با کمتـرین بودجه‌ موتـورسوار شوید

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، با این قیمت‌های سر به فلک کشیده انواع موتورسیکلت و بازار پر‌رونقی که هندی‌ها با آپاچی‌های چندین میلیونی از دست دیگر رقیب آسیایی خود ربوده‌اند، قصد ما بررسی بازار موتورهای ارزان‌قیمت است. پس توقع خود را پایین بیاورید چرا که قرار است ما بازاری را زیر و رو کنیم که در آن قیمت یک دست لباس موتور سواری 1.5 میلیون تومان است‌ یا ارزان‌ترین باک بنزین و کمک فنر یک دستگاه موتورسیکلت هوندا 125 سی‌سی به ترتیب 70 و 200 هزار تومان فی می‌خورد. قطع به یقین با بودجه ما موتور صفر و کار‌نکرده پیدا نخواهد شد؛ مگر موتورهای الکتریکی و شارژی تاشو!

با ورود بچه‌شیر ژاپنی به  آسیای شرقی،  بازار موتورهای ارزان‌قیمت زیر و رو شد. با توجه به اینکه چین و هند، خود‌ از بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان موتورسیکلت در جهان هستند، کشورهای تایوان، چین، اندونزی و همینطور هند خریدار اصلی این موتورسیکلت بودند.  در سال 1995 که این موتور توسط کمپانی هوندا وارد بازار شد، طراحان بزرگ آن را جانشینی ‌ لایق برای وسپای ایتالیایی دانستند و در اروپا این موتور را اینووا نامیدند و با تغییراتی در موتور، با استاندارد‌کردن آلایندگی آن، بازار پر‌رونقی را برای آن دست و پا کردند. نمونه‌های کار‌کرده و ساخت داخل آن، که اغلب کپی بسیار عالی از هوندا ژاپن است، با مدل‌های 85 تا 89‌ و با قیمتی در حدود 950 هزار تومان گران‌ترین موتورسیکلت لیست ماست که به معرفی آن می‌پردازیم.

  مشخصات فنی و ظاهری
یکی از نوآوری‌های این موتور بدنه فایبرگلاس آن است که وزن موتور را سبک کرده و بازده قدرت آن را، بیشتر نمایان می‌کند. در نگاه اول نکته‌ای که جلب توجه می‌کند، این است که این موتورسیکلت طوقه و سیم پره را کنار گذاشته و  رینگ‌های آن حالت اسپرت‌تری را به خود گرفته‌اند. باک موتور در زیر زین قرار گرفته و حجم آن 5 لیتر است‌ که نشان از مصرف سوخت 1.6 لیتری در 100کیلومتر است. همچنین این موتور‌سیکلت مجهز به آمپر نشان‌دهنده میزان بنزین باقی‌مانده در باک است. تمامی اجزای موتور زیر درپوش پلاستیکی قرار دارند و از دید مخفی هستند. اکثر موتورهای طرح ویو با استارت برقی روشن شده و هندل نیز دارند. انجین تک‌سیلندر آن با حجم‌های 100‌، 110 و 125 در بازار موجود است و نمونه 125 سی‌سی آن می‌تواند 9 اسب بخار به همراه 10 نیوتن‌متر تولید کند و با توجه به وزن 90 کیلوگرمی آن بسیار مناسب است. گیربکس آن 4 دنده اتومات بدون کلاچ است و همچنین یک مبدل کاتالیست دارد که باعث کاهش آلودگی هوا می‌شود و همچنین رِیت آن یورو 3 است. همچنین توان رسیدن به سرعت 110 کیلومتر در ساعت را دارد. باتری آن 12 ولت و 4 آمپر است و سیستم جرقه‌زنی و برق‌آن نیز CDI ‌است. ترمز جلو دارای دیسک 240 میلی‌متری و سیلندر ترمز آن دو‌پیستونی است و ترمزهای عقب هم کاسه‌ای هستند و عملکرد قابل قبولی را ارئه می‌دهند.

