اگر در یک کشور اروپایی مشاهده یک اتومبیل Voisin یک فرصت استثنایی برای یک دوستدار خودروهای کلاسیک باشد، در کشور ما حتی مشاهده یک لانچیا فولویا کوپه یک غنیمت است. چندی پیش فرصتی نصیب ما شد تا از نزدیک به بررسی این کوپه دوست‌ِداشتنی ایتالیایی بپردازیم.

زیبا و غریب
خانواده فولویا در ابتدا در قالب یک سدان خانوادگی در کلاس D متولد شد. مدل‌های اولیه فولویا، خودروهایی ساده، جعبه‌ای‌شکل و فاقد نکته‌‌ای جالب و هیجان‌انگیز در نگاه اول بودند. سری اول فولویا با نام فولویا برلینا توسط Antonio Fessia به عنوان جایگزین Appia طراحی شده و در موتور‌شوی سال 1963 ژنو رونمایی شد. برخلاف تولیدات قبلی لانچیا، فولویا دیفرانسیل جلو شده بود و قدرت مورد نیاز خود را از پیشرانه‌های جدید 4 سیلندر جناغی تامین می‌کرد که به گیربکس‌های 4 و 5سرعته متصل بودند. در ابتدا به نظر می‌رسید فولویا اتومبیلی معمولی است که صرفا به پیشرانه‌ای پیشرفته مجهز شده، اما با گذشت زمان و مشخص‌شدن توانایی‌های ذاتی این خودرو در کلاس خود، تبدیل به مدلی محبوب شد که تحسین کارشناسان را نیز به همراه داشت. با افزایش فروش و محبوبیت، لانچیا مدل 2C را روانه بازار کرد که به لطف 2 عدد کاربراتور سولکس دو‌دهنه جدید، 71 اسب بخار را با پیشرانه 1 لیتری خود ارائه می‌کرد. توانایی‌های ذاتی فولویا مسئولان وقت لانچیا را قانع کرده بود که ساخت یک کوپه کوچک و قدرتمند بر اساس این خودرو می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد؛ کاری که به سرعت در سال 1965 و تنها 2 سال پس از عرضه مدل اصلی به انجام رسید. سپس مدل‌های GT و GTE با پیشرانه‌های پرحجم‌تر وارد میدان شدند.  مدل کوپه فولویا همانند مدل سدان در 2 سری عرضه شد و به صورت استاندارد از پیشرانه 1.3 لیتری قدرت می‌گرفت. بسیاری با شنیدن نام فولویا، افتخارات این مدل را در مسابقات رالی به یاد می‌آورند. به جز سال 1970، فولویا کوپه قهرمانی تمامی مسابقات رالی ایتالیایی سال‌های 1965 تا 73 را به دست آورد که افتخاری بزرگ در تاریخچه این خودرو است. برای موفقیت هرچه بیشتر در مسابقات، لانچیا برای این مدل پیشرانه 1.6 لیتری جدیدی را توسعه داد که در نسخه‌های رالی هر دو سری نصب شد و قادر بود حداکثر قدرت 135 اسب بخار را ارائه دهد که رقمی درخور توجه بود.

روز ملاقات
فولویا کوپه اتومبیل کوچکی است. شاید با مشاهده عکس‌های آن، این کوچکی چندان قابل لمس نباشد اما با مشاهده آن از نزدیک از تفاوت ابعاد آن در قیاس با منظره‌‌اش تعجب خواهید کرد. فولویای مورد بررسی ما از نوع سری دوم و مدل کوپه 3 است که تنها 2سال (از 74 تا 76) روی خط تولید بود. طراحی بدنه آن کاملا ویژگی‌های یک ایتالیایی کوچک و چابک ایتالیایی را فریاد می‌زند. فرم کلی آن و خط شانه سراسری‌اش که بدنه را به دو قسمت تقسیم کرده، تا حدی محصولات ب‌ام‌و در آن دوران را در ذهن تداعی می‌کند. اگر به این بدنه ساده دقیق شوید، متوجه جزئیات فراوانی خواهید شد. جالب‌ترین بخش طراحی فولویا کوپه را در نمای عقبی آن خواهید یافت. در نمای عقب، به نظر می‌رسد که خودرو به صورت ناگهانی بریده شده و ما در حال مشاهده سطح مقطع آن هستیم. این حیله طراحی باعث شده تا ماهیچه‌های انتهایی بدنه، زوایای غیرعادی و در عین حال جذابی به عقب خودرو بدهد؛ زوایایی که با یک زه سراسری کاملا از بدنه متمایز شده‌اند. ابعاد رینگ و تایر برای این بدنه نحیف اندکی بزرگ به نظر می‌رسند و طراحی رینگ چرخ‌ها در نهایت سادگی، زیبا و هماهنگ است.

