عصر خودرو- نیروی زمینی جمهوری اسلامی ایران که متشکل از نیروهای مسلح سپاه و ارتش است، به عنوان یکی از نیروهای زمینی قدرتمند در منطقه شناخته میشود و به لحاظ نیروی انسانی، جایگاه نخست را در بین کشورهای همسایه در اختیار دارد.
به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو»، از تجربه 8 سال جنگ نابرابر با رژیم تا دندان مسلح عراق آن هم با پشتیبانی مالی و زرهی 47 کشور، برای مهندسین و تکنیسین داخلی به عنوان بزرگترین برگ برنده در تمام ادوار تاریخ خاورمیانه یاد میشود. نهتنها جنگ و ویرانی برجای مانده از آن، بلکه خسارت یک تریلیون تومانی که به ایران در این 8 سال وارد شد و البته تحریمهای خصمانه دول غربی علیه جمهوری اسلامی ایران، همگی مزید بر علت شد تا رگ غیرت مردان تکنیسین و مهندسین ایرانی صنایع دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح برای حفظ هر چه بیشتر این آب و خاک به جوش آید. در این مطلب سعی ما بر این است تا ناوگان زرهی و موتوری نیروی زمینی ارتش و سپاه پاسداران جمهوری اسلامی را بررسی کنیم. هدف ما انتخاب و معرفی ادوات زرهیای است که تا به حال در محافل مطبوعاتی کمتر از آنها سخن به میان آمده است. در این گفتار زرهپوشهایی برای معرفی و بررسی برگزیده شدهاند که تماما توسط مهندسین بومی طراحی و توسط تولیدکنندگان ایرانی خلق شدهاند و یا به عبارت دیگر معرفی ناوگانی است که بیش از 90 درصد قطعات آنها به دست توانمند متخصصان و صنایع داخلی برای پاسداری از خون شهدا و نگهبانی از این مرز و بوم ابداع شده است.
سفیر:
جیپ به سبک ایرانی
خودروی سفیر را میتوان یکی از شاهکارهای صنایع دفاع ایران قلمداد کرد؛ سازمانی که با تکیه بر توان مهندسین داخلی و تولیدکنندگان قطعات بومی خودرویی نظیر سفیر را به سرمنزل مقصود رساندند. نیمه دوم سال 1385 بود که طرحی مبنی بر ساخت یک خودروی چابک ضربتی به وزارت دفاع ابلاغ شد. پس از گذران از طرحهای اولیه و نمونههایی که به عنوان کانسپت برای آزمایش در میدانهای مصنوعی جنگ تدارک دیده شده بودند، سرانجام در سال 1387 صنایع خودروسازی فتح وابسته به وزارت دفاع ایران خبر از رونمایی اولیه این خودرو را داد. این خودرو در اواخر همان سال رونمایی شد و وزیر دفاع وقت در همان سال خبر برنامه پیش رو، برای ساخت 3000 دستگاه طی سال بعد از رونمایی و برنامه آتی برای ساخت 5000 هزار دستگاه در سال را رسانهای کرد.
همان طور که از طراحی این خودرو مشخص است به دلیل شباهتهای زیادی به جیپ M38، میتوان آن را نوعی جیپ به سبک ایرانی معرفی کرد. این خودرو 4×4 توسعهیافته توسط صنایع فتح در حالی که 1.5 تن وزن دارد قادر است تا یک تن بار یا تجهیزات را حمل کند که نسبت به جثه کوچک آن خبر از توانایی بالقوه شاسی و مشخصات فنی آن میدهد.
سفیر ایرانی مجهز به پیشرانه Z24 ساخت مگا موتور به قدرت 105 بخار و گیربکس سینکرونیزه ساخت کمپانی چرخشگر است. حداکثر سرعت این خودرو 138 کیلومتر برآورد شده و میتواند تنها با یک بار سوختگیری مسافت 500 کیلومتر را بدون توقف بپیماید. همچنین اکسلهای عقب و جلو آن فعال بوده و اصطلاحا تمام شناور است. شاسی آن به شکل U طراحی شده است تا هم تواناییهای حرکتی آن افزایش یابد و هم در برابر ترکش بمبهای دستساز مقاوم باشد.
این خودرو که مبنای طراحی آن چابکبودن و انجام سریع عملیات ضربتی با سرعت زیاد است، قابلیت این را دارد که با تغییرات اندکی به آمبولانس، خودروی فرماندهی، دکل مخابراتی و ... تبدیل شود. همچنین قادر است به سلاحهایی نظیر موشکانداز تاو، راکتانداز 107 میلیمتری، موشک انداز مالیوتکا، نارنجکانداز GMG، موشکانداز 106 میلیمتری سیستم موشک انداز چندمنظوره فجر 1 و موشک هدایت شونده ضد تانک طوفان مجهز شود.
چنین قابلیتهای منحصربهفردی است که نیروهای چریکی و تاکتیکی حزب الله لبنان، ارتش سودان، جیش الشعبی عراق و نیروی ضربتی آفریقای مرکزی به مشتریان شماره یک خودروی سفیر تبدیل شوند. نکته حائز اهمیت در مورد ارتش سودان این است که این کشور خط تولید سفیر را هم با نام KARABA VTG01 در کشور خود افتتاح کرده است و زیر نظر صنایع فتح و وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران به تولید سفیر میپردازد.
