به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از ایرنا ، حیاط و پشت بام را که آپارتمان ها و برج ها سال هاست از همه گرفته اند، اما هوا هم دیگر آن هوای سابق نیست. این را، هم حس وحال آدم ها تأیید می کند، هم درجه دماسنج ها، اما چه شد که این طور شد؟ آیا هوا گرم تر شده است یا پای مشکلی دیگر هم در میان است؟
«نظریه آشوب» یا «قانون اثر پروانه ای» می گوید: «بال زدن یک پروانه در یک نقطه از دنیا می تواند سبب ایجاد یک گردباد در نقطه ای دیگر شود». این پدیده به این اشاره می کند که تغییری کوچک در یک سیستم آشوب ناک چون جو سیاره زمین (مثلا بال زدن پروانه) می تواند باعث تغییرات شدید (وقوع توفان در کشوری دیگر) در آینده شود.
در این روزهای تابستانی که همه از گرمای شدید هوا می نالند، لازم نیست، جایی دور برویم یا منتظر آینده باشیم؛ شکلی دیگر و ملموس تر از همین ماجرا را همین جا در تهران و دیگر کلان شهرهای کشور می توان به وضوح دید.
آن گونه که کارشناسان هواشناسی می گویند، برج و آپارتمان های بلندمرتبه ساخته شده در چهارگوشه تهران و به ویژه در مناطق شمالی و شمال غربی این شهر به وضوح باعث گرم ترشدن هوای شهر شده اند.
این برج ها و ساخت وسازهای پرشمار که هرروز بر تعدادشان هم افزود می شود، جلو وزش باد خنک تابستانی را گرفته اند؛ بادی که شب ها از سمت ارتفاعات راهی دامنه ها می شد و هوا را تلطیف می کرد.
پرویز رضازاده، کارشناس سازمان هواشناسی، در همین رابطه در گفت وگویی با «شرق» می گوید: «میانگین هوا در دوره زمانی بلندمدت در شهرهای کشور نشان می دهد بیشینه دما به نسبت خیلی اندکی افزایش پیدا کرده- مثلا در تهران در حد کمتر از پنج دهم درجه - اما تغییرات کمینه دما بسیار محسوس تر افزایش پیدا کرده است- در تهران تا دو درجه افزایش را هم نشان می دهد- یکی از دلایل مشخص ماجرا این است که فضاهای شهری خواه ناخواه به دلیل مصرف سوخت های فسیلی، تردد و حضور خود انسان ها و غذاخوردنشان و از آن مهم تر ساخت و سازها و بلندمرتبه سازی ها که باعث تولید گرما و جلوگیری از تغییر در چرخش هوا می شود، باعث گرم ترشدن هوا شده اند. در شهر تهران در فصل تابستان بارها دمای ٤٢ درجه ثبت شده است یا در سال ٥٢ خود من خاطرم هست که ٤٣ درجه هم ثبت شد. من در آن دوران کنکوری بودم و آن روز را یادم هست، به همین دلیل است که می گویم بیشینه خیلی تغییر نکرده است اما کمینه تغییر کرده است».
طبق گفته این کارشناس هواشناسی: «ساخت وسازهای فراوان در مناطق شمالی شهر، جلو باد کوه را که قبلا به راحتی به بیشتر نقاط شهر می رسید گرفته است و به این دلیل دمای خنک کوه نمی تواند پایین بیاید، این ساخت وسازها مثل یک مانع جلو باد را گرفته اند، همین الان و در گرم ترین روزهای سال هم اگر کسی در تهران به دره کن و سولقان برود، بعد از غروب آفتاب بلافاصله متوجه وزش باد خنک از سمت کوه می شود اما این باد با مانع ساختمان ها مواجه می شود و از یک جایی به بعد بیشتر نمی تواند برود، همین مسائل باعث شده است کمینه دمای هوا در شهر تهران تغییر کند و افزایش داشته باشد».
رضازاده همچنین می افزاید: «مورد دیگر، تردد پرشمار خودروها در شب ها و روزهای تهران است، این شهر،چه ساعت ١٢ ظهر و چهار عصر و چه ١٢ شب و چهار صبح، هیچ وقت از خودروهای در حال آمدوشد خالی نمی شود؛ به هرحال اینها مصرف سوخت فسیلی دارند و گرما تولید می کنند. به این موارد صنایع و کارخانه ها و افزایش کلی دمای هوا را هم اضافه کنید. این ماجرا فقط مختص شهری مثل تهران نیست، در همه شهرهای بزرگ کشور مشابه این را می توان دید».
این کارشناس هواشناسی در پاسخ به این سؤال که آیا وضعیت هرسال به همین شکل، روند افزایشی و گرم ترشدن را خواهد داشت یا خیر، به «شرق» گفت: «با این وضعیت، برای بخشی از ماجرا چون به رفت وآمد و افزایش جمعیت و ساخت وسازها مربوط است، نمی شود خیلی کاری کرد؛ اما بُعد دیگر ماجرا به گرمایش کلی زمین مربوط است؛ تا موضوع انتشار گازهای گلخانه ای کنترل نشود، روند افزایش تشدید خواهد شد، ولی اگر گازهای گلخانه ای کنترل شوند، این روند افزایشی کنترل می شود. ولی در هر صورت نرخ افزایش دما ثابت می ماند مثلا یک دهم در پنج سال افزایش را در هر صورت خواهیم داشت، اگر همه کشورها به تعهدات خودشان که در اجلاس کوپ ٢١ پاریس به آن تعهد دادند عمل کنند، این روند افزایشی کنترل می شود».
درهمین حال روز گذشته خبرگزاری ایسنا به نقل از نیچر ورلدنیوز مطلبی منتشر کرد که در آن آمده بود؛ کارشناسان ناسا اعلام کردند: ٢� ١٦ می تواند گرم ترین سال ثبت شده در جهان باشد. طبق بررسی های ناسا در شش ماه نخست سال جاری میلادی، رکورد دمایی جدیدی به ثبت رسیده است و هرکدام از شش ماه نخست سال ٢� ١٦ در سطح جهان نسبت به رکوردهای پیشین گرم ترین بوده است.