اتوبوس‌های عقاب‌افشان زیر ذره‌بین اسکانیا

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو»، سید وحید میرحسینی با اشاره به این که شرکت عقاب افشان به عنوان یکی از برترین اتاق‌سازان اتوبوس‌های اسکانیا شناخته شده و فرآیند طراحی و ساخت اتاق در بازدیدهای منظم دوره‌ای زیر ذره‌بین اسکانیا قرار دارد افزود: در مورد ایمنی و الزامات استانداردی، تفاوتی بین محصولات عقاب افشان و سایر تولیدکنندگان اتوبوس‌های اسکانیا وجود ندارد و همگی ملزم به رعایت استانداردهای ملی خود و همچنین استانداردهای تعریف شده اسکانیا هستند.

مشروح گفت‌وگوی ایلنا با مدیر واحد فنی و مهندسی کارخانه عقاب افشان که 12 سال است در این مجموعه فعالیت می‌کند در ذیل آمده است:

خودتان را از نظر تحصیلات به طور اجمالی معرفی کنید و از سابقه همکاری با مجموعه عقاب افشان، سمت قبلی و فعلی خود و نحوه پیوستن به خانواده عقاب افشان بگویید؟

سید وحید میرحسینی هستم؛ مهندس مکانیک و دانشجوی ترم آخر مقطع کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی با گرایش تولید. از حدود 12 سال پیش افتخار همکاری با خانواده بزرگ عقاب افشان را دارم. در ابتدا کار خود را به عنوان کارشناس سیستم‌های تهویه مطبوع اتوبوس در واحد فنی و مهندسی کارخانه آغاز کردم و پس از گذشت یک سال به عنوان سرپرست تولید منصوب شدم و هم‌اکنون حدود سه سال است که به عنوان مدیر واحد فنی و مهندسی کارخانه فعالیت دارم.

شروع فعالیتم در عقاب‌افشان به صورت یک اتفاق بود. قبل از عقاب در مجموعه‌های قطعه‌سازی خودرو و همچنین در زمینه‌های تحقیقات حرفه‌ای آکادمیک سابقه فعالیت داشتم و در صدد شروع کار جدید بودم که از طریق یکی از دوستان به این مجموعه معرفی شدم. صرفاً از روی کنجکاوی وارد عقاب افشان شدم و در همان بدو ورود، معاون طراحی و مهندسی وقت، در زمینه تخصص شغلی با من مصاحبه کرد. نوع نگرش ایشان نسبت به مسائل فنی با دیدگاه من تقابل صددرصدی داشت. در پایان جلسه، من به قصد خداحافظی خواستم بروم اما ایشان علی‌رغم تفاوت در تفکرات‌مان از من دعوت به کار کرد.

حوزه وظایف واحد فنی و مهندسی کارخانه چیست و در این بخش چه فعالیت‌هایی انجام می‌شود؟

پس از اتمام فرآیند طراحی، ساخت نمونه، اخذ مجوزهای لازم و البته انجام آزمون‌های مشخص شده، وظیفه تصدیق طراحی و ایجاد امکانات و شرایط برای تولید انبوه محصول بر عهده واحد ماست. تعیین روش تولید با کمک مدارک و مستندات، ترتیب و توالی فرآیند ساخت، ابزار و لوازم مورد نیاز تولید محصول شامل ابزارآلات عمومی، تخصصی و کمک تولیدی، فیکسچرها و شابلن‌های تولیدی و کنترلی، و تعیین مشخصات قطعات به‌کار رفته در محصول و مذاکرات فنی با تأمین‌کنندگان محصول در این زمینه بر عهده این واحد است.