نمونه نفربر سفیر نیز به تازگی معرفی شده است و از عکسهای آن در رژههای مختلف پیداست که زره ضخیم و با مقاومت بالایی ندارد و زیر شاسی و اتصالات زیربندی آن نیز خالی از هرگونه زره V شکل است که میتواند در برابر بمبهای کنار جادهای بسیار خطرآفرین باشد؛ اما به عنوان یک خودروی نفربر 4 چرخ قدم رو به جلویی به حساب میآید.
سمندر:
خطشکن نیروی زمینی در رمل
اولین رملنورد ایرانی که به صورت کاملا تخصصی توسط جهاد خودکفایی ساخته شده است، سمندر نام دارد. این خودروی تازه نفس که در خط مقدم نیروی زمینی در مناطق کوهستانی و شنزار نقش خطشکن را دارد در سال 1390 معرفی شد و یک سال بعد به خدمت نیروی زمینی ارتش و سپاه جمهوری اسلامی ایران درآمد. سمندر در کلاس Fast attack vehicle خودروهای نظامی قرار میگیرد که به خاطر قدرت مانور و سرعت زیاد آنها نام Buggy یا حشره را برای اینگونه خودروها انتخاب کردهاند.
سمندر بر پایه خودروی نظامی Desert Patrol
Vehicle ساخت آمریکا با قابلیت سرعت زیاد، توانایی Off road بالا، زره سبک و قدرت مانور بالا مناسب کویر و کوهستان ساخته شده است. بهطوری که ارتش آمریکا در جنگ اول خلیج فارس از این خودرو استفاده کرد و اولین نیروهایی که وارد شهر کویت شدند، نیروهای Seal تکاوران دریایی سوار بر این خودرو بودند.
جالب است بدانید این خودرو در عملیات آزادی و اسکورت سفارت آمریکا در شهر کویت نیز بسیار خوب درخشید.
سرعت، قدرت مانور و کنترلپذیری خوب این وسیله را به انتخاب اول برای SEALهای آمریکایی در مأموریتهای زمینی تبدیل کرده است.
از مشخصات سمندر ایرانی اطلاعات دقیق و زیادی در دسترس نیست اما همانطور که در معرفی اولیه آن توسط وزیر دفاع اظهار شد، این خودروی رملنورد مجهز به مسلسل سنگین اخگر است. این سلاح ایرانی که تاکنون روی خودروهای تاکتیکی و پرتحرک کوچک مانند «رنجر» و «سمندر» که آنها هم توسط جهاد خودکفایی نزاجا طراحی و ساخته شدهاند مشاهده شده است و دارای کالیبر 7.62 میلیمتر و 6 لوله است. بیشینه نواخت تیر این سلاح 4 هزار تا 5 هزار گلوله بر دقیقه و برد نهایی آن بیش از 1000 متر عنوان شده است. به نظر میرسد توان حرکت چرخشی لولههای آن از یک موتور الکتریکی تأمین میشود.
سمندر همچنین قادر است تا 2 سرباز کاملا مسلح به عنوان راننده و کمک راننده و یک تیربارچی را در پشت سلاح ویرانکننده اخگر حمل کند. البته تجهیز این خودرو به نارنجکاندازهای 40 میلیمتری که هم اکنون در دو کلاس خودکار و غیراتوماتیک در اختیار نیروهای مسلح هستند، قدرت تهاجمی این خودرو سریع را بسیار بالا برده است. نمونه آمریکایی سمندر مجهز به 3 مسلسل سبک و سنگین است که امید میرود علاوه بر اخگر، تیربارهای سبک و دقیق اپتیکی نیز روی سمندر ایرانی نصب شوند تا قابلیتهای دفاعی آن را هر چه بیشتر بهبود ببخشند.
نینوا:
جواهری بیهمتا در دسته سنگینوزنها
قبل از معرفی مفصل کامیون نینوا بهتر است کمی با کلاس بندی خودروهای نظامی سنگین آشنا شویم.
کامیونهای نظامی به طور کلی به چند طبقه یا کلاس تقسیم میشوند که عبارتاند از: ترابری سبکوزن (Light Utility)، ترابری عمومی (General Utility) و ترابری سنگین (Heavy Utility). به جز طبقهبندیهای ذکر شده یک طبقهبندی دیگر را نیز میتوان مد نظر قرار داد که تحت نام کامیونهای ترابری تاکتیکی
(Tactical utility) شناخته میشوند و این طبقهبندی نیز چند زیرمجموعه دارد. کامیون نینوا یا نام دقیقتر آن خودروی تاکتیکی نینوا با 8 تن وزن و توان حمل 5 تن بار در جاده، در طبقهبندی کامیونهای ترابری عمومی (General Utility) قابل دستهبندی است.
کامیون تاکتیکی نینوا در هشتم مهرماه سال 1391 در رژه ارتش با حضور رهبر فرزانه انقلاب اسلامی رونمایی شد.
این کامیون سبک بنا به نیاز تاکتیکی نیرویهای مسلح نزاجا و شرایط اقلیمی کشور بدون سرمایهگذاری خارجی توسط مهندسین توانمند جمهوری اسلامی تولید شده و قادر است تا در مناطق صعبالعبور، کوهستانی، ناهموار، دشت، بیابان، کویر و رودخانههای کم عمق با سهولت هر چه بیشتر حرکت کند.
