عصر خودرو: در دوران ابتدایی شکوفایی کلاس ماسل یعنی آن دورانی که هنوز این نام به عنوان یک کلاس منحصر به فرد جا باز نکرده بود؛ کمپانی پرآوازه کرایسلر سری خودروهایی را روانه بازار ساخت که به دلیل استفاده از حروف مختلف الفبای زبان انگلیسی در شناسایی هر مدل بعدها به سری حروفی ۳۰۰ کرایسلر مشهور شد. سردمدار این کلاس C۳۰۰ مدل ۱۹۵۵ بود.
به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو»، جلوپنجره آن از ایمپریال همان سال برگرفته شده بود اما سایر قسمتهای خودرو طراحی کاملا آیندهنگرانه داشت که زیباییاش را مدیون طراح بنام آن ویرجیل اکسنر بود. بیش از 5.5 متر طول، ظاهری برجسته و باوقار، اتاق کوپه، تایرهای پهن دور سفید و استفاده عمده از قطعات کرومی از آن یک ماسکیولار (Muscular به معنای عضلانی که به اشتباه ماسلار تلفظ میشود) لوکس حقیقی ساخت. C300 اولین خودرو از سری حروفی 300 کرایسلر بود که حرف C در آن نشانگر نام کرایسلر و عدد 300 بیانکننده بازه قدرت پیشرانه آن بود که در حقیقت در تعداد محدود و به منظور پیروی از قانون همسانسازی (Homologation) برای کسب جواز شرکت در مسابقات نسکار ساخته شده بود. طبق قانون همسانسازی خودرو متقاضی شرکت در مسابقات برای کسب مجوز باید تعداد مشخصی از آن خودرو مورد بحث را برای فروش عمومی به تولید برساند. از این رو مدل C300 کوپه را به قویترین پیشرانه آن دوران کرایسلر، یعنی گونه Fire Power V8 (نسل اول پیشرانههای HEMI) به حجم 331 اینچ مکعب معادل 5.4 لیتر مجهز به یک کاربراتور چهاردهنه مسلح ساخت که قدرت اعجابانگیز 355 اسب بخار را از طریق جعبه دنده دوسرعته Power Flite به چرخهای عقب انتقال میداد. با وجود دوسرعتهبودن جعبه دنده اتوماتیک این غول سنگینوزن 1955 کیلوگرمی و خوشتراش گشتاور تولیدی 470 نیوتنمتری پیشرانه و عملکرد کلی خودرو به قدری مناسب بود که در مجلههای خودرویی آن زمان لقب فرمانپذیرترین خودرو جهان را به خود اختصاص داد. C300 تنها در 3 رنگ خارجی قرمز، مشکی و سفید و تنها یک رنگ داخلی چرم تیره در دسترس بود. فاکتورهایی چون شیشه و صندلیهای برقی به عنوان آپشن مضاعف قابل سفارش بود اما در سال 1955 سیستم تهویه مطبوع وجود نداشت.
C300 با وجود دستیابی به رکورد سرعت قابل توجه 205.32 کیلومتر بر ساعت و عملکردی عالی در مسابقات نسکار به محبوبیت بسیاری دست یافت که در میزان فروش 1725 دستگاهی آن نمود پیدا نکرد. با این حال C300 به یک خودرو لوکس از کلاس ماسل و آغازگر تولید سریالی مدلهای حروفی کرایسلر شد که هر یک در نوع خود منحصربهفرد بودند. امروزه گونههای موجود C300 چیزی در حدود 70 تا 180 هزار دلار قیمت دارند. اگرچه مدل C300 فروش آنچنانی نداشت اما مجموعهای از فاکتورها نظیر قدرت و گشتاور پیشرانه، طراحی منحصربهفرد، لوکسگرایی، قیمت در دسترس و تعداد محدود تولید موجب شد که این مدل الهامبخش سایر مدلهای حروفی کرایسلر و همچنین سدان لوکس مدرن کرایسلر (با نام 300C از سال 2005 به بعد) شد.
