عصر خودرو: مفهوم گرفتن تاییدیه یا Homologation در حقیقت از سالهای قدیم در مسابقات اتومبیلرانی مطرح بوده است؛ اینکه هر خودروسازی برای شرکت دادن خودرویی در مسابقات، باید تعداد معینی از همان خودرو خاص را برای استفاده شهری و مطابق با قوانین خودروهای عادی به مردم بفروشد. با این حال از اواسط دهه ۷۰ میلادی بود که با دگرگون شدن مسابقات اتومبیلرانی و سرازیرشدن کوهی از سرمایه و تکنولوژی به این سمت، خودروهایی خاص با هدف شرکت در مسابقات طراحی و ساخته شدند و FIA نیز قوانین Homologation را پیچیدهتر کرد.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، در این مطلب به سراغ خاصترین نمونههای دهه هشتادی میرویم که بیشتر در دوران طلایی تورینگ و رالی ظهور کردند. بعدها به دهه 90 میلادی و دوران طلایی نمونههای مطابق با قوانین GT1 نیز خواهیم پرداخت.
فورد RS200
پس از موفقیتهای اسکورت در دهههای 60 و 70 میلادی، فورد تصمیم گرفت تا یک خودرو موتور وسط را برای مقابله با سایر رقبا به عرصه رالی رده B بفرستد. حاصل کار RS200 بود که در تیراژ 200 دستگاه به بازار عرضه شد. در نمونه شهری قدرت پیشرانه به 250 اسب بخار محدود شده بود، با این حال در نمونه مسابقهای قدرت به راحتی به 450 اسب بخار میرسید. متاسفانه به دلیل دیرکرد فورد در عرضه RS200، این خودرو فرصت آن را نیافت تا پیش از برچیده شدن رده B موفقیتهای لازم را کسب کند.
بامو M3 E30
بخش M کمپانی بامو در میانه دهه 80 تصمیم گرفت تا در مسابقات تورینگ بیش از پیش موفق باشد. به همین دلیل نمونه جدیدی از سری 3 را ابداع کرد که M3 نامیده شد. برای گرفتن تاییدیه از FIA اما باید این خودرو به صورت شهری نیز عرضه میشد. به دلیل استقبال شدید مردم از این خودرو اما تیراژ نهایی M3 بسیار بیشتر از حد نهایی شده، به مرز 15 هزار دستگاه رسید و علاوه بر این به دلیل موفقیت این خودرو، عرضه و ساخت نسلهای بعدی آن نیز تضمین شد.
فورد Sierra RS Cosworth
فورد برای موفقیت در مسابقات تورینگ دست به دامان کازورث شد و در نهایت یک ابر Sierra را راهی میدان کرد. این خودرو در مسابقات بسیار موفق ظاهر شد و توانست پا به پای بامو و مرسدس بنز پیش رود. برای اخذ تاییدیه نیز نمونه خیابانی آن با کیت بدنه و بالهای خاص عرضه شد که تنها اندکی بیش از 200 اسب بخار قدرت داشت. رقمی که در دهه 80 میلادی برای یک سدان /کوپه خانوادگی زیاد تلقی میشد.
مرسدس بنز 190E Evo
برای شکست دادن بامو M3، مرسدس بنز با همکاری کازورث سدان خانوادگی و متوسط خود یعنی 190E را به یک سلاح مرگآور بدل کرد. برای مقاصد Homologation نیز نمونههایی از آن با پسوند Evo عرضه شدند که کیتهای بدنه خشن و بالههایی بزرگ داشتند. با آنکه 190E با 232 اسب بخار، اندکی قویتر از رقبا بود، اما در نهایت به اندازه آنها مورد توجه قرار نگرفت و امروزه نیز از نظر ارزش مادی اندکی پایینتر است که جای تعجب دارد.
آئودی Sport Quattro SWB
سلطان مسابقات رالی دهه 80 اما آئودی اسپرت کواترو بود که به روایتی اولین خودرو دودیفرانسیل مسابقات رالی نیز شناخته میشود. این کوپه جعبهایشکل اما در کسوت مسابقهای بسیار دورتر از نمونه خیابانی بود. به همین دلیل آئودی برای گرفتن تاییدیه FIA، حدود 30 دستگاه از نمونه کوتاه شده آن را با پیشرانه 300 اسب بخاری عرضه کرد که از نظر ظاهری نیز تفاوتهای زیادی با نمونه عادی داشتند. امروزه این تعداد اندک از نظر ارزش مادی و معنوی بسیار بالاتر از کوپه کواتروهای معمولی هستند.
