گذری به اوضاع و احوال صنعت شیشه در اتومبیل
اتومبیلهای خرده شیشهدار…!
عصر خودرو : آنطور که مورخان صنعت شیشه نوشتهاند تا قبل از سال 1910میلادی به خاطر جلوگیری از صدماتی که ممکن بود در تصادف به وقوع بپیوندد، در هیچ خودرویی شیشه جلو به کار نمیرفت.
عصر خودرو : آنطور که مورخان صنعت شیشه نوشتهاند تا قبل از سال 1910میلادی به خاطر جلوگیری از صدماتی که ممکن بود در تصادف به وقوع بپیوندد، در هیچ خودرویی شیشه جلو به کار نمیرفت.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل ازصمت ، آنطور که مورخان صنعت شیشه نوشتهاند تا قبل از سال 1910میلادی به خاطر جلوگیری از صدماتی که ممکن بود در تصادف به وقوع بپیوندد، در هیچ خودرویی شیشه جلو به کار نمیرفت.
اما بین سالهای 1910 و 1940م فقط از شیشههای چند لایه در جلو خودرو استفاده میشد که هنگام وقوع تصادف، این شیشهها به جلو خودرو میافتاد… در پایان سال 1940م نخستین شیشه جلو از جنس «شیشه فشرده» تولید شد. البته هنگام وقوع تصادف این شیشهها هم به هزاران تکه تبدیل و خرد میشدند. به همین دلیل امروزه این نوع شیشه فقط در پنجرههای کناری خودرو مورداستفاده قرار میگیرد. سرانجام شیشههای جلو اتومبیل ورقهورقه که از لایههای یک در میان از شیشه و «پلیکربنات» ساخته شده بود، تولید شد. این شیشهها ایمن بودند و در ساخت آنها از 2صفحه شیشهای با یک لایه میانی از جنس «پلیبوتیرال وینیل» که در مقابل پارگی مقاوم و در عین حال انعطافپذیر است، استفاده شده است و هنگام تصادف، لایه میانی، تکههای شیشه را در جای خودش نگه میدارد و سبب میشود شیشه جلو ثابت بماند و در نتیجه دید راننده حفظ شود. از آنجایی که این شیشه خیلی سختتر بوده، بستن کمربندهای ایمنی برای جلوگیری از خسارات ناشی از تصادفات لازم و ضروری است.
قبل از ژانویه 1984، استفاده از شیشههای ورقهورقه جلو اتومبیل به دلیل ایمنی، اجباری شد. بنابراین باید استانداردهایی در شیشهها رعایت و مورد تایید قرار میگرفتند. درحال حاضر برای بررسی میزان دید باقیمانده بعد از شکستن شیشه جلو، مقاومت در برابر برخورد سر راننده و سرنشینان خودرو، مقاومت در برابر تغییرات محیط شامل درجه حرارت، رطوبت و همچنین مواد شیمیایی و پاککننده، بازدهی نور، میزان عبور نور و تغییر شکل یا انعکاس اشیا هنگامی که از پشت شیشه جلو دیده میشوند، آزمایشهای استانداردی روی شیشههای جلو انجام میشود.
البته توجه داشته باشید که اگر شیشه جلو در وضعیت نامناسبی قرار داشته باشد، باعث مردود شدن خودرو شما در معاینه فنی خواهد شد.
4 نوع از شکستگیهای متداول شیشه خودرو شامل شکستگی ستارهای، موجی، نیمموجی و موجی ـ ستارهای است. توصیه میشود اگر شکستگیها در محدوده دید راننده باشد و قطری بیش از 15 میلیمتر داشته باشد، یا اگر بیش از 2 شکستگی وجود داشته باشد، شیشه جلو خودرویتان را تعویض کنید. بازسازی شیشه جلو در واقع یک صرفهجویی برای شما و شرکت بیمهکننده شماست، چراکه هزینه بازسازی کمتر از هزینه تعویض شیشه جلو است.
