به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، با صنعتی شدن جوامع و رشد و توسعه شهرها و شهرنشینی، به تعداد وسایل نقلیه و خودرو ها افزوده شد.
به مرور زمان خودرو به وسیله ای تبدیل شد که تمام خانواده ها آن را یک نیاز ضروری در زندگی خود احساس می کردند و امروزه تقریبا هر خانواده ای یک وسیله نقلیه شخصی دارد.
همین افزایش وسایل نقلیه در شهرها باعث آلودگی بیشتر هوای شهرها شده است و افراد ترجیح می دهند به جای استفاده از وسایل نقلیه عمومی و مترو از خودروی شخصی برای انجام کارهای روزانه خود استفاده کنند و همینطور معابر شهرها پر از خودروهای تک سرنشینی شده است که اگر راننده های آنها از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند خیابان ها شهرها خلوت تر و هوایی پاک تر خواهیم داشت اما این روزها ساکنان شهر های بزرگ به تنفس هوای آلوده عادت کرده اند و آن را به عنوان یکی از گزینه های زندگی شهرنشینی قبول کرده اند.
همین افزایش تعداد خودروها و به دنبال آن کاهش روزهایی که می توان در شهرها هوای سالم تنفس کرد باعث شد حامیان محیط زیست به فکر بیفتند وکاری کنند که حداقل یک روز در هفته کمتر از خودرو های شخصی استفاده کنند. بدین ترتیب پویش سه شنبه های بدون خودرو را راه اندازی کردند.
پویش سه شنبه های بدون خودرو با هدف استفاده کمتر از خودروهای شخصی و استفاده بیشتر شهروندان از وسایل نقلیه عمومی، دوچرخه و پیاده روی راه اندازی شد.
در زمستان سال 94 ستاد اجرایی این پویش با هدف توسعه فرهنگ زندگی شهر دوستدار سلامت و محیط زیست، در دفتر محیط زیست و توسعه پایدار وزارت ورزش و جوانان تأسیس شد تا با نظارت و هماهنگی 31 دفتر محیط زیست و توسعه پایدار ادارات کل ورزش و جوانان استانهای کشور به عنوان دبیران استانی این ستاد این هدف را در سراسر کشور دنبال کند.
تشکیل ستاد اجرایی این پویش به همراه تدوین آئیننامه، دستورالعملهای اجرایی و تفاهمنامههای مربوط در دفتر محیط زیست و توسعه پایدار وزارت ورزش و جوانان، با همکاری کمیته دوچرخهسواری همگانی کشور و دفتر مشارکت مردمی سازمان حفاظت محیط زیست کشور پیگیری شد و سرانجام از فروردین 95 این پویش فعالیت خود را به صورت رسمی در وزارت ورزش و جوانان آغاز کرد.
نیاز به اجرای پویش سه شنبه های بدون خودرو در شهرهای بزرگ به ویژه تهران بیشتر از دیگر شهر ها احساس می شد به همین دلیل ایجاد ایستگاه های کرایه دوچرخه و احداث مسیرهای ویژه دوچرخه سواری اقدامات مناسبی بود که در حمایت از این پویش در شهرهای بزرگ مانند تهران اجرایی شد.
محمد درویش مدیرکل سابق دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در گفتگو با خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص سهشنبههای بدون خودرو، اظهار داشت: کمپین سهشنبههای بدون خودرو با هدف کاهش خودروهای تک سرنشین شروع به کار کرد.
وی گفت: مطابق پژوهشهای انجام شده از سوی محققان دانشگاه شریف، 42.3 درصد خودروهای تهران، تک سرنشین بوده و این وضعیت برای باقی کلانشهرهای کشور نیز صدق میکند. خودروهای تک سرنشین علاوه بر ایجاد ترافیک کاذب، منجر به افزایش مصرف سوخت شده ؛ به طوریکه کشور ما بین همه کشورهای آسیای جنوب غربی و خاورمیانه، بالاترین میزان مصرف سوخت را به خود اختصاص داده است.
وی بیان داشت: پویش سهشنبههای بدون خودرو، تغییر رفتار را بر مدیران اعمال کرده بطوریکه در حال حاضر، شهردار خوب به کسی اطلاق میشود که ضمن کاهش بار آلودگی صوتی، بستری ایمن برای دوچرخهسواری و پیادهروی فراهم کند.
برای اینکه مردم به استفاده کمتر از خودرو های شخصی تمایل پیدا کنند لازم است ناوگان حمل و نقل عمومی هر سال توسعه پیدا کند.
اما به نظر می رسد عمر این پویش آنقدر ها هم دوام نداشت و خیلی زود به فراموشی سپرده شد و روز های سه شنبه مانند دیگر روزهای هفته خیابان های شهر ها مملو از خودرو های شخصی است.
