نسخه قابل چاپ يکشنبه ۱۸ خرداد ۱۳۹۳ - ۱۴:۴۶:۲۶
به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو» صنعت خودروسازی ایران تقریباً از سالهای دهه 30 شمسی شروع شده
و با افتوخیزهای مختلف، در حال حاضر از جایگاه ویژهای از لحاظ پیوندهای بین بخشی
در اقتصاد ایران برخوردار شده است. تلاشهای زیادی در راستای بومی کردن صنعت خودرو
در ایران در سالهای برنامه چهارم عمرانی و بعد از انقلاب اسلامی صورت پذیرفته؛ اما
هنوز در مقیاس جهانی، ایران در این زمینه پیشرفت قابل ملاحظهای نداشته است. سیاستهای
پس از جنگ عراق علیه ایران، به گسترش فعالیتهای صنایع وابسته به صنعت خودرو و تعمیق
پیوندهایی بین بخشهای صنعت منجر شد.
این پیوند از سال 69 به گسترش سهم این صنعت در سبد اقتصاد
ایران هم انجامید به نوعی که صنعت خودرو امروزه سهم بسیار بالایی در اشتغال و ارزش
افزوده در تولید ناخالص داخلی کشور دارد؛ بر اساس آمار و ارقام موجود، هم اکنون نزدیک
به 39 بنگاه خودروسازی بزرگ و 1200 قطعه ساز در کشور مشغول فعالیت هستند. که این
تعداد بنگاه فرصت شغلی برای 840 هزار نفر در این صنعت را ایجاد کردهاند از سوی
دیگر این صنعت توانسته سهم ارزش افزوده 3.6 درصدی در تولید ناخالص داخلی کشور را
بدست آورد.
فربگی صنعت خودرو در ایران بدون سیاستهای حمایتی دولت
نشدنی بود, این گسترش و رشد در دهههای 70 و 80 چنان زیاد بود که این صنعت سرآمد
صنعتهای کشور شد؛ آمار محسور کننده خودروسازان, راهاندازی سایتهای متعدد تولیدی
و کسب رتبه سیزدهم در تولید جهانی خودرو, کافی بود تا باد نخوت در این صنعت بپیچد؛
اما این باد در اوایل دهه 90 خاموش گشت و مشکلاتی چند گریبان این صنعت را گرفت. فربگی
بیش از حد این صنعت, کاهش میزان بهرهوریاش, فاصله شدید میان میزان تولیداتش از
مقیاسهای اقتصادیاش و سرانجام عدم رضایت مردم از کردار این صنعت.
حال سال اسب دوباره از راه خواهد رسید, حیوانی که در سالهای
69 و 81 برای صنعت خودرو خوش یمن بوده در سال 93 چه آوردهای برای این صنعت خواهد
داشت؟ آیا آمارهای افزایش تولید به افزایش رضایت مردم از این صنعت منجر خواهد شد؟ البته
باید دانست که مردم دلخوشی از صنعت خودروسازی ندارند, علتش را هم نباید صرفاً در
قیمت خودروها جست, بلکه عدم رضایت ابعاد دیگری هم دارد. اگر از بحث قیمت عبور کنیم
عدم تنوع در محصولات
خودروسازان و خدمات ناکافی دو مشکلی است که مردم هر از گاهی
آنها را طرح میکنند. برای حل این هر دو اکسیری به نام رقابت میتواند چاره ساز
باشد.
وقتی رقابت در صنعت جایگاه واقعی خود را پیدا کند میتوان
به آینده صنعت امیدوار شد. اگر
خودروسازان برنامهای برای تنوع تولیدشان نداشته
باشند و سیاست کاهش تعرفه
واردات خودرو نیز در سالهای آینده اجرایی شود؛ آنگاه
چالش مهمی فراروی
خودروسازان ایرانی خواهد بود آیا آنها خواهند توانست ذائقه
خریداران ایرانی را تامین کنند؟ و آیا خریداران ایرانی چشم از خودروهای پر رنگ و
لعاب وارداتی خواهند شست و همچنان به خریدهای خود از خودروهای وطنی ادامه خواهند
داد؟
نمادگرهای آماری و خروجی رسانهای
خودروسازان فعلاً خبر
افزایش تولید
خودروسازان را نشان میدهند اگر چه این اطلاعات بیانگر خروج نسبی این
صنعت
از رکود چند سال قبل است اما باید
دید که این افزایش تولید به تنوع تولید و خدمات بیشتر هم منجر خواهد شد؟
احمد فرهادی
کارشناس اقتصادی