به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از تابناک، در سال جاری موضوع واردات خودرو‌ها با ثبت سفارش‌های فاقد اصالت به یکی از موضوعات داغ بازار خودرو تبدیل شده بود. حالا که به روز‌های پایانی سال 1397 نزدیک می‌شویم، نامه منتشر شده از سوی گمرک، نشان می‌دهد که ظاهرا تعدادی از 1934 خودروی ترخیص شده (از 6481 دستگاه خودرو) با اخذ تعهد از صاحبان کالا ترخیص شده اند و این موضوع حاشیه جدیدی را در پرونده خودرو‌های وارد شده با ثبت سفارش فاقد اصالت ایجاد کرده است.

بازار خودرو در سال جاری حاشیه‌های فراوانی را به خود دید. یکی از این حاشیه‌ها مربوط به ماجرای خودرو‌های با ثبت سفارش‌های فاقد اصالت بود. حواشی موضوع ثبت سفارش‌های فاقد اصالت برای واردات خودرو طی سال 96 تا انتهای سال جاری ادامه یافته و ظاهرا دادگاه مربوط به این پرونده بزرگ در سال 98 برگزار خواهد شد. محمد شریعتمداری وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت در حالی که در مورخه 2 مرداد 1397 در برنامه حالا خورشید شبکه سه حضور یافته بودگفت: 100 شرکت و شخص در این زمینه تخلف نموده اند. وی ادامه داد: این 100 شرکت یا شخص با بکارگیری متخصصان خبره فناوری اطلاعات، وارد سامانه ثبت سفارش واردات کالا (ثبتارش) شدند و با اعمال تغییراتی در نام کالاها، تاریخ ثبت سفارش، تاریخ مجوزها، تاریخ تمدید ثبت سفارش‌ها و غیره، آن‌ها را تبدیل به «واردات خودرو» کردند.  شریعتمداری افزود: این تخلف با همکاری عده‌ای واردکننده، کاربران رایانه و کارمندانی متخلف در دولت‌های دهم و یازدهم اتفاق افتاده است.

وزیر سابق صنعت در این برنامه درباره ترخیص یا عدم ترخیص این خودرو‌ها گفت: از مجموع 6481 رکوردی که ما معتقد هستیم در ثبت سفارش آن تخلف شده، 4547 خودرو به نقل از جوابیه گمرک، نه اظهار شده و نه وارد. ولی 1934 خودرو بنا به اظهار گمرک آمده و بیش از 300 خودرو بنا به اعلام سیستم شماره گذاری پلاک هم نشده است.

این روز‌ها نامه‌ای منتشر شده که ماجرای 1934 خودروی ترخیص شده را به مسیر جدیدی وارد کرده است. این نامه نشان می‌دهد که ظاهرا تعدادی از  1934 خودروی خارج  شده با اخذ تعهد از صاحبان کالا ترخیص شده اند و این موضوع حاشیه جدیدی را در پرونده خودرو‌های وارد شده با ثبت سفارش فاقد اصالت ایجاد کرده است. در متن نامه که به تاریخ 23 آبان 1396 و از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران به شرکت پ. می‌باشد، ذکر شده است:

نظر به تعهد رسمی مقبوله در دفتر اسناد رسمی که به دلیل عدم تایید سازمان توسعه تجارت در خصوص خودرو‌های ترخیصی به این گمرک ارائه نموده اید، لذا مقتضی است ظرف مدت 10 روز نسبت به ایفای تعهد مذکور عمل نمایید. بدیهی است در غیر این صورت از طریق مبادی ذیربط و قانونی اقدام خواهد شد.

-

بر اساس این مکاتبه مهلت 10 روزه‌ای به صاحب کالا (شرکت پ) داده شده تا با توجه به تعهد رسمی ثبت شده در دفتر اسناد رسمی در خصوص خودرو‌های ترخیص شده نسبت به ایفای تعهد مذکور عمل نماید.

شنیده‌های خبرنگار تابناک اقتصادی حکایت از آن دارد که اخذ تعهد در خصوص اسناد و مدارک مربوط به فرآیند‌های سازمان توسعه تجارت، در گمرکات یک رویه بوده است و شرکت‌ها بعضاً از آن استفاده می‌کرده اند. البته گویا این رویه برای همه شرکت‌ها آن چنان که باید ممکن نبوده است! این شرکت پ. نیز همان رویه را طی نموده و تعهد داده که مدارک را ظرف مدت مشخصی به گمرک تحویل دهد که ظاهراً در موعد مقرر این اتفاق نیافتاده است و به همین منظور گمرک مهلت ده روزه داده تا شرکت پ. به تعهداتش عمل کند در غیر اینصورت گمرک از طریق مبادی ذیربط و قانونی اقدام خواهد کرد. به هر حال گویا گرفتن تعهد یک رویه بوده و تخلف محسوب نمی‌شود، اما اینکه در آبان ماه 1396 و در زمان بسته بودن سایت ثبت سفارش این اتفاق افتاده است، ماجرا کمی مشکوک به نظر می‌رسد.

