به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت، در حال‌حاضر به دلیل مشکلات اقتصادی و پایین آمدن توان مالی مردم، بازار خرید و فروش خودروهای داخلی با چالش روبه‌رو شده است، به‌گونه‌ای که خودروسازان ناگزیر به پایین آوردن تیراژ تولید خود شده‌اند. از آنجایی که میزان تولید خودرو با رشد اقتصادی کشور نسبت تنگاتنگی دارد، خودروسازان داخلی برای افزایش تولید و استفاده از تمام امکانات خود، ناگزیر به تمرکز بر صادرات هستند. اگرچه محصولات خودروسازان در مرکز دایره برنامه‌ریزی برای صادرات قرار دارد اما بی‌تردید بدون سیاست‌های تشویقی و حمایتی دولت، چرخیدن این دایره میسر نخواهد شد.

تسخیر بازارهای صادراتی با حمایت‌های دولتی
به باور یکی از استادان دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت، صادرات در صنعت خودرو مقوله پیچیده‌ای است زیرا خودرو در دنیا بازار تسخیرشده‌ای دارد و نمی‌توان به‌راحتی وارد آن شد.
امیرحسن کاکایی با تشبیه بازار خودرو به بازار نفت  می‌گوید: نفت بازار تازه‌ای ندارد، بنابراین برای ورود به آن باید جنگید. این در حالیست که صنعت خودرو وضعیت سخت‌تری نسبت به نفت دارد زیرا نفت همیشه خریدار دارد و هراندازه قیمت آن پایین‌تر باشد، مشتریان بیشتری نیز خواهد داشت. همچنین از آنجایی که ایران در صنعت نفت مزیت اقتصادی دارد، می‌تواند در این میدان با قدرت بیشتر ظاهر شود اما در صنعت خودرو ساختار پیچیده‌تر است زیرا رقابت در بخش قیمت و کیفیت خودرو برای خودروسازان دشوار خواهد بود.

وی اضافه می‌کند: از طرفی دیگر
به‌دست آوردن بازار خودرو یک کشور دشوار است زیرا گاهی قراردادهای پشت پرده باعث می‌شود بازار تنها در اختیار یک خودروساز خارجی قرار بگیرد و امکان ورود برای دیگر خودروسازان وجود نداشته باشد. بنابراین در این شرایط برای موفقیت در بخش صادرات خودرو علاوه بر آنکه خودروسازان باید با قدرت ظاهر شوند، دولت نیز باید وارد عرصه شده و با عقد قراردادها و تفاهم‌های لازم با بازارهای هدف، شرایط را برای صادرات مهیا کند. این استاد دانشگاه یک بخش از موفقیت در صادرات را متوجه فعالیت سفیران ایران در کشورهای خارجی می‌داند و اظهار می‌کند: فعالیت اصلی سفیران در دنیا، تمرکز بر فعالیت‌های تجاری و صادرات است، به‌گونه‌ای که این مسئله در ردیف سیاست‌های بین‌المللی قرار می‌گیرد. در همین راستا سفیران ایران نیز باید روی این مسئله تمرکز داشته باشند تا شرایط صادرات محصولات مختلف ازجمله خودرو به کشورهای مختلف مهیاتر شود. وی با یک مثال سخنان خود را کامل کرده و ادامه می‌دهد: در حال‌حاضر نمی‌توانیم از شرایط کشورهایی نظیر عراق و افغانستان که دوست و همسایه ایران هستند، به درستی استفاده کنیم. همچنین از بسترهای صادرات موجود در کشورهای افریقایی به‌راحتی می‌گذریم. بنابراین باید این مسئله در اولویت‌های دیپلماسی خارجی کشور قرار بگیرد تا ظرفیت‌های لازم ایجاد شود. به گفته کاکایی، علاوه بر وزارت امورخارجه، وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز باید وارد عرصه شده و شرایط صادرات را تسهیل بخشد و برای صادرات مزیت به‌وجود آورد. برای نمونه هنگامی که برای واردات قطعات نیمه‌ساخته خارجی، یک‌بار عوارض گمرکی پرداخت می‌شود، بعد از ساخت محصول نهایی با این قطعات و صادرات آن نیز باز هم باید عوارض گمرکی پرداخت شود، در حالی‌که برای موفقیت در صادرات، این هزینه‌ها باید تا حد ممکن کاهش یابد. به دیگر سخن مالیات و عوارض گمرکی محصول صادراتی باید حذف و یا تنها یک‌بار دریافت شود. استاد دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت با بیان اینکه نکته مهم در بخش صادرات، جدا کردن سهم صادرات از تولید داخل است، به‌گونه‌ای که اگر به دلیل صادرات تولید یک محصول در کشور کاهش یافت، برای تامین نیاز متقاضیان داخلی نباید بازار صادرات را از دست داد، توضیح می‌دهد: هنگامی‌که در ارتباط با یک محصول در کشور کمبود احساس شود، به سرعت قانونی تصویب و صادرات آن به صورت موقتی لغو خواهد شد که این مسئله بسیار خطرناک است زیرا به دست آوردن بازار صادراتی ماه‌ها و سال‌ها زمان نیاز دارد که نباید به راحتی از آن گذشت. صادرات در دنیا مقوله‌ای مقدس است که در کشور نیز باید مقدس شمرده شود و با دلایل موقتی نباید بازارهای صادراتی را از دست داد. وی در ادامه با اشاره به نیاز خودروسازان به حمایت‌های مالی برای موفقیت در صادرات اظهار می‌کند: بخشی از پیشرفت در صادرات خودرو به حمایت‌های مالی برمی‌گردد زیرا فروش یک محصول در کشور خارجی نیاز به حمایت‌های مالی داخلی دارد. برای مثال در یک مقطع زمانی خودروهای سنگین کشور به بازارهای روسیه و کشورهای آسیای میانه صادر می‌شد؛ خودروهایی که از آلمانی‌ها خریداری و در کشور مونتاژ می‌شد.
کاکایی اضافه می‌کند: این خودروهای مشابه آلمانی در بازار با قیمت پایین‌تر عرضه می‌شد اما خودروهای آلمانی گران‌تر به فروش می‌رفت و خودروهای ایرانی مورد اقبال نبود. در بررسی‌ها مشخص شد هنگامی‌که یک خریدار، خواهان خودروهای تجاری آلمانی است، سیستم بانکی از خریدار حمایت کرده و خودرو به صورت لیزینگی و غیرنقدی تحویل مشتری داده می‌شد. در این شرایط خودروساز ایرانی مجبور بود بدون حمایت به‌تنهایی وارد بازار شود و کالایی را به فروش برساند که بدون حمایت نظام بانکی موفق نمی‌شد. به اعتقاد این استاد دانشگاه،‌ به دست آوردن بازارهای صادراتی نیاز به نظامی جمعی دارد و خودروساز به تنهایی از عهده آن برنمی‌آید. همانطور که از خودروسازان و دیگر تولیدکنندگان درخواست می‌شود محصولی را صادرات‌محصور به تولید برسانند، ساختارهای سازمان‌های مرتبط نیز نیاز دارد بر پایه صادرات محوری مورد بازنگری قرار گیرد.

