عصر خودرو: ایران‌خودرو دیزل سال‌هاست که در حوزه حمل‌ونقل مسافری با اتوبوس آتروس حضور فعالی دارد که نسخه برقی آن بانام ای-آتروس نیز به‌تازگی به بازار معرفی‌شده و به‌زودی در شهرهای مختلف تردد خواهد کرد.
نوشته: روزبه نوروزیان، عکس: ابراهیم واحدی| هفته گذشته این شرکت یک اتوبوس بین‌شهری جدید را معرفی کرد که به لحاظ طراحی ظاهری و کابین تفاوت‌های بسیاری با رقبا خود در بازار دارد. نمایشگاه حمل‌ونقل و لجستیک تهران که از تاریخ 27 تا 29 آذرماه در مصلی تهران برگزار شد، فرصتی را فراهم کرد تا این اتوبوس جدید در معرض دید عموم قرار بگیرد. علاوه بر مدیران، مسئولین و غیره، تعداد قابل‌توجهی از رانندگان اتوبوس، شرکت داران، اتوبوس داران و فعالان مختلف این صنف برای بازدید از این محصول جدید به غرفه ایران‌خودرو دیزل مراجعه کردند. در این مطلب علاوه بر بررسی این محصول ازنظر فنی، رفاهی و ایمنی به بررسی نظرات رانندگان در این خصوص نیز خواهیم پرداخت.
طراحی؛ مدرن و متفاوت از رقبا
اتوبوس بین‌شهری جدید ایران‌خودرو دیزل از نمای بیرونی کاملاً یک محصول مدرن و متفاوت است. این تفسیر با نخستین نگاه به نمای جلوپنجره این اتوبوس قابل‌درک می‌شود. جلوپنجره شکیل با نوار کرومی که در دو سر آن چراغ‌های جلو با تکنولوژی LED برای نورپایین و بالا تعبیه‌شده و چراغ‌های راهنما نیز به‌صورت آبشاری بالای آن قرارگرفته‌اند. چراغ‌های مه شکن و روشنایی در روز که در دو قاب مجزا دقیقاً در زیر چراغ‌های اصلی در هر طرف نصب‌شده‌اند نیز هر دو LED هستند. دقیقاً وسط جلوپنجره خودرو و در زیر لوگو IKD یک قاب سیاه‌رنگ نصب‌شده که در حقیقت محل قرارگیری رادار هشدار تصادف است. در نمای کناری دو در در جلو و عقب برای ورود و خروج مسافر قرارگرفته که هردو به زیر پایی بادی مجهز است و بلافاصله بعد از باز شدن در زیر پایی هم باز می‌شود تا مسافران راحت‌تر سوار و پیاده شوند. در وسط خودرو از هر دو طرف دو در بزرگ تعبیه‌شده که یک فضای بار یکپارچه را با سقفی بلند و عرضی بسیار خوب برای قرار دادن وسایل و چمدان‌های مسافران در اختیار می‌گذارد. در هر دو طرف خودرو نیز بر روی هر لاستیک یک محفظه خواب قرارگرفته که 40 سانتی‌متر ارتفاع دارد و می‌تواند فضای بسیار خوبی برای قرار دادن بار باشد. دقیقاً پشت محفظه بار وسط، یک اتاق‌خواب بسیار بزرگ قرار دارد که هم از دو طرف خودرو و هم از زیر راه‌پله در عقب قابل‌دسترسی است. این اتاق که ارتفاعش حدود یک متر است برای استراحت راننده ساخته‌شده و در این اتاق تمامی امکانات رفاهی ازجمله مانیتور، سیستم تهویه، جالباسی، دکمه‌های کنترلی سیستم روشنایی اتاق و... قرار داده‌شده است. نمای عقب این اتوبوس 12 متری بین‌شهری نیز به یک در بزرگ مجهز شده که از طریق آن دسترسی به موتور و قوای محرکه خودرو ممکن خواهد بود.
