابت: قیمت گذاری خودروهای مونتاژی قطعی و لازم الاجراست دفتر خودرویی وزارت صمت خواستار بازنگری در قیمت خودروهای مونتاژی شد قیمت‌گذاری خودرو در ایستگاه مونتاژی‌ها خودروسازان مونتاژی از کاهش قیمت‌ها شاکی هستند قیمت گذاری برخی خودرو‌های مونتاژی 18 اردیبهشت اعلام می‌شود فهرست قیمت‌‌ جدید خودروهای مونتاژی‌ اعلام شد+ جدول قیمت خودروهای مونتاژی به تصویب شورای رقابت رسید تعیین قیمت خودروهای مونتاژی و چند ابهام جلسه شورای رقابت برای قیمت خودروهای مونتاژی بی نتیجه ماند سد ارزی قیمت‌گذاری مونتاژی‌ها احتمالا فردا قیمت خودروهای مونتاژی اعلام می‌شود قیمت‌گذاری خودروهای مونتاژی به تعویق افتاد قیمت خودروهای مونتاژی به طور متوسط بیش از 140 میلیون پایین آمد عدم طراحی و توسعه محصولات بومی، ریشه اصلی ناکارآمدی صنعت خودرو ارزبری 2 هزار دلاری تولید هر خودرو تولید هر خودرو 1750 یورو‌ ارزبری دارد مخارج ارزی خودروسازان کاهش ارزبری بیش از 37 میلیون یورو برای داخلی‌سازی قطعات میز پنجم ایران خودرو میز پنجم داخلی‌سازی خودروسازان به ارزش 56 میلیون یورو کلید خورد بومی‌سازی فناوری ساخت "اَکسل پیچشی خودرو" توسط متخصصان ایرانی توانایی 100 درصدی بومی سازی قطعات خودرو در داخل کشور صرفه جویی 191 میلیون یورویی سایپا با اجرای برنامه های داخلی سازی 13 میلیون یورو کاهش ارزبری از ابتدای سال تاکنون داشته ایم ایران خودرو گام‌های خوبی در بومی سازی تولید و عرضه محصولات جدید برداشت مسیر توسعه صنعت خودرو با بومی‌سازی کوتاه می‌شود بومی سازی 70 درصد قطعات خودرو کاهش ارزبری سالانه 133 میلیون یورویی ایران خودرو دستاوردهای 4 میز اول تعمیق ساخت داخل چه بود؟ هر گیربکس ایران خودرو 200 یورو ارزان تر از نمونه جهانی است قطعات تزیینی خودرو تولید داخل شد سایپا در همکاری با نیروهای مسلح برای بومی سازی قطعات خودرو، آرزوی دیرینه ملت و نظام را برآورده کرد 90 درصد قطعات خودروهای کامیون‌سازی مشگین‌شهر بومی‌سازی می‌شود بومی‌سازی بخش‌هایی از موتور ملی و پمپ هیدرولیک فرمان خودروها از سوی محققان کشور می توانیم سالانه بیش از 2 میلیارد دلار کاهش ارزبری داشته باشیم کاهش ارزبری پنج میلیون یورویی ایران خودرو در خودکفایی محصول تا چهارمین ماه سال هدفگذاری 343 میلیون یورو کاهش ارزبری در چهار میز توسعه ساخت داخل صنعت خودرو کاهش 400 دلاری ارزبری خودروها در یک سال محصولات جدید ایران خودرو و سایپا و استانداردهای 85گانه ورود 4 خودرو جدید به بازار پیش‌شرط موفقیت بومی‌سازی 50 قطعه از محصولات ایران‌خودرو بومی‌سازی شد تداوم نهضت داخلی سازی با حمایت مسئولان محقق خواهد شد خودکفایی درتولید ملی از سه مسیر با کاهش ارزبری بالا بومی‌سازی 9 پروژه مواد اولیه تولید با کاهش ارزبری 51. 17 میلیون یورو بومی سازی 33 قطعه با فن‌آوری بالا در جهاد خودکفایی ایران‌خودرو بومی سازی 85 قطعه از محصولات ایران خودرو کاهش ارزبری 85 میلیون یورویی در حوزه قطعات و تجهیزات صنعت خودرو 38 قطعه از قوای محرکه محصولات سایپا داخلی سازی شد ارائه 4 پیشنهاد به دولت برای واردات خودرو بدون انتقال ارز عدم ارزبری واردات خودروهای مناطق آزاد حضور پررنگ گروه سایپا در نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید نیازهای خودروسازان بومی‌سازی می‌شود ارزبری تولید هر دستگاه سمند چقدر است؟ وابستگی ارزی خودروهای پرتیراژ داخلی کاهش می یابد میزان ارزبری خودروهای داخلی چه قدر است؟ جبران زیان های ارزبری صنعت خودرو با افزایش قیمت تامین ارز با نرخ مرجع برای قطعه سازان و خودروسازان مقدور نیست خودروهای تولید داخل 23 درصد ارزبری دارند نه بیشتر قوای محرکه خودروسنگین در مسیر بومی سازی است
Back to top