بسته شدن ایستگاه های کرایه دوچرخه وبلا استفاده ماندن مسیرهای ویژه دوچرخه سواری یکی از نشانه های شکست پویش سه شنبه های بدون خودرو است.
دوچرخه به درد شهر تهران نمی خورد
محمد علیخانی عضو کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران در گفتگو با خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص ادامه کار خانههای دوچرخه در سطح شهر تهران گفت: استفاده از دوچرخه به دلیل موقعیت جغرافیایی شهر تهران در سطح محلات و مکان هایی که شیب کمی دارند، میسر است.
وی افزود: در حال حاضر استفاده از دوچرخه به عنوان یک وسیله نقلیه در شهر تهران مشکل است و باید به سمت استفاده از دوچرخههای برقی رفت تا بتوان مسافت بیشتری را با آنها طی کرد.
علیخانی با اشاره به اینکه طرحهای گذشته شهرداری تهران برای استفاده شهروندان از دوچرخه با شکست مواجه شده است، گفت: خطوط ویژهای که شهرداری برای تردد دوچرخه تهیه کرده بود، به مرور زمان کارآیی خود را از دست دادند و حتی در مواردی هم از بین رفتند.
وی با اشاره به اینکه حمل و نقل پاک در دستور کار کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای پنجم شهر تهران قرار دارد، گفت: یکی از موضوعات حمل و نقل پاک استفاده از دوچرخه است که قرار شده تا درباره آن در کمیسیون های مربوطه تصمیم گیری کنیم.
محمد یک شهروند تهرانی در گفتگو با خبرنگار ما می گوید: راستش من هم به دوچرخه سواری علاقه دارم و هم دوچرخه سواری می کنم، اما نه توی خیابون های تهران چون هم امنیت دوچرخه سواری وجود نداره و هم به نظرم با شرایط آب و هوایی تهران برای سلامتی مضر باشه، با این وجود من دوچرخه ام را با خودرو می برم پارک و بعد آنجا از دوچرخه ام استفاده می کنم.
مریم یکی دیگر از شهروندان تهرانی می گوید: من خیلی دوست دارم از دوچرخه استفاده کنم اما دوچرخه سواری برای زنان در بین مردم جا نیفتاده است و ترجیح می دهم از خودروی شخصی خودم برای رفت و آمد استفاده کنم.
یکی از دلایل تمایل شهروندان به استفاده از خودروی شخصی، کمبود و شلوغی وسایل حمل و نقل عمومی است که با رشد جمعیت شهرها توسعه پیدا نکرده و حتی به سمت فرسودگی هم پیش رفته است.
خود مسئولان هم می توانند به عنوان الگویی برای شهروندان باشند و اگر مردم ببینند که مسئولان حداقل یک روز را در هفته از وسایل حمل و نقل عمومی برای رفت و آمد استفاده می کنند آنها هم به استفاده از مترو و اتوبوس تمایل بیشتری پیدا می کنند موضوعی که کمتر از مسئولان دولتی و حتی مسئولان سازمان محیط زیست کشور دیده می شود.
البته در این میان نباید فراموش کنیم که مترو و اتوبوسرانی در روزهای غیر از سه شنبه ظرفیت خدمات دهی مناسب به شهروندان را ندارد چه رسد به اینکه مردم تهران تصمیم بگیرند همگی در یک روز مشخص از ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده کنند.
در این زمینه پورسیدآقایی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران تاکید کرده که سیاست شهرداری توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی است و بر همین اساس دیگر عملیات عمرانی در جهت کاهش ترافیک تهران، انجام نخواهد شد.
به گفته پورسیدآقایی، شهرداری قصد دارد تا حد امکان از تردد خودروها بکاهد و بر همین مبنا خیابان ها را پیاده محور طراحی کند. این سیاست شهرداری بدون شک زمانی جواب می دهد که توسعه مترو تهران کامل شده باشد و به گفته محسن هاشمی علاوه بر راه اندازی تمامی خطوط مترو با ظرفیت کامل، تعدادی خط دیگر که نیاز امروز تهران است، ساخته شود.
هم اکنون مترو تهران به علت مشکلات کمبود واگن با ظرفیت بسیار پایینی مشغول خدمت رسانی به مردم است و همین موضوع سبب ازدحام جمعیت در ایستگاه ها می شود.
فرسوده شدن بیش از نیمی از ناوگان اتوبوسرانی و کمبود تعداد اتوبوس های پایتخت نیز دلیل دیگری است که شهروندان تمایلی به استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی نداشته باشند و ترافیک سه شنبه های تهران نه تنها شبیه دیگر روزها باشد، بلکه در برخی مواقع سنگین تر نیز گزارش شود.