به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از مهر، چندی پیش و در پی لغو فروش خودرو در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو و فروش بدون قرعه کشی از سوی شرکت سایپا، شرکت ایران خودرو هفته گذشته به تنهایی اقدام به برگزاری قرعه کشی با عرضه 39 هزار دستگاه خودرو کرد.

بررسی وضعیت استقبال از قرعه کشی این شرکت نشان می‌دهد که برای 39 هزار دستگاه خودروی عرضه شده که 25 هزار دستگاه به صورت فروش فروش فوق‌العاده (با موعد تحویل حداکثر 90 روزه) و 14 هزار دستگاه به صورت طرح پیش فروش (با موعد تحویل حداکثر 12 ماهه) بوده، 6 میلیون و 500 هزار نفر شرکت کرده‌اند و نکته قابل تأمل آنکه بیشترین تقاضا برای خودروی پژو پارس سال با 2 میلیون و 56 هزار و 531 متقاضی به ثبت رسیده است.

این وضعیت در حالی رقم خورده که وزارت صمت با راه اندازی سامانه یکپارچه تخصیص خودرو به دنبال ساماندهی ثبت نام کنندگان برای شرکت در قرعه کشی‌ها بود اما می‌بینیم که باز هم 6.5 میلیون نفر برای دریافت تنها 39 هزار دستگاه خودرو در قرعه کشی ثبت نام کرده‌اند.

دو علت اصلی هجوم متقاضیان برای شرکت در قرعه کشی‌ها

بر این اساس، وضعیت قیمت‌ها در بازار آزاد و کاهش قدرت خرید مردم را از جمله دلایل اصلی بروز این اتفاق می‌توان برشمرد؛ چرا که به عنوان نمونه همین خودروی پژو پارس سال که بیشترین تقاضای خرید را داشته در کارخانه حدود 166 میلیون تومان است اما در بازار 330 میلیون تومان خرید و فروش می‌شود.

یعنی یک گپ قیمتی 164 میلیون تومانی در مورد این خودرو وجود دارد که هم انگیزه خریدارانی که قدرت خرید پایینی دارند را بالا می‌برد و هم برای دلالان طعمه خوبی به شمار می‌رود.

همچنین باید اشاره شود که با توجه به کاهش ارزش پول ملی، خودرو تبدیل به یک محصول سرمایه‌ای شده و اغلب ثبت نام کنندگان به دنبال حفظ ارزش دارایی خود از طریق تبدیل پول به کالا هستند.

«دلار» همچنان عامل اصلی نوسان قیمت‌ها در بازار

در این بین در مورد اینکه چرا بازار خودرو به این حال و روز افتاده است باید اشاره کرد که قیمت دلار به عنوان اهرم اصلی در تعیین قیمت خودرو محسوب می‌شود و نمی‌توان تأثیر قیمت دلار در نوسانات قیمت خودرو را نادیده گرفت.

البته باید توجه شود که یکی از شعارهای اصلی وزارت صمت ساماندهی بازار خودرو با کاهش اثرپذیری از نرخ دلار بود؛ با این حال با گذشت حدود 8 ماه از سال جدید می‌بینیم هنوز هم اصلی ترین معیار در تعیین قیمت بازار «دلار» است و وزارت صمت هنوز نتوانسته سیاستی اتخاذ کند که ارتباط بین دلار و قیمت بازار آزاد را به حداقل برساند.

چه زمانی عرضه افزایش می‌یابد؟

از سویی دیگر فعالان بازار خودرو معتقدند که عمده دلیل اثرپذیری قیمت خودرو از قیمت دلار مربوط به کم بودن عرضه می‌شود؛ در واقع به دلیل پایین بودن میزان عرضه خودرو، بازار تشنه مانده و همین تشنگی گپ‌های قیمتی عجیب و غریبی را بین قیمت‌های کارخانه و بازار ایجاد و خودرو را بیش از پیش تبدیل به یک محصول سرمایه‌ای کرده است؛ از این رو چون خودرو یک کالای سرمایه‌ای شده است، نسبت به اتفاقات پیرامون به ویژه قیمت دلار واکنش سریع نشان می‌دهد.

سعید موتمنی رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران با بیان اینکه مشکلات بازار خودرو برای امروز و دیروز نیست بلکه از سال 97 که عرضه نزولی شد، فاصله قیمتی بین کارخانه و بازار نجومی شد، می‌گوید: وقتی کالای مصرفی تبدیل به کالای سرمایه‌ای شود با کوچک‌ترین نوسانی چه در بخش ارز و چه در بخش اخبار مواجه شود، دچار تلاطم قیمتی می‌شود.

وی معتقد است که اگر عرضه پاسخگوی تقاضا بود وضعیت قیمت‌ها به این شکل نمی‌شد و این میزان از فاصله قیمتی بین کارخانه و بازار را شاهد نبودیم. اگر عرضه زیاد بود قطعاً قیمت‌ها کاهش محسوسی می‌یافت.

همچنین به گفته موتمنی تقریباً به نیاز 45 درصد بازار پاسخی داده نشده است؛ در حال حاضر یک تقاضای انباشته 700 تا 800 هزار دستگاهی در بازار خودرو داریم، بنابراین تا زمانی که به صورت عملی به این تقاضا پاسخ داده نشود نمی‌توان انتظار داشت که سیاست‌های روی کاغذ، بتواند بازار را سامان دهد.

البته باز هم باید اشاره شود که یکی دیگر از شعارهای وزارت صمت برای ساماندهی بازار خودرو، افزایش عرضه بود که مشاهدات نشان می‌دهد هنوز این وعده محقق نشده است.

آخرین وضعیت قیمت‌ها در بازار خودرو

بر اساس این گزارش، بررسی بازار خودرو نشان می‌دهد که از هفته گذشته و با افزایش نرخ دلار بازار نیز که طی ماه‌های گذشته یک ثبات نسبی داشت با تلاطم نسبی مواجه شد؛ به شکلی که قیمت‌ها بین یک تا 40 میلیون تومان دستخوش تغییر شده است.

موتمنی در این ارتباط می‌گوید: اکنون در بازار خودرو هیچ جنب و جوشی دیده نمی‌شود. می‌توان گفت بازار به خواب رفته از طرفی قدرت خرید مردم کاهش یافته و همین طور روشن نشدن جزئیات واردات خودرو و به نتیجه نرسیدن موضوع برجام سبب شده مشتریان همیشگی بازار، منتظر روشن شدن این موضوعات به ویژه واردات خودرو باشند. اما در روزهای اخیر که قیمت دلار در بازار آزاد در حال افزایش است احتمال این وجود دارد که خودرو در بازار گران‌تر هم شود.

در جدول زیر قیمت خودروهای پرتیراژ عمدتاً مدل 1401 از یک تا 15 آبان ماه آمده است.