به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از باشگاه خبرنگاران، شهرهای شمالی به عنوان یکی از مهم‌ترین مسیر سفرهای مردم در اکثر شهرهای کشور به شمار می رود. در مسیرهای ارتباطی این شهرها ما هرساله شاهد حوادث و کشتارهای بسیاری هستیم به طوری که رکود‌ بیشترین میزان کشته‌شدگان را این مسیر از آن خود کرده است.

افزایش میزان کشته‌شدگان و نیز وضعیت بد جاده‌های شمالی باعث شد که ایده ساخت آزاد راه یک سال پیش از پیروزی انقلاب به تصویب برسد.

براساس این گزارش؛ مطالعات اولیه این طرح در سال 1353 انجام شد و احداث این آزادراه برای نخستین بار با وعده پنج ساله برای ساخت در سال 1356 به تصویب رسید و هزینه آن طبق نظر فرانسوی‌هایی که داوطلب اجرای آن بودند تا پایان زمان 10 ساله پس از بهره‌برداری حدود 750 میلیارد ریال برآورد شده بود اما در نهایت کلنگ آن در سال 1375 به زمین خورد و قرارداد مشارکت با بنیاد مستضعفان با برآورد دو هزار و 500 میلیارد ریال و سهم‌الشرکه وزارت راه به مبلغ 150 میلیارد ریال به صورت مقطوع جهت تملک اراضی به وسیله دولت و بقیه تعهدات و هزینه‌های تکمیل و بهره‌برداری توسط بنیاد منعقد شد.

اما گره‌ها و مشکلات متعدد این آزاد راه حل شدنی نیست و درپیشانی این آزاد راه توقف چند ساله نوشته شده است.

به طوری‌که توقف پروژه آزاد راه تهران - شمال از سال 75 تا سال 82 به طول کشید، در نهایت تصمیم گرفته شد در سال 82 قطعه یک این آزاد راه به دست چینی‌ها سپرده شود تا بلکه بخش کوچکی از آن به اتمام برسد.

اما باز این آزاد راه به بن بست خورد به ‌طوری‌که در سال 82 قرارداد ساخت منطقه یک این آزاد راه با یک شرکت چینی به مبلغ 245 میلیون دلار منعقد شد اما به دلیل بروز مشکل در باز کردن LC توسط ایران، نارضایتی از مدیریت شرکت چینی، تملک اراضی، موافقت بیمه چین و بسیاری از عوامل دیگر به تعویق افتاد و عملا اعتبار اسنادی آن تا اواخر سال 85 باز نشده بود که به دلیل گذشت مدت زمان طولانی و مقطوع بودن قرارداد پیمانکاران چینی خواستار تغییر و افزایش قیمت تا 790 میلیون دلار شدند که سال گذشته با 400 میلیون دلار و با یک شرکت جدید چینی مجددا قرارداد منعقد و مقرر شد به مدت سه سال منطقه یک این آزادراه به طول 32 کیلومتر (کن تا دوآب شهرستانک) تحویل داده شود.

در این میان حمید بهبهانی - وزیر راه و ترابری - در اولین روز کاری خود در دولت دهم با تاکید بر اینکه عملیات ساخت این پروژه متوقف نشده و در حال انجام است، تصریح کرد: حفر تونل‌ها و ساخت پل‌های پروژه آزادراه تهران ـ شمال را به عنوان دو اولویت کاری از چینی‌ها درخواست کردم که اگر چینی‌ها قهر کردند عملیات سخت پروژه (حفر تونل و ساخت پل‌ها) انجام شده باشد؛ چراکه در راهسازی مشکلی نداریم و ساخت راه را خودمان هم می‌توانیم انجام دهیم.

وی تصریح کرد: به علت گرفتاری‌هایی که بیرون از کشور برای ما به وجود آورده‌اند آوردن اعتبار به داخل کشور مشکلاتی دارد اما چینی‌ها علیرغم اینکه پول ندارند کارشان را شروع کرده‌اند.

براساس این گزارش؛ 50 درصد سرمایه‌گذاری ساخت قطعه یک این آزادراه از سوی فرانسوی‌ها و 50 درصدی از سوی چینی‌ها باید تامین می‌شد.