قوای محرکه و سیستم‌های فنی
موتور نصب‌شده بر روی این محصول جدید یک نسخه 6 سیلندر خطی توربودیزل ساخت کامینز است که 11.8 لیتر حجم دارد و 490 اسب بخار قدرت و 2300 نیوتن متر گشتاور تولید می‌کند. وظیفه انتقال قدرت را در این اتوبوس یک گیربکس 12 سرعته AMT ساخت شرکت ZF بر عهده دارد. مخزن سوخت تعبیه‌شده برای این خودرو یک باک 800 لیتری است که دقیقاً در وسط خودرو قرارگرفته و از هر دو طرف امکان سوخت‌گیری را فراهم می‌کند. استاندارد آلایندگی این موتور یورو5 EEV است. اتوبوس بین‌شهری ایران‌خودرو دیزل تقریباً در بسیاری از بخش‌های فنی بومی‌سازی شده که یکی از مهم‌ترین آن‌ها ساخت رادیاتور اختصاصی برای خنک کاری موتور است که در محفظه‌ای مجزا در کنار موتور نصب‌شده است. این اتوبوس در هر دو تیپ VIP (28 نفره) و ECO(47 نفره) حدود 12.5 متر طول، 2.55 متر عرض و 3.85 متر ارتفاع دارد و می‌تواند تا حداکثر 19 تن را با خود حمل کند. لاستیک‌های نصب‌شده بر روی این اتوبوس تایرهای 315/80R22.5 از برند میشلن است که بر روی رینگ‌های آلومینیومی فورج نصب می‌شود. این تایرها در کنار سیستم تعلیق مستقل در محور جلو و عقب که از برند ZF تأمین‌شده احتمالاً نوید یک سواری نرم و بی‌سروصدا را به مسافران می‌دهد. این اتوبوس با استفاده از لاستیک‌های میشلن می‌تواند تا 130 کیلومتر بر ساعت سرعت بگیرد. لازم به ذکر است سیستم فرمان نصب‌شده بر روی این اتوبوس بین‌شهری با جعبه‌فرمان 8098 برند بوش کار می‌کند که جز یکی از مشهورترین و نام‌آشناترین برندهای بازار جهان به‌حساب می‌آید.
سیستم‌های ایمنی
اصلی‌ترین المان برای یک اتوبوس، وجود سیستم‌هایی است که بتواند جان مسافران را سلامت نگه دارد. اتوبوس بین‌شهری ایران‌خودرو دیزل علا.ه بر سیستم ترمز دیسکی برای جلو و عقب که توسط شرکت Wabco ساخته‌شده به سیستم‌هایی همچون کنترل کشش، سیستم ترمز ضد قفل، سیستم کنترل الکترونیکی پایداری، سیستم کنترل لغزش در هنگام شتابگری و سیستم الکترونیکی تقسیم نیروی ترمز بین چرخ‌ها نیز مجهز است. علاوه بر این‌ها کروز کنترل، رادار هشدار تصادف از جلو، ترمز اضطراری، سیستم هشدار حرکت بین خطوط، سیستم کنترل و کمک به حرکت در سربالایی، سیستم نشانگر و پایش باد تایرها، سنسور نور و باران، سیستم اطفا حریق اتوماتیک و دستی، دوربین 360 درجه(14 دوربین در اطراف و داخل خودرو)، دوربین ثبت وقایع، دوربین سالن مسافران و محفظه بار، دوربین دید عقب، سنسور دنده‌عقب، سیستم روانکاری مرکزی و سیستم CAN نیز در لیست بلندبالای مشخصات ایمنی این اتوبوس به چشم می‌خورد.
