به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت، شعار معروف «تیلمن» و «هابز» این است که یک فرد به همان طریق رانندگی می‌کند که زندگی می‌کند، این جمله می‌تواند حاوی تلویحات فوق‌العاده مهمی در زمینه تاثیرات اجتناب‌ناپذیر ویژگی‌های شخصیتی بر رفتار رانندگی باشد. از جمله مسائل و مشکلاتی که امروزه تمامیت جسمی و آسایش عموم مردم را در شهرهای بزرگ به مخاطره انداخته، مسئله وقوع و افزایش آمار جرائم ناشی از تخلفات رانندگی است. این امری بدیهی است که نحوه رانندگی با اتومبیل بیش از ظاهر و مدل آن می‌تواند فرهنگ و سطح اجتماعی فرد را نمایان کند زیرا چگونگی رانندگی با اتومبیل به خوبی نشان دهنده وجوه مختلف شخصیتی، رفتاری و درک یک انسان است.

رابطه شخصیت فردی و رانندگی
امروزه استفاده از خودرو و رانندگی به یکی از ضرورت‌های زندگی بشر تبدیل شده است. در کشور ما از چند دهه پیش خودرو از یک وسیله تجملی و تفننی به یک نیاز تبدیل شد. بنابراین آداب رانندگی هم مانند آداب معاشرت اهمیت یافت. گرچه قوانین راهنمایی و رانندگی کلیات این آداب را مشخص می‌کند، اما موضوعات جزئی‌تر و حتی رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی تابع وضعیت زیستی، روانی و اجتماعی راننده است. مسائلی از قبیل ابتلا به بیماری یا نقایص جسمی (نارسایی دید، نارسایی شنوایی و…)، بیماری‌های روانی و وضعیت شخصیتی، شرایط محیطی و فرهنگی (سر و صدا، گرما، رقابت و…) بر رفتار رانندگان تاثیر می‌گذارد. برخی از این متغیرها فردی و برخی گروهی است. تعدادی از آنها جنبه درونی دارند و تعدادی جنبه بیرونی. به‌طور مثال ظرفیت خیابان‌ها و جاده‌ها و تناسب آنها با تعداد خودرو، وضعیت مهندسی گذرگاه‌ها، وجود علائم هشدار دهنده مناسب و وضعیت جوی که همه بر نحوه رانندگی تاثیر می‌گذارند، از عوامل بیرونی محسوب می‌شوند. برخلاف تصور برخی از افراد، نحوه رانندگی با اتومبیل بیش از ظاهر و مدل آن می‌تواند فرهنگ و سطح اجتماعی فرد را نمایان کند.
درواقع نحوه رانندگی، نمونه‌ای بارز از اخلاق اجتماعی اشخاص است، چراکه رعایت قانون و مقررات، احترام به حقوق دیگران، آستانه تحمل فردی در مقابل محرک‌های ترافیکی، نمونه‌هایی از رفتار اجتماعی راننده است که در هنگام رانندگی ناخودآگاه از شخصیت واقعی او منعکس می‌شود. آمار نشان می‌دهد که 90 تا 95 درصد تصادفات، رفتار انسان، عامل تعیین‌کننده اصلی است و رفتارهای ضد اجتماعی با خشونت در رانندگی و نحوه رانندگی خشن نیز با تصادفات رابطه داشته است. در این بین متخصصان ترافیک معتقدند، بیش از 90درصد تصادفات تا اندازه‌ای به دلیل شخصیت راننده و وابسته به رفتارهای راننده است که رانندگی مخاطره آمیز سبب نتایج منفی می‌شود.