این خودرو 7 متر طول، 2.5 متر عرض و 2.8 متر ارتفاع دارد و پیشرانه آن با 240 اسب بخار قدرت، به نینوا اجازه حمل 5 تن بار در جاده هموار و بدون شیب و 2.5 تن بار در جادههای آفرود و صعبالعبور را میدهد.
این کامیون قادر است به لطف پیشرانه قدرتمند و سیستم تعلیق بسیار پیشرفته متشکل از فنرهای تخت، ضربهگیرهای هیدرولیکی و محور جامد، از شیبهای عرضی 30 درصد و شیبهای طولی تا 60 درصد آن هم با بار و بدون هیچ مشکلی عبور کند. وظیفه اصلی این خودرو گشتزنی و شناسایی است اما هم قادر است سربازان زره پوش تا دندان مسلح را جابه جا کند و هم علاوه بر حمل بار به میزان 5 تن، میتواند ادوات نظامی مختلفی را تا وزن 8تن یدک بکشد.
دستپرورده جهاد خودکفایی در نیروی زمینی ایران در حال حاضر در این کلاس از کامیونهای تاکتیکی بیهمتاست و نمونه مشابهی ندارد. به همین منظور بعد از رونمایی این کامیون توسط شخص فرمانده نیروی زمینی امیر سرتیپ احمدرضا پوردستان، نینوا را یک دستاورد بزرگ ملی قلمداد کردند و از آن به عنوان جهشی بلند به سمت تکنولوژیهای برتر نظامی در دنیا نام بردند.
طوفان:
گردبادی سهمگین در میدان اصلی نبرد
طوفان نیز مانند سفیر یکی از شاهکارهای بلامنازع صنایع دفاع جمهوری اسلامی و سازمان فتح به شمار میآید.
در 8 سال جنگ تحمیلی یک گوشه سنگین از بار اصلی جنگ را تویوتاهای 2F،ا3Fکالسکهای و ... روی دوش خود حمل کردند و انصافا هم عملکرد و چهره بسیار درخشانی از خود برجای گذاشتند. بعد از جنگ تحمیلی و حتی در حین جنگ، بارها از طرف مقامات بلندپایه ایران به کشور ژاپن برای تأمین قطعات و لوازم یدکی به منظور تعمیر و اورهال درخواست یاری و کمک ارسال شد؛ اما هر بار از طرف ژاپنیها که از طرف دول دیگری سفارش شده بودند، کارشکنیهایی صورت میگرفت که ایران در هر صورت، قادر به اورهال تویوتاهای یگان زرهی و موتوری خود نباشد. در حین جنگ قطعات انواع خودروهای تویوتا به شکلهای مختلفی از جمله قاچاق و وارد کردن از کشورهای ثالث با قیمتهای بسیار گزاف به ایران صورت میگرفت که در این بین کشور سوریه و سودان نقش مهمی را ایفا میکردند. بعد از جنگ صنایع داخلی به سفارش وزارت دفاع شروع به بومیسازی تویوتا کرد که بعد از خبردار شدن ژاپن از این موضوع، ساموراییها ایران را تهدید به تحریم اقتصادی و نظامی کردند.
حرف حساب آنها این بود که باید خودروهای ما را وکیوم کرده و با تجهیزات کامل با مدلهای روز دنیا دریافت کنید و به همین دلیل ارسال هرگونه قطعات تویوتاهای قدیمی را به کلی به ایران ممنوع کردند. همه اینها را گفتیم تا قبل از معرفی گردباد ایرانی در صحنه نبرد، با مشکلات ایران و وزارت دفاع در بحث تأمین خودروهای نظامی تاکتیکی و سبک مطلع شوید و پی به عظمت دستاورد مهندسان توانمند ایرانی ببرید.
خودروی تاکتیکی و سبک طوفان نیز همراه با خودروی نظامی سفیر رونمایی شد. طوفان هم مانند سایر ناوگان جدید زرهی ایران، به صورت کاملا بومی توسط صنایع فتح و چرخشگر ساخته و پرداخته شده است. این خودرو در کلاس خودروهای سبک تاکتیکی به منظور حمل مهماتهای سبک از جمله فشنگ، خمپاره و ... قرار دارد و همچنین به عنوان خودروی تدارکات یا حمل سرباز نیز میتوان از آن استفاده کرد.
وزن طوفان 3.4 تن است و قادر است در جادههای هموار 1 تن و جادههای مملو از پستی و بلندی، 750 کیلوگرم از انواع بار را حمل کند. پیشرانه 4 سیلندر خطی توربو دیزل این خودرو با حجم 3.1 لیتر که به علت توان قدرتی زیاد، در ارتش معروف به کامیونت است با کد CYQD32Ti ساخته زامیاد است و میتواند حداکثر 136.1 اسب بخار قدرت و رقم باورنکردنی 424 نیوتنمتر گشتاور آن هم در دور موتور 2200RPM تولید کند که با توجه به این گشتاور، هیچ مسیر ناهمواری نیست که طوفان دست رد به سینه آن بزند.
