عصر خودرو- نزدیک به ۸ دهک جمعیت کشور خودرو ندارند زیرا قدرت خرید پایینی دارند و به جز مدلهای محدود از خودروهای داخلی و چینی، تنوع خودروهای ارزانقیمت در کشور پایین است.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت، عمر بالای خودروهای ارزانقیمت داخلی نیز مزید بر علت شده تا تمایل کمتری برای خرید این خودروها ایجاد شود. از سویی دیگر اگرچه به نظر میرسد همکاری مشترک با خودروسازان خارجی به معنای ارزان شدن قیمت خودرو یا تولید خودروهای ارزانقیمت نخواهد بود اما مردم همچنان چشم به ماههای آینده دوختهاند تا شاید مطابق با درآمد و سلیقه خود بتوانند خودرویی با نشان (برند) خارجی خریداری کنند. بازار خودروهای ارزانقیمت در تمام دنیا پر مشتری است و در ایران نیز با توجه به وضعیت اقتصادی بهطور قطع این خودروها مشتریان بیشتری را بهخود جذب میکنند. اگرچه خودروسازان داخلی بازار این خودروها را دراختیار دارند اما این بازار مستعد حضور خودروهای وارداتی است. برخی تحلیلگران بر این باورند دولت باید تعرفه واردات خودروهای ارزانقیمت را کاهش دهد تا بازار این خودروها علاوه بر بالا رفتن تنوع محصولات، رقابتی شود. اگر از تصویب تعرفه 55درصدی برای واردات خودرو بگذریم، کاهش تعرفه خودروهایی در سگمنتهای پایین، مشکلات تورمی و افزایش نرخ ارز را به همراه خواهد داشت.
سرمایهگذاری مستقل خودروسازان خارجی
در همین حال یک کارشناس صنعت خودرو کاهش تعرفه واردات خودروهای ارزانقیمت خارجی را معادل تبعات اقتصادی بسیاری دانسته و در همین رابطه گفت: نخستین اثر این تصمیم افزایش تقاضا برای خرید ارز خواهد بود. در این شرایط دولت ناچار به افزایش قیمت ارز میشود که این مسئله تورم ایجاد میکند. فربد زاوه با بیان اینکه 90 درصد بازار به خودروهای ارزانقیمت نیاز دارند و امکان خرید خودروهای گرانقیمت برای 10 درصد جامعه وجود دارد، اظهار کرد: اگر واردات خودروهای ارزانقیمت برای 90 درصد بازار باز شود، 2 پیامد به همراه دارد که نخست تقاضای ارز به شدت بالا میرود، همچنین نرخ ارز افزایش مییابد و روی اقتصاد کل کشور تاثیر منفی خواهد گذاشت. این اتفاق در سال 90 و 91 افتاد بهگونهای که ارز محدودی در کشور وجود داشت که سهم زیادی صرف تشویق واردات خودرو شد. با افزایش تقاضای ارز برای خرید خودرو، قیمت ارز افزایش یافت که به دنبال آن بسیاری از کالاهای ضروری به دست مردم نمیرسید. وی اضافه کرد: پیامد دوم با اشتغال در ارتباط است. در وضعیت فعلی بیش از یک میلیون نفر در صنعت خودرو مشغول به فعالیت هستند که در کنار آنها فعالیت بسیاری از ارگانها و شرکتها نیز با صنعت خودرو گره خورده است. در این شرایط واردات خودروهای ارزانقیمت با تعرفه پایین باعث از دست دادن شغل بسیاری از این افراد میشود که این مسئله بحرانی اجتماعی ایجاد میکند. براساس تحلیل زاوه، با نگاهی به آمار کلی جمعیت ایران و تردد 18 میلیون خودرو در کشور، تنها 2دهک از مردم ایران صاحب خودرو بوده و 8 دهک مالک خودرو نیستند که این آمار نشان از قدرت پایین خرید مردم دارد.
