به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، واردات لاستیک به خصوص در خودرو‌های وارداتی به باور برخی کارشناسان موجب رقابت میان تولیدکنندگان خواهد شد، اما سیاست‌های دولت این مسیر را با موانعی درگیر می‌کند. از سوی دیگر لاستیک داخلی نیز در مواردی با کمبود مواجه شده که علت آن عدم شناخت دولت از میزان مصرف و تولید و تردد است، هرچند به روز‌ترین و معتبر‌ترین اطلاعات در حوزه‌ی لاستیک و خودرو در اختیار دولت است.

به جهت بررسی موضوع فوق گفت گویی با ساسان فرقدین کارشناس حوزه تایر انجام شده است که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم:

با توجه به ابعاد متفاوت لاستیک‌ خودرو‌های کراس اوور و پیکاپ در بازار و همچنین اضافه شدن خودرو‌های وارداتی به بازار از برند‌های مختلف، آیا در آینده نزدیک بازار برای تامین لاستیک به مشکل بر خواهد خورد؟
وضعیت بازار مصرف لاستیک های مختلف را اول باید توضیح دهیم. بازار از دو منبع تولید داخل و واردات نیاز خود را رفع می‌کند. سیاست‌های حاکمیتی درباره واردات با نوسان‌های زیادی همراه بوده است.

تولید لاستیک و جزئیات این موضوع طی سال‌های مختلف حمایت شده و شرکت ها به سمت لاستیک‌های سایز بزرگتر تشویق شده اند. ولی از طرفی واردات به جای اینکه تولیدکننده را به فناوری بیشتر تشویق کند و بازار نیز تنظیم شود، منجر به آشفتگی شده است. در بخشی از سایز لاستیک‌ها مانند پیکاپ یا شاسی بلند ها استفاده  به دلیل کمبود سایز انتخاب را محدود میکند و مصرف کننده به ناچار از میان تولیدات  داخلی گزینه آنچنانی پیش رو ندارد.در این بین ممکن است سلیقه مخاطبان برند دیگری باشد که در بازار موجود نیست. در واقع واردات لاستیک در کنار تحریم درگیر چالش‌های ارزی است.

برند‌های اروپایی مستقیما با ایران کار نمی‌کنند، اما امکان واردات آن‌ها از طریق کشور‌های همسایه وجود دارد که آن هم درگیر چالش ارزی با بانک مرکزی است.

مشکلاتی که اکنون در بازار لاستیک کشور وجود دارد چیست؟
با رویکرد نقد بر سیستم قیمت گذاری دستوری و همچنین معضلات سامانه توزیع لاستیک دولتی (از نظر من عمده مسئله بازار لاستیک، عدم وجود یک الگو مشخص برای تامین لاستیک است. تعداد خودرو‌های درحال تردد ما در کشور مشخص است و این آمار را به راحتی می‌توان از شماره گذاری‌ها و پلیس راهور دریافت کرد و ارگان‌های تصمیم ساز کشور از این مسائل آگاه هستند. نوع خودرو و ترکیب آن‌ها و جغرافیای ترددشان به راحتی در دسترس قرار خواهد گرفت، اما سوال من این است که با وجود آگاهی از این مسائل، چرا هرگز برنامه‌ی مشخصی برای تامین بر اساس نیاز‌های واقعی بازار وجود ندارد؟ عدم وجود برنامه مدون برای تولید و تامین بزرگترین ضعف حوزه لاستیک سواری کشور است. میانگین مصرف کشور را می‌توان در ماشین‌های مختلف استخراج کرد، ولی براساس نیاز واقعی تولید و توزیع انجام نمی‌شود. این الگو اگر در حوزه لاستیک استخراج شود و از داده‌های موجود استفاده شود، مشکلات لاستیک آنقدر پیچیده و سخت نیست. در مباحث مربوط به قیمت گذاری به نظر من تولید لاستیک که اینقدر دولتی بوده است باید آماده پذیرفتن قیمت گذاری هم باشند. وقتی این همه از دولت کمک می‌گیرند دیگر این هم بخشی از رفتار دولت است.

آنچه برای قیمت گذاری منطقی است، ایجاد یک محدوده مشخص قیمت گذاری برای تولیدکنندگان است. این سقف باید با واقعیت‌های تولید در نظر گرفته شده باشد. من قیمت گذاری دستوری وزارت صمت را رد نمی‌کنم به شرطی که همزمان با تنوع محصول در بازار باشد.

بیشترین حجم کمبود لاستیک در کدام سایز است؟
الان رینگ 13 از خانواده پراید کم است.
ارزشگذاری لاستیک بر اساس وزن تولید است و تولید لاستیک سبک‌تر از نظر هزینه تولید خیلی تفاوتی با دیگر لاستیک‌ها ندارد. تولید کننده با توجه به نوع قیمت گذاری خیلی تمایلی برای تولید نشان نمی‌دادند. نتیجتا مزیت تولید هم برای تولیدکننده از دست رفته است. خانواده‌ی خودرو‌های پراید در خودرو‌های مختلف پر تیراژ‌ترین خودرو‌های کشور هستند و با توجه به تاکسی‌های اینترنتی پرتردد هستند. مسلما مصرف لاستیکشان بالاست و بازار با کمبود مواجه شده است. به علت عدم وجود الگو دقیق با مازاد تولید هم مواجه می‌شویم و به صورت دستوری این سایز افزایش تولید پیدا خواهد کرد.

آیا لاستیک‌های داخلی مقبولیت لازم برای استفاده کنندگان از خودرو‌های کراس اوور و پیکاپ را دارند؟
پاسخ به این سوال سخت است؛ ولی به عنوان یکی از مجموعه های خدمات دهنده  لاستیک در حوزه لاستیک سواری و کراس اوور و پیکاپ می‌گویم که اینطور نیست.
فاصله قابل توجهی بین استاندارد بین المللی و بازار داخل وجود دارد. بخشی از لاستیک‌ها نیز به اجبار به مصرف می‌رسد. به جز برخی از شرکت ها، عدم توازن وزن و نامتقارن بودن در تولیدات این لاستیک مشهود است. محصولات سایز‌های بزرگ و رینگ‌های 17-18-19-20 بسیار تکنولوژیک محسوب می‌شوند و سرمایه گذاری‌های جدی در ارتقاع آن‌ها انجام می‌شود. فضای لاستیک هم شبیه بازار خودرو است و نیاز به فناوری دارد. هر وقت موفق شدیم پیکاپ تولید کنیم قطعات خوب هم تولید خواهیم کرد.

نکته آخر
من با تنظیم بازار دولتی زاویه‌ای ندارم، ولی ادعا من این است که تنظیم بازار باید منصفانه و با اتکا به اطلاعات دقیق تولید و مصرف و نیاز بازار وظیفه‌ی دولت است تا بازار‌ها دچار خلاء نشوند. کار هم آنقدر پیچیده نیست. ما در عصر ارتباطات هستیم و امکان ارزیابی دقیق در بازار مصرف وجود دارد. پسندیده است که تصمیم گیری‌ها منطبق با واقعیت‌ها باشد.

نویسنده: ابراهیم واحدی