در این راستا بررسی‌های متعددی درباره رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و رفتار رانندگی انجام شده است. به نظر می‌رسد، عناصر خاصی از شخصیت باعث رفتارهای قانون‌شکنانه در رانندگی می‌شود. از این‌رو این رفتارها منجر به برآورده شدن برخی از نیازهای شخصی فرد شده، هرچند که با سیستم قانونمند محیط اطراف مغایرت دارد. برخی از جوانان با رفتار رانندگی پرمخاطره درگیر هستند که آمار تصادفات آنها بیانگر این موضوع است. ویژگی‌های شخصیتی این افراد به احتمال قوی در بروز رفتارهای پرخطر دخیل است که برای بسط و توسعه سیاست‌های ایمنی ترافیک نیاز به توضیح و بررسی بیشتر دارد تا راه‌حل‌هایی برای کاهش درصد تصادف و مرگ و میر پیدا شود. به تازگی با افزایش توجه افراد به اتومبیل، رفتارهای عجیبی از بعضی رانندگانی که سعی دارند با اتومبیل یا شیوه رانندگی خود، نظر دیگران را جلب کنند، سرمی‌زند.

آنها معمولا با سرعت و سبقت غیرمجاز و هراس‌انگیز و انجام حرکات نمایشی در محل‌هایی که رانندگان معمولی و خانواده دیگران در آن رهگذرند، لجبازی با دیگر رانندگان، سعی بر جذب افراد خاص و جلب توجه اطرافیان دارند، اما این کار نه تنها جذاب و شاهکار نیست بلکه نشانه ضعف فرهنگی و نداشتن کنترل فردی نیز به شمار می‌رود. در هیچ جای قوانین رانندگی یا اجتماعی درج نشده است که استفاده از سیستم صوتی پرقدرت، همچنین استفاده از شیشه‌های تیره، یا لامپ‌های غیرمجاز، سرعت و سبقت‌های حادثه‌آفرین و خطرناک، نصب بوق‌های گوشخراش و استفاده عمدی و بی‌مورد از آنها، رانندگی و اتومبیل افراد را به نوعی هنر و افتخار تبدیل می‌کند. برخلاف تصور این افراد، احترام به قانون و مقررات رانندگی و رعایت آنها، نوعی هنر است که موجب اعتبار شخصیت این رانندگان نزد دیگران می‌شود. همچنین توجه نداشتن به فرهنگ رانندگی موجب بروز اشتباهات متعددی می‌شود که جوانب مختلف رفتاری را خدشه‌دار می‌کند. به‌طور مثال، فردی که به قانون و مقررات رانندگی توجه نمی‌کند، نشان از ضعف فرهنگی و تربیت غلط اجتماعی آن فرد است.

شخصیت انواع خودروها
مطالعه جدید درباره خودروها نشان می‌دهد، در کشورهایی که تنوع خودرو در آن زیاد است، خودروهایی که افراد انتخاب می‌کنند، به خوبی بیانگر نوع شخصیت آنها است زیرا افراد در هنگام انتخاب بر اساس شخصیت خودروها آنها را انتخاب می‌کنند. محققان به تازگی دریافته‌اند که انسان‌ها به صورت ناخودآگاه ساختارهای شخصیت انسانی را به خودروها ارتباط می‌دهند و معتقدند خودروهایی با صفحات مشبک بزرگتر و چراغ‌های باریک‌تر، خودروهایی پرخاشگر و سلطه‌جو هستند، در حالی که خودروهایی با شیشه‌های جلویی بزرگ، صورت‌هایی کودکانه و شاد دارند.

این تحقیق می‌تواند واکنش متفاوت راننده‌ها را نسبت به خودروهایی که در اطراف‌شان می‌بینند، توضیح داده و بیان کند که چرا دیدن برخی خودروها، در رانندگان واکنش‌های شدید ایجاد می‌کند. بر اساس نتایج این تحقیقات، خودروها نیز از ویژگی‌های شخصیتی مختص خود برخوردار هستند. برای مثال خودروهای «کرایسلر کراسفایر»، «بی.ام.و 645 سی.آی» و «شاران‌وی‌دبلیو» در دسته خشمگین‌ترین خودروها قرار دارند. «دایهاتسو» خودرو کوچک ژاپنی نیز به عنوان غمگین‌ترین خودرو شناخته شده است.

