عصر خودرو: بهتازگی اولین همایش خودروهای کمپر ایران برگزار شد و استقبال گسترده مردم عادی و علاقهمندان از این برنامه، نشان داد که ظرفیتهای قابل توجهی در این بخش از بازار خودرو کشورمان وجود دارد که هنوز کشف نشده است. علاوه بر این، در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی نیز توجه زیادی به این خودروها میشود.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، تمامی این دلایل کافی است تا نیاز به شناخت کامل انواع این ونهای مسافرتی و ویژگیهای هر یک احساس شود. متاسفانه در میان علاقهمندان و فضای مجازی، دید به این خودروها نوستالژیک و بدون هیچ نگاه حرفهای است و همه گونههای کمپر یکسان پنداشته میشوند. در این مطلب سعی داریم تا نگاهی گذرا به ویژگیها و انواع کمپرهای مسافرتی فولکس واگن داشته باشیم.
تولد کمپر
در سال 1948 اولین پیشنمونههای ون فولکس واگن که بعدها با نام تیپ 2 شناخته شد، تولید شدند. در این پیشنمونهها حداکثر استفاده از متعلقات فنی و حتی تزئینات ظاهری فولکس واگن تایپ 1 (بیتل) شده بود. از سال 1950 بلاخره تولید این خودرو شروع شد و این ون، به موفقیتی غیر قابل تصور رسید. این نسل که به تیپ2 سری T1 مشهور شد، توانست تا سال 1967 در خط تولید بماند و گونههای متفاوتی از آن عرضه شدند. در این میان شاید خاصترین گونه، ون مسافرتی مشهور به کمپر بود که کمپانیهای گوناگونی با همکاری خود فولکس واگن از میانه دهه 50 عرضه کردند. این ونهای مسافرتی ابزاری کمدردسر، ارزان و با امکانات مناسب بودند که با استقبال بینظیر بسیاری از جهانگردان، گردشگران، مردم علاقهمند به تفریحات ماجراجویانه مواجه شدند. موفقیت این نسل اول سبب شد تا نسل دوم با کد T2 در سال 1967، نسل سوم با کد T3 در 1979 و نسلهای چهارم، پنجم و ششم نیز در سالهای 1990 و 2003 و 2015 راهی بازار شوند. نسل دوم این خودرو اما تا سال 2013 با تغییراتی اندک در خط تولید ماند تا پرفروشترین ون متوسط جهان شود. در ادامه برخی از مشهورترین گونههای ون کلاسیک مسافرتی کمپر را معرفی میکنیم.
Dormobile
کمپانی بریتانایی دورموبیل برای نسل دوم فولکس واگن ترنسپورتر یک پکیج کامل مسافرتی را ارائه کرد که مورد تایید خود کمپانی فولکس واگن نیز بود. این بسته شامل صندلیهای قابل تبدیل به تختخواب، سقف بالارونده به سمت کنار، تقویت کف خودرو برای تحمل وزن بیشتر و همچنین تجهیزاتی همانند اجاق گاز، 3 منبع ذخیره آب، کمد، دستشویی سیار و دوش بود. امکان آن وجود داشت که هر یک از بخشهای این بسته سفارش داده شوند و نام سفارشدهنده روی یک پلاک در خودرو حک شود تا ذات شخصی و کاستومایزشده این خودرو حفظ شود. با توجه به گسترش فرهنگ کمپر و کاروانسواری در انگلیس و اروپای غربی، محصول دورموبیل با موفقیتی نسبی مواجه شد، اما از اواخر دهه 60 رفتهرفته با عرضه نمونههای ارزانتر و باکیفیت ساخت مناسب، دورموبیل با افت فروش مواجه شد. در هر صورت به لطف ذات لوکس و اختصاصی دورموبیل، این نمونه تاکنون ارزش خوبی داشته و طرفداران خاص خودش را حفظ کرده است.
Riviera
کارگاهی آمریکایی با نام ASI، کیت تبدیلی با نام ریویرا برای فولکس واگن ترنسپورتر ارائه کرد که در کشور مبدأ با استقبالی استثنایی مواجه شد. این کیت که بعدها نظر خود فولکس واگن را نیز جلب کرد و به نحوی مورد تایید این کمپانی قرار گرفت، شامل سقف فایبرگلاس با قابلیت بازشدن به سمت بالا و نگهدارندههای خرپایی فلزی، تختخواب، کمد، چراغهای اضافی داخلی، پنجرهای متفاوت، پرده، سیستم صوتی با بلندگوهای اضافی، اجاق گاز، سینک ظرفشویی و یخدان بود. فولکس واگن به لطف فروش بالای این مدل در ایالتهای غربی آمریکا، تصمیم گرفت تا آن را مشمول گارانتی خود نیز قرار دهد و لقب Camperwagen را به آن اختصاص دهد. رنگبندی جذاب، امکانات رفاهی زیاد و امکان سفارش پکیجهای متفاوت سبب شد تا ریویرا حتی کیتی برای نسلهای بعدی ترنسپورتر نیز ارائه دهد و به یک نام محبوب برای کمپردوستان جهان بدل شود.
Sundial
یکی از انواع بسیار قدیمی و قابل احترام کمپر، نمونه ساندیال است که در نسل اول ترنسپورتر طرفداران زیادی داشت.