شیر فایبرگلاسِ ژاپنی

  نکات مثبت و منفی
اول نکات مثبت و خوب آن را بیان می‌کنیم. مصرف سوخت این موتور بسیار پایین است. وزن آن بسیار کم و بدون کلاچ است. در کنار شتاب زیاد، تمامی آن چیزهایی را که برای یک موتور خوب شهری می‌خواهید، برای شما مهیا می‌کند. حتی با خرید یک سبد فلزی برای ویو خود، می‌توانید آن را به بهترین گزینه برای خرید منزل انتخاب کنید. قطعات یدکی آن تقریبا گران، اما استهلاک آن کم است. ‌تعمیر و سرویس جعبه دنده اتومات و یا صفحه کلاچ آن کار هر کسی نیست و از این نظر کمی مشکل‌ساز است. بزرگ‌ترین نقطه ضعف آن هم بدنه فایبر‌گلاس آن است‌ که در صورت کوچک‌ترین ضربه به سرعت می‌شکند و باید تعویض شود‌ و چون اغلب قسمت‌های پلاستیکی قالبی یک‌تکه دارند، حتی در صورت آسیب گوشه‌ای از بدنه باید کل آن قسمت تعویض شود. ‌در نهایت قیمت بالای بدنه فایبرگلاس آن ممکن است خریدار را از انتخاب این کاندیدای لیست ما منصرف کند، یا به عبارت دیگر ‌به این موتورسیکلت نمی‌شود به عنوان یک وسیله کسب درآمد نگاه کرد و بیشتر به درد رفت و آمدهای کوتاه شهری، دانشجویی، خرید و‌... می‌خورد. هر چند که قیمت آن بسیار بالاست و برای اینکه در لیست ما قرار بگیرد باید خیلی فرسوده و مستهلک باشد.

زنبور وحشی ایتالیایی‌

تاریخچه‌
گاو سنت‌آگاتا و اسب مارانللو را فراموش کنید؛ قرار است برویم به فلورانس ایتالیا، لانه زنبورهای ایتالیایی!
بیش از 130 سال پیش این کمپانی توسط رینالدو پیاژیو تاسیس‌ و به ساخت جنگنده و بمب‌افکن مشغول شد. جنگ جهانی دوم و اقتصاد فرو‌پاشیده ایتالیا، از این کارخانه بزرگ، ویرانه‌ای بیش باقی نگذاشت. اما پیاژیو پسر، ویرانه را به بهشتی بزرگ تبدیل کرد.  همانطور که فردیناند پورشه برای فولکس واگن بیتلی را طراحی کرد که دنیا را تسخیر کرد، انریکو پیاژیو هم با ساخت وسپا، موتور‌سیکلتی شهری، ارزان‌قیمت، با کیفیت و قابل استفاده برای هم آقایان و هم خانم‌ها، دنیا را دگرگون کرد.  این پیشرفت به حدی بود که در سال اول تولید، این کارخانه سفارش ساخت یک میلیون دستگاه موتور‌سیکلت وسپا را از نقاط مختلف دنیا دریافت کرد و در نهایت منجر به تولید 4 میلیون دستگاه در سال 1970 و 10 میلیون دستگاه تا اواخر دهه 80 میلادی شد.

  ترکیب ظاهری‌
مشخصه‌های اولیه موتورسیکلت‌های وسپا که اولین بار انریکو به آن لقب روروک داد را‌ می‌توان اینگونه نام برد: چرخ‌های کوچک، بدنه پلاستیکی، گارد در‌برگیرنده پاها و موتور عرضی قرار گرفته در کنار چرخ عقب، سمت راست که برترین مزیت آن پنهان ماندن زنجیر و موتور از گرد و خاک فضای بیرون است. همچنین رکاب یک‌تکه و تختی که برای آن تعبیه شده است، تمام کف پا را به‌راحتی درون خود جای داده و از خستگی پا جلوگیری و حس نشستن ‌‌روی مبلمان را به راننده القا می‌کند. همچنین برای استفاده از فضا و کاهش هزینه‌ها ساخت درِ باک، قفل، کلید و شکل دادن فلزاضافی منتفی و باک بنزین به زیر زین منتقل شده است. چرخ زاپاس آن نیز جلوی بدنه و زیر فرمان آویزان است.