همچنین انجام پروژه‌های بهبود در محصول، معرفی روش‌های جدید و تکنولوژیک برای تولید مناسب با کیفیت برتر، کاهش هزینه‌ها در روش‌های تولید محصول و یا قطعات آن، بررسی نیازهای مشتری و جلب نظر وی با در نظر گرفتن سطوح استانداردی تعریف شده و اعمال نظرات مشتری در محصول، شناسایی قطعات و تأمین‌کنندگان جدید با سطوح بالاتر کیفی، تبیین استانداردهای کارخانه‌ای و همکاری و هماهنگی با مراکز خدمات پس از فروش در زمینه بهبود طرح‌ها و یا رفع ایرادات احتمالی و انجام تغییرات بر اساس خواسته مشتری از دیگر وظایف واحد فنی و مهندسی است.

چقدر این بخش به دانش فنی دانشگاهی متکی است و آیا اعضای واحد فنی و مهندسی از شرایط علمی کافی برخوردارند؟

برای رسیدن به اهداف تعیین شده مهندسی، الزام آشنایی و تبحر در مباحث فنی و تکنولوژیکی کاملاً مشخص و مبرهن است و با توجه به تغییرات و بهبودهای سریع علمی در دنیای امروزی، به‌روز بودن دانش و تخصص در این واحد قاعدتاً از اهمیت خاص و بالایی برخوردار است. بنابراین برنامه‌ریزی آموزشی در بازه‌های زمانی شش ماهه برای به‌روزرسانی اطلاعات فنی و دانش تخصصی صورت می‌گیرد. همکاران شاغل در واحد فنی و مهندسی، فارغ‌التحصیلان مقاطع مختلف دانشگاهی هستند و بر اساس ارتباط با دانشگاه، همواره سطح علمی و تخصصی خود را به‌روزرسانی می‌کنند. حدود نیمی از همکاران، تحصیلات عالی دانشگاهی را در رشته تخصصی خود دارند و برخی از همکاران به عنوان استاد در مقاطع دانشگاهی تدریس می‌کنند.

لطفاً در مورد سیستم سرمایش و گرمایش اتوبوس‌های اسکانیا توضیح دهید.

سامانه سرمایش و گرمایش مورد استفاده در اتوبوس‌های تولیدی شرکت عقاب افشان از برترین و به‌روزترین سامانه‌های حال حاضر دنیا به شمار می‌رود که پس از انجام آزمون‌های مختلف و در نظر گرفتن تمام شرایط، از بین چند برند معروف انتخاب شده است. کیفیت ساخت قطعات آن، درجه طراحی و توانمندی بالای این سامانه در مناطق گرمسیری و همچنین پاسخ‌گویی شرکت تولیدکننده این سامانه در زمینه خدمات پس از فروش، دلیل انتخاب این سامانه بوده است. این سامانه شرایط محیطی مناسبی را برای مسافران فراهم می‌کند و قابلیت توزیع مناسب دمای یکنواخت و کنترل شده را در فضای مسافری دارد. با توجه به متفاوت بودن محیط راننده، این فضا به یک سامانه مجزای مخصوص راننده مجهز است که قابلیت تنظیم شرایط دلخواه را دارد. همچنین برای رفاه حال راننده اتوبوس، سامانه مجزایی در فضای استراحت او تعبیه شده که شرایط مناسبی را برای وی فراهم می‌کند. بسته به نوع اتوبوس‌ها و کاربری آنها (داخل شهری یا برون شهری) سامانه سرمایش و گرمایش متفاوت است.

چقدر قطعات تولیدی شرکت عقاب‌افشان از دیدگاه مهندسی به استانداردهای مورد تأیید نزدیک است؟