طوفان ایرانی قادر است با یک بار سوختگیری مسافتی به طول 600 کیلومتر را بدون وقفه طی کند و میتواند به راحتی از شیبهای طولی 70 درصد و یا شیبهای عرضی 55 درصد و همچنین از رودخانههایی به عمق 70 سانتیمتر عبور کند.
سیستم ترمز آن در هر چهار چرخ از نوع دیسکی مجهز به ABS و EBD بوده و سیستم تعلیق آن نیز از اکسلهای شناور، فنر لولهای بسیار پیشرفته و شاسی U شکل تشکیل شده است.
گیربکس 5 سرعته آن با نام T130 A ساخت کمپانی پرآوازه چرخشگر است و از کلاچ تکصفحهای و با هیدرولیک فعال بهره میبرد. رینگهای طوفان 16 اینچی و ساخت داخل هستند و لاستیکهای مخصوصا آفرود آن نیز توسط تولیدیهای داخل تأمین میشود.
رخش:
نگین جنگهای نامتقارن
معرفی رخش را ابتدا با توضیح مختصری از هدف ساخت این نفربر که همان جنگهای نامتقارن است، آغاز میکنیم.
جنگ نامتقارن در اصطلاح به نبردهایی گفته میشود که طرفهای درگیر در آن، از توانایی نظامی یکسانی برخوردار نیستند و برخلاف جنگهای کلاسیک، فرمول مشخصی برای موقعیتهای خاص نظامی ندارند؛ بلکه از عملیات گوناگون و نامنظم برای استفاده از عامل غافلگیری، برای ضربهزدن به دشمن استفاده میشود. بزرگترین نمونه بارزی که میتوان برای این نوع جنگ نام برد، نبرد نابرابر بین کشورهای ویتنام و آمریکا بود که ویتنام با استفاده صحیح از همین اصل جلوی ابرقدرتی مانند ایالات متحده آمریکا ایستاد و پیروز بلامنازع جنگ نام گرفت. بدیهی است که اگر ویتنام برای مقابله با دشمن متخاصم، راهحل جنگ کلاسیک را انتخاب میکرد، در همان روزهای اول جنگ شکست سختی میخورد. لازم به ذکر است که ارتش جمهوری اسلامی ایران یکی از معدود ارتشهایی در دنیاست که از تاکتیکهای جنگ نامتقارن، همراه با تجهیزات زرهی و لجستیکی به طور گسترده استفاده میکند.
نفربر رخش علاوه بر توان شرکت در جنگهای نامتقارن، توانایی خودنمایی در شورشها را نیز دارد. به نحوی که از رخش در یگانهای ضدشورش نیروی انتظامی نیز استفاده میشود. رخش را میتوان یکی دیگر از قدمهای بلند وزارت دفاع، به سوی فناوری روز دنیا قلمداد کرد. این خودروی چهار چرخ متحرک به زره مقاومی مجهز است که توانایی مقاومت در برابر مهمات 7.62 میلیمتری را دارد و همچنین شیشههای ضدگلوله آن نیز در برابر موج انفجار، ترکشهای بمب و همچنین پرتاب نارنجک به خوبی مقاومت میکند. به این دلیل از رخش به عنوان یکی از پیشرفتهای بزرگ صنایع دفاع یاد کردیم که هم زره و هم شیشههای ضدگلوله آن، توسط تکنیسینهای مجرب بومی ابداع و ساخته شدهاند.
این خودرو اولین بار در سال 2005 در کشور سودان شکار عکاسان خبری شده بود؛ اما کمتر از یک سال بعد در ایران معرفی شد که بر همین اساس حدس و گمانهایی مبنی بر راهاندازی خط تولید نفربر زرهی رخش در سودان نیز زده میشود.
نگین جنگهای نامتقارن میتواند 8 سرباز با تجهیزات کامل کوماندویی را حمل کند و 10 دریچه برای سربازان از داخل خودرو تعبیه شده است تا بهراحتی سربازها با سلاحهای سبک خود به بیرون تیراندازی کنند.
رخش به یک پیشرانه 6 سیلندر خطی دیزل با قدرت 155 اسب بخار مجهز است و میتواند نهایتا کمتر از 80کیلومتر بر ساعت سرعت بگیرد. سلاح اصلی این زرهپوش، یک قبضه مسلسل 12.7 میلیمتری دوشکاست که توسط یک اپراتور کنترل میشود. علاوه بر اینها رخش در مناسبتهای مختلف و در رژههای گوناگون با توپ دولول 23 میلیمتری که به عنوان ضدهوایی سبک هم از آن یاد میشود، دیده شده است.
همچنین شایان ذکر است نفربر کاملا ایرانی وزارت دفاع به دوربین مدار بسته 360 درجه با وضوح بسیار بالا مجهز است که به رویت بمبها و تلههای کنار جادهای کمک فراوانی میکند. پیشرانه و اگزوز آن نیز با عایقهای حرارتی پوشانده شده است تا رخش و سرنشینان آن از دید دوربینهای گرمایاب و موشکهای حرارتی در امان باشند.