فضای کابین
با باز کردن در‌‌های کوچک فولویا، خود را در درون فضای کابین ساده‌ای خواهید یافت. سبک طراحی کابین کاملا مشابه اکثر خودروهای اسپرت انگلیسی و ایتالیایی دهه 70 است. تمامی اجزا در نهایت سادگی برای خلق یک تجربه رانندگی لذت‌بخش گرد هم آمده‌اند؛ یک داشبورد با تخته چوبی سراسری که گیج‌ها با آرایشی اسپرت در آن گرد هم آمده‌اند، یک غربیلک فرمان خوشدست با پره‌های فلزی و یک دستگیره ‌روی داشبورد برای سرنشین کناری تا در شرایط حساس به آن متوصل شود! همه چیز در جهت لذت رانندگی خالص آماده خدمت‌رسانی هستند.
روی صندلی‌های فولویا به سختی می‌توان ادعای راحتی کرد، اما همین شرایط تنگ و نه‌چندان راحت یکی از ویژگی‌های ثابت و لذت‌بخش چنین تیپ کوپه‌های اسپرتی است که بسیاری به دنبال تجربه آن هستند. ‌با بلند‌کردن درب پیشرانه، با مجموعه فنی عجیب و غیرعادی این خودرو رو‌به‌رو خواهید شد. پیشرانه 1.3لیتری فولویا کوپه 3 که از نوع «جناغی» و دارای 2 کاربراتور دودهنه است، عجیب‌ترین ویژگی این خودرو خاص به شمار می‌رود و علیرغم موقعیت طولی پیشرانه و گیربکس، انتقال قدرت به چرخ‌های جلو صورت می‌گیرد.
قمقمه شیشه شور کیسه‌ای نیز از جمله دیگر عجایب نهفته در محفظه پیشرانه این خودرو است.

تجربه رانندگی
شرایط روز بررسی این اجازه را به ما نداد که چندان خودرو را از نظر ویژگی‌های حرکتی مورد بررسی قرار دهیم، ولی در خصوص دینامیک حرکتی فولویا باید تنها عبارت «لذت‌بخش» را به کار برد. شاید بسیاری از طرفداران کوپه‌های اصیل اسپرت دیفرانسیل عقب، با فولویای دیفرانسیل جلو به راحتی کنار نیایند، اما وجود چند ویژگی، سواری فولویا را با سایر دیفرانسیل جلوها متمایز کرده است. در واقع با فولویا قرار نیست که تجربه‌های کلیشه‌ای هرزگردی چرخ‌های عقب و منحرف شدن عقب خودرو را تجربه کنید! فولویا یک کتاب درس از دینامیک رانندگی و چابکی در مانورپذیری است. قرارگیری مجموعه پیشرانه در دماغه خودرو و درست جلوی اکسل و نصب گیربکس در عقب اکسل جلو، نوعی تمایل به بیش‌فرمانی در فولویا ایجاد کرده که در یک خودرو دیفرانسیل جلو تجربه عجیبی است. فولویا در حرکت پایدار است و از هماهنگی تمامی اجزای آن در طول رانندگی لذت خواهید برد. در واقع به خوبی می‌توان تجربه ناب رانندگی با یک خودرو اسپرت کوچک و چابک کلاسیک را با فولویا به طور خالص لمس کرد. زوزه خاص و عجیب پیشرانه V4 آن با همراهی چهار‌دهنه کاربراتور به‌سادگی از ذهن پاک نمی‌شود و مانور‌پذیری آن در هر لحظه شما را به لبخند وا خواهد داشت. عملکرد خودرو حتی در بسیاری از موارد موجب می‌شود که فراموش کنید سوار بر یک خودرو با پیشرانه 1.3 لیتری هستید.
در نهایت با این افسوس از فولویا جدا شدیم که چرا باید تنوع این دست از خودروها در کشورمان کم باشد و نمونه‌های معدود باقیمانده نیز در شرایط نه چندان مناسب از نظر کیفیت بازسازی و نگهداری به سر ببرند.
در پایان از آقای «نوید تهرانی» که خودروی کلاسیک خود را جهت بررسی در اختیار ما قرار دادند و آقای «علی جعفری» که در طول بررسی ما را همراهی کردند، تشکر می‌کنیم.

بررسی و نوشته: عارف منظری
عکس: روزبه نوروزیان