عصر خودرو- سوخت در ترکیه گران و کمیاب شده است و ایران یکی از کشورهایی است که ظرفیت صادرات سوخت به ترکیه را دارد. کمبود سوخت در ترکیه همزمان با ادعای مدیرعامل بورس انرژی مبنی بر افزایش قاچاق سوخت به کشورهای همسایه است.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از تجارتنیوز، صداوسیما ادعا کرده بود که کمبود و گرانی بنزین در ترکیه باعث شده مردم به پمپبنزینهای این کشور هجوم ببرند.
سعید میرترابی، کارشناس انرژی و سیاست بینالملل در همین باره به تجارتنیوز میگوید: اگر کمبود بنزین در ترکیه جدی شود، این کشور ناگزیر است از ایران بنزین وارد کند.
به نظر میرسد دلیل افزایش قیمت سوخت در ترکیه افزایش مالیاتهاست. مالیاتها در ترکیه، 70 درصدی است و حالا بنزین افزایش 40 قوروشی داشته است.
البته ایران و ترکیه در این مدت چالشهای سیاسی با هم داشتند. میرترابی توضیح میدهد: روابط سیاسی ایران و ترکیه کمی آشفته شده اما روابط اقتصادی و تجاری همچنان پابرجاست.
ترکیه ترجیح میدهد از کجا بنزین وارد کند؟
ترکیه یکی از کشورهایی است که تلاشهای زیادی برای عضویت در اتحادیه اروپا کرد. حالا که این کشور با کمبود سوخت مواجه شده، عدهای گمانهزنی میکنند که ممکن است ترجیح دهد از اروپا به کشورش سوخت وارد کند. البته خود اروپا هم بارها اعلام کرده که احتمالا تا کریسمس با مشکل کمبود سوخت مواجه میشود.
این کارشناس انرژی و سیاست بینالملل پاسخ میدهد: ترکیه ترجیح میدهد از ایران سوخت وارد کند زیرا قیمت سوخت ما از فوب خلیجفارس کمتر است.
میرترابی معتقد است که ایران مانند بشکهای بزرگ و سرشار از سوخت، میتواند به هر جای دنیا سوخت صادر کند.
قاچاق سوخت در کشور چقدر است؟
همزمان با بحران سوخت در ترکیه، روز پیش نقوی، مدیرعامل بورس انرژی مدعی شده بود: از اوایل خرداد امسال که عرضه بنزین در بورس انرژی ایران، متوقف شد؛ سوخت ایران به کشورهای همسایه قاچاق میشود.
این کارشناس اظهارنظر میکند: آمار قاچاق سوخت بستگی به میزان سختگیری ما و همچنین قیمت سوخت دارد.
او ادامه میدهد: در استانی مانند بلوچستان، قاچاقچیان، باک ماشین را پر میکنند و سوخت را خارج از مرز بنزین را تخلیه میکنند. لنجها هم در جنوب کشور، مقدار زیادی سوخت قاچاق میکنند. حتی اتوبوسها هم با مخازن یدک سوخت را به اروپا هم میفرستند.
آمار قاچاق سوخت، معمولا در تولید ناخالص داخلی حساب نمیشود. دلیل آن هم رسمیت نبخشیدن به آن است. با این حال میرترابی اعلام میکند: نمیتوان آمار دقیقی از میزان قاچاق سوخت ایران اعلام کرد اما میزان قاچاق سوخت بسیار بالا و بیش 20 میلیون لیتر در روز است.
کولبری سوخت، فعالیتی است که مردم فقیر مرزنشین مجبور به امرار معاش از طریق آن شدهاند. آمارهای رسمی تعداد کولبران را 80 تا 180 هزار نفر اعلام کردهاند که در استانهای آذربایجان غربی، کردستان، ایلام و کرمانشاه زندگی میکنند. البته قانونگذار، کولبری را جرمانگاری کرده است.
میرترابی یادآوری میکند: دولت سعی کرده که کولبرها را ساماندهی کند و تسهیلاتی به آنان ارایه میشود. کولبری قانونی نیست اما دولت مجبور است به دلیل ملاحظات اجتماعی سکوت کند.