  نقاط ضعف و قوت‌
موتورهای وسپا در بین موتورسیکلت‌های دنیا دارای یکی از جالب‌ترین تعویض دنده‌هاست، به نحوی که ابتدا باید با دست چپ کلاچ را بگیرید و با چرخاندن گاز به سمت جلو (برعکس گاز دادن) دنده یک جا می‌رود و با برگرداندن گاز به سمت عقب دنده موتور خلاص و با چرخاندن دوباره آن به سمت جلو موتور به دنده 2 می‌رود و نحوه جا زدن دنده 3 نیز به همین شکل است. موتور دو‌زمانه آن، که در ایران اغلب از نوع 125 و 150 هستند، مانند سایر موتورهای دوزمانه دیگر با روغن و بنزین کار می‌کند. حجم باک آن 8 لیتر است و در کنار ترکیب با روغن به نظر مناسب می‌رسد. اگر طرفدار محیط زیست هستید، آلودگی ناشی از دود روغن سوخته شده بسیار زیاد از حد بوده و برای محیط زیست مناسب نیست و به نظر انتخاب خوبی نمی‌آید. همچنین موتورهای دو‌زمانه عمر کوتاه‌‌تری از موتورهای چهار‌زمانه دارند و علت آن هم نبود سیستم روانکار مستقل است، بدان معنا که سایش در موتورهای دو‌زمانه بیشتر است.  از نقاط قوت این ‌زنبور ایتالیایی هم می‌توان به داشتن زاپاس، راحتی نشیمن، سادگی سیستم برقی و سیم‌کشی، سرعت مناسب و...‌‌ اشاره کرد‌ که برای استفاده در شهرهای کوچک و مسیرهای کوتاه یکی از بهترین انتخاب‌های بازار مدنظر ما خواهد بود. گرچه امروزه نام اسکوتر را بر مدل‌های جدید وسپا گذاشته‌ و قیمت‌های نجومی ‌‌برای آن در نظر گرفته‌اند، اما همچنان موتورهای وسپا مدل 75 تا 80 شمسی با قیمتی بین 750 هزار تا یک میلیون تومان از قوی‌ترین کاندیداهای لیست ما به شمار می‌آیند.

پرایدِ دنیای موتور‌سیکلت‌های ایران

در خوشبینانه‌ترین حالت هم، یک طراح وسیله نقلیه، فکرش را هم نمی‌تواند بکند که طرحش اینقدر کپی شود. همه چیز از خط تولید ژاپن در سال 1975 شروع شد. هوندا 125 کارهای طراحی اولیه و آزمایشاتش به اتمام رسیده بود و منتظر خط تولیدی بود‌ که بتواند آن را به صورت انبوه، وارد بازار کند. سرانجام در سال 1976 این خط تولید ساخته شد و به دنیا، یکی از جان‌سخت‌ترین موتورهای آسیایی را معرفی کرد. سویچیرو هوندا، طراح ارشد این موتور‌سیکلت، با ترکیب کیفیت، قدرت و قیمت مقرون‌به‌صرفه کاری کرد‌ که هوندا روزهای درخشانی را با این موتورسیکلت تجربه کند. جالب است بدانید که خط تولید این موتور در ترکیه و برزیل، تا سال 2008 با تیراژ بالا، این موتور را تولید می‌کردند؛ در حالی که سال‌ها قبل، ساخت این موتور در ژاپن خاتمه یافته بود و دلیل آن هم عدم ایمنی و گازهای آلاینده بود. در حال حاضر هم تنها کشور پاکستان آن را به صورت محدود تولید می‌کند. با سونامی قیمت‌های روز‌افزون خودرو و موتورسیکلت در کشورمان، امروزه برای خرید یک عدد هوندا 125 CG اصل باید ‌3 تا 5 میلیون هزینه کنید، البته اگر خوش‌شانس باشید و یکی از نمونه‌های صفر آن را شکار کنید. نمونه‌های قدیمی و با کار زیاد‌ که کف قیمت آنها 800 هزار تومان به بالا خواهد بود و نمونه‌های کم کارکردِ در حد صفر کپی شده ساخت داخل‌ نیز یکی از بهترین انتخاب‌های زیر یک میلیون خواهد بود که به صورت مفصل به بررسی آن می‌پردازیم.

  مشخصات‌
در وهله اول برای نشان دادن استقامت این موتور، همین بس که بعد از تویوتای‌ هایلوکس، موتورهای‌ 125‌سی‌سی یکی از وسایل نقلیه‌ مورد علاقه و همچنین پرکاربرد تروریست‌های مناطق جنگی است. انجین این موتور یک انجین چهارزمانه، با قدرت 10 اسب بخار و تک سیلندر، همراه با دو سوپاپ OHC و با حجم سیلندر دقیق 125 سی‌سی و بعضا نمونه‌های کپی‌شده در ایران 124.1 سی‌سی به همراه گیربکس 4 دنده و کلاچ چند‌صفحه‌ای غوطه‌ور در روغن است و مصرف سوخت آن در 100کیلومتر 2.39 لیتر برای هونداهای اصل و نمونه‌های کپی ایرانی تا 3 لیتر هم در 100 کیلومتر، اندازه‌گیری شده است.

