همه اسب‌های وحشی آقای «فورد»!

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت، «هنری فورد» بینانگذار و صاحب این کارخانه کمی دلخور شد و برای برخی از آنها به طور خصوصی پیام فرستاد که قصدش از تولید این اتومبیل «اسب قوی» بوده است، نه اسب وحشی و سرکش و غیرقابل مهار. ولی روزنامه‌نگاران آن روزگار چندان قانع نشدند و به معنی لغوی این واژه مراجعه کردند که همان «اسب وحشی» معنی می‌شد و معنی دیگر آن در زبان انگلیسی اسبی به نام «گور اسب» بود.
دیگر، کار از کار گذشته بود و اتومبیل‌های فورد موستانگ تولید شده در کارخانه فورد امریکا به خیابان‌ها آمده و لقب «اسب وحشی» را به خود اختصاص داده بودند و شاید هم به همین دلیل بود که توانستند خیلی زود جای خود را در میان علاقه‌مندان به اتومبیل‌های جان‌سخت باز کنند. مردم شیفته‌اش شده و حتی حاضر بودند «فورد موستانگی» که چند بار تصادف کرده و صافکاری و رنگ شده بود را بخرند. درحالی که روی نخستین تصادف دیگر اتومبیل‌ها حساسیت داشتند، به این دلیل فورد موستانگ‌های «هنری فورد» در سال 1964میلادی شهرت زیادی یافتند و از آن سال به بعد هنوز بسیاری از دوستداران تولیدات خودروهای کارخانه فورد منتظرند یک بار دیگر آن نسل از فورد موستانگ‌ها تولید شود و به بازار بیاید. فورد موستانگ‌های قدیمی در ایران نیز طرفداران زیادی پیدا کردند و پس از آمدن به ایران رقبای دیگر آن یعنی «شورولت»، «پونتیاک» و «دوج» نیز به میدان آمدند. اما هرگز نتوانستند این اسب وحشی را از میدان به در کنند و در خاطرات آن نسل از فوردها، موستانگ‌ها همچنان در ذهن بسیاری از دوستداران‌اش مانده است و با وجود واردات پیشرفته‌ترین فوردموستانگ‌ها به ایران، هنوز هم عده‌ای معتقدند آن اسب‌های وحشی، چیز دیگری بودند. در گزارش امروز شما را با نسل‌های گذشته و تقریبا امروزی «فورد موستانگ»ها آشنا می‌کنیم.

مردی به نام «فورد»
فورد که بود؟ از کجا آمده بود و چرا آوازه تولیدات اتومبیل‌های او در جهان این‌قدر طنین‌انداز است؟ آیا او را می‌شناسید؟ هر قدر هم او را بشناسید، به اندازه خبرنگار مجله «اتومبیل» امریکا نمی‌شناسید که وقتی با او مصاحبه کرد، از او خواست آن قدر حرف بزند که اگر بعد از مصاحبه مرگ سراغ او آمد، چیزی ناگفته نماند.
آقای فورد لبخندی زد و به خبرنگار گفت: «هر چه را که من یادم برود،‌ اتومبیل‌هایم بعدها به شما خواهند گفت.» با این حال خبرنگار بیوگرافی او را چنین نوشت:
هنری فورد که در «دیربورن» میشیگان متولد شده بود، هیچ‌گاه به دبیرستان نرفت. او پس از پایان تحصیلات دبستان، به عنوان شاگرد ماشین کار در شهرک صنعتی دیترویت به‌کار مشغول شد. سپس تعمیرکار و سرانجام استادکار شد. هنگامی که در سال 1885میلادی «کارل بنز» و «گوتلیب دایملر»، هر کدام مستقل از دیگری، اتومبیل خود را اختراع کرده و روانه بازار کردند، فورد جوانی 22 ساله بود.