خودروهای شرکت «مای باخ» آلمان در کنار خودروهای «بی.ام.و سری 3 و 5»، و «بی.ام.و 645 سی.آی» در دسته خودروهای سلطه‌گر قرار دارند و خودروهایی که از چهره‌های کودکانه برخوردارند، «نیسان میکرا» و «تویوتای آیگو» معرفی شده‌اند. براساس این گزارش، خودرو «فولکس واگن قورباغه‌ای»‌ شادترین خودرو معرفی و خودرو «مرسدس سری ای» به‌عنوان یکی از عصبی‌ترین خودروهای جهان شناخته شده است. بنابراین متعادل‌ترین خودرویی که در این مطالعه به آن اشاره شده، خودرو «واکسهال آسترا» است.

به طور خلاصه درباره شخصیت خودروها عنوان شده که خودرو «مای باخ» با شخصیت سلطه‌جو، «کرایسلر سی 300» با شخصیت مردانه، « نیسان میکرا» با شخصیت زنانه، «تویوتا آیگو» با شخصیت کودکانه، «کیا پیکانتو» با شخصیت غمگین، «بی.ام.و سری 3» با شخصیت بالغ، «کرایسلر کراسفایر» با شخصیت خشمگین، «فولکس قورباغه‌ای» با شخصیت شاد شناخته
شده‌اند.

نابسامانی‌های روانی و رانندگی
بخشی از نابسامانی‌های روانی که با موضوع رعایت یا رعایت نکردن آداب صحیح رانندگی ارتباط نزدیک‌تر دارد، نابسامانی‌های شخصیتی است که شامل «نابسامانی‌های شخصیتی مرزی»، «خودشیفته»، «ضداجتماعی» و «نمایشی» (هیستریونیک) می‌شود.
از ویژگی‌های شخصیت مرزی، احساس ملال و ناسرخوشی است که بیمار برای رفع آن می‌کوشد، به دنبال ماجراجویی و کارهای پرهیجان برود. رانندگی سریع، بی‌پروا و زیر پاگذاشتن مقررات راهنمایی از کارهایی است که بیمار مبتلا به نابسامانی شخصیتی مرزی انجام می‌دهد. از آنجا که رفتارهای تکانشی و تحریک‌پذیری و تمایل به آسیب به خود در شخصیت‌های مرزی بالاست، این بیماران از نظر رانندگی زمینه بروز مخاطرات فراوانی را برای خود و دیگران فراهم می‌کنند، بنابراین شناخت و درمان آنها ضروری است. مبتلایان به نابسامانی شخصیت ضداجتماعی، به ایمنی و سلامت خود و دیگر مردم اهمیت نمی‌دهند، از قانون‌شکنی لذت می‌برند، تحریک‌پذیر و پرخاشگرند، با کوچکترین بهانه‌ای به سمت دیگری هجوم می‌برند و خودرو در دست آنها تبدیل به‌وسیله‌ای می‌شود که در خدمت انگیزه‌های تبهکارانه قرار می‌گیرد.

عبور از چراغ قرمز، سبقت غیرمجاز، سرپیچی از سرعت قانونی، توهین به رانندگانی که قوانین راهنمایی را رعایت می‌کنند، رانندگی خلاف در خیابان‌های یک طرفه و ناسزاگویی به رانندگانی که مسیر مجاز را طی می‌کنند، از کوچکترین کارهایی است که رانندگان، با «شخصیت ضداجتماعی» انجام می‌دهند. این رانندگان به احتمال زیاد با این رفتارهای ضداجتماعی، بیماری خود را به وضوح اعلام می‌کنند. زمانی که می‌خواهید از خودرویی که راننده آن مشغول صحبت با تلفن همراه است و خط عبور را با سرعت کم و حرکات پیچ در پیچ سد کرده، سبقت بگیرید با ممانعت راننده مواجه می‌شوید، این رفتار ضداجتماعی حکایت از ابتلای راننده به شخصیت ضد اجتماعی دارد. این افراد از خلاف‌ها و جرائم رانندگی خود احساس پشیمانی نمی‌کنند بلکه می‌کوشند آن را توجیه کنند.