این کارشناس خودرو در ادامه به ارائه یک پیشنهاد برای تولید خودروهای ارزانقیمت در داخل کشور پرداخت و توضیح داد: اینکه خودروهای ارزانقیمت در اختیار مردم قرار گیرد بسیار خوب است اما راهحل آن واردات نیست بلکه باید به شرکتهای خارجی اجازه داد تا آزادانه و متناسب با قدرت خرید مردم ایران به تولید خودرو بپردازند که حضور آنها میتواند به صورت مستقل و یا در قالب همکاری با خودروسازان داخلی باشد. این طرح به معنای تعطیل کردن خودروسازهای داخلی نیست بلکه آنها میتوانند در رقابت با این شرکتها خودروهایی ارزان و باکیفیت برای قشر کم درآمد جامعه تولید کنند. وی برای تکمیل سخنان خود به یک نمونه عینی اشاره کرد و گفت: این مدل در هند جواب داده است بهگونهای که در این کشور خودرو 5 هزار دلاری نیز تولید میشود. ایران نسبت به هند مزیتهایی دارد که فراوانی انرژی و نیروی کار ماهر از جمله این مزیتهاست. به باور زاوه، هنگامیکه سخن از ارزبری واردات خودرو به میان میآید، برخی گمان میبرند هزاران میلیون تومان صرف واردات خودروهایی نظیر پورشه میشود که تصور اشتباهی است. در حالحاضر قطعات نسبت به خودروها حجم بیشتری از واردات خودرو را به خود اختصاص دادهاند که در آمار گمرک به شکل دیگری نشان داده میشود. (در ردیف واردات خودرو قرار نمیگیرد).
تاثیر پایین تعرفه در قیمت خودرو
تعرفه در بالا رفتن قیمت خودروهای وارداتی تاثیر زیادی ندارد بلکه برخی هزینههای جانبی گاهی تا چند برابر تعرفه روی قیمت این خودروها تاثیر میگذارد. بنابراین حتی اگر تعرفه خودروهای وارداتی ارزانقیمت کاهش یابد، هزینهها مانع از کاهش قیمت این خودروها خواهند شد. یک کارشناس گمرک به این موضوع اشاره کرد و در این باره توضیح داد: تعرفه 45درصدی روی قیمت خودروهای وارداتی اثر زیادی ندارد. هزینههای متفرقه نظیر سود واردکننده گاهی تا 120 درصد قیمت یک خودرو وارداتی را افزایش میدهد. بنابراین اگر تعرفه خودروهای ارزانقیمت خارجی نیز کاهش یابد، هزینههای جانبی باعث میشود خودرو با قیمت بالا به دست مصرفکننده ایرانی برسد. اگر دولت حذف سود بازرگانی برای خودروهای کممصرف را درنظر بگیرد، خودروهای کممصرف وارد میشود. آنوش رحام با اشاره به کف قیمت خودروهای خارجی در دنیا گفت: سازمان جهانی تولیدکنندگان خودرو کمترین قیمت خودرو را 10 هزار و 800 دلار تعریف کرده که امکانات و لوازم جانبی در این دستهبندی قرار نمیگیرد زیرا این موارد تعیینکننده قیمت خودرو است. از آنجایی که طبقهبندی خودروهای وارداتی در ایران براساس حجم موتور تعیین میشود بنابراین نمیتوان تعریفی برای واردات خودرو براساس کف یا سقف قیمت قائل شد. وی اظهار کرد: بخشی از خودروهای ارزانقیمت در کشور به خودروهای چینی منتسب شده در صورتیکه شرکتهایی نظیر فیات و پژو محصولاتی در رده قیمتی 10 تا 16 هزار دلار نیز تولید میکنند. به گفته رحام، در حالحاضر واردات خودروهای کممصرف (خودروهایی که در هر 100 کیلومتر کمتر از 6 لیتر سوخت مصرف میکنند) و خودروهای دو زیست مانند هیبریدیها مورد توجه است که البته هیبریدیها به دلیل قیمت بالایی که دارند در ردیف خودروهای ارزانقیمت قرار نمیگیرند.