پلاکی برای قدما

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، همین امر لزوم بررسی وضعیت پلاک تاریخی در سایر کشورهای جهان را حتمی می‌کند. اینکه در کدام کشورها چنین پلاکی صادر می‌شود و در هر یک این پلاک به چه خودروهایی اختصاص یافته، این پلاک‌ها چه محدودیت‌ها و یا مزایایی برای خودروهای مذکور دارند. در این مطلب سعی داریم تا به طور خلاصه به بررسی پلاک‌های تاریخی در برخی کشورهای مطرح جهان بپردازیم تا با ویژگی‌های اساسی این پدیده آشنا شویم و تصمیم‌گیری در مورد مناسب‌بودن یا نبودن این طرح برای کشورمان ساده‌تر شود.

اتحادیه اروپا
اروپا همواره در زمینه کاهش میزان آلایندگی هوا، یک قدم از همه جلوتر بوده است و به لطف محدودیت‌های مکانی در این قاره، سیاستگذاران اروپایی همواره بسیار سختگیرتر از همتایانشان در سایر نقاط جهان عمل کرده‌اند. در مورد کشور آلمان، استانداردهای مشهور به TUV، برای خودروهایی با نام Oldtimer نیز مطرح شده‌اند؛ خودرویی که برای دریافت چنین پلاکی ثبت‌نام می‌کند، باید حداقل 30 سال سن داشته باشد. با اینکه خودروهایی که چنین پلاکی را دریافت می‌‌کنند قرار نیست که به طور مکرر در معابر عمومی رفت و آمد داشته باشند، اما هیچ‌گونه محدودیتی در مورد میزان کیلومتر و یا مناطق مجاز برای عبور و مرور عنوان نشده است. این پلاک‌ها به حرف H ختم می‌شوند و در حقیقت بیشتر برای هماهنگی بیشتر خودروهای دارای این پلاک در گردهمایی‌ها و رالی‌های کلاسیک به این خودروها اهدا می‌شود و تنها خودروهایی شرایط اخذ آن را دارند که بتوانند شرایط استانداردهای لازم را مهیا کنند. این خودروها قرار است تا نماینده فرهنگ خودرویی جامعه باشند و بتوانند نمادی از یک خودرو کم نقص و زیبا را ارائه کنند. برخی پلاک‌هایی که با ارقام 07 آغاز می‌شوند، می‌توانند برای چند خودرو به طور مجزا مورد استفاده قرار گیرند، اما این استفاده مجزا باید فقط برای حضور در گردهمایی‌ها و یا رالی‌های کلاسیک باشد. معمولا مالکین می‌توانند بنابر نوع خودرو و سال تولید آن، ارقام و حروف پلاک Oldtimer را انتخاب کنند. برای سایر کشورهایی در اتحادیه اروپا که پلاک تاریخی مطرح می‌شود نیز وضع تقریبا به همین منوال است. برای مثال، هلند به عنوان کشوری که از نظر قوانین آلایندگی و تردد خودرو از آلمان هم سختگیرتر است، پلاک تاریخی مشابه آلمان تردد خودرو را به هیچ وجه محدود نمی‌کند و تنها وسیله‌ای برای تمایز خودرو به عنوان یک اثر تاریخی است. تنها تفاوت عمده را می‌توان سن لازم خودروها برای اخذ این پلاک دانست که در هلند 40 سال است. در این دو کشور، خودروهای کلاسیک نیز همانند خودروهای عادی برای تردد دائم در معابر شهری نیاز به دریافت معاینه فنی دارند و باید استانداردهای لازم خود را پاس کنند. اما خودروهایی که به هر دلیل نمی‌توانند معاینه فنی دریافت کنند، می‌توانند با استفاده از پلاک تاریخی برای طی‌کردن مسیر به تعمیرگاه‌ها و یا تورهای خودرویی تردد کنند.

