عصر خودرو- تحریمهای یکجانبه ایالاتمتحده آمریکا علیه صنعت خودروی کشور، علاوهبر ایجاد محدودیت برای تولید خودروهای سواری، تولید خودروهای سنگین و همچنین اتوبوس را هم با چالش روبهرو کرده است؛ بهطوریکه این مساله در آمارهای ماهانه تولید بهراحتی قابلمشاهده است.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از دنیای اقتصاد، در بخش اتوبوس طبق آمارهای منتشر شده در 5 ماه ابتدای سالجاری در مجموع 366 دستگاه خودرو تولید شده است در حالی که در مدت مشابه سال قبل 651 دستگاه اتوبوس در خطوط تولید خودروسازان تکمیل و روانه بازار شده بود که این مساله نشاندهنده افت 8/ 43 درصدی تولید اتوبوس در کشور است. حال در این شرایط که چرخ تولید اتوبوسسازان بهدلیل تحریمها خوب نمیچرخد و تولید این شرکتها با توجه به ظرفیت اسمی که دارند، نزدیک به 70 درصد، خالی مانده است، خبر میرسد برخی در تلاشند تا باردیگر پروژه واردات اتوبوسهای مسافربر شهری آن هم اتوبوسهای دست دوم را کلید بزنند. در این ارتباط مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی با اشاره به اینکه این شرکت بهعنوان یکی از متولیان حملونقل عمومی شهری از هر گونه اقدام که منجر به کاهش عمر ناوگان فرسوده حال حاضر خود شود استقبال میکند، اظهار کرده با توجه به اینکه از سال 1389 تاکنون اتوبوسی برای تجهیز و نوسازی ناوگان توسط دولت به اتوبوسرانی تحویل نشده بهدلیل عدمتامین اعتبار برای خرید اتوبوس نو بر آن شدیم تا بهمنظور برونرفت از بحران فرسودگی ناوگان، کاهش آلودگی و اختلال در حملونقل عمومی، مطابق نظر معاون شهردار موضوع خرید اتوبوسهای با عمر بالای 5 سال از کشورهای دیگر را در دستور کار قرار دهیم.
این مقام مسوول در توجیه این ایده، تجربه بهرهبرداری از اتوبوسهای کارکرده در دهه 70 از کشور مجارستان (ایکاروس) را یادآوری میکند. این در شرایطی است که آن زمان کشور در شرایط ویژهای بعد از اتمام جنگ قرار داشت و شرکتهای تولیدکننده خودروهای تجاری از ظرفیت تولید کافی برای پوشش نیازهای کشور در بخشهای مختلف برخوردار نبودند.در این زمینه حسن کریمیسنجری، کارشناس خودرو در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» میگوید: اتوبوس یک محصول خاص است که مشتری عام ندارد و مشتریان و خریداران اصلی آن سه گروه شهرداریها، سازمان شهرداریهای وزارت کشور و شرکت تعاونی اتوبوسرانی هستند.وی ادامه داد: اتوبوس مشتریان خاص دارد و این مشتریان بهدلیل کاهش شدید بودجه، کاهش تقاضا را موجب شدهاند. از طرف دیگر برخی دستاندرکاران به جای حمایت از صنعت داخلی بهدنبال واردات اتوبوس هستند. این دو عامل سبب افت تولید شرکتهای اتوبوسساز شده است. این کارشناس خودرو با توجه به اینکه اتوبوس یک خودروی دستساز و روند تولیدش با خودروی سواری متفاوت است، تاکید کرد: ظرفیت مناسبی برای تولید اتوبوس در کشور وجود دارد.کریمیسنجری معتقد است باید به جای اینکه به سمت واردات برویم، از تولیدکنندگان داخلی که حتی در شرایط تحریم خطوط تولیدی خود را متوقف نکردند، حمایت کرده و با سرمایهگذاری مناسب، ظرفیتهای بالقوه در این بخش را هر چه بیشتر به فعلیت برسانیم. سخنان این کارشناس، گویای این مساله است که شرایط حاکم بر تولید اتوبوس با گذشته قابلقیاس نیست از این رو نمیتوان به بهانه تحریمها، ورود اتوبوسهای دسته دوم را در دستور کار قرار داد، زیرا این مساله منجر به خروج ارز از کشور میشود در حالی که در شرایط حاضر دولت با محدودیت منابع ارزی روبهرو است.اما روز گذشته امیرحسین قناتی، مدیرکل دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت نیز به خبر واردات اتوبوسهای دست دوم واکنش نشان داد و در گفتوگو با «ایرنا» تاکید کرد که وزارت صنعت، معدن و تجارت هیچ مجوزی برای واردات اتوبوس دست دوم و کارکرده صادر نکرده و صد درصد با این موضوع مخالف است.وی تاکید کرد کشور جای خودروهای اسقاطی نیست و اگر چنین اتفاقی افتاده باشد، به شدت با آن برخورد خواهیم کرد.در شرایطی قناتی واردات اتوبوسهای دسته دوم را رد میکند که براساس قوانین مربوط به ارتقای کیفیت مصوب سال 1389 و همچنین مطابق مصوبه ضوابط فنی واردات خودرو، خودروهایی مجاز به ورود به کشور هستند که نمایندگی مجاز در کشور داشته و استانداردهای مصوب آلایندگی ایمنی و کیفیت را اخذ کرده باشند. البته خودروهای تجاری بر مبنای ماده 163 قانون برنامه پنجم مستثنی بوده و در چارچوب آییننامه مربوطه وارد کشور میشوند.بنابراین چنانچه اتوبوسهای دسته دوم بتوانند استانداردهای لازم را در این زمینه پاس کنند به گفته مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران منعی برای وارد شدن به کشور ندارند.مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران معتقد است: محصولات تولید داخل به لحاظ کیفیت و خدمات پس از فروش با مشکل جدی روبهرو هستند و در سطح انتظارات ناوگان حملونقل عمومی قرار ندارند.کریمیسنجری بخشی از محدودیتها در زمینه خدمات پس از فروش اتوبوسهای ساخت داخل را متوجه خریداران این محصولات میداند و میگوید: سازمان شهرداریها و شهرداریها بهعنوان دو مشتری عمده اتوبوسهای داخلی، مطالبات تولیدکنندگان را به موقع پرداخت نکردهاند و همین مساله سبب کاهش نقدینگی تولیدکنندگان میشود که طبعا روی خدماتدهی آنها هم موثر است.