هر چند وزیر راه و ترابری دولت دهم پیش‌بینی انصراف یا قهر کردن پیمانکاران و سرمایه‌گذاران را کرده بود و از آنها درخواست کرده که حداقل پل‌ها و تونل‌ها را بسازند تا دوباره دستمان در حنا باقی نماند اما بازهم  فرانسوی‌ها به دلیل عدم تامین خواسته‌هایشان از مشارکت در این پروژه انصراف داده‌اند.  این در حالی بود که دولت دهم خود از کنار گذاشتن آنها خبر داده‌اند.

این گزارش می‌افزاید؛ پروژه آزاد راه تهران- شمال در همان وضعیت باقی مانده تا این میراث به دولت یازدهم رسید.

براساس این گزارش معمولا هر دولت جدیدی به روی کار می‌آید اول از هم به سراغ این آزاد راه می‌رود گویا این آزاد راه شناسنامه بخش عمرانی به شمار می‌رود.

عباس آخوندی نیز در ابتدای سکان‌داری وزارت راه وشهرسازی سری به این آزاد راه زد و افتتاح  قطعه یک این آزاد راه که از منطقه 22 تهران (اتوبان همت) شروع شده و به طول 32 کیلومتر تا شهرستانک ادامه پیدا می‌کند، متاسفانه به عمر دولت دهم نرسید و در نوروز امسال زیر بار ترافیک  می‌رود.

براساس این گزارش؛ متاسفانه همواره به دلیل کمبود بودجه و اعتبار بسیاری از پروژه‌های عمرانی نیمه تمام باقی مانده که نمونه بارز آن همین آزاد راه تهران شمال است که تا به امروز به دلیل نداشتن اعتبار کافی تغییر چندین پیمانکار و شرکت داخلی و خارجی را به خود دیده است.

طول آزادراه 121کیلومتر است و دو خط در هر باند دارد که حداکثر شیب طولی مسیر شش درصد و حداقل شعاع قوس‌ها 450 متر و میانگین سرعت سیر 80 کیلومتر در ساعت است.

همچنین تعداد تونل‌ها (در باند رفت و برگشت) 145 دستگاه که جمعا به طول تقریبی 88 کیلومتر است که بلندترین آنها تونل‌های بلند تالون و البرز به ترتیب به طول تقریبی 4850 متر و 6350 متر (در هر باند) هستند و تعداد پل‌های بزرگ (در باند رفت و برگشت ) جمعا 97 دستگاه و طول کل آن حدود 13 کیلومتر است.

این گزارش می‌افزاید؛ سعیدی کیا رییس سازمان بنیاد مستضغفان در گفتگو با خبرنگار راه شهرسازی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاان با اشاره به اینکه در ماه‌های آینده قطعات جدیدی از آزادراه تهران شمال برای ساخت تحت عملیات عمرانی قرار گیرد، افزود: برای اجرای قطعه سوم آزاد راه که بسیار کوهستانی و صعب العبور بوده و پیچیدگی‌های خاصی دارد طرح کاملی اجرا خواهد شد.

سعیدی‌کیا ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود کل هزینه‌ای که برای قطعات یک، دو و چهار آزادراه اختصاص یابد حدود 5 هزار میلیارد تومان باشد.

وی با بیان اینکه قطعه چهارم آزادراه تا تابستان برای عبور آماده می‌شود، بیان کرد: قطعه اول پروژه را در پایان سال 95 تحویل می‌دهیم.

رئیس بنیاد مستضعفان گفت: عملیات اجرایی قطعه دوم نیز تا اوایل سال 97 به اتمام خواهد رسید.

براساس این گزارش؛  آزاد راه افسانه‌ای تهران - شمال که پا به میان سالی می‌گذارد در گیر و دار کمبود اعتبارات، از بین می رود و به گفته بنیاد مستضعفان اتمام این آزاد راه نیز به عمر دولت یازدهم نیز قد نمی‌دهد.

حال باید منتظر باشیم که در صورت تمام نشدن این پروژه، دولت دوازدهم چه برنامه‌ای برای اتمام آن می‌ریزد.