سایه کره‌ای جیـپ

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، آنچه در ادامه می‌خوانید به بررسی اجمالی یکی از نوادگان ‌جیپ با نام KM410 می‌پردازیم.

آغاز ماجرا؛ نیاز مادر اختراع

در ابتدای قرن بیستم، وسایل نقلیه موتوری هنوز فراگیر نشده بودند و با شروع جنگ‌های جهانی و تغییر رویه جنگ‌ها از سنتی به مدرن در کنار مکانیزه شدن سلاح‌ها، طبیعتا نیاز به وسایل حمل و نقل مدرن، کارآمد و ساده بیش از پیش احساس شد و از این رو خودرویی کاربردی و توانمند پا به میدان نهاد که بعدها جیپ نامیده شد. داستان خلقت این خودرو که بنیانگذار کلاس جدیدی در طبقه‌بندی خودروها شد، به اوایل دهه 1940 میلادی و مزایده‌ای باز‌می‌گردد که از میان 3 رقیب شرکت‌کننده در آن یعنی فورد، بنتم و ویلیز، تنها کمپانی ویلیز با ارائه مدل Quad (به معنای 4 اشاره به سیستم چهارچرخ محرک خودرو) پیروز آن شد. گونه ارتقا‌یافته مدل کواد سری M38 نام گرفت و پرچمدار خودروهای نظامی همه‌جا‌رو شد. در سال 1951 موزه هنر از ویلیز M38-A1 به عنوان نماد فرهنگ و یکی از 8 شاهکار خودرویی در جهان تا آن زمان یاد کرد. افتخار‌آفرینی‌های جیپ M38-A1 محدود به آن زمان نشد و در سال 2002 نیز عنوان برترین جیپ تمام دوران را از آن خود کرد. این مدل درحقیقت الهام‌بخش تمامی جیپ‌های نظامی سبک جهان از جمله جیپ‌های ژاپنی و کره‌ای شد و سری KM ا (Korean Jeep به معنای جیپ کره‌ای) کره جنوبی نیز بر اساس همین نمونه تولید شد.

جیپ KM، کهنه‌سرباز کره‌ای
جیپ KM در سال‌های جنگ تحمیلی برای تجهیز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به کار گرفته شد. ارتش ایران در سال‌های قبل از انقلاب با جیپ‌های CJ5 (جایگزین شهری جیپ سری MB) و میول تجهیز شده بود. پس از انقلاب با قطع روابط 2 دولت ایران و آمریکا، تشکیلات نظامی کشور با جیپ‌های کره‌ای سری KM تجهیز شدند. جیپ KM با تغییر طرح جلو پنجره جیپ از خطوط عمودی به افقی شناخته شد که تولید شرکت آسیا موتورز کره در شهر سئول کره جنوبی است که بعد‌ها به کیا موتورز فروخته شد. از آن زمان محصولات نظامی کره جنوبی با برند کیا موتورز تولید می‌شوند. جیپ KM در ایران با کد‌های 410 تا 414 با کار‌بری‌های متفاوت وجود داشت. مدل پایهKM410  فاقد تجهیزات خاصی و صرفا یک خودرو نظامی سبک با سیستم چهار چرخ متحرک با آرایش 2+2 و توانایی حمل بار تا 540 کیلوگرم (کلاس یک‌چهارم تن) است. سایر نمونه‌ها با کدهای مختلفی چون KM410L ،‌KM412 و KM414 برای کاربری‌هایی چون آمبولانس، حمل مهمات، حمل سلاح ضدتانک و ... در دسترس بودند. جیپ KM410 مورد بررسی از یک پیشرانه 2 لیتری (OHV) با قدرت 70 اسب بخار قدرت می‌گرفت. جعبه دنده تعبیه شده در این مدل، یک گیربکس 4 دنده دستی بود و برق خودرو از دو باتری 12 ولت تامین می‌شد. با توجه به ابعاد بسیار جمع و جور در کنار وزن نسبتا کم، وجود سیستم چهار چرخ متحرک مکانیکی، پیشرانه‌ای ساده و بادوام چالاکی و اعتبار یک جیپ حقیقی را به ارمغان می‌آورد.

با سرباز بی‌ادعا!
از خودرویی که کاربری نظامی دارد نباید انتظار زیبایی داشت. اگرچه ظاهر خارجی KM نیز همانند سایر جیپ‌ها ویژگی‌هایی چون چراغ‌های گرد و جلوپنجره راه راه و رنگ سبز نظامی و ... را به همراه خود یدک می‌کشد. نمای داخلی اتومبیل در جهت ارزان‌سازی فرایند تولید مانند همه خودروهای نظامی از فلز ساخته شده است تا در فرایند نقاشی به صورت یکپارچه با بدنه رنگ‌آمیزی شود. پس از قرارگیری در پشت فرمان و صندلی‌هایی که به واقع کوچک هستند، استارت زده و شروع به حرکت می‌کنیم. در حرکت روی جاده آسفالته و با توجه به سبک‌وزن بودن شتاب خوبی می‌گیرد، اما باید توجه داشت که فاصله بین دنده‌های آن به نسبت زیاد است و نباید با خودروهای امروزی مقایسه شود. با توجه به طبیعت بکر ساحل کرخه و اتومبیلی که از نوادگان جیپ است، وسوسه شدیم که آن را در شرایط خارج از جاده محک بزنیم. با ورود به جاده خاکی سیستم تعلیق فنر شمش چندلایه آن در گذر از چاله‌ها و ناهمواری‌ها یکی پس از دیگری با سربلندی خارج شد. با فراهم آوردن شرایط و گیرانداختن محور جلو در تلی از خاک، عملا مجبور به استفاده از دنده کمک شدیم، دنده کمک در جیپ KM همچون سایر جیپ‌های دهه 50 از دو اهرم تشکیل شده است. اهرم سمت چپ برای درگیر کردن محور جلو (در نقش پلوس خلاص‌کن) و اهرم سمت راست برای انتخاب حالت سبک و سنگین و یک حالت مضاعف استفاده از وینچ. با درگیر کردن گیربکس در دنده کمک، خودرو بدون کوچک‌ترین تلاشی از ‌‌خاک بیرون آمد. جیپ KM مدتی پس از جنگ تحمیلی در مزایده‌های عمومی به فروش گذاشته شد. امروز مدل‌های مختلف جیپ KM ‌ بسته به کیفیت بازسازی و تمیز بودن بین 5 تا 15 میلیون تومان قیمت می‌خورند که به عنوان یک خودرو ارزان‌قیمت و بادوام آفرود گزینه مناسبی به حساب می‌آید.
در پایان جا دارد از آقای ولید میاهی جهت هماهنگی تست و همکاری بسیار جناب آقای سید علی احمدی نهایت قدردانی را به جا آوریم.