به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از تسنیم، تنظیم و ثبت سند یک خودرو با حضور خریدار و فروشنده یا موکلین آن‌ها در دفاتر اسناد رسمی انجام می‌شود که سند قطعی خودرو است و در دادگاه و دعاوی حقوقی هم سندیت دارد. همچنین زمانی که نیروی انتظامی تعویض پلاک، بررسی اصالت خودرو و احراز هویت مالک را انجام می‌دهد به صاحب آن، برگه‌ای تحویل می‌دهند که برگه سبز نام دارد. این برگه از سوی نیروی انتظامی با عنوان سند مالکیت خودرو به مالک تحویل داده می‌شود که حاوی شماره مالکیت خودرو  هم هست. برگ سبز خودرو برای اتومبیلی نو و صفر تک برگی است و اطلاعاتی از جمله نوع، رنگ، تعداد سیلندر و .. و همچنین مشخصات مالک را داراست. هرچند اختلاف نظرها درخصوص مرجع ثبت سند نقل و انتقال خودرو همچنان ادامه دارد، بررسی فرمول وصول این هزینه در دفاتر اسناد رسمی نشان میدهد بخش مهمی از این هزینه‌های وصولی به حساب دولت و خزانه داری کل واریز می‌شود.

گفتنی است، سازمان امور مالیاتی همه ساله با ارائه بخشنامه‌ای بهای فروش انواع خودروهای تولید داخل و مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی انواع خودروهای وارداتی را   اعلام می‌کند. این جداول در اجرای مواد 42 و 43 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1378 و ماده 17 قانون مالیات‌های مستقیم، در قالب لوح فشرده حاوی بهای فروش انواع خودروهای تولید داخل و مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی انواع خودروهای وارداتی که مبنای محاسبه مالیات و عوارض مواد ذکر شده و همچنین حق الثبت موضوع ماده 123 اصلاحی قانون ثبت قرار می‌گیرد، به ادارات کل امور مالیاتی ابلاغ می‌شود.

همانطور که در جداول زیر نیز قابل مشاهده است اجزا تشکیل دهنده هزینه نقل انتقال خودروهای ایرانی و خارجی بر اساس جداولی که توسط سازمان امور مالیاتی منتشرمیکند، محاسبه می‌شود. این جداول مبنای محاسبه یک درصد مالیات نقل و انتقال، نیم درصد حق الثبت و نیم درصد هزینه طرح کاداستر می‌باشد.

اختلاف ده برابری هزینه نقل و انتقال خودرو ایرانی و برخی خودروهای خارجی

مراجع به یک دفتر ثبت اسناد رسمی در شرق تهران نیز حاکی از تایید اعداد مندرج در جدول بالا بود. بر این اساس  هزینه ثبت یک خودرو دنا پلاس مدل 1400 تولید داخل بالغ بر 7 میلیون تومان و هزینه یک خودرو کرولا مدل 2006 نیز نزدیک به 660 هزار تومان اعلام شد.

در ادامه نیز جزئیات هزینه ثبت سند یک خودرو تویوتا کرولا مدل 2015 قابل مشاهده است.  بر این اساس  220 هزار تومان هزینه حق الثبت و همین رقم نیز هزینه کاداستر، 440 هزار تومان هزینه یک درصدمالیات میباشد که همه این ارقام به خزانه داری کل واریز شده و عملا سهم دولت و سازمان ثبت اسناد میباشد. 270 هزار تومان نیز هزینه حق التحریر  میباشد که این رقم سهم دفاتر اسناد رسمی است.

بررسیهای آماری نشان می‌دهد، کل درامد وصولی مربوط به مالیات نقل انتقال خودرو، شامل مالیات یک درصد مبلغ سند، هزینه نیم درصدی حق ثبت مربوط به سازمان ثبت  اسناد و هزینه نیم درصدی مربوط به طرح کاداستر حدود 6500 میلیارد تومان بوده است. این درحالی است که مجموع درامدهای مالیاتی (شامل مالیات اشخاص حقوقی، ارزش افزوده، مالیات کارکنان دولت،‌ مالیات کارکنان بخش خصوصی، مالیات بر واردات و...)در سال 1400 حدود 325 هزار میلیارد تومان لحاظ شده است. یک بررسی و حساب سرانگشتی نشان می‌دهد تنها دو درصد درامد مالیاتی بودجه 1400 متعلق به مالیات نقل انتقال (خودرو و مسکن و...) است. این نسبت جزئی یک نکته مغفول دیگر هم به همراه داردکه واکاوی جزیی تر اعداد و ارقام میتواند بخشی از چالش اخیر درباره ثبت اسناد نقل و انتقال خودرو را شفاف کند.

تنشهای اخیر ثبت سند در دفتر ثبت اسناد و صدور گواهی توسط پلیس موضوعی بود که دامنه آن تا مقامات ارشد قضایی و نمایندگان مجلس نیز کشیده شد. هرچند در نهایت اختلافات و ابهامات در این خصوص باقی مانده اما  پاسخ به یک سوال کلی می‌تواند تا حدودی این آشفتگی در بحث را شفاف کند.  آیا این  سهم دو درصدی از کل مالیاتهای وصولی آن قدر عدد قابل توجه و بزرگی است که نتوان از بخشی از آن چشم پوشی کرد؟  توجه داشته باشید که هنوز هم با وجود ابلاغیه‌های مختلف ابهاماتی درباره مرجع صدور سند نقل و انتقال وجود دارد و این بحثی است که به راحتی توسط نمایندگان مجلس در قوانین بودجه سنواتی قابل حل و فصل می‌باشد.