رفاقت بیشتر با شیشههای جدید اتومبیل
در سالهای اخیر شرکتی به نام «کورنینگ» اعلام کرده، قصد دارد شیشههایی به نام «گوریلا گلاس» برای خودروها تولید کند که از شیشههای معمول سبکتر است و در عین حال مقاومت بیشتری دارند. این شیشهها محکمتر از انواع معمولی است و در برابر ضربه و برخورد سنگریزهها مقاومتر هستند. با کاربرد این نوع شیشهها، شیشه جلو خودرو در تصادفات، خسارت کمتری به سرنشینان وارد خواهد کرد. همچنین این شرکت محصول دیگری در دست طراحی و توسعه دارد که به شیشههای انعطافپذیر معروف هستند و پیشبینی میشود با ورود آنها به بازار، خسارت ناشی از شکستن شیشه و خرد شدن آن، کاهش چشمگیری پیدا کند.
استفاده از فیلم محافظ در شیشه جلو
در این روش لایهای محافظ از بیرون شیشه خودرو روی آن چسبانده میشود که ضد خش بوده و ضخامتی حدود 0/3 میلیمتر دارد. این لایه شیشه جلو را حدود 4 برابر مقاومتر کرده و از شکستن و خرد شدن احتمالی آن بهدلیل برخورد سنگریزه، ممانعت به عمل میآورد.
استفاده از شیشههای ایمن لایهای
این نوع شیشهها دارای یک لایه نازک انعطافپذیر از پلاستیک شفاف «پلی وینیل بوتیرال» «پیویبی» هستند که بین 2 لایه شیشه قرار میگیرد و باعث مقاوم شدن آن میشود. با وجود این شیشه در خودروها، در صورت برخورد سنگ، غشای پلاستیکی مانع از شکستن و ریخته شدن قطعات شیشه میشود، آن را در جای خود نگه میدارد و بدین ترتیب، جراحت ناشی از پرتاب شیشه کاهش مییابد. از طرفی این شیشهها از عبور صداهای با فرکانس بالا جلوگیری میکند و تا 97درصد از اشعه ماوراءبنفش خورشید را نیز جذب کرده و مانع عبور آن به داخل اتاق خودرو
میشود.
استفاده از فناوری نانو در ساخت شیشه
استفاده از فناوری نانو در ساخت شیشه خودرو، باعث شده تا علاوه بر بهبود خواص عبور نور و خاصیت خودتمیز شوندگی، مقاومت و استحکام آنها در برابر ضربه و خط و خش افزایش یابد. مواد نانو با رسوخ در خلل و فرج شیشه باعث افزایش خاصیت پیوستگی مولکولی شیشه خواهد شد و آن را در برابر برخورد احتمالی سنگریزهها مقاومتر خواهد کرد. اضافه کردن «اکسید تیتانیوم» به شیشه خودروها، علاوه بر قابلیت دفع آلودگی و رطوبت، آنها را در برابر خط و خش و ضربه نیز مقاوم میکند. همچنین این شیشهها در برابر شویندههای شیمیایی و اسیدهای ملایم نیز مقاومت بیشتری داشته و تحمل درجه حرارت تا 250 درجه سانتیگراد را دارند.
اسطورههای صنعت شیشه اتومبیل
شاید اگر شیشههای ایمنی کشف، اختراع یا تولید نمیشدند، صنعت اتومبیلسازی در جهان، اوضاع دیگری داشت. اما در پی کشف تصادفی شیشه ایمنی، در واقع اتومبیلها، از اینکه تبدیل به هیولاهایی برای زخمهای عمیق بر کالبد انسان شوند یا مسئولیت قتلهای دستهجمعی انسانهای بیگناه را به گردن بگیرند، نجات یافتند.به عقیده مسئولان و متخصصان صنعت شیشه، کشف تصادفی شیشه ایمنی زمانی انجام شد که بیش از هر زمان دیگری بدان احتیاج بود، یعنی اندکی پس از اختراع اتومبیل و استفاده از شیشه در آن. احتمال آنکه اتومبیلها از کنترل خارج شوند و تصادف کنند، بسیار بیشتر از کالسکهها بود و قطعات شیشه شکسته جراحت زیادی به سرنشینان اتومبیل وارد میکرد.
