نگاهی به تأثیر رشد ۱۱۵ درصدی نرخ لوبکات بر تولید روانکارها در سال مالی گذشته

خرید با نرخ آزاد، فروش با نرخ دولتی

عصر خودرو- تولیدکنندگان روانکار از آبان سال گذشته تا کنون نزدیک به ۱۰۰ درصد افزایش قیمت بر روی محصولات خود اعمال کرده‌اند.

يکشنبه ۱۸ مهر ۱۴۰۰ - ۱۴:۱۳:۰۰

خرید با نرخ آزاد، فروش با نرخ دولتی

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، این عدد که در دو نوبت (یکبار حدود 60 درصد در سال 99 و یکبار حدود 40 درصد در سال 1400) اعمال شد توسط سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار تأیید شده است. در این جریان همواره انگشت اتهام به سمت تولیدکنندگان بزرگ و پالایشگاه داران است و افکارعمومی این مسئله را تقصیر بازیکنان اصلی این میدان می‌دانند اما درحقیقت مسئله چیز دیگری است! هزینه تولید روغن‌موتور نیز مانند بسیاری از کالاهای مصرفی دیگر متأثر از عوامل متعددی است که بخش مهمی از آن به نوسانات ارز بستگی دارد و ازآنجاکه روغن یک فرآورده نفتی به‌حساب می‌آید به‌تبع آن نوسانات قیمت نفت و فرآورده‌های ویژه آن نیز بر روی این محصول و محصولات مشابه تأثیر مستقیم خواهد گذاشت. در این مطلب نگاهی به رشد 115 درصدی قیمت لوبکات(به‌عنوان اصلی‌ترین عامل افزایش قیمت محصول نهایی روانکارها) از آبان گذشته تا کنون می‌اندازیم. عاملی که باعث شده روغن‌سازان برخلاف تصور عموم نه‌تنها نسبت به سال گذشته در وضعیت بهتری قرار نگیرند بلکه نرخ سودآوری آن‌ها نیز حتی باتوجه‌به افزایش قیمت دوبرابری همچنان منفی باشد! این مشکلی است که کلید حل آن تنها در دست دولت است.

خرید با نرخ آزاد
نظر به اینکه تولید روانکار ارزش افزود زیادی ندارد، بالارفتن هزینه‌ها خرید مواد اولیه بیشترین تأثیر را بر روی قیمت نهایی خواهد داشت چرا که مسائلی مانند نیروی انسانی و دانش در اشل این تولیدات تأثیر چندانی بر روی نرخ محصول قابل‌عرضه نخواهد گذاشت. اصلی‌ترین حلقه زنجیر گرانی لوبکات است. لوبکات که به‌عنوان ماده اولیه تولید روغن‌پایه توسط پالایشگاه داران روغن‌ساز خریداری می‌شود یک فرآورده ویژه نفتی است که باید از پالایشگاه‌های نفت خریداری شود. نظر به اینکه در پالایشگاه‌های نفتی یکی از اصلی‌ترین بخش‌های سودآور فروش همین فرآورده‌های ویژه است، نرخ این فرآورده‌ها با نرخ جهانی(ارز) محاسبه می‌شود و این یعنی کوچک‌ترین تغییری در قیمت ارز می‌تواند به‌سرعت به تمام شبکه پالایشگاهی نفوذ کند. در مهرماه سال 99 نرخ لوبکات سنگین در بورس ایران 55307 ریال به‌ازای هر کیلوگرم بود اما در حال حاضر این نرخ به 116608 ریال به‌ازای یک کیلوگرم رسیده است. این درحالی‌که است که نرخ لوبکات در مهرماه سال 98 برابر با 38635 ریال به‌ازای هر یک کیلوگرم بود. این اعداد و ارقام شاید به‌صورت تکی قابل‌درک نباشند اما با یک نسبت تناسب ساده می‌توان دریافت که نرخ این فرآورده ویژه از سال گذشته تا کنون بیش از 110 درصد رشد داشته درحالی‌که این نسبت در مقایسه سال‌های 98 و 99 چیزی در حدود 40 درصد است! این تغییر نرخ محسوس را می‌توان یکی از اصلی‌ترین دلایل درخواست‌های مکرر تولیدکنندگان برای افزایش قیمت محصول نهایی دانست.

