آلودگی صوتی؛ چالشی خاموش و ناملموس

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از  ایرنا، امروزه آلودگی صوتی از ویژگی های شهرهای بزرگ و پرجمعیت محسوب می شود و به دلیل بی توجهی افکار عمومی و ناملموس بودن آن، این مشکل به چالشی خاموش تبدیل شده و کمتر فردی به دنبال ریشه یابی و حل این معضل است.
شهر قم از جمله کلانشهرهای کشور است که در سال های اخیر با رشد قابل ملاحظه مهاجرت مواجه شده و به تبع آن در حوزه شهری توسعه زیادی یافته است و از طرفی دیگر با توجه به زائرپذیر بودن و قرار گرفتن در محور مواصلاتی 17 استان کشور، ترددهای زیادی در درون این شهر صورت می گیرد.
بر اساس اعلام پلیس راهنمایی و رانندگی قم، 100 هزار خودرو و 310 هزار موتورسیکلت در این شهر تردد می کنند که نسبت به وسعت و جمعیت این شهر آمار قابل ملاحظه ای است.
همچنین قرار گرفتن مجتمع های تجاری در مرکز این شهر، باعث شده آمد و شد وسایل نقلیه در خیابان های منتهی به مرکز شهر افزایش قابل ملاحظه ای یابد و آلودگی صوتی ناشی از این عوامل باعث مشکلاتی برای شهروندان شود.
هر صدایی که با آرامش انسان ها درگیر شود، آلودگی صوتی به شمار می رود و متاسفانه این معضل جزو جدایی ناپذیر زندگی شهروندان شده و در دراز مدت مضراتی برای شنوایی و روان انسان دارد.

** کارشناس شنوایی شناسی اداره کل بهزیستی قم در گفت و گو با ایرنا، بیان کرد: عواملی مختلفی باعث آلودگی صوتی در شهرها می شود که افزایش وسایل نقلیه به دلیل رشد جمعیت، مهم ترین علت است و سلامت همه افراد جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد.
طیبه تقی زاده با بیان این که صدای ناهنجار برخی وسایل نقلیه بر روی شنوایی و روان انسان ها تاثیرات منفی می گذارد، افزود: آسیب ناشی از آلودگی صوتی ارتباط مستقیم با افزایش سن و مدت زمان مواجهه فرد با صوت دارد.
وی گفت: تماس با صدای بلند و ناهنجار در مدت زمان کوتاه منجر به تغییر موقت آستانه شنوایی می شود که معمولا بعد از 24 ساعت برگشت پذیر است و شنوایی فرد بهبود می یابد.
وی اضافه کرد: در صورتی که تماس فرد با صدای ناهنجار به صورت بلند مدت و یا دایمی تکرار شود، منجر به تغییر دایمی آستانه شنوایی و آسیب دایمی به سیستم شنوایی انسان می شود.
تقی زاده ادامه داد: به دلیل این که فرکانس های بالا درگیر آسیب شده است، در ابتدا فرد متوجه کم شنوایی در ارتباطات روزمره نمی شود، ولی به مرور هر چه این تماس با صدای ناهنجار طولانی تر شود، آسیب افزایش می یابد و انسان متوجه کم شنوایی می شود.
وی گفت: وجود مناطق مسکونی در حاشیه بزرگراه ها و خیابان های شلوغ، ساکنان آن ها را در معرض آلودگی صوتی ناشی از تردد وسایل نقلیه قرار می دهد که این امر می تواند گاهی منجر به آسیب شنوایی در این افراد شود.
** کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای مرکز بهداشت قم نیز گفت: در بین تمام آلاینده های فیزیکی زیان آور محیط کار، صدا بیشترین میزان انتشار را دارد و به صورت امواج مکانیکی می تواند بر کل بدن از جمله اعصاب و روان تاثیر سو داشته باشد.
جواد برازنده افزود: صدا علاوه بر صدمه به دستگاه شنوایی و ایجاد افت شنوایی به صورت موقت و دایم، تاثیر و تداخل با مکالمه، روی اندام بینایی نیز تاثیر دارد.
وی ادامه داد: همچنین صدا می تواند بر سیستم تعادلی بدن اثر گذاشته و موجب گیجی، تهوع، اختلال در راه رفتن شود.
وی بیان کرد: تاثیرات و عوارض اجتماعی مانند تاثیر بر خواب، روابط اجتماعی و خانوادگی به ویژه هنگامی که افت شنوایی به ناحیه مکالمه سرایت کرده باشد موجب می شود فرد در مناسبات اجتماعی کمتر شرکت کرده و گوشه گیر شود.
برازنده با اشاره به اینکه عوارض ناشی از تماس با سر و صدا صرفا به مشکلات گفته شده محدود نمی شود، افزود: اثرات عصبی از جمله اثر بر دستگاه گوارش شامل اختلالات و حتی دردهای شکمی و ترشح زیاد اسید معده و تشدید بیماری های مرتبط، استرس، اضطراب، خستگی، عدم تمرکز و دشورای در برقراری ارتباط از دیگر تاثیرات منفی صدای ناهنجار است.
وی تصریح کرد: همچنین هیجان، تحریک پذیری و اختلالات روانی و بی صبری از جمله عوارض ناشی از سرو صدا بر روان انسان بوده و حتی می تواند زندگی خانوادگی و روابط اجتماعی را به طور ریشه ای مختل سازد.
وی افزود: افرادی که در محیط های پر صدا کار می کنند به هنگام بازگشت به خانه آنقدر خسته اند که اصلا حوصله هیچ کاری را ندارند و رفتار پرخاشگرانه به صورت کلامی و عملی نشان می دهند.