«کالسکه بدون اسب» خیلی زود توجه فورد جوان را به خود جلب کرد. در سال 1896میلادی نخستین اتومبیلی را که خود طراحی کرده بود، ساخت اما با وجود استعدادی که داشت، نخستین و دومین اقدام او در کسب‌وکار با شکست مواجه شد. اگر فورد در 40 سالگی مرده بود، اکنون از او تنها به عنوان مردی شکست خورده یاد می‌شد، اما فورد به آسانی دلسرد نشد. در سال 1903میلادی او بار دیگر تلاش کرد و در نتیجه سومین اقدام، تشکیل کمپانی فورد بود که توسط آن به ثروت، شهرت و اهمیتی پایدار دست یافت. موفقیت سریع کمپانی فورد بیشتر مرهون این برداشت اصلی و اساسی او بود که فورد آن را در یکی از آگهی‌های اولیه کمپانی خود چنین بیان می‌کند: «ساخت و فروش اتومبیلی که به ویژه برای استفاده روزمره شغلی، حرفه‌ای و خانوادگی طراحی شده است؛ خودرویی که به خاطر فشردگی و جمع و جور بودن به طور یکسان از سوی مردان، زنان و کودکان موردپسند و تحسین قرار می‌گیرد. سادگی، ایمنی، آسایش همه جانبه و بالاتر از همه بهای بسیار مناسب آن، این خودرو را در دسترس هزاران نفری قرار می‌دهد که هیچ‌گاه نمی‌توانستند درباره پرداخت قیمت‌های افسانه‌ای که برای بیشتر ماشین‌ها خواسته می‌شود، حتی فکر کنند.»

هنری فورد با مدل‌های اولیه خود، گرچه کاملاً مناسب بودند، نتوانست به آن اهداف بلند دست یابد. اما مدل مشهور T که در سال 1908میلادی روانه بازار شد به خوبی نظریات او را تامین کرد. بدون تردید آن مدل نام‌آورترین اتومبیلی بود که تا آن هنگام تولید شده بود و در نهایت بیش از 15 میلیون دستگاه از آن فروخته شد.
مدت‌ها قبل از آن فورد دریافته بود در صورتی که هزینه‌های تولید را کاهش دهد، می‌تواند محصولاتش را با قیمت پایین‌تری بفروشد. برای وصول به این هدف مجموعه‌ای از روش‌های بسیار موثر تولید را در کارخانه‌های خود پیاده کرد. این روش‌ها عبارت بودند از: قطعات قابل تعویض، حد اعلای تقسیم کار، خط سوار کردن قطعات که تمامی اینها برای افزایش کارآیی کارگران صنعتی طراحی شده بود. فورد معتقد بود نباید وقت کارگر با مجبور کردن او برای رفتن به دنبال مواد و ابزار مورد نیاز یا حتی برداشتن آنها از روی زمین تلف شود و به جای آن باید ترتیبی اتخاذ کرد تا با استفاده از نوار نقاله، سُرسُره و نقاله‌های متحرک بالای سرکار را نزد کارگر بیاورد.
مواد و ابزار در سطح وسیعی توزیع می‌شد و کارگر می‌توانست وظیفه خود را بسیار سریع‌تر انجام دهد. او بر این باور بود که در تلاش دائم برای یافتن روش‌های برتر و کارآتر باید روش‌های تولید به دقت تحلیل شود. کارهای پیچیده و مرکب را باید به کارهای ساده تبدیل کرد. به این ترتیب انجام آن حتی از کارگر غیرماهر، که ممکن است کم‌هوش، بی‌سواد یا حتی معلول باشد، بدون نیاز به گذراندن دوره‌های طولانی کارآموزی برمی‌آید.