تفتان:
تخریبچی با اقتدار
در دوران 8 سال نبرد با رژیم تا دندان مسلح عراق، تخریبچیهای ایرانی اغلب بدون امکانات و با دست مینهای پیش روی رزمندگان را خنثی میکردند و یا اگر زمان کافی برای خنثیکردن مین وجود نداشت، بزرگوارانی جانشان را فدای دین، کشورشان و فرمان رهبرشان میکردند و با دلی دریایی خود اقدام به بازگشایی مسیر برای عبور تدارکات و رزمندگان میکردند. در این مدت سربازان رژیم بعث به فرمان صدام ملعون بیش از 1.5میلیون مین بین مرزهای خود و ایران جاسازی کردند. در زمان جنگ و حتی بعد از آن به دلیل وجود تحریمهای سنگین تسلیحاتی جهان علیه ایران، وزارت دفاع قادر به خرید خودروهای مینروب نبود و به ناچار دست به دامان دستهای پرتوان تخریبچیهای متبحر در این امر میشد. بعد از جنگ و سر و سامان گرفتن ارتش و سپاه، صنایع نظامی با واردکردن قطعات و مونتاژ آنها و با استفاده از دانش بومی و تانکهای T55 روسی و سالخورده مینروبهایی را راهی میدان کردند که حداقل در زمان صلح به خوبی قابل استفاده بودند و از جان هموطنان مرزنشین ما محافظت میکردند. نام اولین مینروب ایرانی که بعد از جنگ تحمیلی راهی مرزهای شهر مهران شد تفتان1 بود.
با عزم راسخ جهاد خودکفایی و صنایع دفاع، تفتان1 با مکانیسم کوبشی و با عمق پاکسازی بیش از 30 سانتیمتر و عرض 3 متر با عملکرد خودکار به عنوان یکی از برترین دستاوردهای سپاه و ارتش به شمار میرفت تا اینکه سرانجام خودروی مینروب اختصاصی جمهوری اسلامی ایران با مکانیسم محور گردان با زنجیر و چکش با نام تفتان2 وارد میدان شد.
مینکوب تفتان 2 با شاسی تقویت شده و بدنه پوشانده شده از پیشرفتهترین زره و با مانور بالا، سرعت پاکسازی تفتان 1 را از 1.5 کیلومتر در ساعت به 4 کیلومتر در ساعت ارتقا داده و علاوه بر مینهای معمولی قادر است مینهای ضدتانک را نیز منفجر کند و از بین ببرد. تفتان2 با مکانیسم محور گردان و قیمت تقریبی 245 میلیون تومان، قادر است تا مسیر پیش روی خود را تا عمق 30سانتیمتر زیر و رو کند و از این بابت عملکرد آن بهمراتب بهتر از مینروب نسل قبلش است.
پیشرانه تفتان 2 از نوع مرسدس بنز با کد OM355A است و قادر است 240 اسب بخار تولید کند. کابین تمام زرهی آن مجهز به شیشههای ضدانفجار بوده و میتواند تا 2 نفر خدمه را حمل کند. حداکثر سرعت آن 15 کیلومتر در ساعت بوده و قادر است در مسیرهای نیزار، باتلاق، سطح شیبدار و مناطق کوهستانی نیز به وظیفه خود عمل کند. خالی از لطف نیست که گفته شود سپاه امروزه در حال تست و آزمایش خودروی مینروب بدون سرنشین است که از آن بهزودی رونمایی میکند.
رعد2:
بهترین هیوتزر خودکششی ایران
اساسا هویتزر به توپخانههایی گفته میشود که میتوانند لوله خود را بیش از 45 درجه از سطح افقی بلند کنند و از طول موانعی مرتفع نیز همانند خمپاره انداز شلیک کنند، در حقیقت تفاوت هویتزرها با تانک در همین امر است.
از آنجا که ارتش دارای توپ خودکشش M-109 بود، سپاه نیز نیاز داشت که یک توپ خودکششی با توانایی مشابه داشته باشد. از این رو مهندسان صنایع دفاع با تکیه بر تجارب گذشته در ساخت نفربر خشایار و رعد1 که نمونه بهینه و توسعه یافته وزدیکا بود، این بار خالق بهترین توپ خودکششی ایران به نام رعد 2 بودند.
شاسی این تانک نمونه اورهال شده تانک T72 به همراه تغییرات اندکی است که با توجه به الگوبرداری از توپ M-109 و مستا ارتش ساخته شده بود. رعد2 مجهز به یک توپ 155 میلیمتری با نام M-185 و کالیبر L-39 است که توسط 6 چرخ به همراه شنیهای پیشرفته به حرکت درمیآید. در هنگام شلیک رعد2 دارای ثبات بیشتری نسبت به M-109 است و همین امر از میزان خطای برخورد گلوله با هدف میکاهد. همچنین سیستم کنترل آتش آن نیز اتوماتیک بوده و میتوان در آوردگاه جنگ از تعلل دشمن به بهترین نحو سود برد. بهترین توپ خودکششی ایران دارای پیشرانه دیزلی 5TDF به قدرت 700 اسب بخار است که با آب خنک میشود. وزن رعد 2 کمتر از 36 تن است که با توجه به میزان قدرت تولیدی، عدد 19.4 اسب بخار به عنوان نسبت قدرت به وزن آن به دست میآید که بسیار عدد فوقالعادهای است. حداکثر سرعت رعد 2 به بیش از 60کیلومتر در جاده و حدودا 45 کیلومتر در مسیرهای خارج از جاده میرسد و میتواند با یک بار سوختگیری مسافتی بالغ بر 450کیلومتر را بپیماید. رعد2 قابلیت شلیک 2 گلوله در دقیقه را دارد و میتواند تا 30 گلوله آماده پرتاب را درون خشابهای خود جای دهد. سیستم تعلیق آن نیز متشکل از یک خورشیدی، 6 جفت چرخ و یک هرزگرد در عقب است که به همراه کمک فنرهای هیدرولیکی بیشترین مانور را با کمترین تکان ممکن، برای فرمانده و خدمه توپ به ارمغان میآورد. این توپ به جدیدترین زره ساخته شده توسط سپاه مجهز است و علاوه بر بهترین فیلترهای شیمیایی، میکروبی و ...