اعضای خانواده 300
با تولد مدل C300 گویی کرایسلر سرنخ تازهای در رویه تولید محصولات خویش یافته بود. از این رو با شتاب بسیار در هر سال گونه جدید از این سری عضلانی لوکس و قدرتمند را به جهانیان معرفی کرد. هر کدام از خودروهای جدید سری حروفی کرایسلر نهتنها با کد جدید شناسایی میشوند بلکه در تمامی آنها از طراحی کاملا جدید و پیشرانههای ارتقایافته و قدرتمندتر بهره گرفته شد. سیر روند تولیدات سری حروفی کرایسلر تا به آنجا پیش رفت که از سال 1955 تا 1970 یعنی در طی 15 سال در مجموع تعداد 12 خودرو مختلف از این سری به تولید رسید.
300B 1956
در سال 1956 مدل جدیدی از این سری ارائه شد که 300B نام گرفت. از این مدل به بعد عدد 300 به عنوان نماد ثابت سری و کد پس از آن نشانگر نام مدل جدید بود. 300B شباهت ظاهری بسیاری به مدل C300 داشت. پیشرانه با اعمال تغییرات جزئی و ارتقا به 5.8 لیتر قدرتی مشابه با نسل قبل تولید میکرد اما با ارائه جعبه دنده سهسرعته دستی جدید حداکثر سرعت به 225 کیلومتر بر ساعت رسید که افزایش 20کیلومتر بر ساعت را نشان میداد. پیشرانه 354 اینچ مکعبی 300B رقم 355 اسب بخار قدرت تولید میکرد که از این رو توانست رکورد شورولت را در ارائه یک اسب بخار بر هر اینچ مکعب جابهجا کند. از این مدل تعداد 1102 دستگاه به فروش رسید.
300C 1957
در این مدل پیشرانه همی به حجم قابل توجه 392 اینچ مکعب معادل 6.4 لیتر افزایش یافت که در آپشن های متفاوت بین 375 تا 390 اسب بخار به تولید میرسید. برای اولین بار مدل سقف تاشو نیز در این مدل عرضه شد. در مجموع تعداد 2402 دستگاه از 300C به تولید رسید که 1918 دستگاه کوپه مسقف و 484 دستگاه سقف تاشو بودند. از این تعداد تنها 18 دستگاه تولید محدود دارای پیشرانه 390 اسب بخاری بودند که امروزه از ارزش کلکسیونی بسیار برخوردارند.
300D 1958
پیشرانه 392 برای مدل 300D ارتقا یافت و در حالت استاندارد قادر به تولید 380 اسب بخار بود. گونه انژکتوری با قدرت 390 اسب بخار نیز ارائه شد که به دلیل برخی مشکلات قابل اطمینان نبوده و به سرعت با همان دو کاربراتور چهاردهنه جایگزین شدند. این مدل در دریاچه خشک شده نمک بانویل آمریکا به حداکثر سرعت 251.68 کیلومتر بر ساعت دست یافت. درکل 809 دستگاه 300D به تولید رسید که تنها 191 دستگاه آن از نوع سقف تاشو بود.
300E 1959
در این مدل پیشرانه همی با گونه سادهتر Golden Lion 413 (شیر طلایی 6.8لیتری که کرایسلر به آن شیردل هم میگفت) جایگزین شد اما با این حال قدرت در حدود همان 380 اسب بخار باقی ماند. در مجموع تعداد 647 دستگاه 300E به تولید رسید.
300F 1960
طراحی سری 300 در مدل 300F دگرگون و کاملا جدید شد. منیفولد هوا به لولههای بلند که به کراس رم (Cross Ram) معروف است، تغییر یافت. اگرچه قدرت به 375 اسب بخار کاهش یافت اما تنفس پیشرانه بهتر انجام میشد. در مدل 300F برای اولین بار 4 صندلی تکی به منظور تاکید بیشتر بر لوکسگرایی جایگزین صندلیهای یکپارچه شدند. 15 دستگاه 300F با پیشرانه ارتقایافته به قدرت 400 اسب بخار مجهز به جعبه دنده 4 سرعته دستی با کد Special GT به تولید رسید که امروزه تنها 4دستگاه آن در سلامت کامل هستند. قیمت یک 300F با توجه به آپشن آن امروزه از بین 50 تا 450 هزار دلار متغیر است.
