عصرخودرو: اجاره های عملیاتی از مهمترین ارکان صنعت لیزینگ در اقتصادهای پیشرفته محسوب میشود. استفاده از اجارهای عملیاتی، معیاری از توسعه یافتگی لیزینگ در هر کشور به شمار میرود و کاربرد اینگونه اجاره ها را میتوان نمایانگر شکوفایی در دادوستدهای صنعتی مبتنی بر اعتبار در هر جامعه به حساب آورد.
هادی اصفهانی، مدیر لیزینگ صنعت و معدن در گفتوگو
با پایگاه خبری «عصرخودرو»، ضمن اشاره به اینکه مشکل اصلی لیزینگ در ایران را اگر بخواهیم به طور
ریشهای بررسی کنیم که خود شرکتهای لیزینگ به وجود
آوردند، تصریح کرد: واقعیتی که بر صنعت لیزینگ وجود دارد، حاکی از آن است که شکلگیری
لیزینگ با رشد لیزینگ در ایران دو مقوله کاملا متفاوت است، لذا باید به طور مجزا
بررسی شود تا درک درستی از شرایط حاکم بر لیزینگ داشته باشیم، ایجاد لیزینگ در ایران مدیون متخصصین این صنعت
است اما رشد لیزینگ از سالهای حدود 80 مدیون شرکتهای
خودروساز و مشکلات شرکتهای خودروساز است بهطوریکه
شرکتهای متعدد در ایران ایجاد شد و هرکدام با پرتفوی قابل توجهی فعالیت
خود را آغاز کردند.
این اتفاق به نفع ماهیت و واقعیت لیزینگ نبود و صرفا نقدینگی را به
خودروسازان منتقل کرد و لیزینگ را از مسیر اصلی خود که اجارهداری
بود، منحرف کرد.
مدیر لیزینگ صنعت و معدن افزود: صنعت لیزینگ در ایران دو نقطه عطف
داشت، سال 82 بهدلیل انباشتهشدن
موجودی شرکتهای خودروساز
و در سال 86 با افزایش قیمت خودرو به وجود آمد اما به دلیل اینکه از ابتدا نگاه
درست به لیزینگ نشده بود، مشکلات کمکم شروع شد، عدهای
گرفتار معوقات شدند، عدهای بهدلیل محدودیتهای
بانک مرکزی در نرخ سود و نوع عقود بهدنبال راهی برای فعالیت بودند و عدهای
نیز چشم بسته هرکاری که میتوانستند انجام میدادند.
هادی اصفهانی با اشاره به این مطلب که عدم تدوین قوانین درست توسط
مراجع نظارتی و عدم فعالیت شرکتهای لیزینگ در مسیر اصلی خود که اجارهداری
و خصوصا اجاره عملیاتی است، باعث شده زیرساختهای
درست شکل نگیرد و اکثر شرکتهای لیزینگ به دلالی روی آوردند، اظهار کرد:
شرکتهای لیزینگ از لحاظ ماهیت کاری تهی شدهاند
چرا که خرید و فروش یا اعطای تسهیلات در قالب فروش اقساطی کار شرکتهای
لیزینگ نیست و این امر خود موجب تورم میشود. زیرا شرکتهای
لیزینگ که خرید و فروش میکنند باید خودروهایشان یا کالای خریداری شده
را گران بفروشند و خودشان نیز سبب گرانترشدن
کالا میشوند در حالیکه اساسا لیزینگ و اجاره با هدف ارائه ابزار
کار به مصرفکننده یا کالای مورد نیاز بدون ایجاد تورم
ایجاد شده در حالیکه عقود تعیینشده
برای شرکتهای لیزینگ یا روش کار شرکتهای
لیزینگ خود موجب تورم است. باید بپذیریم
مسیری که انتخاب کردهاند اشتباه است و به دنبال عملکرد مقطعی هستند
و به ماهیت اصلی کار خود نمیپردازند.
مدیر لیزینگ صنعت و معدن اذعان داشت: به اعتقاد من در آینده بایستی
نگاه شرکتهای لیزینگ در ایران و عملکردشان عوض شود و
متولیان نقش واقعی و حقیقی درچارچوب فعالیت اصلی یعنی اجارهداری
و اجاره عملیاتی را بر عهده بگیرند،
نه بهصورت کتاب و چاپ مقالات بلکه بهصورت
عملی اجرا شود.
اگر به همین شیوه فعلی عمل کنند، شاهد نزول و صعودهای مقطعی هستند در
صورتیکه بایست ریشهای از ابزار لیزینگ در اقتصاد
و خصوصا در شرایط رکود تورمی استفاده شود.
وی افزود: زمانیکه در شرایط رکود و تورم هستیم با افزایش قیمتها
و کاهش قدرت خرید مردم، تقاضا کاهش پیدا میکند و تولیدکننده
نیز با مشکل فروش روبهرو میشود که بهترین ابزاری
که میتواند به اقتصاد کشور کمک کند، اجاره عملیاتی است که میتواند
مشکل خریدار و مصرفکننده و تامینکننده
را حل کند.
هادی اصفهانی
تصریح کرد: شرکتهای لیزینگ شاید چند سالی با خرید و فروش
امورات خود را بگذرانند ولی در نهایت مجبورند به اجاره عملیاتی تن بدهند، لذا بهتر
است قوانین و مقررات اجاره عملیاتی را پیگیری کنند و اجاره عملیاتی را بستر کار
لیزینگ قرار دهند. متاسفانه لیزینگ در ایران پوسته است و فقط بهصورت
اسمی کار لیزینگ انجام میشود. در حقیقیت شرکتهای
لیزینگ در ایران با دو عقد تعیینشده برای فعالیت یعنی اجاره به شرط تملیک و
فروش اقساطی قسمتی از کار بانکها را انجام میدهند
که هدف از ایجاد روشی به نام لیزینگ در سایر کشورها اساسا این نبوده است.
در بخش املاک و ساختمان هم شرکتهای لیزینگ بهدلیل
کسادبودن خودرو به این بخش روی آوردهاند.
حلقه مفقوده در لیزینگ ایران اجاره عملیاتی است و باید تلاش کرد که صنعت لیزینگ در
ایران با پیدا کردن راه درست بیش از این به ابزاری ناکارآمد
تبدیل نشود. بهرغم کتابها
و مجلات تخصصی کافی در این حوزه ولی متاسفانه مجریان این صنعت در این مسیر قدم برنمیدارند.
نکته دیگری که مهم و قابل توجه است نبود مرکز تخصصی برای آموزش در زمینه لیزینگ
است. در علوم بانکی ما استاد دانشگاه و دانشجو داریم اما در لیزینگ نه. در حالیکه
این شرایط وجود دارد احساس نیازی نیست پس چطور میتوان
توقع داشت که رشد کرد، واقعا کسانی که در لیزینگ نقش مجری یا
نقش نظارتی دارند کجا درحال پرورش هستند؟ چه زمانی و کجا باید به این صنعت واقعی
نگاه کرد و از جرگه خرید و فروش خارج شد. به تصور بنده اگر امروز هم این اتفاق
بیفتد، سالها ظرفیت استفاده واقعی از لیزینگ را دراقتصاد
ایران از دست دادهایم.