به سیستمهای اطفای حریق نیز مجهز است. سیستم دید در شب ساخته شده توسط مهندسان سپاه و کامپیوتر دیجیتالی مختص فرمانده و GPS نیز از دیگر مشخصاتی از رعد2 هستند که تا به امروز رسانهای شدهاند.
سبلان:
بازگشت مقتدرانه قدیمیترین تانک ایرانی پس از 60 سال
سبلان ایران نسخه ارتقایافته و بهروز شده تانک M47 ساخت ایالات متحده آمریکاست. هدف از ساخت این تانک در حدود 60 سال پیش مقابله با تهدید شوروی سابق در آغاز جنگ سرد بود. به همین منظور آمریکا چندین هزار عراده از آن را ساخت و به کشورهای متحد خود از جمله ایران فرستاد که مدلهای صادر شده به ایران دارای پیشرانه قویتر و تجهیزات بهروزتری بودند که با نام M47M شناخته میشدند.
حقیقت امر این است که تانکهای M47 ساخت آمریکا در آن زمان در برابر تانکهای شوروی سابق که روز به روز تعداد آنها در کشورهای مختلف و مخصوصا آلمان زیادتر میشد، حرفی برای گفتن نداشتند و حتی بعدها نیز با روی کار آمدن M60 و تانکهای دیگر M47 به دست فراموشی سپرده شد و به گفته یکی از کارشناسان نظامی غربی M47 را میتوان مایه شرمساری ایالات متحده در برابر بلوک شرق قلمداد کرد. در حال حاضر گمان میرود ایران بیش از 160 عراده تانک M47 داشته باشد که قرار است همگی به سبلان امروزی تبدیل شوند. برجک این تانک با نمونه اصلی که 90 میلیمتری بود با نمونه بومیسازی 105 میلیمتری برای قدرت آتش بیشتر تعویض شده است.
توپ اصلاح شده این تانک توسط صنایع دفاع L7 نام دارد و توپ سلطنتی انگلستان در بیش از 60 سال قبل است که روی تانکهای M60 با نام M68 استفاده میشدند. تانک سبلان به جهت حفاظت از خود در برابر پیاده نظام دشمن، از یک مسلسل هممحور 7.62 میلیمتری استفاده میکند که در صورت نیاز میتواند از مسلسل کالیبر 50 یا 12.7 میلیمتری نیز روی برجک خود در جایگاه فرمانده و در کنار مسلسل هم محور، بهره ببرد.
پیشرانه سوپرشارژ این تانک که گمان میرود پیشرانه M60 باشد، از نوع Continental با قدرت 750 اسب بخار است. گیربکس 4 دنده آن General Motors CD 850 بوده و میتواند به تندی 60 کیلومتر بر ساعت برسد. همچنین سیستمهای رادیویی، سامانه کنترل کامپیوتری تانک و ژیروسکوپ تانک توسط تکنیسینهای داخلی بومیسازی و بهروز شدهاند.
اما دو نقد اساسی به این تانک وارد است؛ ضخامت زره این تانک در بیشترین حالت 100 میلیمتر بوده که توسط مهمات 90 میلیمتری آسیب جدی میبیند و میتواند 5خدمه آن را به کام مرگ بکشاند. نقد دوم در مورد مصرف سوخت بیش از حد پیشرانه این تانک است به نحوی که سبلان با یک بار سوختگیری تنها قادر است 100 کیلومتر را طی کند که در برابر تانکهای امروزی منطقه نقطه ضعف بزرگی به شمار میآید.
ATV-500:
موتورسیکلت مرگبار
این نوع موتور سیکلت 4 چرخ نیز یکی دیگر از سلاحهای مخوف سپاه جمهوری اسلامی ایران به شمار میرود که در مراسم دانشآموختگی دانشجویان افسری دانشگاه امام حسین(ع) با حضور رهبر معظم انقلاب در تاریخ 29 فروردین 1389 در رژه کوتاهی حضور یافتند و به نوعی رونمایی شدند.