پورشه 959
شاید بدشانسترین خودرو Homologation تاریخ پورشه 959 باشد. پورشه به لطف موفقیتهای جسته و گریخته 911 توربو در مسابقات رالی تصمیم گرفت تا به طور جدی وارد عرصه گروه B مسابقات شود. به همین دلیل تمامی توان مهندسان پورشه برای ساخت یک خودرو به کار گرفته شد تا پیچیدهترین و مدرنترین خودرو جهان ساخته شود. متاسفانه پیش از تکمیل پروژه بود که گروه B لغو شد و 959 نتوانست در این مسابقات شرکت کند. اما به هر صورت پورشه با شرکت دادن آن در رالی پاریس داکار و فتح این مسابقه، مرهمی بر زخمهای خود نهاد. بیش از 280 نمونه نیز با قیمتی سرسامآور به مشتریانی ثروتمند فروخته شدند.
پژو 205 T16
پژو 205 تنها خودرویی بود که توانست در مسابقات رالی تاج و تخت را از لانچیا و آئودی دقیقا پیش از برچیده شدن مسابقات گروه B پس بگیرد. این خودرو در حقیقت شباهتهای فنی چندانی با نمونه عادی 205 نداشت و به همین جهت پژو مجبور شد تا نمونهای موتور وسط براساس همین مدل با پسوند T16 به مشتریانی محدود عرضه کند. پیشرانه 1.8 لیتری این خودرو دودیفرانسیل در گونه خیابانی حدود 200 اسب بخار تولید میکرد که برای یک هاچبک کوچک بسیار زیاد است.
لانچیا 037 Stradale
لانچیا در دهههای 70، 80 و 90 میلادی نمونههای متعددی را برای گرفتن تاییدیه FIA و شرکت در مسابقات رالی طراحی کرد که شاید استراتوس، فولویا HF و دلتا S4 و اینتگراله مشهورترین آنها باشند. با این حال این 037 بود که توانست آئودی را در دوران اوجش شکست دهد و آخرین خودرو دیفرانسیل عقب فاتح مسابقات رالی لقب بگیرد. با آنکه 037 براساس شاسی مدل بتا مونته کارلو شکل گرفته بود، اما لانچیا مجبور شد تا تعداد محدودی از نمونه خیابانی 037 را نیز تولید کند که در حقیقت گونه تضعیف شده نمونه رالی بودند.
رنو 5 توربو
رنو 5 توربو به اندازه رقبای آلمانی و ایتالیایی خود موفق ظاهر نشد، اما در حقیقت پایه و اساس ساخت هاچبکهای کوچک موتور وسطی شد که دهه 80 را قبضه کردند. رنو دو سری از توربو را به بازار عرضه کرد که نمونه اول برای گرفتن تاییدیه FIA بود و بسیار نزدیک به نمونه رالی، اما نمونه دوم با پسوند2، در حقیقت بسیار شهریتر بود و کابینی سادهتر و راحتتر داشت و برای فروش در تیراژی بیشتر و به مشتریانی ساخته شد که علاقه به راندن خودرو در شرایط روزمره داشتند.
فراری 288 GTO
فراری 288 GTO شاید بدشانسترین فراری خوششانس تاریخ باشد! تیمهای خصوصی با نمونه تقویت شده مدل 308 در مسابقات رالی مقامهایی کسب کردند که سبب شد تا فراری نیز برای پاسخ به پورشه تصمیم بگیرد که نمونهای خاص از 308 را بسازد. در نهایت 288 GTO زاده شد که متاسفانه هرگز به مسابقات رالی نرسید و با تغییر جهت پروژه، به صورت یک مدل تولید محدود راهی خیابان شد. این خودرو به لطف پیشرانه توربو 400 اسب بخاری، سریعترین خودرو خیابانی جهان لقب گرفت و به سرعت نمونههای ساخته شده آن به فروش رسیدند و سودی برای فراری جمع کردند که در نهایت برای ساخت مدلی همانند F40 نیز صرف شد.