البته علم ثابت کرده که انواع شیشه طبیعی نظیر شیشه معدنی از بدو آفرینش کره زمین، در طبیعت وجود داشته است. شیشه معدنی و اشکال دیگر شیشه طبیعی، مدتها پیش از آنکه کسی به فکر تغییر ترکیب، رنگ، یا شکلشان بیفتد، بر اثر گرمای شدید فعالیتهای آتشفشانی و در پی آن خنک شدن سریعشان از عناصر رایج پوسته زمین تشکیل شدند.
اسطوره کشف شیشه
منشأ نخستین شیشه صنعتی در پس پردهای از قدمت و اسطوره پنهان است. یکی از معروفترین این حکایتها را «پلینیوس مهتر» که در سده نخست میلادی میزیست، ثبت کرده است. وی که دانشمند و تاریخنگار بود، 37 جلد کتاب درباره تاریخ طبیعی نوشت. او در سال 79 بعد از میلاد، با ناوگان رومیان به سوی ساحل نزدیک «پمپئی» بادبان کشید تا به اهالی آن ناحیه در معرض خطر کمک کند اما در زیر خاکسترهای آتشفشان «وزوو» کشته شد.
«پلینیوس» تولید تصادفی شیشه را به تاجران فنیقی که بر ساحلی شنی آتشی روشن کرده بودند، نسبت میدهد. آنها ظروف خوراکپزی خود را بر قطعاتی از «ناترون» که ترکیب معدنی «کربناتسدیم» بود، قرار دادند و برای آنکه خود را گرم کنند، تمام شب آتش را روشن نگه داشتند. صبح که برخاستند در کمال شگفتی دیدند در میان خاکسترهایی که گرما تکههای «ناترون» را با «سیلیسیم» شن ترکیب کرده بود، شیشه مذاب وجود دارد. گرچه این اکتشاف تصادفی و تاریخ آن را نمیتوان تایید کرد (تخمین زده شد که در 4000 سال قبل از میلاد اتفاق افتاده باشد) اما استفاده از بطریهای شیشهای به دست مصریان در سال 1500 پیش از میلاد به طور مستند ثبت شده است. شیشه پیشینه طولانی دارد. رومیان هم از آن در پنجرههایشان استفاده میکردند. معمولا وقتی در مواضع ثابت در ساختمانها به کار میرفتند، در چارچوبهای کوچک و متعددی از جنس برنز قرار میگرفتند و حتی وقتی در پنجرههای کوچک کالسکهها و دلیجانها استفاده میشدند، با وجود شکنندگی ذاتیشان، خطر اندکی داشتند.
اما با ابداع کالسکه بدون اسب، استفاده از آن در شیشه جلو و پنجرهها به عامل بالقوهای برای بروز جراحتها تبدیل شد. در سال 1903م یک شیمیدان فرانسوی به نام «ادوارد بندیکتوس» ظرفی شیشهای را بر زمین انداخت. شیشه شکست، اما «بندیکتوس» با حیرت متوجه شد قطعات شیشه از هم جدا نشدند و ظرف شکل اولیه خود را به طور تقریبی حفظ کرد او ظرف را بررسی کرد و دریافت لایهای در درونش است که قطعات شکستههای شیشه به آن چسبیدهاند و متوجه شد این لایه از تبخیر محلولی از سریشم پنبه (بانیترات سلولز، که از پنبه و اسید نیتریک تهیه میشود) به دست آمده که در ظرف وجود داشت. حلال بر اثر ماندن در آن ظرف شیشهای سرباز تبخیر شده بود و لایهای از «سریشم پنبه» بر درون ظرف به جای مانده بود.
