به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از جی‌آی‌اس‌پی‌، سنسور ضربه یکی از قطعات داخلی خودرو است که می توان آن را میکروفونی نامید که بر روی بلوک موتور، سرسیلندر یا ورودی مانیفولد قرار می گیرد. این امر به دلیل آن است که وظیفه این قطعه دریافت لرزش های ایجاد شده بوسیله ضربات موتور یا بدسوزی است. ضربه زنی در موتور در اثر احتراق زود هنگام یا خود سوزی مخلوط سوخت و هوا ایجاد شده و در صورت تداوم آسیب های جدی به قطعات موتور وارد می کند. به همین دلیل این قطعه در در بخش هایی از خودرو که بیشترین لرزش را دارند نصب می شود. از جمله صدماتی که ضربات می توانند به خودرو وارد کنند می توان به ترک خوردن و ذوب شدن پیستون، صدمه به شمع ها و خم شدن شاتون اشاره کرد.

سنسور ضربه در ارتباط با کامپیوتر خودرو (ECU) بوده و پس از چک کردن و اندازه گیری لرزش ها و ضربات (یا در واقع ضبط صداهای ناشی از ضربه)، اطلاعات ناشی از آن ها را به صورت پیوسته به ECU ارسال می کند. به دنبال آن در صورتی که اطلاعات ارسالی به کامپیوتر خودرو با استانداردهای ECU مطابقت داشته باشد، ECU عکس العملی نشان نمی دهد، اما در صورت عدم مطابقت با میزان استاندارد، ECU این سیگنال ها را جهت تغییر زمان جرقه و میزان پاشش سوخت استفاده کرده تا از بدسوزی و لرزش جلوگیری کند و یا آن ها را به حداقل برساند.

شکل 1: سنسور ضربه

سنسور ضربه  یک سنسور پیزوالکتریک است که شامل یک کریستال حسگر پیزوالکتریک و یک مقاومت بوده که  در داخل دو قاب مرتعش چدنی قرار می گیرد. بدین ترتیب در این قطعه بر اثر ضربه و یا فشار مقاومت تغییر می کند. زمانیکه لرزش رخ می دهد این کریستال میزان کمی ولتاژ تولید کرده و ولتاژهای خروجی را به صورت سیگنال هایی به ECU ارسال می کند. عملکرد این سنسور به صورت کیفی بوده و در صورتی که ECU سیگنال های ضربه ای انفجاری دریافت کند، زمان جرقه را تغییر داده و نسبت سوخت به هوا را غنی تر کرده و بدین ترتیب از تکرار این عمل و صدمه دیدن اجزاء موتور جلوگیری می کند.

به طور معمول در خودروها از یک ناک سنسور استفاده می شود اما در برخی موتورهای پیشرفته از چند ناک سنسور در بخش های مختلف استفاده می گردد.

لازم به ذکر است که گاهی ممکن است سنسور خطا کند و بر خلاف واقع اعلام وضعیت بحرانی نماید. این خطا ممکن است به دلیل نامرغوب بودن سوخت باشد که باعث می شود ناک سنسور وارد عمل شده و بدین ترتیب از قدرت موتور کاسته و این ذهنیت را بوجود آورد که جایی از خودرو دچار مشکل شده است. این حالت به دلیل نامناسب بودن عدد اکتان بنزین می باشد که در این صورت بهتر است نوع بنزین عوض شده و برای مثال برای مدتی از بنزین سوپر استفاده کرد. پایین بودن اکتان بنزین باعث می شود که در داخل محفظه احتراق احتمال خودسوزی بنزین در مرحله تراکم افزایش یافته و در نتیجه در زمان جرقه زنی، انفجار با قدرت بیشتری رخ دهد که باعث ایجاد ضربه به بدنه موتور و در پی آن فعال شدن سنسور ضربه گردد. در چنین حالتی اگر با عوض کردن نوع بنزین مشکل حل نشده و همچنان سنسور ضربه فعال باشد، می تواند مشکل از خود سنسور ضربه بوده که نمی تواند میزان دقیق لرزش را محسبه کند. در این صورت نیاز به تعویض قطعه می باشد.

در خودروهای جدید این سنسور بر روی پژو، سمند و پراید (S2000)، پژو 206، زانتیا، سمند LX و پارس ELX نصب می شود.

خسارتی های ناشی از سنسور ضربه معیوب و نشانه های آن
لرزش و ارتعاشات وارده به خودرو همواره باعث کاهش عمر قطعات و بعضا از بین رفتن آن ها می شود. هر گونه تاخیری در ارسال اطلاعات از  سنسور ضربه باعث کاهش قدرت موتور می شود. هر گونه پیشرفتی در این مورد باعث ایجاد خوداشتعالی در محفظه احتراق می گردد. اگر این مساله نادیده گرفته شود، می تواند به موتور آسیبی دائمی وارد کند. اگرچه این قطعه به ندرت خراب می شود ولی آشنایی با نشانه های سنسور ضربه می تواند در تشخیص به موقع و جلوگیری از خسارت های احتمالی کمک کند. نشانه معیوب بودن ناک سنسور معمولا در زمان های شتابگیری و تحت فشار بالا مشخص می شوند. باید در نظر گرفت که این قطعه بر روی زمان پاشش در موتور تاثیر می گذارد. از نشانه های معیوب بودن این قطعه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

روشن شدن چراغ چک خودرو
افزایش مصرف سوخت
شتابگیری کند
لرزش موتور
بالا رفتن دمای آب
نکته: در عیب یابی به روش دیاگ کدهای P0325, P0324 , P0332 مربوط به سنسور ضربه (ناک سنسور) می باشد.

در زمان عیب یابی به روش دیاگ در صورتی که به همراه کدهای فوق، کدهای دیگری نیز اعلام شود، قبل از تعویض سنسور ناک عیب های مربوط به کدهای اعلام شده باید برطرف گردد.

انتخاب سنسور ضربه باکیفیت و مناسب
از آنجایی که معیوب و یا نامرغوب بودن سنسور ضربه می تواند به موتور خودرو آسیب وارد کند و کارایی و عمر آن را کاهش دهد، لذا لازم است در انتخاب آن بسیار دقت شود. مساله ای که در اینجا وجود دارد این است که تشخیص قطعات تقلبی و اصل در میان قطعات یدکی موجود در بازار کار ساده ای نمی باشد و انتخاب قطعه باکیفیت با توجه به وجود قطعات تقلبی در بازار قطعات یدکی از دغدغه های مکانیک کاران و صاحبان خودرو می باشد. لذا جهت اطمینان از خرید همواره توصیه می گردد که از برندهای قطعات یدکی معتبر خرید کنید.

سنسورهای گروه ضربه جی‌آی‌اس‌پی مورد تائید خودروسازان بزرگی همچون ایران خودرو و سایپا بوده و تولید شده توسط تامین کننده خط تولید این خودروسازان می باشد. این قطعات با کارایی بالای خود و دقت و حساسیت بالا بهبود کارایی موتور را به همراه دارند. خدمات پس از فروش گروه جی‌آی‌اس‎‌پی یک مزیت برای قطعات محسوب شده که همواره پاسخگوی مشتریان عزیز می باشند.

جهت اطلاع از سنسورهای ضربه پراید و پژو و دیگر خودروهای داخلی می توانید به بخش محصولات سایت مراجعه نمائید.