به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو»، در این مطلب نگاهی به انواع رایج آنها داریم و به معرفی آنها می‌پردازیم تا با اسم و نامگذاری آنها آشنا شویم.

فنر بندی شمش:

فنربندی شمش، فولادی یا تخت ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین و در عین حال متدوال‌ترین نوع فنربندی در دنیای خودروسازی است که امروزه کاربرد آن در خودرو‌های سواری کمتر شده است. این فنربندی که نام آن در متون لاتین Leaf spring است، با اختراع درشکه‌ها پا به میدان صنعت گذاشت. در این فنر‌بندی چندین لایه از فنر‌های تخت ‌روی هم قرار دارند که با اتصالاتی به هم بسته می‌شوند. این لایه‌های فولادی دارای کمی انحنا هستند و چون دو سر آنها به شاسی متصل می‌شوند و محور‌ها رو یا زیر آنها بسته خواهند شد، می‌توانند با فشار آمدن به چرخ‌ها، به خاطر خاصیت انحنایی آنها و امکان بازی محدودشان، شبیه به یک جذب‌کننده نیرو و ضربه عمل کنند.
خشکی و سواری سفت و سر و صدای ناشی از اصطکاک ورقه‌های فنر روی هم از مهم‌ترین معایب این سیستم است. فنر‌های شمش توانایی بالایی در جذب نیروی‌های زیاد دارند. از دیگر مشکلات این نوع فنر این است که امکان شکستن آنها به مرور زمان وجود دارد، بعد از مدتی کارکرد نیاز به بادگیری و شکل داده شدن دارند، جاگیر هستند و مشکلاتی دیگر. از این سیستم هنوز هم در خودرو‌های سواری بارکش و محصولات کار و تجاری استفاده می‌شود. نوع دیگری از زیر شاخه‌های این نوع فنر وجود دارد که به پارابولیک معروف است. این فنر‌ها با تعداد کمتر لایه، در حدود 40 درصد وزن کمتری نسبت به انواع شمش دارند. لایه‌های این فنر‌ها دارای طول برابر هستند اما بین این لایه‌ها فاصله وجود دارد که به همین خاطر اصطکاک بین آنها از بین می‌رود. از طرفی قطر این فنر با نزدیک‌شدن به وسط و مرکز فنر، ضخیم‌تر و بیشتر می‌شود. با این تغییرات، نرمی این فنر نسبت به نمونه‌های شمش بسیار بیشتر می‌شود.

فنربندی لاستیکی :
فنربندی لاستیکی یا Rubber Spring چندان در خودرو‌های سواری استفاده نمی‌شود و می‌توان کاربرد آن را در این خودرو‌ها محدود به استفاده به عنوان ضربه‌گیر و ارتعاش‌گیر دانست. همچنین از این فنر‌ها در زیر اتاق برخی از خودرو‌های سنگین استفاده می‌شود. از مهم‌ترین ویژگی‌های این نوع فنر باید به توانایی کم دریافت ضربه، نرمی زیاد آن حتی در مقایسه با فنر‌های لول، جای‌گیری کم و قیمت ارزان نام برد. از این نوع فنر بیشتر در قسمت‌هایی که مجموعه تعلیق بازی و نوسان کمتری دارد، استفاده می‌شود و همان طور که گفته شد بیشتر به عنوان ضربه‌گیر کاربرد دارد.

