عصر خودرو- ایران در حالی دومین بنزین ارزان جهان را به فروش میرساند که بررسیها نشان میدهد نرخ بنزین در ایران حداقل فاصلهای ۴۸۰۰ تومانی با ارزانترین کشور همسایه دارد. ترکمنستان ارزانترین بنزین پس از ایران را در میان همسایگان عرضه میکند، نرخ بنزین در این کشور ۵۸۰۵ تومان است.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از خبرآنلاین ، هر چند وضعیت اقتصادی ایران و موج تورمی رخ داده در سال گذشته سبب شده است اما و اگرهایی متعددی در خصوص افزایش نرخ بنزین به گوش برسد.
برآوردها نشان میدهد تداوم اعطای یارانه پنهان به بنزین خود میتواند زمینهای بروز بحران در اقتصاد را تشدید نماید.
مصرف بالای بنزین در ایران تحت تاثیر به روز نبودن استانداردهای مصرف سوخت در ایران از یک سو و نبود توجیه اقتصادی برای توسعه حملونقل عمومی، از سوی دیگر رخ داده است.
یارانه اعطایی بابت پایین نگه داشتن نرخ بنزین در ایران نیز اتفاقا سفره قاچاقچیانی را رنگین میکند که از قاچاق هر لیتر سوخت به افغانستان حداقل بیش از 9 هزار تومان سود میبرند.
قیمت سوخت در کشورهای اطراف ایران چقدر است؟
قیمت سوخت در کشورهای اطراف ایران مولفه مهمی است که در این حوزه میتواند به عنوان یک المان مورد بررسی قرار گیرد. گرانترین بنزین در میان کشورهای اطراف ایران در دو کشور ترکیه و ارمنستان به فروش میرسد. نرخ هر لیتر بنزین در ترکیه برابر با یک دلار و 23 سنت و در ارمنستان برابر با یک دلار و 18 سنت است.
به این ترتیب قاچاق هر لیتر بنزین به این دو کشور حداقل سودی برابر با 15 هزار تومان را به همراه دارد.
سومین بنزین گران در میان همسایگان اطراف در افغانستان به فروش میرسد. نرخ هر لیتر بنزین در این کشور به 75 سنت میرسد. نرخ بنزین در عراق و پاکستان نیز به ترتیب 63 سنت 70 سنت برآورد شده است.
آذربایجان و ترکمنستان نیز بنزین را به نرخ هر لیتر 47 سنت و 43 سنت عرضه میکنند. این آمار سود بالای قاچاق بنزین به این کشورها را تایید میکند از این رو بسیاری از کارشناسان بر این اعتقادند که اصلاح نرخ بنزین در درازمدت میتواند زمینه را برای بازتوزیع مناسبتر یارانه تخصیصی به بنزین فراهم نماید.
این وضعیت البته تنها در مورد حامل سوختی بنزین صدق نمیکند، تفاوت نرخ گازوییل در ایران و کشورهای اطراف نیز به حدی بالاست که قاچاق این فرآورده را نیز به شدت توجیه پذیر مینماید.نکته مهم اینجاست که نرخ بنزین و گازوییل در کشورهایی که درآمد سرانه کمتر از ایران را نیز دارند، تفاوتی آشکار با ایران دارد. ایران در رده کشورهایی با درامد متوسط رو به بالا در ردهبندیهای جهانی قرار میگیرد.
بررسی وضعیت گازوییل
برآوردها نشان میدهد نرخ گازوییل در ترکیه یک دلار و 12 سنت و در ارمنستان 1 دلار و 9 سنت است. جدول زیر نشان دهنده نرخ گازوییل و بنزین و حداقل سود حاصله از قاچاق هر لیتر از این فرآوردههای سوختی از ایران به کشورها اطراف است.
پیش از این ایران در سال 1389 یک بار به موضوع اصلاح نرخ سوخت ورود کرد و در قالب طرح هدفمندی یارانهها در کنار تخصیص سهمیه به خودروها، دست به اصلاح قیمتی زد اما عدم تغییر قیمتها در این سالهای طولانی، با وجود رشد تورم از یک سو و شوک ارزی رخ داده در سال گذشته از سوی دیگر، سبب شد بار دیگر فاصله قیمتی بنزین در ایران و سایر کشورها افزایشی عمیق را تجربه کند.
طبق محاسبات ایران درحالحاضر، پس از ونزوئلا، ارزانترین بنزین جهان را به شهروندانش عرضه میکند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند سیاست قیمتی، با توجه به وضعیت موجود اقتصادی نمیتواند جوابگوی حل مشکلات باشد از این رو ضرورت دارد در کنار سیاست قیمتی، سیاستهای غیر قیمتی نیز با هدف بهبود وضعیت مصرف، رشد فناوری در اقلام تولیدی مرتبط نظیر خودرو و البته گسترش حملونقل عمومی اتفاق بیفتد.
بنزین درحالحاضر به نرخ لیتری هزار تومان به صورت آزاد به شهروندان عرضه میشود. از نیمه مرداد استفاده از کارت سوخت شخصی برای خرید سوخت الزامی شد.