شرط لازم برای استفاده از قطعات و تولید محصول در عقاب افشان رعایت تمام استانداردهاست. استانداردهای کارخانه‌ای عقاب به مراتب سخت‌گیرانه‌تر از سطح استانداردهای ملی هستند که این ویژگی یکی از مزیت‌های رقابتی عقاب نسبت به سایر رقباست. به عنوان مثال، در مورد استاندارد ملی اشتعال، قطعاتی که مجاز به نصب بر روی اتوبوس هستند باید در تست شعله عملکرد مطلوبی داشته باشند؛ به این معنی که یا کاملاً خاموش‌شونده باشند و یا سرعت پیشروی آتش در آنها بر اساس استاندارد، کم و محدود باشد. تمامی قطعات مورد استفاده در قسمت فضای مسافری اتوبوس‌های اسکانیا دارای ویژگی خوداطفایی هستند که از سطح مدنظر استاندارد ملی سخت‌گیرانه‌تر است. مثال دیگر آنکه برای نوع سیم‌های برق مورد استفاده در اتوبوس و سیم‌کشی داخل اتوبوس هیچ استاندارد ملی نداریم، در حالی که استاندارد سخت‌گیرانه کارخانه‌ای عقاب افشان در مورد آن رعایت می‌شود.

دانش فنی طراحی و ساخت قطعات در مجموعه عقاب افشان از کجا نشأت می‌گیرد؟

دانش فنی طراحی و ساخت قطعات با تکیه بر تجربه 60 ساله خانواده بزرگ عقاب افشان و با بهره‌گیری از علم و فن‌آوری روز دنیا که توسط متخصصین متعهد این مجموعه بومی‌سازی شده، به دست آمده است و با نظارت اسکانیا بر صحت اقدامات صورت گرفته مهر تأیید زده می‌شود.

چقدر در این راه با شرکت اسکانیای سوئد در ارتباط هستید و آیا آنها نظارتی بر کار شما دارند؟

کلیه فعالیت‌ها در زمینه طراحی، لجستیک و تولید زیر نظر اسکانیا صورت می‌گیرد. لازم به ذکر است شرکت اسکانیا در برخی موارد الزام رعایت شرایط را دارد و در برخی موارد پیشنهاداتی نیز ارائه می‌دهد که این مورد با برگزاری جلسات حضوری و مداوم با نمایندگان اسکانیا که به ایران رفت و آمد دارند، محقق می‌شود. همچنین تیم تخصصی عقاب در سمینارها و جلسات آموزشی مختلف که توسط اسکانیا برگزار می‌شود، شرکت می‌کند و بدین ترتیب تبادل اطلاعات دوجانبه صورت می‌گیرد. همچنین با کمک فن‌آوری‌های جدید ارتباطی، مسائل و نکات مهم به صورت روزانه رد و بدل می‌شود.

در مورد کیفیت محصولات اسکانیا در مقایسه با سایر برندها توضیحاتی از نظر مهندسی ساخت و طراحی بفرمایید.

تعیین برترین محصول و برترین تولیدکننده در سراسر دنیا و امتیازدهی به آن، کار بسیار مشکل و پیچیده‌ای است. اما مسلماً در بین تمامی خودروسازان دیزلی، چند برند در رتبه برتر قرار دارند که اسکانیا یکی از آنها است. برندهای برتر با توجه به استراتژی توسعه محصول خود، سهم‌های مختلفی از بازار را کسب کرده‌اند و با گسترش شبکه خدمات پس از فروش خود، سعی دارند در رقابت با یکدیگر به موفقیت برسند. این مورد با ایجاد شرایط مناسب محیطی، ثبات را برای آنها در بر داشته است. از این روست که اسکانیا با وجود مجموعه قوی و منعطف عقاب افشان و تکیه بر توانمندی‌ها و امکانات آن در عرصه تولید اتوبوس در منطقه، سرمایه‌گذاری کلانی کرده تا بازارهای حوزه خاورمیانه را پوشش دهد.