300G 1961
در این مدل طراحی بار دیگر دستخوش تغییرات شد. پیشرانه تغییری نیافت اما جعبه دنده 4 سرعته فرانسوی مشکلدار با گونه 3سرعته Option Code 281 جایگزین شد که همچنان گرانقیمت بود. شیشههای برقی نیز در مدل 300G بهصورت استاندارد درآمد. این مدل وابسته به آپشن و سلامت بین 20 تا 250 هزار دلار قیمت دارد.
300H 1962
این مدل در ظاهر بسیار به 300G شباهت داشت. آپشن کراس رم جایش را به منیفولدهای دربرگیرنده دوکاربراتور چهاردهنه داد. قدرت تولیدی اندکی افزایش یافت درحالی که وزن خودرو 140 کیلوگرم کمتر شده بود. اگرچه 300H از 300G سریعتر بود اما قیمت بالای آن فروش بهتر از 570 دستگاه را برای آن به همراه نداشت.
300J 1963
در این مدل برای نامگذاری از حرف I چشمپوشی کردند چراکه ممکن بود با عدد 1 اشتباه گرفته شود. طراحی باردیگر دستخوش تغییرات و سقف تاشو نیز حذف شد. با ارتقای پیشرانه حداکثر سرعت به 229 کیلومتر بر ساعت رسید و با وجود زمان درگ 15.8 ثانیهای تنها 400 دستگاه از 300J به تولید رسید.
300K 1964
افت چشمگیر فروش کرایسلر را برآن داشت که در مدل جدید تغییرات بنیادی اعمال کند. از این رو پیشرانه 413 به یک کاربراتور چهاردهنه و منیفولد معمولی مجهز شد که قدرت 460 اسب بخاری به همراه داشت. منیفولد کراس رم و سقف تاشو تنها بهصورت آپشن در دسترس بود. از تودوزیهای چرم گرانقیمت نیز دیگر خبری نبود. مجموعه این تغییرات موجب کاهش هزار دلاری قیمت و افزایش چشمگیر فروش به تعداد 3647 دستگاه شد.
300L 1965
طراحی سری حروفی در مدل 300L سبک جدیدی به خودش گرفت. اما از دیدگاه فنی تمامی ادوات خاص مانند منیفولد کراس رم، 2 کاربراتور و ... تنها بهصورت آپشن در دسترس بود. نتیجه آن نیز فروش 2845 دستگاهی آن بود که 440 دستگاه آن را گونه سقف تاشو تشکیل میداد.
Hurst 300 1970
بسیاری از متخصصان هرست 300 را دنبالهرو سری حروفی کرایسلر نمیدانند. دلیل آن نیز تاخیر 5ساله در ورود به بازار و نداشتن یک حرف پس از عدد 300 است. با این حال این مدل از تجهیز یک کرایسلر 300 سری غیر با لوازم و تجهیزات تیونر آمریکایی هرست پرفورمنس به دست آمد و تعداد تولید آن بسیار و محدود به 501 دستگاه بود. کمپانی هرست پرفورمنس (Hurst Performance) شرکت تولیدکننده قطعات اصلی (OEM) محصولات شرکتهای آمریکایی چون امریکن موتورز، جنرال موتورز، فورد، کرایسلر و ... است که در کنار آن اقدام به تولید لوازم جانبی تخصصی و تجهیزاتی نظیر جعبه دندههای Lenco برای ارتقای سرعت تعویض دنده در جعبه دندههای اتوماتیک خودروهای اسپرت کرد.
پیشرانه هرست 300 کرایسلر گونه V8 RB440 به حجم 7.2 لیتر و قدرت 375 اسب بخار با شتاب 100 کیلومتر بر ساعت 7.1 ثانیهای است که در برابر وزن 1900کیلوگرمی آن قابل توجه است. تمامی 501 دستگاه هرست 300 به رنگ سفید و طلایی به همراه قطعات تزئینی فایبرگلس و لوگوهای هرست به تولید رسیدند.
* مصطفی انیسی