هیچ یک از این نظریات در اصل متعلق به فورد نبود. «الی ویتنی» بیش از یک قرن، از قطعات قابل تعویض استفاده کرده بود. «فردریک وینسلو تیلور»، کارشناس معروف بهره‌وری تمام این نظریات را در نوشته‌های خود آورده بود و چند کارخانه کوچکتر مدت‌ها بود که از خط سوار کردن قطعات استفاده می‌کردند. اما فورد نخستین تولیدکننده بزرگ بود که این نظریات را یکجا و با تمام وجود به کار گرفت و نتایج کار واقعا خیره‌کننده بود و باعث شد تا در سال 1908م ارزان‌ترین مدل «تی» به بهای 825 دلار فروخته شد تا سال 1913م قیمت آن تا 500 دلار پایین آمد و در 1916م به 360 دلار تنزل کرد و بالاخره در سال 1926م قیمت خرده‌فروشی آن به 290 دلار رسید. همچنان که قیمت پایین می‌آمد میزان فروش بالا رفت. ایالات متحده به کشور مردم «سوار بر چرخ» بدل و فورد، ثروتمندترین فرد بخش خصوصی جهان شد.همچنان که کارگران فورد بیشتر تولید می‌کردند او نیز قادر شد دستمزد بالاتری به آنها بپردازد. در سال 1914میلادی او حداقل دستمزد روزانه را در کارخانه‌هایش تا 5 دلار بالا برد و با این کار دنیای صنعت را شگفت‌زده کرد. این مبلغ برای آن زمان بسیار زیاد و حدود 2 برابر متوسط دستمزدی بود که پیش از این در همین کارخانه‌ها پرداخت می‌شد. از سطح بالای دستمزدی که فورد معمول کرد، به ناچار در سراسر کشور تبعیت شد و در نتیجه کارگران کارخانه‌ها از فقر و تنگدستی بیرون آمده و به طبقه متوسط راه یافتند.اما ابداعات فورد اثر گسترده‌تری نیز داشت. او درباره روش‌های تولید انبوه خود پنهان‌کاری نمی‌کرد. برعکس بسیار مشتاق بود که آنها را به اطلاع همگان برساند. سایر تولیدکنندگان با مشاهده موفقیت فورد روش‌های تولید او را تقلید کردند که نتیجه این‌کار افزایش چشمگیر تولید در سراسر کشور و درنهایت در تمام جهان بود.

نخستین نسل «فورد موستانگ»ها
نخستین موستانگی که شرکت فورد به فروش رساند در کشور کانادا بود و پس از آن، این خودرو توانست در بازار امریکای شمالی به موفقیت و فروش مناسبی دست پیدا کند.
حال 52 سال از زمان معرفی نخستین نسل از این خودرو زیبا می‌گذرد و در این بین در شهرهایی در امریکای شمالی و همچنین در سراسر جهان علاقه‌مندان این خودرو گردهم جمع می‌شوند و به مناسبت قدم‌گذاشتن به میان‌سالگی برای آن جشن‌هایی را برگزار می‌کنند.
با این حال بررسی نسل‌های گذشته «موستانگ»ها برای دوستداران تولیدات کارخانه فورد همیشه جالب بوده است. آنها معتقدند که نسل نخست موستانگ، سال‌های 1964 تا 1973م دست‌به‌دست شدند و این نخستین مدل موستانگ بود که به همه جهان معرفی شده است. این خودرو در 17 آوریل 1964 وارد بازار شد و در طول 12 ماه بیش از 418 عدد از آن به فروش رسید. از این خودرو، مدل‌های متفاوتی تولید شده است ازجمله: فورد موستانگ کروک 1965 و فورد موستانگ شلبی.
در سال 1966م نیز فورد موستانگ فست‌بک، وارد بازار شد و در پی آن فورد موستانگ 1969، مدلی با طراحی و رنگ زیبا که به یکی از نمادی‌ترین خودروهای موستانگ تبدیل شد.
در سال 1970م موستانگ Mach1 یکی از زیباترین و جذاب‌ترین مدل‌های فورد موستانگ بوده است با طراحی بدنه و همچنین رنگ بسیار زیبایش و موستانگ 1972 نیز یکی از ماندگارترین‌های موستانگ بود و پس از آن فورد موستانگ کوپه 1973، این مدل آخرین خودرو از نسل نخست خودروهای موستانگ محسوب می‌شود که به دلیل کوپه بودنش طرفداران زیادی پیدا کرد.