فکر می‌کنید چقدر اتوبوس‌های اسکانیای ساخته شده توسط شرکت عقاب افشان از نظر کیفیت و سلامت به اتوبوس‌های اسکانیای سوئد نزدیک هستند؟

شرکت عقاب افشان به عنوان یکی از برترین اتاق‌سازان اتوبوس‌های اسکانیا شناخته شده و فرآیند طراحی و ساخت اتاق در بازدیدهای منظم دوره‌ای زیر ذره‌بین اسکانیا قرار دارد. در مورد ایمنی و الزامات استانداردی، تفاوتی بین محصولات عقاب افشان و سایر تولیدکنندگان اتوبوس‌های اسکانیا وجود ندارد و همگی ملزم به رعایت استانداردهای ملی خود و همچنین استانداردهای تعریف شده اسکانیا هستند. تفاوت‌ها صرفاً در گزینه‌های انتخابی مشتری و موارد فراتر از الزامات استانداردی است که هر تولیدکننده‌ای بسته به شرایط بازار و درخواست مشتری خویش، امکانات و شرایط متفاوتی را فراهم می‌کند. به عنوان مثال، استفاده از سرویس بهداشتی در کشورهای اروپایی از خواسته های مشتری است ولی در ایران به ندرت مورد درخواست قرار می‌گیرد. خواسته‌های مشتریان بسته به شرایط اجتماعی، جغرافیایی و فرهنگی آن‌ها متغیر است که موجب تفاوت‌هایی در طراحی اتوبوس‌ها می‌شود.

از نگاه یک متخصص فکر می‌کنید چقدر رانندگان و مالکان اتوبوس در ایران به استفاده و نگهداری صحیح از اتوبوس‌های خود اهمیت می‌دهند؟

خوشبختانه در کشور ما درصد بالایی از مالکان و رانندگان اتوبوس به مفاهیم فنی اتوبوس آشنا هستند و همواره سعی دارند با انجام سرویس‌های منظم دوره‌ای از اتوبوس‌های خود به درستی استفاده و نگهداری کنند. با مشاهده بیشتر اتوبوس‌ها و دقت عمل رانندگان در هنگام رانندگی این مورد کاملاً مشخص می‌شود. اما متأسفانه درصد کمی از رانندگان و مالکان با بی‌توجهی به مسایل ایمنی اتوبوس خود، گاهی اقدام به دستکاری در سیستم‌های اصلی اتوبوس توسط عوامل غیرمتخصص می‌کنند که در بیشتر موارد منجر به خسارت می‌شود و ایمنی سرنشینان را به شدت به خطر می‌اندازد. نقش بازرسی دقیق و منظم سیستم‌های اجرایی کشور در امر حمل و نقل، شامل پلیس و مدیران فنی ترمینال‌ها، برای رفع این مشکل بسیار تعیین‌کننده است.

چه عواملی زمینه استهلاک قطعات اتوبوس را تسریع می‌کند؟

کاربری نامناسب و خارج از محدوده تعریف شده برای محصول و قطعات آن، موجب استهلاک می‌شود. به عنوان مثال، برای لاستیک خودرو محدودیت‌هایی وجود دارد که بیشتر افراد به آن اشراف ندارند و طبعاً شرایط انتخاب قطعه مناسب و استفاده صحیح از آن اطمینان‌بخش نیست. در انتخاب لاستیک شاخصه‌هایی نظیر تاریخ ساخت و تولید لاستیک، حداکثر فشار باد، کشش یا انقباض، حد کهنگی، حداکثر وزن وارد شده به هر لاستیک، سرعت مجاز، مقاومت در برابر حرارت و سایز لاستیک مؤثر است که اغلب استفاده‌کنندگان، این موارد را مدنظر قرار نمی‌دهند. عدم رعایت این عوامل تأثیرگذار باعث عدم کارایی صحیح و کاهش عمر مفید لاستیک می‌شود و بروز خسارت یا حادثه را در پی دارد.

پیشنهادی برای بهره‌برداری بهتر از اتوبوس‌های اسکانیا توسط مالکان و رانندگان دارید؟

پرهیز از هرگونه دستکاری در سیستم‌های اتوبوس، انجام بازدیدهای منظم دوره‌ای در مراکز مجاز خدماتی، استفاده از قطعات و لوازم استاندارد و ارتقای سطح دانش کاربری برای رانندگان و مالکان خودروها.