عصر خودرو- الزام سازمان بورس و اوراق بهادار به واگذاری سهام تودلی در دستورالعمل حاکمیت شرکتی و همچنین پیگیریهای اخیر سازمان، گام مهمی در اصلاح ساختار مالی شرکتهای دارای سهام تودلی از جمله خودروییها است.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از سنا، سید فرهنگ حسینی کارشناس بازار سرمایه در یادداشتی با موضوع «مزیت واگذاری سهامهای تودلی» نوشت:
موضوع سهامهای تودلی یا مالکیت شرکتهای فرعی در شرکت اصلی از اواسط دهه 1380 و همزمان با رکود بورس و تلاش برای حمایت از سهام توسط شرکتها و در ممنوعیت سهام خزانه، از طریق خرید توسط شرکتهای فرعی و وابسته صورت گرفت. این موضوع در اواخر همان دهه با خریدهای تو در توی خودروییها با اهداف ادغام و یکپارچهسازی به اجرا درآمد که در همه موارد، بیش از آن که اثر مثبتی داشته باشد، سبب خروج منابع شرکت ها از بخش تولید به سمت سهام شد. بسیاری از شرکتها در اوایل دهه 1390 سهامهای در مالکیت شرکتهای فرعی خود را واگذار کردند و در دو دستورالعمل حاکمیت شرکتی، مالکیت شرکت فرعی در شرکت اصلی ممنوع شد، اما مهلت برای اجرای آن به شرکتها واگذار و بارها تمدید شده است؛ با وجود موارد مذکور اما همچنان کنترل بخشی از شرکتهای خودرویی و برخی دیگر از شرکتها با استفاده از سهامهای تودلی مربوط به خود شرکت بوده، این مسائل در حالی که منابع خرید سهامهای تودلی از دارایی سهامداران است و ماهیت آن سهام خزانه به حساب میآید، بر اساس منطق و در همه بازارهای مالی دنیا، سهام خزانه فاقد حق رای است.
الزام سازمان بورس و اوراق بهادار به واگذاری سهام تودلی در دستورالعمل حاکمیت شرکتی و همچنین پیگیریهای اخیر سازمان، گام مهمی در اصلاح ساختار مالی شرکتهای دارای سهام تودلی از جمله خودروییها محسوب میشود. واگذاری سهام تودلی در برخی از شرکتهای خودرویی میتواند 15 تا 25 هزار میلیارد تومان منابع مالی برای شرکتهای خودرویی فراهم سازد؛ با این حال با توجه به موارد گفته شده در خصوص کسب کرسی هیات مدیره از طریق سهامهای تودلی، مدیران شرکتها تمایل اندکی به پیگیری و واگذاری سهامهای تودلی داشته و سهامداران عمده نیز بدون صرف منابع و از طریق صرف منابع شرکت و به جیب سایر سهامداران، کنترل شرکت را حفظ میکنند. از این رو، علاوه بر پیگیری برای واگذاری سهامهای تودلی که در برخی از شرکتها بسیار سخت و پیچیده است، پیشنهاد میشود برای از بین بردن جذابیت سهام تودلی در کوتاه مدت حق رای سهام شرکت در مالکیت شرکتهای فرعی یا وابسته که اصطلاحا تودلی نامیده میشود، در مجامع برای تصمیم گیریها به خصوص انتخاب هیات مدیره به دلیل ماهیت خزانه، سلب شود، زیرا این موضوع میتواند اثربخشی و جذابیت ناشی از حفظ سهام تودلی را برای مدیران از بین برده و واگذاری سهام تودلی را تسهیل کند.
چالش مهم دیگر در خصوص ارزش سهام تودلی، نحوه ارزشگذاری و قیمتگذاری آن بوده زیرا فرآیند تاریخی تکرار شده قیمتگذاری براساس کارشناسی است. این در حالی مطرح میشود که بازار سرمایه محل اصلی و واقعی کشف قیمت به حساب میآید و در قانون توسعه ابزارها نیز عرضه در بورس، به سبب نیاز نداشتن به انجام تشریفات مزایده میشود. سهام شرکتهای خودرویی، شناوری بالایی دارند و ارزش دارایی سهام خودرویی برای سهامداران مشخص است، از این رو، قیمت تابلو بازگو کننده وضعیت واقعی سهام خودرویی و ارزش آن بوده و مشابه بخشنامه در خصوص قیمتگذاری سهامهای بورسی در مالکیت بانکها، واگذاری سهام تودلی خودرویی نیز میبایست با صرف مشخص عرضه و فرآیندهای زمانبر و چانه محور ارزیابی و کارشناسی متوقف شود.
در پایان باید گفت؛ با محدود و ممنوعسازی حق رای سهام تودلی و همچنین تغییر فرآیند قیمتگذاری سهام تودلی، میتوان به واگذاری سهامهای تودلی و صرف منابع شرکتها به عملیات اصلی امیدوار بود.