** آلودگی صوتی از معضلات آینده شهر قم خواهد بود
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست قم نیز با بیان این که در سال های اخیر قم در حوزه شهرسازی توسعه زیادی یافته، گفت: در مدیریت شهری قم مقداری از رشد شهری عقب هستیم و متاسفانه ابتدا رشد شهری اتفاق می افتد و سپس مسئولان به فکر راه چاره می افتند.
سید احمد شفیعی با اشاره به این که درصد بالایی از آلودگی صوتی در شهرها به مدیریت و مبلمان شهری مرتبط است، افزود: آلودگی صوتی از معضلات آینده شهر قم خواهد بود و می تواند بیشتر در حوزه شهری ناشی از ترددهای وسایل نقلیه باشد و منشا آلودگی صوتی ناشی از سایر عوامل کمتر است.
وی با بیان این که تراکم مراکز تجاری در مرکز شهر قم از علت های آلودگی صوتی ناشی از خودروهاست، گفت: معماری شهری نقش بسیار مهمی در این زمینه دارد و متاسفانه عدم چینش درست مراکز خرید در شهر قم باعث ترددهای بسیار زیاد در مرکز این شهر شده است.
وی به راهکارهای مبارزه با آلودگی صوتی در شهرها اشاره و بیان کرد: با توجه به این که فضای سبز و درختان بلند قامت صدا را می شکند، باید در کنار معابری که آپارتمان ها احداث شده و تردد خودروها نیز زیاد است، فضای سبز را توسعه داد.
شفیعی افزود: در برخی کشورها سازه های پلاستیکی در 2 طرف بزرگراه ها قرار می دهند تا بخشی از صدا را مدیریت کند و بخشی از صوت نیز با به کارگیری شیشه های دو جداره و دیوارهای عایق صوت صورت می گیرد.
وی استفاده از خودروها و موتورسیکلت های برقی را نیز از دیگر راهکارها عنوان کرد که آلودگی صوتی بسیار کمتری نسبت به وسایل نقلیه کنونی ایجاد می کنند.

** پلیس به دنبال اجتماعی کردن مسائل انتظامی است
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی قم در این زمینه گفت: در مباحث ناهنجاری اجتماعی از جمله آلودگی صوتی که مصداق آزار و اذیت دیگران است، جرایمی در قانون تعریف شده است که بسته به نوع جرم این افراد، قاضی پرونده برای آن ها حکم جریمه و توقیف خودرو صادر می کند.
سرهنگ احمد صادقی با بیان این که‌ اگر صدای سیستم صوتی خودرویی در حد معمول باشد و مصادیق ناهنجاری نداشته باشد، پلیس هیچ اصراری بر جریمه و توقیف خودرو ندارد، تصریح کرد: قصد نداریم موجبات نارضایتی مردم را ایجاد کنیم، بلکه در این موارد تنها به تذکر اکتفا می کنیم.
وی تصریح کرد: در برخی موارد که سیستم صوتی خودروها از حد عرف خارج باشد پلیس بر حسب وظیفه خود باید خودرو را متوقف و فرد خاطی را جریمه کند.
وی با بیان این که در مواردی نیز فرد خاطی را احضار و حضورا تذکر می دهیم، گفت: برای این گونه افراد پرونده شخصیت تشکیل می شود و مواردی از جمله اوضاع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی فرد، بومی و غیربومی بودن آن ها بررسی و فرد واکاوی روانی و شخصیتی می شود تا علت این گونه رفتارهاش مشخص شود.
صادقی با بیان این که امسال نسبت به سال گذشته آلودگی صوتی در قم 50 درصد کاهش یافته است، بیان کرد: کاهش آلودگی صوتی به خاطر رعایت شوونات از سوی مردم و آگاه تر شدن افراد است و در حال حاضر نیز ناهنجاری عمده ای که باعث نگرانی شود، نداریم.
وی تاکید کرد: مردم باید با تعامل با یکدیگر امنیت و آرامش را در جامعه ای که متعلق به خودشان است، ایجاد کنند.
وی با تاکید بر اینکه پلیس به دنبال اجتماعی کردن مسائل انتظامی است، گفت: هدف پلیس اجتناب از برخوردهای فیزیکی و حل مسائل با رویکرد گفتمان محوری است.
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی قم افزود: تذکر، برخورد نرم، مشاوره و نصیحت با افرادی که دچار تخلف می شوند، سازنده است تا این افراد قانع شوند که رفتارهای نابه هنجار مرتکب نشوند.

** برخورد قاطعانه پلیس با مسببان آلودگی صوتی
جانشین پلیس راهور قم با تاکید بر برخورد قاطع پلیس با مسببان آلودگی صوتی، گفت: تولید صدای نامتعارف و ناهنجار، استفاده از بوق های شیپوری، صدای غیرعادی لوله اگزوز، سامانه صوتی یا بلندگوی منصوب در وسایل نقلیه و امثال آن از مصادیق آلودگی صوتی به شمار می آید.
سرگرد حمید عرب لاریمی افزود:‌ با توجه به شرایط ویژه شهر قم از نظر مذهبی و زائرپذیر بودن، برخورد پلیس با مسببان آلودگی صوتی در هسته مرکزی شهر و به ویژه در اطراف حرم مطهر حضرت معصومه(س)، بدون هیچ چشم پوشی صورت می گیرد.
وی با بیان این که خوشبختانه آمار خودروهایی که آلودگی صوتی ایجاد می کنند در شهر قم بسیار کم است، تصریح کرد: مردم فهیم شهر قم وجهه و جایگاه این شهر مقدس را رعایت می کنند و اندک هستند افرادی که با آلودگی صوتی آرامش را بر هم می زنند.