‌CG  یا CDI؟
نکته مهم این موتورسیکلت که اغلب استفاده‌کننده‌های آن از این موضوع بی‌اطلاع هستند، فرق CG و CDI  است. سیستم برق موتورهای CG بوبین، صفحه برق و پلاتین است. بدین ترتیب که بوبین شامل یک هسته فلزی است‌ که سیم مسی ‌به تعداد دورهای معین به دور آن پیچیده شده و 2عدد است. صفحه برق هم یک صفحه دایره شکلی است که حول محور این دو هسته مغناطیسی توسط حرکت میل‌لنگ می‌چرخد و برق شمع موتور را از این قسمت تامین می‌کند. اما موتورهای CDI  به جای بوبین و صفحه برق از یک ترانس و یک دیود استفاده می‌کند و برق را به شمع می‌فرستد که جای ترانزیستور اغلب زیر باک است تا سیم کوتاه‌تر و جریان برق مسیر کمتری را طی کرده و سریع‌تر به سر شمع برسد. فرق دیگر موتورهای CG و CDI این است که در موتورهای CDI چون سیستم استارت برقی برای آنها پیش‌بینی شده است از باتری 12 ولت استفاده می‌کنند و CG چون فقط با هندل روشن می‌شو‌د، باتری 6 ولت استفاده می‌شود. با توجه به پیچیدگی‌های CG امروزه تمام کمپانی‌ها به سمت CDI رو آورده‌اند حتی صاحبان موتورهای CG نیز امروز موتورهای خود را CDI  می‌کنند تا از تنظیم پلاتین و خرابی‌های متعدد آن در امان باشند.

  نقاط قوت و ضعف
در خیابان سر را به هر طرف که بچرخانید حتما یک موتور‌سیکلت 125سی‌سی خواهید دید. استقبال بیش از اندازه مردم آسیایی و بالاخص ایرانی بیراه و بی‌دلیل نبوده است. موتورهای CG‌ در حدود 40 سال پیش در زمان شاه مخلوع وارد ایران شد و از اوایل انقلاب به بعد شرکت‌های ایرانی از جمله کمپانی «تیزرو» شروع به ساخت قطعات و در نهایت خود موتور‌سیکلت کردند. همانطور که در تیتر این قسمت هم ذکر شد، وجه تشابه این موتورسیکلت با پراید وفور قطعات یدکی‌ و تعمیرکاران زیاد آن است‌ که در صورت مراجعه به هر تعمیرکارِ موتورسیکلتی، دست رد به سینه شما نخواهد زد. اما نقطه ضعف بزرگ این موتورها، قطعات چینی و بی‌کیفیت وارد شده به بازار هستند‌ که از طرفی صنعت تولید ما را تعطیل‌ و از طرف دیگر مصرف‌کننده داخلی را کلافه کرده‌ است. همچنین ترمزهای کاسه‌ای آن که با توجه به وزن 102 کیلوگرمی‌ در صورت فشار زیاد به سرعت قفل کرده و روی آسفالت کشیده خواهید شد، در کل عملکرد مناسبی ندارند و نمونه‌هایی که ترمز جلو دیسکی دارند نیز به دلیل عدم کنترل کیفیت ناگهان قفل کرده و راننده را به زمین می‌زنند. عدم ایمنی و تعادل این موتورها را‌ شاید بتوان یکی از علل تصادفات بی‌شمار موتورهای هوندا در ایران اعلام کرد. همچنین استاندارد آلایندگی یورو2 آن نیز دلیل محکمی برای اسقاط شدن این موتورها خواهد بود.

100سی‌سی‌های سامورایی

در این قسمت، قصد ما بررسی موتورسیکلت‌های یاماها 100 و سوزوکی AX‌100  است که مجهز به موتورهای دو‌زمانه هستند و روغن و بنزین را با نسبت مشخصی ترکیب می‌کنند و سپس می‌سوزانند. غلظت روغنی که به اصطلاح روغن بغل نامیده می‌شود و با سوخت باک مخلوط می‌شود شماره 10 است و روغن کارتل 30 یا 40 و یا اتوماتیک است که برای مصرف، این غلظت نیز پیشنهاد می‌شود. حالا که بحث روغن شد، بد نیست که ذکر شود روغن کمک‌های جلو این نسل از موتورها روغن هیدرولیک است. این دو موتورسیکلت چند سال قبل از انقلاب اسلامی به کشور وارد شدند و تنها موتورسیکلت‌هایی بودند که به صورت CKD وارد نشدند و حتی کپی‌های داخلی آن نیز موجود نیست.  هر دو موتورسیکلت، مجهز به انجین‌های 98 سی‌سی هستند و قدرت هر دو 9 اسب بخار و گشتاور آنان 8 نیوتن‌متر است. یاماها دارای باک 8 لیتری است و ظرفیت باک سوزوکی نیز 12 لیتر است. با این حال سوزوکی بسیار چابک بوده و حداکثر سرعت آن به 135 کیلومتر در ساعت می‌رسد. سیستم برق و جرقه‌زنی آنها CG  است و دارای پلاتین و صفحه برق هستند.