«بندیکتوس» این اتفاق را روی برچسب ظرف یادداشت کرد و دیگر آن را به فراموشی سپرد. اما پس از این اتفاق آزمایشگاهی، «بندیکتوس» درباره دختر جوانی که در تصادفی در پاریس به سختی جراحت دیده بود، مطلبی خواند. چند هفته بعد هم خبر تصادف مشابه دیگری را که در آن تکههای پرتاب شده شیشه، پیامدهای خطرناکی به بار آورده بود خواند و ناگهان به ذهنش رسید که شاید تجربهای که با ظرف شیشهای خرد نشدنی خود کسب کرده بود، راهحلی برای اینگونه مشکلات ارائه دهد. با عجله به آزمایشگاه خود رفت، ظرف برچسبدار را پیدا کرد و شب را در این خیال گذراند که چگونه از پوششی برای ساخت شیشه ایمنی استفاده کند. نقل شده که در همان شب با کمک پرس چاپ نخستین ورق از شیشه ایمنی را تولید کرد.
ثبت شیشه ایمنی
نام «تریپلکس» که به شیشه ایمنی جدید اطلاق شد، نشانگر چگونگی طراحی آن بود. این شیشه مانند ساندویچی بود که در آن شیشه به مثابه نان عمل میکرد و گوشت بین آن دو، صفحهای از «نیترات سلولز» بود؛ این 3 صفحه ماده شفاف با حرارت به یکدیگر متصل شده بودند. سالها طول کشید تا این فرآیند از آزمایشگاه به کارخانه راه پیدا کند و تازه در سال 1909م بود که «بندیکتوس» توانست این شیشه ایمنی جدید را به نام خود ثبت کند.
گرچه «بندیکتوس» شیشه ایمنی را اختراع کرد تا از جراحتهای ناشی از پرتاب قطعات شیشه جلو اتومبیل جلوگیری کند، اما نخستین مصرف عملی این شیشه لایه لایه این نبود. برای نخستینبار در جنگ جهانی اول از آن در عدسی ماسکهای ضد گاز استفاده شد. اما وقتی در دهه 1920م تعداد اتومبیلها و سرعت آنها به طور چشمگیری افزایش یافت، جراحتهای ناشی از شیشه مشکل بزرگی شد و استفاده از شیشههای لایهدار در اتومبیلهای امریکایی مرسوم شد.
شیشه اتومبیلتان را مقاوم کنید
شاید برای شما هم پیش آمده که در حین رانندگی، سنگی به شیشه خودرو شما برخورد کند و باعث ترکخوردگی یا شکستگی شود؟ آیا در چنین شرایطی شیشه خودرو را تعویض یا آن را ترمیم کردهاید؟ البته ترمیم شیشههای ترکخورده برای هر نوع شکستگی مقدور نیست، چون در صورتی که ترک شیشه بزرگ باشد، در آینده احتمال پیشروی ترک در محل شکستگی وجود دارد و از نظر هزینه هم برای صاحب خودرو مقرون به صرفه نیست. توصیه میشود هرچه زودتر برای ترمیم شیشه سنگ خورده و شکسته اقدام کنید، زیرا به دلیل پیشرفت نکردن ترک، احتمال بهبود و ترمیم شیشه بیشتر خواهد بود و برای شما هزینه کمتری خواهد داشت.
یکی از روشهای ترمیم شیشههای سنگخورده و دارای ترک، استفاده از چسبهای «سیلیکون» ویژهای است که بهوسیله اشعه ماوراءبنفش پخته و سفت میشود. هزینه ترمیم، به نسبت بزرگی ترک یا سنگخوردگی و مقدار چسب مصرف شده متغیر است. ابزار ترمیم شیشه خودرو معمولا ساخت ایالات متحده، ایتالیا و آلمان هستند اما بهتازگی کشورهایی مانند چین نیز مبادرت به ساخت آن کردهاند. اگر ترک یا سنگخوردگی شیشه بیشتر از حد معمول نباشد، اپراتورها ترمیم شیشه خودرو را با تضمین 100 درصد انجام میدهند که در چنین مواردی اثر ناشی از برخورد سنگ تا حدود 70 درصد محو میشود و احتمال پیشروی ترک روی شیشه کمتر از یکدرصد خواهد بود. دستگاه ترمیم ترک و سنگخوردگی شیشه در مدلهای مختلف تولید میشود که همگی یک کار را انجام میدهند و تنها تفاوت آنها در نوع مواد چسب یا رزین مصرفی برای ترمیم شیشه است.