در بین نابسامانی‌های شخصیتی دیگر، تمایل به جلب توجه و تحسین دیگران که شامل نوع و ظاهر خودرو نیز می‌شود، گفتنی است افراد خودشیفته و دارای شخصیت نمایشی (هیستریونیک)، نیاز دارند با سوار شدن بر اتومبیل‌های گرانقیمت و پرزرق و برق توجه دیگران را به خود جلب کنند. گرچه این وضع را به همه موارد نمی‌توان تعمیم داد، اما احساس کهتری (حقارت) باعث می‌شود افراد بخواهند با توسل به ارائه‌ها و زیورهای ظاهری، خود را توانا، معتبر و متمایز از دیگران نشان دهند.

شخصیت‌شناسی از طریق رنگ خودرو
در این بین تحقیقات نشان می‌دهد که انتخاب رنگ خودرو با روحیه و شخصیت افراد در ارتباط است. در این مسئله که انسان‌ها در طول تاریخ همواره در تلاش بوده‌اند تا بتوانند شخصیت افراد را از روی مصادیق و نشانه‌های محیطی پیش از برقرار کردن روابط تشخیص دهند، شکی نیست. همچنین انسان‌ها همواره تلاش کرده‌اند، درباره چگونگی رفتار و اخلاق اطرافیان‌شان نیز حدس‌های فراوانی بزنند. بی‌شک این شناخت از جنبه گوناگون، تاثیرات بسیاری در نحوه شکل‌گیری رابطه‌ها گذاشته و کمک‌های فراوانی به نحوه شکل‌گیری روابط کرده است. این نکته باید همواره موردتوجه قرار گیرد که خانواده تاثیر بسیار مهمی در روح و روان افراد می‌گذارد. این بدین معناست که چگونگی پرورش اعضای خانواده در نوع نگاه آنها و رنگ دلخواه‌شان تاثیرگذار است، همچنین محیطی که در آن بزرگ می‌شوند و اینکه تحت‌تاثیر کدام عوامل روحی و فکری بوده‌اند، سبب می‌شود که رنگ مورد نظر افراد متفاوت باشد، اما نباید این مسائل فراموش شود که افراد با توجه به روحیات و حالت‌های رفتاری‌شان رنگ مورد علاقه‌شان را برای تمامی اشیا مورداستفاده‌شان انتخاب می‌کنند.

سفید؛ رانندگی با اعتماد به نفس زیاد
روانشناسان معتقدند رنگ سفید، رنگ تعادل است، رنگی که در بسیاری از خودروها دیده می‌شود. رانندگان این رنگ خودروها، دوست دارند سریع‌ترین رانندگان جاده‌ها باشند. این افراد همچنین تمایل دارند با اعتماد به نفس بسیار زیاد در جاده رانندگی کنند، حالتی که شاید نیمی از رانندگان نیز از آن برخوردار نباشند. برخی از روانشناسان بر این عقیده‌اند سفید، رنگی است که می‌تواند جلب توجه کند و این رنگ در خودروها با وجود آنکه زیاد است، همین حالت را دارد.

سبز و آبی؛ رانندگی با سرعت مجاز
انسان‌های به‌روز و مدرن، رنگ آبی تیره را برای خودرو خود انتخاب می‌کنند. افرادی که رنگ خودروی‌شان را سبز یا آبی انتخاب می‌کنند، ترجیح می‌دهند در محدوده شهر و در هر لحظه سرعت مجاز را رعایت کنند زیرا این رنگ محبوب خانواده‌ها است. رانندگان خودروهای سبز یا آبی رنگ علاقه‌مند هستند که همیشه مراقب دیگران به‌ویژه اطراف‌شان باشند و توازنی را در رانندگی و موقعیت خانوادگی‌شان به وجود آورند. روانشناسان بر این باورند که این اشخاص روی‌هم رفته افرادی صبور و در عین حال، بسیار خانواده‌دوست هستند. از این‌رو آن دسته از افرادی که به رنگ سبز علاقه‌مند هستند، بسیار مثبت اندیشند.