انتخاب بین مسئولیت اجتماعی یا سودآوری
شرکت‌های بزرگ تولیدکننده روغن در ایران عمدتاً شرکت‌های بورسی هستند و سهام‌دارهای دولتی و خصوصی دارند. چالش اصلی این شرکت‌ها در تمامی این مسیر سخت یک‌ساله این بوده که ترازویی که یک سر آن سود سهام‌داران و سر دیگر مسئولیت اجتماعی است را در وضعیت مساوی نگه دارد. داستان ازاین‌قرار است که چون قیمت مواد اولیه، ادتیو، بسته‌بندی، توزیع و ... بر اساس نرخ جهانی محاسبه می‌شود ولی قیمت‌گذاری برای فروش در داخل دستوری است، فروش محصول نهایی و یاد ماده خام تولید شده در پالایشگاه در بازارهای خارجی (بازارهایی که با ارز خریداری می‌کنند بسیار سودآورتر است و سهام‌داران احتمالاً این مسیر را بیشتر دوست دارند. در سوی دیگر این شرکت‌ها به‌واسطه دولتی بودنشان مسئولتی اجتماعی تأمین نیاز داخل را برعهده دارند و نمی‌توانند صرفاً برای سودآوری تمام محصول خام یا نهایی خود را صادر کنند. این چالش بزرگ میان سهام‌داران و مسئولین یکی دیگر از اصلی‌ترین عوامل درخواست‌های افزایش قیمت از سوی شرکت‌ها است.

دولت می‌تواند تکلیف را روشن کند
مسئله قیمت‌گذاری چه در خودرو و چه در بقیه صنایع وابسته به آن همواره یک چالش بزرگ در دولت و نهادهای تصمیم‌گیر بوده چرا که اگر دولت قبول کند که توانایی کنترل همه چیز را ندارد، باید زمام بعضی از امور را به دست اصناف بدهد و به‌این‌ترتیب دیگر در آن مورد توانایی کنترل و تنظیم ندارد، پس تا کنون تصمیم بر این بوده که همه چیز را خودش مدیریت کند. این مسئله باعث می‌شود که دولت همواره درگیر حل مسائل جزئی باشد. مجوز واردات، افزایش یا کاهش قیمت، تنظیم بازار، رقابت، صادرات و بسیاری از موارد مشابه تنها با اتخاذ یک تصمیم قاطع قابل‌حل هستند. حوزه روغن و روانکار نیز از این قاعده مستثنی نیست. اگر نگاه دولت به روانکار یک نگاه حمایتی-مصرفی است و با جلوگیری از افزایش قیمت می‌خواهد بازار را آرام نگه دارد باید برای خرید مواد پایه، مواد اولیه، بسته‌بندی، لجستیک و... نیز همین نگاه را اعمال کند ولی اگر کنترل تمامی این موارد را برای ثابت نگه‌داشتن محصول نهایی غیرممکن یا غیرمنطقی و یا شاید هم غیرضروری می‌داند شاید بهتر باشد یکبار برای همیشه ساله قیمت‌گذاری آزاد و اصلاح دوره‌ای قیمت‌ها را بر عهده شرکت‌های تولیدکننده و یا انجمن پالایشگاه داران بگذارد. اگر اصلاح قیمت‌ها در بازه‌های زمانی 3 ماهه یا 6 ماهه انجام شود، بازار متلاطم نمی‌شود چرا که افزایش قیمت 10 الی 15 درصدی برای هر فصل یا هر دو فصل بسیار منطقی‌تر از افزایش قیمت 60 درصدی برای یک بازه 15 تا 20 ماهه است.