همچنین، ترخیص خودرو توسط گمرک با گرفتن تعهد از شرکت پ. در حالی در 23 آبان ماه 96 اتفاق افتاده است که محمد شریعتمداری در برنامه حالا خورشید گفت: بعد از گذشت یکی دو ماه از ورود به وزارت خانه، به مجموعه حراست وزارت صنعت، گزارش‌هایی رسید که نشان می‌داد ممکن است در سامانه ثبت سفارش، نفوذ شده باشد. وی افزود: در اینجا، حراست در آذر ماه 96 وارد شد و با استفاده از متخصصین حوزه فناوری اطلاعات که از خارج از وزارت صنعت بودند، تمامی رکورد‌های ثبت سفارش شده از تاریخ 12/10/95 (شروع بخشنامه اول) تا آذر 96، بررسی کردند و در نتیجه تعداد 6481 رکورد پیدا شد که نشان می‌داد در ثبت سفارش آن، دستکاری و تخلف صورت گرفته است. از این صحبت‌های شریعتمداری می‌توان نتیجه گرفت که، با توجه به اینکه شریعتمداری در 29 مرداد ماه سال 96 به عنوان وزیر صمت انتخاب شد بنابراین وزارت صمت نهایتا در مهرماه 96 متوجه تخلفات گسترده در زمینه ثبت سفارش شده بود و می‌توانست در همان مهر ماه 96 به گمرک اعلام کند که تا اطلاع ثانویه خودرویی ترخیص نگردد که طبق نامه زیر و گفته‌های شریعتمداری این کار در 8 آذر ماه 96 و بعد از ترخیص خودرو‌ها توسط شرکت پ، صورت گرفته است.

-

بررسی‌ها نشان می‌دهد نام شرکت پ. در فهرست 100 شرکت و شخص متخلف در زمینه ثبت سفارش‌های فاقد اصالت مشاهده می‌گردد. این شرکت که یک شرکت غیرنمایندگی محسوب می‌شده است از تاریخ 13 دی ماه 1395 به استناد نامه اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور اجازه ثبت سفارش برای واردات خودرو را نداشته است. در آن نامه جهانگیری که تصویرش را در زیر مشاهده می‌کنید تنها به شرکت‌های دارای نمایندگی اجازه واردات خودرو بعد از تاریخ 13 دی ماه 1395 داده شده است.

-

شایان ذکر است طبق فهرست منتشر شده توسط محمد شریعتمداری وزیر سابق صمت پیرامون شرکت‌ها متخلف در زمینه ثبت سفارش، شرکت پ. در ثبت سفارش 1181 دستگاه خودرو به ارزش 43 میلیون و 518 هزار و 251 دلار تخلف کرده است که تمام تخلف صورت گرفته مربوط به پرداختی‌ها بعد از تاریخ 13 دی ماه 1395 (ممنوعیت ثبت سفارش برای غیرنمایندگی ها) بوده است.

-

نتیجه آن که هم اکنون چند پرسش در این زمینه مطرح می‌باشد: اول اینکه گمرک از چند شرکت دیگر که در زمینه ثبت سفارش‌ها تخلف کرده اند، تعهد گرفته و خودرو‌ها را ترخیص نموده است؟ پاسخ این پرسش می‌تواند مشخص کند که کدام شرکت‌ها در ترخیص 1934 خودروی با ثبت سفارش فاقد اصالت سهیم بوده اند. دوم اینکه چرا گمرک در زمان بسته بودن سایت ثبت سفارش اقدام به اخذ تعهد از شرکت مربوطه نموده و اجازه ترخیص داده است؟ و چرا گمرک به یک شرکت غیرنمایندگی که از تاریخ 13 دی ماه 1395 مجاز به ثبت سفارش نبوده است اجازه ترخیص خودرو داده است؟ سوم اینکه با توجه به آن که در فهرست منتشر شده شرکت‌های متخلف مشخص شد این شرکت در زمینه ثبت سفارش تخلف کرده است حالا گمرک پاسخ دهد که آیا شرکت مذکور در مهلت ده روزه مدارک لازم را به این نهاد تحویل داده است؟ اگر پاسخ مثبت است که گمرک مدارک ارائه شده توسط این شرکت را جهت بررسی در اختیار رسانه‌ها قرار دهد و اگر پاسخ منفی است و شرکت مذکور مدارک را ارائه نکرده است، گمرک پاسخگو باشد که چه اقدامی در رابطه با این شرکت انجام داده است؟ چهارم اینکه نهاد‌های مربوطه اعلام کنند که شرکت پ. از 1181 دستگاه خودرویی که به صورت مشکل دار ثبت سفارش نموده است، چند دستگاه را وارد کشور کرده است؟