  در صورت نبود روغن چه اتفاقی می‌افتد؟
وقتی مقدار روغن بغل کم می‌شود یا به اتمام می‌رسد، اولین مشکلی که به وجود می‌آید گشاد شدن رینگ پیستون است. اگر مشکل حاد نباشد که با زیر رینگی حل می‌شود ولی اگر مشکل حاد باشد باید رینگ و پیستون تعویض شود و بدنه سیلندر تراش بخورد و به اصطلاح گشاد شود. همچنین به حجم آن 5 سی‌سی اضافه می‌شود. اگر کمبود قطعات و ترکیب سوخت روغن و بنزین سوزوکی نبود بنده شخصا سوزوکی AX را انتخاب می‌کردم چون هم از لحاظ ظاهری زیباست‌ و هم صدای زیر و گوشنوازی دارد، در ثانی بسیار تیز و سریع است. اما همان‌طور که گفته شد، سوخت و آلودگی هوا را نمی‌شود نادیده گرفت و همچنین عدم دریافت پلاک ملی آدم را بیشتر به نخریدن آن مجاب می‌کند. ولی موتورسیکلت‌هایی مانند یاماها 100‌های نخودی رنگ یا سوزوکی AX یا موتورسیکلت‌های براوو که ساخت پژو هستند، خرید آنها برای علاقه‌مندان به موتورهای کلاسیک بهترین انتخاب‌های زیر یک میلیون تومان خواهد بود به نحوی که یک براووی سالم مدل 75 قیمتی در حدود 450 هزار تومان و یاماها 100، 640 هزار تومان و سوزوکی AX قیمتی نزدیک به 750هزار تومان در بازار خرید و فروش می‌شوند.

جمع‌بندی

در نهایت انتخاب اول همه پیک‌موتوری‌ها، موتورسیکلت‌های هوندا و نمونه‌های کپی داخلی آن خواهد بود؛ تنها کاندیدایی که قدرت بیشتری در ازای پول پرداختی در اختیار راننده قرار می‌دهد و از ویوو هم ارزان‌تر است، قطعاتش در هر مغازه لوازم یدکی پیدا می‌شود و همچنین هنوز هم با وجود انقراض آن در خارج از ایران، انتخاب اول مصرف‌کننده داخلی خواهد بود.  موتورهای وسپا و طرح ویوو هم، برای شهرستان‌های کوچک و مسافت‌های کوتاه می‌توانند بسیار انتخاب ایده‌آلی  باشند. به‌خصوص موتورهای وسپا که با طراحی ساده آن، با هر سن و سالی که دارید، می‌توانید با آن رانندگی کنید یا حداقل موتور‌سواری را با آن بیاموزید. موتورهایی هم مانند سوزوکی AX قرمز یا براوو آبی و یاماهای 100 طلایی‌رنگ هم، برای لذت بردن از نمای ظاهری و کامل‌کردن کلکسیون خود بر حسب علاقه می‌توانید انتخاب کنید زیرا بهترین کلاسیک‌های موجود در بازار مد نظر ما خواهند بود. در خاتمه این مطلب، ذکر چند نکته برای آن دسته از عزیزانی که قصد خرید موتورسیکلت را دارند، خالی از لطف نیست:
این را به خاطر داشته باشید که طبق قوانین راهنمایی و رانندگی، موتورهای دو‌زمانه پلاک نمی‌شوند.
به‌علت سهولت سرقت موتورسیکلت‌ها، حتما رنگ باک بنزین و بدنه را چک کنید تا کاملا با مشخصات سند برابری کند.
دقت کنید که شاسی موتور ترک یا جوش نداشته باشد.
موتورهایی که از زمان ساخت آنها 10 سال می‌گذرد، پلاک ملی دریافت نخواهند کرد.
کارکرد موتورسیکلت‌های ارزان‌قیمت خیلی مشخص نمی‌شود و به کیلومترشمار آنها هم اعتماد نکنید، حتی اگر خیلی هم حرفه‌ای نباشید با نگاهی دقیق به اجزای موتور، لاستیک‌ها، چک کردن سیستم‌های روشنایی، کلاچ و در نهایت بیمه نامه و اعتبار آن، می‌توانید بهترین انتخاب را داشته باشید.
در آخر هم آرزو داریم با رفع تحریم‌ها و کاهش واردات قطعات چینی، بازار شیرین خرید و فروش موتورسیکلت‌ها بسیار پررونق‌تر از آنچه که هست، در آینده نزدیک بشود.