سوپاپ چیست و چه وظایفی دارد؟

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از تسنیم، سوپاپ یک لغت فرانسوی به معنای دریچه است و یکی از قطعات موتور خودروست که به شکل قارچ است و وظیفه کنترل ورود و خروج هموا و سوخت و دود را دارد. در کل می‌توان به هر چیزی که ورود و خروج را کنترل کند سوپاپ نام داد. همچنین سوپاپها به فارسی این چنین تعریف شده اند: قطعه پولکی شکل که با قرار گرفتن بر روی سرسیلندر دریچه ها را سد می‌کند.

سوپاپ ها قطعه هایی هستند که برای باز و بسته شدن دارای نظم خاصی هستند. موتورهای احتراقی باید با سوزاندن سوخت در داخل سیلندر نیرو را برای حرکت خودرو تولید کنند. همه می دانیم که ماده سوختنی، اکسیژن و حرارت 3 پارامتر مورد نیاز عمل سوختن هستند. پس هر موتور برای سوختن باید اکسیژن را از محیط بیرون دریافت کند و سپس دود حاصل را خارج نماید. تولید نیرو در موتور خودرو به این صورت است که گاز وارد شده باید به قدری متراکم شود و بعد از انفجار انرژی جنبشی ایجاد شده باعث حرکت پیستون ها شود و محیط این عملیات مشخص است که باید کاملا بسته باشد. پس سوپاپها بهترین وسیله برای این عمل هستند تا در زمان مناسب ارتباط با بیرون را قطع و وصل کنند.

به طور کلی 2 نوع سوپاپ داریم:

سوپاپ هوا : سوپاپی برای ورود هوا یا به اصطلاح تنفس است.
سوپاپ دود : سوپاپی برای خروج دود است که به دلیل در تماس بودن با گاز های داغ دمای بیشتری نسبت به سوپاپ هوا دارند.

باز و بسته شدن سوپاپها باید دارای یک زمانبندی منظم باشد که این کار را قطعه ای به نام میل بادامک انجام می‌دهد. میل بادامک با توجه به شکل بادامک های روی آن زمان باز و بسته شدن سوپاپ را تنظیم می‌کند. همچنین میزان بسته ماندن سوپاپها را هم تعیین می‌کند. طبق این صحبت ها باز و بسته شدن سوپاپها با حرکت پیستون ها هماهنگ است. میل بادامک ها همیشه و به شکل ثابت با میل لنگ در ارتباط هستند تا این هماهنگی بین پیستون ها و سوپاپها برقرار باشد. در موتور های مختلف راه اندازی و باز و بسته شدن سوپاپ ها قطعه های مختلفی وجود دارند. اما معمولا قطعات مورد نیاز برای این کار عبارتند از: بالابر، میل بادامک، میله فشارنده ، انگشتی ، اسبک سوپاپ و فنرهای سوپاپها. مکان و ترتیب سوپاپها در استفاده از این قطعات تاثیر دارند.

اجزای اصلی سوپاپها: قطر کلگی، قطر گیج لاین، لنگی دور کلگی، لنگی کف، بار کامل، ارتفاع کمربند، ارتفاع پخ انتها، زبری ساق، ارتفاع کلی، ارتفاع آبکاری ساق، قطر ساق، ارتفاع سختکاریریا، سختی انته ساق، لنگی انتهای ساق.

سوپاپها در محیطی با حرارت بسیار بالا کار می‌کنند و به دلیل سرعت عمل بالایشان در خطر فشار و فرسودگی زیادی قرار دارند. در بالا گفتیم که سوپاپهای تخلیه دود احتراق تحت دمای بسیار بیشتری نسبت به سوپاپ تنفس قرار دارند و در اثر این حرارت ممکن است سوپاپ به رنگ قرمز کدر درآید. به همین دلیل است که جنس سوپاپهای تخلیه از آلیاژی قوی فولادی هستند تا در برابر شکستگی و زنگ زدگی و بخصوص تاب برداشتن مقاومت کافی را داشته باشند. این آلیاژ از کرم ، سیلیس ، نیکل و مقدار کمی از سایر فلزات ساخته شده است.