با توجه به تمایل فرماندهان ارتش و سپاه به استراتژی جنگهای نامتقارن، جای خالی یک موتورسیکلت چهارچرخ با قدرت و سرعت زیاد که چابکی نیرویهای مسلح را بهبود ببخشد، به شدت احساس میشد. به همین منظور موتورسیکلتهای ATV که به کشور وارد میشدند و از آنها در مناطق گردشگری استقبال بینظیری میشد، مورد توجه سپاه قرار گرفت. صنایع دفاع نمونههای قویتر این موتورسیکلت را به صورت انبوه وارد کشور کردند در حالی که به علت بالا بودن حجم پیشرانه این موتورسیکلتها اجازه تردد در خیابان را نداشتند و سپس به دست مهندسان توانای داخلی به عنوان اولین گام شاسی ATV تقویت شد. بعد از اصلاحات انجام گرفته روی شاسی، بدنه موتورسیکلت نیز به منظور داشتن قابلیتهای مختلف که در ادامه از آنها خواهیم گفت، تغییر پیدا کرد.
هدف از ساخت ATVها علاوه بر استفاده در جنگهای نامتقارن، برای نبردهای ضدشورش نیز هست. این موتورسیکلت برای درگیریهای سبک و نیمهسنگین توأم با جابهجایی سریع، خصوصا در مناطق صعبالعبور بسیار مناسب است. از این رو با ایجاد آرایشهای تسلیحاتی مختلف جدید متناسب با مأموریتهای متنوع زمینی، این وسیله جای خود را بیش از پیش تثبیت کرده است. از طرفی این جابهجایی سهل و ممکن این موتورسیکلتها روی خوش نشان دادن یگان زرهی ایران نیز مزید بر علت توسعه و بهینهسازی ATV شده است؛ به نحوی که در هواپیماهای ترابری هرکولس 12 دستگاه، ایران 140 حداقل 6 دستگاه و ایلیوشینِ 76 بیش از 25 دستگاه از این موتورسیکلت بارگیری میشود که با توجه به وزن 335 کیلوگرمی آن به راحتی میتوان یک یگان زرهی از ATVها را در عرض 24 ساعت از نقطهای به منطقه استراتژیکی که مورد حمله قرار گرفته است، حمل کرد. ATV توسعهیافته توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، حداقل به 6 شکل مختلف در رژههای گوناگون دیده شده است. پیشرانه این موتورسیکلت با نام ZS170MM از نمونه تکسیلندر 4 زمانه قادر به تولید 12.5 اسب بخار قدرت و 19.5 نیوتنمتر گشتاور است که به گیربکس 4دنده اتوماتیک مجهز است.
ذوالفقار:
پیشرفتهترین تانک ایران در حال حاضر
نبرد تانکها برای ایران در جنگ تحمیلی کاملا گویای همه چیز بود.
عملیات نصر و نابودشدن تانکهای ایرانی و علیالخصوص تانکهای چیفتن Mark3 که در برابر ناوگان عظیم عراقیها آن هم در زمان اضافه شدن تانکهای T72 که هیچ حرفی برای گفتن نداشتند، بر گفته بالا به خوبی صحه میگذارد. این ضعف به خصوص تا پایان جنگ برای ایران به صورت کاملا محسوس وجود داشت، به طوری که از 1700 عراده تانکی که ایران از رژیم طاغوت به ارث برده بود، در پایان کمتر از 400 عراده باقی مانده بود، در حالی که تعداد تانکهای عراقی از 2100 عراده به 4000 دستگاه رسیده بود. دکترین نظامی ایران با مشاهده ضعف به خصوص تانکهای ایرانی در جنگ با رژیم بعث و مشاهده جولان دادن تانکهای عراقی در جنگ اول خلیج فارس، دستور تقویت ستون فقرات یگان زرهی ایران را در اوایل دهه 70 شمسی صادر کردند. به همین منظور در قدم اول تانکهای برجای مانده از جنگ، تعمیر و اورهال شدند و در قدم بعدی زرهپوشهای روسی T72S جهت تقویت نیروی زمینی خریداری شدند و در میانه این دهه نیز تانک ذوالفقار 1 به دست نیروی توانمند مهندسان مجتمع شهید کلاهدوزان معرفی و رونمایی شد.
شاسی ذوالفقار 1 که کمتر از 100 عراده از آن ساخته شده است از تانک M48 قرض گرفته شده بود ولی از ارتفاع برجک آن با طراحی جدید که با شمایلی 6 ضلعی در نگاه اول تانکهای آبرامز را در ذهن بیننده تداعی میکنند به مراتب نسبت به M48 کاسته شده بود. همچنین لازم به ذکر است که توپ بدون خان 125 میلیمتری آن با الگوبرداری از تانک T72S ساخته شده بود.
وزن ذوالفقار1 بیش از 38 تن بود و با پیشرانهای با قدرت 700 اسب بخار چابکی قابل قبولی را ارائه میداد؛ اما زره برجک آن بسیار ضعیف بود و با نفوذ مهمات به درون کابین و استفاده از خشابهای چرخشی بیم آن میرفت که خدمه توسط مهمات خودی جانشان را از دست بدهند. ذوالفقار 2 که پای ثابت تمامی رژههای روز ارتش و مناسبتهای مختلف بوده نام نسل جدید این تانک است و ظاهرا هنوز عملیاتی نشده است. این تانک نیز به مانند سلف خود از توپ 46E2 استفاده میکند و به نظر میرسد در شاسی آن اصلاحاتی صورت گرفته است. ذوالفقار 3 که از آن به عنوان جدیدترین تانک ایران یاد میشود در صورتی که به مرحله عملیاتی برسد پیشرفتهترین تانک ایران خواهد بود و تجهیزات و زره آن از صمصام و حتی T72S نیز برتر خواهد بود. فضای داخلی آن از T72 الگوبرداری شده و سیستم تعلیق آن به جای 6جفت چرخ، 7 جفت را به خود میبیند که خبر از طویل شدن و افزایش فضای درون کپسول برجک را میدهد. ذوالفقار به جدیدترین سیستمهای راداری و دید در شب مجهز است که سامانههای آن از روی برجک به خوبی قابل تشخیص هستند.