این تبدیل که توسط یک کارگاه آمریکایی و برای عرضه در ایالتهای غربی آمریکا و کل کانادا طراحی شد، در حقیقت پاسخی بود به گونههای نسبتا پیچیده و گرانقیمت آلمانی که بعضا بیش از نیاز مردم عادی به آنها امکانات ارائه میکردند. کیت ساندیال برای دو گونه عادی و Combi نسل اول قابل سفارش بود و در آن درهای بازشونده دوتکه، سقف بالاتر از جنس فایبرگلاس، پنجرههای بیشتر، کمد و کابینت، صندلیهای تختخوابشو، پرده، میز، یخدان و اجاق گاز عرضه میشد.
ایدههای خلاقانه سری ساندیال بعدها مورد توجه سایر کارگاهها نیز قرار گرفت و توسط آنها نیز ارائه شد. علاوه بر این، موجودبودن یک لیست کامل از شماره سریال شاسی خودروهایی که به طور رسمی به تجهیزات پکیج ساندیال مجهز شدهاند و تعداد نسبتا کم نمونههای باقیمانده سبب شده تا ساندیال به گونه کلکسیونی و ارزشمند کمپرها بدل شود.
Westfalia
تلاش آلمانیها برای تبدیل فولکس واگن تیپ2 به یک خودرو مسافرتی به طور رسمی توسط کمپانی آلمانی Westfalia آغاز شد. فولکس واگن در یک قرارداد رسمی با این کارگاه مجهز، تصمیم گرفت تا نمونهای رسمی و با کیفیت از کمپر را براساس نسل اول ترنسپورتر عرضه کند. موفقیت این نسل سبب شد تا وست فالیا تا به امروز نیز پکیجهای مسافرتی فولکس واگن را عرضه کند و به شناختهشدهترین نام در این عرصه بدل شود. در نسل اول نمونههای گوناگونی با تجهیزاتی از جمله تختخواب، نیمکت، میز، کمد، اجاق گاز، سینک ظرفشویی، شیر آب، پرده و سقف قابل گسترش عرضه شدند. اما در نسل دوم و سری T2 بود که شکل کلی و رسمی وست فالیا مشخص شد. مهمترین مشخصه محصولات وست فالیا در شکل خاص سقف آنهاست که یک برآمدگی بزرگ روی آن قرار دارد که قسمت جلویی آن بالا میآید تا فضایی برای تختخواب اضافی ایجاد شود. بعدها گونههای متفاوتی با سقف دوتکه نیز عرضه شدند که در آنها بخش میانه سقف بالا میآمد و بخش انتهایی نیز دارای یک پوشش نرم پارچهای بود تا فضای سر بیشتری برای سرنشینان عقبی ایجاد شود.
Devon
یکی دیگر از انواع بریتانیایی کمپرها توسط کمپانی
Devon عرضه شد. در این گونه، بیشتر تمرکز روی لوکسبودن فضای داخلی و افزایش ظرفیت بود و امکانات رفاهی با کیفیتی در آن قرار میگرفت. عرضه این گونه از نسل اول و در سال 1958 آغاز شد و در نسلهای دوم و سوم نیز ادامه یافت. در نسل اول، بیشتر تمرکز روی مبلهای تختخوابشو، میز، فضای بار روی درها و یخچال بود. در نسل دوم اما سعی شد تا پکیجی برای رقابت با وست فالیا و سایر گونههای پر از امکانات عرضه شود. برای همین سقفی با قابلیت باز شدن به سمت کنار خودرو در نظر گرفته شد که تختخوابی بزرگ را در خود جای میداد. علاوه بر این بعدها گونه Devonette نیز معرفی شد که در آن سقف اندکی بالا میآمد که نسبت به گونه اصلی فضای کمتری برای تختخواب ایجاد میکرد، ولی در عوض قیمت کمتری داشت. در نهایت اما به لطف ذات لوکس Devon و امکانات محدودش، این خودرو بیشتر به عنوان یک ون تفریحی برای کمپ زدن در آخر هفته و در محیطهای نیمه روستایی مطرح شد.
Danbury
کمپانی بریتانیایی دانبوری در اواخر دهه 60، تولید یک سری از ونهای کمپر را براساس نسل دوم ترنسپورتر آغاز کرد. در این ونها دو پکیج در نظر گرفته شده بود. در پکیج اول تمرکز روی افزایش فضا در خارج از ون بود که به ساخت یک چادر و قرارگرفتن میز و صندلی در جلوی در ون ختم میشد. اما گونه دوم که در حقیقت پاسخی به نیاز افرادی بود که تختخوابهای اضافی برای مسافرتهای طولانی میخواستند، سقفی فایبرگلاس با قابلیت باز شدن به سمت کنار خودرو و افزودن فضایی برای راحتی سرنشینان در نظر گرفته شد. یکی از قابلیتهای خاص گونه دانبوری اما در ردیف میانی صندلی بود که قابلیت تاشدن و برداشتهشدن را داشتند و به نحوی امکان تبدیل مجدد کمپر به یک ون عادی را میسر میکردند. با این حال در نهایت استقبال از گونه دانبوری کمتر از حد انتظار بود و امروزه تعداد اندکی از آنها باقی ماندهاند.