نوشته: روزبه نوروزیان

برچسب ها

فرآورده نفتیروانکار‌
مطالب مرتبط بیشتر
تنوع‌بخشی در سوخت کشور با توسعه همزمان صنعت سی‌ان‌جی و ال‌پی‌جی لمسِ کیفیت آلمانی با "کرفت" افزایش ۶ برابری تولید و فروش روغن و روانکار در شرکت سنان شیمی سایپا ۱۴۰۲ و جنگ بقا در بازار بخش خصوصی روغن‌ موتور سازان تمرکز بر سیاست‌های نوآورانه، رویکرد اصلی بزرگ‌ترین تولیدکننده روانکار کشور مشکلات ترمینال‌های کارت سوخت به زودی برطرف می‌شود آیا واسطه‌ها به بازار بورس روانکار هم رخنه ‌کرده‌اند؟ تصمیم ورود غیر کارشناسی به صنف تخصصی روغن موتور اشتباه است پیگیری رفع کمبود بنزین سوپر در خوزستان موفقیتی دیگر برای بهران، بهبود رکورد تولید روغن پایه مهمترین حقایق تقلب در تولید روغن موتور آیا می توان تقلبی بودن روانکار را از روی ظاهر آن فهمید؟ عدم تناسب عرضه و تقاضا باعث تقلب می شود آزادسازی قیمت روانکارها، به‌نفع تولیدکننده و خریدار چین قیمت بنزین را از امروز پایین می‌آورد تحولات اصلی صنعت و بازار روانکارها در سال ۱۴۰۱ اتفاق می‌افتد اخبار مربوط به افزایش قیمت بنزین شایعه است آمادگی کامل شرکت ملی پخش برای عرضه سوخت نوروزی سهمیه بنزین وانت‌بارها تغییر کرد مدیرعامل شرکت ملی پخش بالاخره تاثیر سهمیه‌بندی بر کاهش مصرف بنزین را پذیرفت عدم تخصیص سوخت به خودروهای سنگین صحت ندارد آیا ۳۰درصد افزایش قیمت، کفاف پالایشگاه داران را می دهد؟ خودروهای عمومی رایگان گازسوز می شوند ثبت نام از متقاضیان دوگانه سوز کردن خودرو‌ها، به زودی سهمیه سوخت خودروهای اینترنتی حمل کالا ۲۰درصد اضافه می‌شود اعطای مشوق‌های سوختی به فعالان بخش حمل‌و ‌نقل اینترنتی کالا هیچ پمپ‌بنزینی تعطیل نمی‌شود، با آرامش و رعایت بهداشت سوخت دریافت کنید جایگاه‌های عرضه فرآورده‌های نفتی در تمام ساعات شبانه روز در آمادگی کامل هستند کاهش ۳۳ درصدی مصرف بنزین در فروردین ماه میانگین مصرف روزانه بنزین کشور به ۶۸ میلیون لیتر رسید سهمیه‌های بنزین نمی‌سوزد راه‌های پیش‌گیری از انتشار ویروس کرونا در جایگاه‌های سوخت هدف ما خودکفایی کشور در تولید انواع روانکارها است پشت‌پرده غیب‌شدن سهمیه‌ها از کارت سوخت فروش CNG در هرمزگان ۲۵ درصد افزایش یافت صرفه جویی ۴۰۰ هزار تومانی ماهیانه با گازسوز کردن خودروها هزینه گاز سوز کردن خودرو‌ها چقدر است؟ اعتبار مالکان خودرو‌های تاکسی اینترنتی در روز‌های آینده واریز می‌شود هزینه دوگانه سوز کردن خودرو چقدر است؟ سهمیه سوخت آبان تا شش ماه قابل استفاده است مصرف CNG به ۲۱ میلیون متر مکعب در روز رسید شایعه افزایش قیمت بنزین فاقد اعتبار است محدودیت ۲۵۰ لیتری برای کارت‌های سوخت شخصی شرکت نفت بهران به آخرین سطح تکنولوژی جهانی در عرصه روغن های موتور بنزینی دست یافت وجود بیش از یک میلیون کارت سوخت معطل در پست استفاده از کارت سوخت از سه شنبه اجباری می‌شود فردا؛ آغاز الزامی شدن سوخت گیری با کارت شخصی اطلاعیه جدید شرکت ملی پخش درباره کارت سوخت المثنی استفاده از کارت سوخت برای مردم محدودیت ایجاد نمی‌کند دارندگان کارت سوخت تا ۱۰ روز آینده حداقل یکبار سوختگیری کنند برای فعال‌سازی کارت سوخت باید چه کنیم؟ اعلام آخرین مهلت ارسال طرح‌ها به چالش ساخت روانکار یا نانوپوشش مقاوم به حرارت تایید افزایش قیمت روانکارها از سوی سازمان حمایت قیمت سی‌ان‌جی از اول خرداد ۱۳۹۲ ریال افزایش می‌یابد جایگزینی کارت بانکی برای افراد فاقد کارت سوخت پیش‌بینی رسیدن متوسط مصرف بنزین به روزانه ۱۰۰ میلیون لیتر در سال جاری مصرف ۱۰۱ میلیون و ۸۰۰ هزار لیتر بنزین در دومین روز سال ۹۸ خودروهای الکتریکی تهدیدی برای تقاضای جهانی نفت نیستند اولین کامیون دوگانه سوز در ایران رونمایی شد گازوییل یورو۴ علاوه بر کلانشهرها در ۱۱۲شهر دیگر عرضه می شود ثبت نام یک میلیون متقاضی کارت سوخت المثنی روانکاری هوشمند چرخ‌دنده‌ها با نانوکامپوزیت‌ ساخت محققان دانشگاهی ازدحام در برخی پمپ بنزین ها با وجود عرضه کافی سوخت تولید و توزیع بنزین سوپر هفته آینده از سر گرفته می شود برخورد شدید قانونی با کم فروشی و اجبار در فروش اکتان افزاها در جایگاه های سوخت اصلاح نرخ پایه فراورده‌های نفتی افزایش ۹۰ درصدی قیمت خوراک روانکاران +جدول خرید و فروش کارت سوخت غیر قانونی است ابهامات بازار ثانویه چالش جدید فعالان حوزه روانکارها تولید بنزین نسبت به پارسال ۵۰ درصد افزایش یافت تمام جایگاه‌های سوخت استان کرمانشاه فعال است تمام جایگاه‌های عرضه سوخت منطقه ساری فعال است آغاز پیش‌پرداخت کارمزد در جایگاه‌های سوخت از فردا بگویند کدام جایگاه سوخت متخلف بوده تا پیگیری کنیم سوخت‌رسانی در کشور روال عادی دارد تمرکز صنعت سی ان جی بر فناوریهای جدید تخصیص گازوئیل یورو۴ به خودروهای دیزلی مجهز از خردادماه توزیع یک میلیون و ۸۰۰ هزار لیتر بنزین به‌صورت سیار رشد ۱۰.۸ درصدی مصرف بنزین در فروردین ۹۷ رشد ۱۳ درصدی مصرف بنزین در ایام نوروز ۹۷ آماده باش جایگاه‌های سوخت برای سوخت‌رسانی با گرانفروشان بنزین برخورد می شود گازوئیل توزیعی در تهران استاندارد یورو ۴ دارد کشف ۳۰ هزار لیتر بنزین قاچاق در دلفان خودروهای برقی ۸ میلیون بشکه در روز تقاضای نفت را کاهش می‌دهند ۸۱ میلیون لیتر صرفه جویی بنزین در منطقه چهارمحال و بختیاری میزان ذخایر بنزین کافی است اجازه واردات بنزین به بخش خصوصی داده شد بنزین مارک‌دار در راه است؟ شمارش معکوس برای خودکفایی ایران در تولید بنزین احتمال حذف کارت سوخت تا آخر هفته اجرای طرح احداث جایگاه های کوچک از هفته آینده در کلانشهرها آغاز می شود شمار جایگاههای CNG از مرز ۲۳۰۰ باب گذشت وزارت نفت برنامه‌ای برای دو نرخی‌کردن بنزین ندارد برترین برند روغن موتور سال ۲۰۱۶ جای پای خود را در ایران محکم تر می کند بنزینِ تولیدی در پالایشگاه‌های جدید صادراتی خواهد بود واردات گازوئیل کاهش یافت
برگشت به بالا