عصر خودرو- امروزه دیگر استفاده از مواد مرکب و کامپوزیت پیشرفته به حدی گسترش یافته است که تنها به خودروهای مسابقهای و گرانقیمت محدود نمیشود و بعضا در خودروهای شهری و اقتصادی نیز برای کاهش وزن و بهبود مصرف سوخت و بازده از چنین موادی بهره جسته میشود.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، علاوه بر کاهش هزینه ساخت و تولید انبوه، باید سریعتر شدن پروسه عمل آوری و البته ارزانتر شدن تکنولوژی ساخت را از عوامل اصلی این انقلاب دانست. در این مطلب نگاهی داریم به مهمترین خودروهایی که این صنعت را بیش از پیش دگرگون کردند و به نحوی توانستند عرصه را برای آیندگان باز کنند.
بوگاتی EB110
بوگاتی در اواخر دهه هشتاد میلادی از خاکستر برخاست و اولین محصول آن یعنی EB110 یک شاهکار فنی-مهندسی قلمداد میشد. در این خودرو برای اولین بار ترکیبی از مواد کامپوزیت با فلزاتی همانند آلومینیوم و فولاد در کنار هم بدنه خودرو را تشکیل میداد. علاوه بر این بخشهای متعددی از بدنه نیز در نمونه SS با تغییر جنس از فلز به فیبرکربن، سبک سازی شدند. بنابراین باید این خودرو خاص را یکی از عرصههای ظهور راهکارهای جدید و هوشمندانهای دانست که تا به امروز نیز در صنعت خودرو رواج دارند. بعدها تغییراتی که بوگاتی در مدلهای بعد تصمیم داشت ایجاد کند، در نمونههای مونتاژ شده توسط کارگاه آلمانی Dauer اعمال شد و EB110 کامپوزیتتر شد!
لوتوس الیت
لوتوس الیت از نظر بسیاری در کنار شورولت کوروت، اولین خودروهای خیابانی هستند که درآنها استفاده از فایبرگلاس به عنوان اولین مواد کامپوزیت پیشرفته در تیراژی قابل توجه مطرح شد. با این حال شاید دید لوتوس به این مواد با دید کوروت بسیار متفاوت بود. در لوتوس دید مینیمال در زمینه کاهش وزن و بهبود عملکرد فنی به یمن استفاده از پیشرانهای سبک و پربازده، اما کم حجم و نه چندان قوی مطرح بود. دیدی که پایه گذار خودروهای متعددی شد که حتی تا به امروز نیز پیست مسابقه را فتح کردهاند. تجربیات لوتوس در زمینه استفاده از مواد کامپوزیت در خودروهای مسابقهای همانند لوتوس 11 بود که بنیانگذار لوتوس یعنی کالین چاپمن را به این سمت سوق داد که در محصولات خیابانی خود نیز از این مواد بهره ببرد.
فراری F40
هدیه چهل سالگی انزو فراری به برند خودش یک خودرو خاص و سریع بود که شاید در زمان خود برترین سوپراسپرت جهان تلقی میشد. این خودرو یکی از اولین خودروهایی بود که تماما از مواد کامپوزیت غیر فلزی (کولار و فیبرکربن) ساخته شد و به همین دلیل وزنی در حدود 1100 کیلوگرم داشت. علاوه بر این تمامی ویژگیهای اجزای کامپوزیت بدنه این خودرو در کابین و زیر درپوشهای بدنه واضح و عریان بودند و رنگ خودرو نیز به قدری نازک بود که تارو و پود فیبرکربن از ورای آن نمایان بود. به نظر بسیاری F40 سرآغاز انقلابی وسیع در صنعت مواد مرکب بود.
لامبورگینی سستو المنتو
لامبورگینی تحقیقات روی مواد کامپوزیت را از دهه هشتاد میلادی و زیر نظر هوراچیو پاگانی روی مدل کونتاش آغاز کرد. با این حال در این زمینه همواره یک سر و گردن عقبتر از رقیب هموطنش یعنی فراری بود. با این حال یک محصول خاص در اواخر دهه قبل توانست ورق را برگرداند. سستوالمنتو یا عنصر ششم که در حقیقت همان کربن است، خودرویی بود که براساس پلتفرم گالاردو شکل گرفته بود، اما به لطف استفاده از نوع خاصی از فیبرکربن در تمامی بخشهای بدنه، به یک جت جنگنده سبک وزن بدل شده بود. کاهش وزن در این خودرو در حدی بود که شتاب صفر تا صد آن بیش از یک ثانیه بهبود یافته بود. حتی داشبورد این خودرو نیز در حقیقت یک خرپای فیبرکربنی بود.
شورولت کوروت C1
در دهه پنجاه میلادی، مدیران جنرال موتورز اولین خودرو اسپرت تماما آمریکایی را راهی بازار کردند. کوروت به لطف استفاده از فایبرگلاس در بدنه، بسیار سبک و چالاک بود و به استانداردهای اروپایی نزدیکر از سایر رقبای آمریکایی بود. از همان نسل اول پایه و اساس سبک سازی کوروت روی استفاده از مواد کامپوزیت بنا شد و همین سبب شد تا آمریکاییها لقب Plastic Fantastic را روی این خودرو بگذارند. با آن که این خودرو اولین محل استفاده از مواد کامپوزیت نبود، اما به نحوی اولین خودرو تولید انبوه جهان با چنین ساختاری بود. کوروتهای امروزی علاوه بر فایبرگلاس، از مواد به مراتب پیچیده و مدرنترین نیز در ساختار خود استفاده میکنند و در نسل هشتم، بیشتر قطعات از فیبرکربن و سایر مواد کامپوزیت پیشرفتهتر استفاده شده است.
مکلارن F1
مکلارن F1 در ابتدای دهه نود میلادی و هنگامی راهی بازار شد که رفته رفته استفاده از فیبرکربن در جهان خودرو رواج بیشتری مییافت. این خودرو که در حقیقت سردمدار شعار «خودرو مسابقهای» برای خیابان بود، اولین خودرویی بود که تمامی قطعات بدنه آن به طور کامل از فیبرکربن ساخته میشد. با آن که طراح آن یعنی گوردون موری تصمیم داشت تا وزن آن را به کمتر از 1 تن محدود کند، اما در نهایت وزن این خودرو اندکی بیشتر از این مرز شد. با این حال روشهای ساخت و طراحی مکلارن به الگویی برای خودروهای اسپرت خیابانی بعدی بدل شد. گوردون موری از همین فلسفه F1 در ساخت خودرو جدیدش یعنی T50 نیز بهره برده است.