عقد پیمان‌های منطقه‌ای با کشورهای هدف صادراتی
همانطور که پیش‌تر اشاره شد، برای موفقیت در صادرات دولت باید وارد عرصه شود. مشاور خودرویی وزیر صنعت، معدن و تجارت انعقاد قراردادهای منطقه‌ای برای رسیدن به این مهم را از اقدامات اساسی دولت می‌داند. بیوک علمیرادلو  می‌گوید: دولت برای سرعت بخشیدن به صادرات کالاهای تولید داخل و همچنین خودرو باید به عقد پیمان‌های منطقه‌ای بپردازد تا با این توافق‌ها بازارهای هدف صنعتی را به‌دست آورد. در همین راستا خودروسازان نیز برای صادرات محور بودن باید محصولات جدید با مزیت رقابتی تولید کنند تا در این عرصه موفق شوند؛ محصولاتی که براساس استانداردهای بازار کشور هدف تولید شده باشد. وی اضافه می‌کند: برای ورود به بازارهای خارجی و رقابت در آن نیاز به نشان(برند)های معروف خارجی نیز احساس می‌شود که برای رسیدن به این مهم باید درصدد جذب سرمایه‌گذاران خارجی برای فعالیت مستقل و مشترک در ایران برآییم تا محصولات و خودروهای ایرانی را در سبد محصولات خارجی خود برای صادرات قرار دهند. مجموعه‌ای از این عوامل می‌تواند موفقیت در صادرات را به همراه داشته باشد. براساس آنچه در این گزارش به آن اشاره شد، دولت و خودروسازان 2 حلقه زنجیره جدانشدنی برای تصاحب بازارهای صادراتی هستند؛ زنجیره‌هایی ناگسستنی که حرکت یکدیگر را تعریف می‌کنند، بنابراین باید با برنامه‌ای منسجم و یکپارچه راهکارهای لازم برای موفقیت در صادرات خودرو را برنامه‌ریزی کرده و به اجرا درآورند.

برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید و جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصر خودرو (https://telegram.me/asrekhodro ) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.