زرد؛ باهوش، متفکر و خلاق
بی‌شک شما نیز متوجه این مسئله شده‌اید که تنها یکی از 100 خودرو موجود در جاده‌ها، زرد رنگ است (البته بدون درنظر گرفتن تاکسی‌ها) و بنابر تحقیقات انجام شده از سوی مرکز مطالعات روانشناسی انگلیس، رانندگان اتومبیل‌های زرد رنگ در نوع خود بسیار منحصر به فرد هستند. آنها به طور معمول افرادی باهوش، متفکر، خلاق، دوستداشتنی، سرزنده و شاداب هستند و از هر فرصتی برای نشان دادن این سرزندگی به دیگران استفاده می‌کنند. زرد همچنین نشانه عشق و علاقه بسیار به کسانی است که دوست‌شان دارند.

نقره‌ای؛ خونسرد، آرام و متین
کارشناسان گفته‌اند، علت اینکه ماشین‌های نقره‌ای رنگ کمترین آمار تصادفات و حوادث را از آن خود کرده‌اند، یا به خاطر این است که رنگ‌شان خیلی خوب در جاده‌ها دیده می‌شود یا از آرامش ناخواسته رانندگان‌شان است، اما تحقیقات نشان داده رانندگان خودروهای نقره‌ای رنگ، بیشتر از دیگر رانندگان میل دارند، همیشه خونسرد، آرام و متین باشند. شاید به همین خاطر میزان تصادفات و حوادث پیش آمده برای این رنگ از خودروها حداقل است و رکورد پایین بودن آمار تصادفات را نسبت به خودروهای رنگ دیگر از آن خود کرده‌اند.

طلایی؛ رانندگانی بسیار مودب
رانندگان خودروهای طلایی رنگ بدون تردید بسیار مودب و با نزاکت بوده و همیشه در تلاش هستند تا به هنگام رانندگی نیز ادب را رعایت کرده و حد فاصل قانونی را با اتومبیل جلویی رعایت کنند. در واقع اگر در جاده خودرویی طلایی ببینید، مطمئن هستید که راننده آن فاصله قانونی را رعایت کرده و می‌توانید با اطمینان خاطر جلو آن خودرو یا پشت سر آن حرکت کنید. این راننده‌ها به لحاظ شخصیتی در محل کار نیز همیشه شرایط خوبی را برای خود فراهم می‌کنند.

قرمز؛ رانندگانی بی‌توجه
و اما خودروهای قرمز رنگ؛ محققان بر این عقیده‌اند که رنگ قرمز نیز شخصیت خونگرم و پر جنب و جوش رانندگان را نشان می‌دهد. ناخودآگاه مردم را به فکر سرعت، بی‌احتیاطی و بی‌پروایی می‌اندازند. در ضمن رنگ روشن آن باعث می‌شود در جاده راحت‌تر به چشم آید. رانندگان خودروهای قرمز رنگ بسیار پر انرژی، فعال، پویا و در صحبت کردن بسیار سریع‌تر از دیگر رانندگان هستند. شاید به همین علت باشد که بسیاری از اتومبیل‌های مسابقه، قرمز رنگ هستند. البته آمار تصادف این خودروها حائز اهمیت است که بیشتر روانشناسان علت آن را بی‌توجهی و هیجان رانندگان این رنگ خودروها می‌دانند.

سیاه؛ محبوب تاجران
در کشورهای اروپایی رنگ سیاه بسیار استفاده می‌شود. رانندگان خودروهای سیاه رنگ به‌طور معمول بسیار شتاب زده هستند و در بیشتر مواقع براساس حدس و گمان خود عمل می‌کنند. به گفته روانشناسان، رنگ مشکی نماد غرور و قدرت راننده خودرواست و البته انسان‌های افسرده‌تر این رنگ را انتخاب می‌کنند. بنابراین بدون اینکه متعجب شوید، باید بدانید که این رنگ خودرو، بهترین و محبوب‌ترین رنگ منتخب برای تاجران است اما در عین حال خودروهای مشکی رنگ، بیش از دیگر خودروها با حوادث غیرمترقبه و تصادفات کوچک و بزرگ درگیر می‌شوند، شاید علت این امر را در تاریکی مطلقی که در این رنگ‌ها موج می‌زند بتوان پیدا کرد.