فنر بندی لول:
این نوع فنربندی یکی از بهترین، ساده‌ترین و کم‌خرج‌ترین نوع فنر‌بندی است. نرم بودن این نوع فنر‌بندی یکی از مشخصه‌های آن است که استفاده از آن را در خودرو‌ها بسیار رایج می‌کند. ضمن اینکه چون این نوع فنر‌بندی به‌راحتی قابلیت تغییر و تقویت دارد، امکان مانور دادن روی آن بسیار زیاد است. در کنار فنر‌های لول که در لاتین به Coil Spring شناخته می‌شوند، باید از کمک فنر نیز استفاده کرد. کمک فنر‌ها ممکن است هیدرولیکی و یا پنوماتیکی باشند و یا ممکن است ترکیبی از این دو. فنر‌های لول چون با دریافت ضربه، مدام ارتعاش دارند و باز و بسته می‌شوند تا این نیروی دریافتی به سمت میرا شدن پیش برود، باید در کنار آنها از کمک فنر استفاده کرد تا این بازی بیش از حد را از فنر لول بگیرد. فنر‌های لول در مقایسه با نمونه‌های شمش، بازی بیشتری دارند که همین علت باعث پایداری بیشتر خودرو در مسیر می‌شود و دلیل اینکه خودرو‌های شاسی بلند و آفرودر به سمت این نوع فنر‌بندی می‌روند، همین است. ضمن اینکه احتمال شکستن این نوع فنر بسیار کم است.

فنربندی میله پیچشی :

همان‌طور که از اسم این فنر‌بندی معلوم است، از قابلیت پیچش میله برای دریافت و جذب یک نیروی وارد شده استفاده می‌شود. این فنر‌بندی که Spring Torsion Bar نامیده می‌شود، در خودرو‌های سواری کاربرد زیادی دارد. از امتیازات این فنربندی باید به سادگی، قیمت پایین و فضای اشغال‌شده ناچیز اشاره کرد و ضمن اینکه نیاز به تعمیر و نگهداری زیادی ندارد و مشکلات آن فقط در قسمت اتصالاتش رخ می‌دهد. در این فنر‌بندی از یک میله استفاده می‌شود که یک سر آن به طبق و سگدست و سر دیگر آن به شاسی متصل می‌شود. با حرکت لاستیک در مسیر جاده و نوسان آن در دست‌انداز‌ها و دریافت ضربه، میله که یک سر آن به شاسی ثابت شده است، به دور خود می‌پیچد و به این شکل ضربه دریافتی جذب و میرا می‌شود. می‌توان نوع ساده‌ای از این نوع فنر‌بندی را در زیر در صندوق عقب پراید دید.

فنربندی بادی :
یکی از سیستم‌های در حال شیوع در فنر‌بندی، فنر‌های بادی است که پنوماتیک و یا نیوماتیک نیز نامیده می‌شود. فنر‌های بادی یا Air Spring‌ها می‌توانند ترکیبی از نوع پنوماتیک و هیدرولیکی باشند که به آنها هیدروپنوماتیک گفته می‌شود. این نوع فنر‌ها که در خودرو‌های سنگین کاربرد زیادی دارند و از آنها در خودرو‌های سواری نیز استفاده می‌شود، نرمی بسیار زیادی دارند و چون حجم هوای درون کیسه‌های باد آن را می‌توان تنظیم کرد، به همین خاطر امکان تنظیم ارتفاع خودرو و سفتی و نرمی آن نیز ممکن می‌شود. اما از مهم‌ترین معایب آنها باید به هزینه‌های زیاد، پیچیدگی ساختار آنها و تعمیر و نگهداری سختشان اشاره کرد. نکته مهم در خصوص این فنر‌ها این است که نباید با کمک فنر‌ها اشتباه گرفته شود، چرا که فنر‌های بادی خاصیت دریافت ضربه و نیروی بیشتری دارند، ابعاد بزرگ‌تری دارند و دیگر اینکه کمک فنر‌ها برای میرا کردن نیرو‌های دریافتی استفاده می‌شوند. قسمت لاستیکی حاوی باد در این فنر که به آن کوزه، خمره، کیسه و بالن گفته می‌شود، شبیه به فنر‌های لاستیکی است با این تفاوت که درون آنها برای قرار گرفتن حجم زیاد باد، خالی است و به همین علت از بالا تا پایین این بالن، یک قسمت فولادی به نام لرزش‌گیر وجود دارد. در قسمتی نیز از این بالن برای ورود و خروج باد در نظر گرفته می‌شود. ضربه‌های ناگهانی و زیاد‌تر از حد می‌تواند منجر به ترکیدن این بالن شود.