امکانات رفاهی
اتوبوس بین‌شهری جدید ایران‌خودرو دیزل یک نسخه فول آپشن و یک نسخه اکونومیک دارد که به درخواست مشتری می‌تواند امکاناتی بین این دو تیپ را نیز ارائه کند. در نسخه فول که بانام VIP شناخته می‌شود 28 صندلی تعبیه‌شده که هر صندلی به‌صورت مجزا از امکاناتی همچون قابلیت تغییر حالت پشتی، تنظیم زیر پایی، تنظیم حالت Footrest (زیر زانویی)، میز تاشو و مانیتور اندروید 10 اینچی متصل به سیستم VOD و باقابلیت نصب فلش مموری، هدزفری و اتصال به اینترنت بهره می‌برد. داخل سالن مسافران در نسخه فول به سقف کهکشانی، دکمه Stop در بالای سر هر مسافر، نورپردازی کف، دریچه ورودی هوا سیستم تهویه مطبوع برای هر صندلی به‌صورت مجزا و خروج راحت و پورت USB روی هر صندلی برای شارژ گوشی و یا وسایل الکترونیکی دیگر مجهز شده است. در نسخه اکونومیک که البته در نمایشگاه حضور نداشت 47 صندلی قرار داده می‌شود و منطقاً امکانات رفاهی هر صندلی هم بر روی آن قابل‌نصب نیست و «احتمالاً» به آپشن هایی همچون سقف کهکشانی، نورپردازی کف و پنل لمسی نیز مجهز نخواهد شد.
بازار و قیمت
ایران‌خودرو دیزل قرار است این اتوبوس بین‌شهری جدید را در سال آینده به تولید برساند. این شرکت هنوز هیچ قیمت رسمی و مصوبی را برای این محصول اعلام نکرده ولی شنیده‌ها خبر از قیمتی در حدود 12 تا 13 میلیارد تومان می‌دهند که احتمال می‌رود این عدد برای نسخه اکونومیک باشد و منطقاً نسخه VIP باید قیمتی بالاتر از این را تجربه کند. البته این اعداد صرفاً بر اساس شنیده‌ها عنوان‌شده و شرکت هنوز هیچ اعلام رسمی در این مورد نداشته است. اتوبوس بین‌شهری 12 متری ایران‌خودرو دیزل در میان رقبا کارکرده و صفرکیلومتر خود قرار است به‌عنوان یک رقیب جدی فعالیت کند و با توجه به اینکه این شرکت یکی از بزرگ‌ترین سایت‌های تولید اتوبوس در خاورمیانه را در اختیار دارد احتمالاً تیراژ تولید آن می‌تواند نسبت به بسیاری از رقبا خود بیشتر باشد.
رانندگان چه می‌گویند:
روز نخست نمایشگاه لجستیک فرصتی را فراهم کرد تا خبرنگار خودرو امروز با تعدادی از رانندگان اتوبوس، نمایشگاه داران و همچنین فعالان که برای بازدید از این نمایشگاه آمده بودند در خصوص اتوبوس جدید بین‌شهری ایران‌خودرو دیزل گفت‌وگو کند. با توجه به اینکه هر یک از این افراد صحبت‌های مختلفی را در مورد این محصول جدید عنوان کردند، در زیر به شالوده‌ای از صحبت‌ها اشاره خواهیم کرد.
اصلی‌ترین نکاتی که تقریباً اکثر افراد در آن توافق نظر داشتند، ظاهر زیبا و مدرن، امکانات رفاهی ایدئال و همچنین قوای محرکه خوب و با اصالت این محصول بود اما در عوض ایراداتی را هم به این خودرو وارد می‌کردند که شنیدن آن‌ها از زبان یک راننده که بخش اعظمی از عمر خود را پشت فرمان خودرو می‌نشیند بسیار جالب و کاربردی است. مسئولین فنی و مهندسی شرکت ایران‌خودرو دیزل دائماً در محل بازدید خودرو حضور داشتند و تمامی مواردی را که این افراد عنوان می‌کردند را مرقوم می‌کردند. اصلی‌ترین ایرادات راننده‌ها به این اتوبوس بین‌شهری در نصب امکانات رفاهی خلاصه می‌شد. سقف کهکشانی، نوار روشنایی کف خودرو، صندلی‌های VIP، تودوزی کناری خودرو باروکش چم مصنوعی و رنگ سفید، آفتاب‌گیرهای نصب‌شده بر روی شیشه جلو و دریچه‌های سقف که به‌صورت برقی تنظیم می‌شدند ازجمله مهم‌ترین ایراداتی بودند که ازنظر رانندگان به این اتوبوس وارد می‌شد. دلایلی که این افراد برای این ایرادات عنوان می‌کردند عمدتاً به مواردی همچون نگهداری سخت، ایجاد سروصدا بعد از گذشت چند وقت از استفاده و مواردی ازاین‌دست بود.