آمریکای شمالی
آمریکای شمالی و خصوصا ایالات متحده، در هر ایالت و ناحیه قوانین متفاوتی برای خودروهای کلاسیک و تردد آنها دارد. در بسیاری از ایالت‌های شرقی و مرکزی آمریکا، خبری از چنین پلاکی نیست و صرفا می‌توانید برای تزئین خودرو خود به هر پلاکی که مورد نظر شماست، با کسب اجازه از مراجع قانونی پلاک مذکور را دریافت کنید. اما در برخی از ایالت‌ها نیز پلاک‌هایی با عناوینی همانند Old Timer و Classic قابل دریافت است. برای مثال در ایالت نوادا، پلاک تاریخی با عنوان Old Timer قابل اخذ است که با این کلمه و 4 رقم صادر می‌شود. برای صدور اولیه این پلاک، مبلغ 37 دلار باید پرداخت شود و همه ساله نیز 11دلار دوباره باید پرداخت شود. این پلاک تنها به خودروهایی داده می‌شود که 40 سال از عمر آنها گذشته باشد. علاوه بر این، محدودیت 5000 مایل در سال نیز برای تردد این خودروها در نظر گرفته شده است. در این صورت این خودرو از اخذ معاینه فنی معاف شده، نیازی به پرداخت مالیات نیز ندارد. بدین ترتیب در این مورد خاص، پلاک تاریخی با حذف برای جریمه‌ها و موارد مشابه، خودرو را محدود می‌کند. در سایر ایالت‌هایی که پلاک تاریخی وجود دارد نیز کمابیش قوانینی از این دست دیده می‌شود. برای مثال در ایالت آیداهو مبلغ پرداختی اولیه 25 دلار بوده، سن خودرو برای رسیدن به حد نصاب 30 سال است. علاوه بر این در این ایالت، پلاک‌هایی به خودروهای Hot Rod، تیون شده و دست‌ساز نیز اهدا می‌شود که اندکی از پلاک تاریخی گران‌تر هستند. علاوه بر این پلاک Old Timer نیز به خودروهایی با سن بیش از 70 سال داده می‌شود. هر یک از این پلاک‌ها محاسن خاص خود از نظر معافیت‌های مالیاتی و معاینه فنی را دارند، اما در این ایالت خاص از نظر کیلومتر تردد محدود نمی‌شوند.

سایر نقاط جهان
در بسیاری از کشورهای دیگر جهان نیز پلاک‌هایی تزئینی و یا غیر تزئینی برای خودروهای تاریخی در نظر گرفته شده‌اند. در این میان بهتر است به سراغ همسایه ایران در جنوب خلیج فارس یعنی امارات متحده عربی برویم. در شیخ نشین دوبی، پلاک تاریخی توسط نهاد رسمی صدور پلاک به خودروهایی که بیش از 30 سال از عمرشان گذشته باشد، اهدا می‌شود. این خودروها برحسب وضعیت ظاهری، فنی و سن به 6دسته تقسیم می‌شوند که با حروف A تا F مشخص شده است. دسته A برای خودروهای تولید شده بعد از 1950 با محدودیت تردد سالیانه 10 هزار کیلومتر، دسته B برای خودروهای تولید شده بعد از 1950 با محدودیت تردد سالیانه 5000 کیلومتر، دسته C با قابلیت تردد بدون محدودیت در شهر و غیر مجاز برای رانندگی در بزرگراه‌ها، دسته D برای رانندگی در طول روز بدون محدودیت، دسته E برای تردد محدود برای رسیدن به تعمیرگاه‌ها و محل‌های سرویس و دسته F برای نمایش هستند.

پایان سخن
در بیشتر کشورهایی که پلاک کلاسیک و تاریخی صادر می‌شود، این پلاک تنها برای نمایش ارزش و تاریخچه و اصالت خودرو است و بیشتر برای هماهنگی چنین خودروهایی در عبور از معابر شهری در تورها و رالی‌های کلاسیک پدید آمده است. علاوه بر این، در برخی کشورها نیز چنین پلاکی برای معافیت از پرداخت عوارض، مالیات و دریافت معاینه فنی مطرح شده است.
در این کشورها با پرداخت یک مبلغ نسبتا اندک، خودروتان را از سایر پرداخت‌ها معاف می‌کنید، اما باید بتوانید از نظر ظاهری و باطنی آن را به کارشناسان اثبات کنید. با این حال در هیچ یک از این کشورها، خودروهایی که بیش از 20 یا 30 و یا حتی 40 سال دارند، برای تردد لزوما نیازی به دریافت چنین پلاکی ندارند و در صورتی که بتوانند معاینه فنی دریافت کنند، می‌توانند همانند سایر خودروها در معابر شهری بدون محدودیت تردد کنند.
بنابراین در این کشورها پلاک تاریخی به هیچ وجه اجباری نبوده، تنها وسیله‌ای برای بهبود شرایط و سهولت تردد خودروهای تاریخی است.