سامانه کنترل آتش آن کاملا بومی است و با کد KAT72 شناخته میشود که الگوبرداری بسیار دقیق و حتی پیشرفتهتر از نمونه ساخت اسلوونی است. این سامانه که قابلیت زوم 10X در روز و 7.5X در شب را دارد، مجهز به سیستم مسافتسنج ساخت شرکت صاایران است که قابلیت محاسبه بیش از 10 هزار متر را با دقت بالا دارد. برای اثبات توانایی آتش این سامانه بومی، همین قدر کافی است که بدانید در صورتی که خود تانک و هدف در حال حرکت در مسیرهای پست و بلند باشند و حتی فاصله آنها بیش از 2500 متر باشد، در صورت آتش توپ ذوالفقار 3 احتمال اینکه گلوله به هدف اصابت کند بیش از 85 درصد عنوان شده است. گیرنده هشدار قفل لیزری آن نیز توسط صاایران ساخته شده است و در صورت قفل لیزر، سریعا خدمه را مطلع کرده و میتوانند به آتش نارنجکهای دودزا این قفل را بشکنند. از نکات جالب توجه که توسط وزارت دفاع ایران منتشر شده، استفاده از زره مایع از ماده پلی اتیلن گلیکول است. به صورت کلی و به زبانی ساده، زرههای جدید از لایههای کولاری تشکیل شده است که با ماده پلیاتیلن گلیکول پوشیده شدهاند. در حالت عادی این ماده که روی سطح مورد نظر قرار میگیرد به نوعی نرم و مایع است اما به محض برخورد جسم سخت با سرعت بالا، مثل یک گلوله در کسری از ثانیه خود را جمع کرده و شدیدا سخت میشود. در نتیجه ضربه حاصل از برخورد را دفع کرده و در سطح زره پخش میکند.
ارس:
شیکپوش میدان جنگ
ارس خودرویی است با ظاهری لوکس اما چابک، مناسب برای حمل فرماندهان ارشد و رده بالای نظامی.
در جنگ کلاسیک، فرماندهان ارشد نظامی از راه دور فرمانهای خود را به مسئولان یگان زرهی اعلام کرده و خود شخصا در جنگ تن به تن شرکت نمیکنند و تنها ارسال دستور و تعیین سرنوشت لشکر و رزمندههای خود را بر عهده دارند. اما به منظور سرکشی از اوضاع و احوال نیروهای خودی و دادن مدال افتخار یا تعیین استراتژی جنگ، به صورت حضوری در خط مقدم جبهه حضور مییابند.
مقدمات حضور فرماندهان ارشد نظامی در مکانهای مختلف محتاج تشریفات و ملزومات در حد و شأن آن مقام بلندپایه است. خودروی نظامی ارس بر اساس همین هدف و برای حفظ منزلت فرماندهان توسط صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران ساخته شده است.
این خودرو در کلاس شاسی بلند 4×4 است و قابلیت عبور از مناطق برفی، گل، کوهستان و باتلاق را دارد و به شکلی ساخته شده است که فرمانده را با هر شرایط و موقعیتی به منطقه عملیاتی منتقل کند.
ارس از نمای روبهرو ظاهری بسیار شبیه به خودرویهامر آمریکایی دارد. البته الگوی طراحی اتاق این خودرو از پاژن4 برداشته شده و از نمای جانبی نیز کاملا این قضیه مشهود است.
گیربکس ارس دستی بوده و قدرت پیشرانه این خودرو 133 اسب بخار است که به نظر برای یک خودرو 3.4 تنی آن هم بدون بار و سرنشین بسیار کم به نظر میرسد؛ اما بدنه این خودرو تاب توان در برابر اسلحههای سبک نظیر کلتهای با کالیبر پایین و موج انفجار را دارد. همچنین گفته میشود شیشههای این خودرو نیز کاملا ضدگلوله است و به خوبی از جان راننده و سرنشینان آن محافظت میکند.
تهویه مطبوع این خودرو اتوماتیک بوده اما به فیلترهای ضدمیکروبی و شیمیایی مجهز نیست. همچنین اتصالات زیر خودرو با هیچ زره و یا حتی سینی پوشانیده نشده است تا از بمبهای دست ساز کنار جادهای در امان باشد. از دیگر قابلیتهای این خودرو میتوان به عبور از رودخانه به عمق 30 سانتیمتر و همچنین صندلیهای ضدشوک و مجهز به پشت سریهای محافظ سر و گردن اشاره کرد. شایان ذکر است بنا به گفتههای وزیر دفاع نسخه خیابانی این خودرو نیز به زودی راهی جادههای کشور میشود.
برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید و جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصر خودرو (https://telegram.me/asrekhodro ) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.