نسل‌های بعدی «موستانگ»ها
نسل دوم فورد موستانگ، پس از افزایش وزن و اندازه در سال‌های 1965 تا 1973م برای استفاده از موتورهای 8 سیلندر در سال 1974م معرفی شد و تا سال 1978م با این ظاهر که چندان هم زیبا و جذاب نبود روی خط تولید قرار گرفت.
«موستانگ کبرا» در سال 1976م، خودرویی افسانه‌ای و قدرتمندبود که باعث قدرت و شکوه و جلال فورد شد. این خودرو دارای موتور قدرتمند 8 سیلندری بود که طراحی اسپرت آن باعث شد تا در بازار به موفقیت خوبی دست یابد.
نسل سوم نیز از سال 1979 تا 1993 میلادی با مدل‌های قبلی متفاوت شد به نحوی که شاید یک پله عقب‌تر از نسل قبلی خویش از هر نظر قرار داشت.
موستانگ 1982جی‌تی، بازگشت به گذشته‌ای بود که شاید دوباره آن را نبینیم، ممکن است این تنها مطلبی باشد که بتوان درباره این خودرو با موتور 8 سیلندر و 160 اسب بخارش گفت.
فورد موستانگ 1982جی‌تی هم به موتوری 8 سیلندر مجهز بود و حدود 210 اسب بخار توان داشت؛ این بیشترین قدرت تولیدی از زمان نخستین موستانگ تا به آن زمان بود.
موستانگ 1990 در سال 1990م معرفی شد و تا سال 1993م برای فروش تولید می‌شد. این خودرو توانست در زمان انتشار به یکی از محبوب‌ترین‌های بازار تبدیل شود و نسل چهارم موستانگ که از سال 1994 تا 2004م به بازار آمد به دنبال موفقیت‌های گذشته بود و می‌خواست که همچون پدران خویش افتخاراتی کسب کند، اما باز هم مانند گذشته ایراداتی در طراحی آن دیده می‌شد که راه را برای کسب موفقیت‌های این خودرو کمی تیره کرده بود.

فورد موستانگ 1999، خودرویی بدون سقف و با طراحی مناسب در زمان خویش بود و فورد موستانگ سال 2000 به یک موتور 8 سیلندر 4/6لیتری مجهز بود که قدرتی معادل 260 اسب بخار تولید می‌کرد و بعد از آن موستانگ اس‌وی‌تی «کُبرا» سال 2003، خودرویی بود که علاوه بر داشتن موتوری 8 سیلندر به یک «توربوشارژر» نیز مجهز بود، موضوعی که باعث شد قدرت آن به 390 اسب بخار هم برسد.
موستانگ اس‌وی‌تی کبرا سال 2004 هم به عنوان آخرین خودرو نسل چهارم آمد؛ این مدل از موستانگ با رنگ ویژه‌ای همراه بود که با تغییر زاویه تابش خورشید، رنگ آن نیز تغییر می‌کرد.
نسل پنجم موستانگ‌ها از سال 2005 تا 2014م به بازار آمد که گویا بازگشت به اقتدار گذشته بود؛ این خودرو طراحی منحصربه‌فردی داشت که نشان داد از نوه همان نخستین موستانگ‌های معروف است و می‌تواند به خوبی اجدادش بدرخشد.
فورد در سال 2007م نام شلبی را با این مدل به بازار برگرداند؛ شلبی جی‌تی500 سال 2007م قوی‌ترین خودرو فورد تا آن زمان محسوب می‌شود. این اتومبیل با موتوری 8 سیلندر و 500 اسب بخار قدرت به عموم مردم عرضه شد.

فورد موستانگ 2008 هم به موتوری 8 سیلندر با 300 اسب بخار قدرت مجهز بود.
و سرانجام موستانگ 2010 با کمی تغییر توانست در دل بسیاری از دوستدارانش جا باز کند و همین مهم باعث شد به فروش خوبی هم دست یابد.
فورد موستانگ 2011 مجهز به موتوری 6 سیلندر و 305 اسب بخار توان خروجی و همچنین موستانگ شلبی 2014 با 662 اسب بخار توان و خروجی بالا توانست به رکورد قوی‌ترین مدل موستانگ دست پیدا کند.
البته پیش از آن نیز در سال 2013م نسل جدیدی از موستانگ معرفی شد و حالا باید منتظر ورود نسل دیگر این خودرو به بازار باشیم.
نسل ششم موستانگ هم از سال 2015م در دسترس عموم قرار گرفت و باید دید آیا از نسل قبلی خود بهتر است همچنین چه اتفاقاتی در معرفی مدل‌های مختلف این خودرو در آینده خواهد افتاد؟