عصر خودرو- زمانی هم که تمام هستیام را مصادره کردند چندان ناراحت نشدم چون تمام آنچه داشتم متعلق به مردم مملکتم بود و در آن زمان هیچ ناراحتی نداشتم و باز هم خدا را شکر میکنم که به مویی میرسد و پاره نمیشود. پس از خروج من از ایران، فروشگاههای کوروش چهل میلیون تومان پول نقد داشتند. قبل از آن دوستان و مشاوران همه اصرار میکردند که دست کم این چهل میلیون تومان پول را تبدیل به ارز و از کشور خارج کنم اما چون مبلغی به همین مقدار به فروشندگان کالا در ایران بدهکار بودم گفتم تمام مطالبات اشخاص را پرداخت کنید تا زیر بار دین مردم نباشم مبلغی جزئی هم در بانکهای خارج داشتم و آن را هم دادم بابت قروضی که به صادرکنندگان جنس برای فروشگاههای کوروش داشتم و مصادرهکنندگان آنها را نپرداخته بودند.
عصر خودرو- هر روز حداقل ده نفر تقاضای پیکان داشتند محمود با آن که قول داده بود خود مستقیماً هر ماه دویست دستگاه پیکان جوانان به قیمت نمایندگی به من بفروشد، کاری کرده بود که سر و کارم با مدیران فروش که روزگاری کارمندان درجه دوم و سوم ما بودند بیفتد.
عصر خودرو- وقتی کار ما در کارواش مشهد رونق گرفت و در همان اوقات به کار خرید و فروش اتومبیل مشغول شدم تصمیم گرفتم به جذامیان مشهد که در قلعهای نزدیک خواجه ربیع ساکن بودند و هیچ گونه وسیله زندگی و آب و غذا نداشتند کمک کنم پس از مهاجرت به تهران همچنان به کمکهای خود با واسطه برادرم ادامه میدادم و برای جذامیان مشهد اتاقهای خواب و محلهای مناسبی، چون سالن غذاخوری و آشپزخانه و حمام و دوش ساختیم انجام این گونه کارها را بهترین سرگرمیهای زندگی میدانستیم.
عصر خودرو- بعد از افتتاح فروشگاههای، کوروش کارخانه جامکو را راه انداختم که برنامه تولید لباس آن کمک بزرگی به زندگی مردم بود تسلیمی دستور داد اجازه وارد کردن نه هزار قطعه لباس برای فروشگاههای کوروش را صادر کنند و بر همین اساس مقداری لباس از «مارکساند اسپنسر» تولیدکننده بهترین و بادوامترین لباسها، خریدیم و وارد کردیم با آن شرکت قرارداد اخذ نمایندگی در ایران را هم امضا کردیم
عصر خودرو- این که موفقیت هرکس به شانس او بستگی دارد اصلاً درست نیست، بلکه شانس را میتوان در طول انجام کارها شناخت و با استفاده از آن فرصتهای طلایی را به وجود آورد. برای تمام کسانی که با هوشیاری و پشتکار و اعتماد به نفس کار میکند موقعیتهایی به دست میآید که خردمندانه باید از آنها استفاده کنند و همین حسن تشخیص است که موجب موفقیتهای بسیار بزرگ در زندگی افراد میشود.
عصر خودرو- اولین فروشگاهها در خیابانهای قصرالدشت شیر و خورشید، مولوی، جوادیه فرح آباد میدان شهناز و میدان خراسان ساخته شد و برنامه این بود که فروشگاههای بزرگ چنان مجهز باشند که تا دهها سال بتوان از آنها استفاده کرد. لذا تمام فروشگاهها مجهز شدند به چندین پله برقی و دستگاههای تهویه و قفسههای سردخانه دار، و بهترین قفسهبندی برای آنها در نظر گرفته شد.
عصر خودرو- از رئیس ساواک، تیمسار نصیری هم وقت ملاقات خواستم. ایشان امریه شاه را دریافت کرده بود و انجام این کار را به پرویز ثابتی که آن موقع از عالیترین مقامات آن سازمان بود ارجاع داد. در نشستی که با ثابتی به اتفاق مسئول دفتر فارغ التحصیلان خارج از کشور داشتیم، ثابتی گفت ما فقط با ورود نه نفر به ایران مخالفیم؛ غیر از آنها هرکسی را معرفی کنید با احترام فراوان در فرودگاه از او استقبال میشود و برای آنها تسهیلاتی بیش از دیگران قائل خواهیم شد و به هیچ وجه کاری با آنها نداریم.
عصر خودرو- چندین بار برای اطلاع از چگونگی وضع عبدالله و آزادی او به تیمسار نصیری مراجعه کردم. تیمسار گفت این پسر سردسته مخالفان در اروپاست و اغلب تجمعهای دانشجویان را در آنجا رهبری میکرده است؛ صلاح تو نیست در این باره حرفی بزنی یا پادرمیانی بکنی. البته به تلاش برای آزادی او ادامه دادم و پس از یک ماه که از زندان مرخص شد، معلوم شد در یکی از تظاهراتهای خیابانی از او عکسی گرفته شده از سوی دیگر، در هر سفر که به اروپا میرفتیم دوستان پسرانم را تشویق میکردم که به ایران بازگردند.
عصر خودرو- او دیگر آن محمود من نبود، گفتم تمام دارایی ام را به تو میبخشم و کنار میروم. گفت این ممکن نیست؛ باید مبلغی بگویی؛ در آن زمان ایران ناسیونال با محاسبه کلیه داراییهای شرکت و با احتساب قیمت زمینها و ساختمانها و درآمدی که در سال داشت بیشتر از دو میلیارد تومان ارزش داشت درآمد روزانه آن نیز بیش از هفتصد هزار تومان بود زیرا در هر روز نزدیک به سیصد دستگاه پیکان و چهل دستگاه انواع اتوبوس و مینی بوس و اتومبیل و کامیونت بنز ۳۰۹ میفروختیم و با احتساب درآمد لوازم یدکی درآمد ما خیلی از هفتصد هزار تومان هم بیشتر بود. ضمناً بیشتر از دویست میلیون تومان زمین جداشده از ایران ناسیونال و زمین های زیادی در کارخانه مشهد و یک ملک زراعتی نیز در نزدیکی مشهد داشتیم.
عصر خودرو- من ایران ناسیونال را مانند فرزندی که مادری به دنیا بیاورد به وجود آورده بودم و از جان و دل عاشقش بودم و به پاره پاره کردنش راضی نبودم. به یاد دارم در یکی از کوچه های کنار کاخ سعد آباد در حدود زعفرانیه قدم میزدیم با چشمانی پر از اشک به او گفتم محمود جان تمام موفقیت ما به خاطر روحانیت دوستی و همکاری ما برادران به دست آمده و جدا شدن ما اثر بسیار نامطلوبی در احوال تمام کسانی که میشناسندمان و صمیمیت ما را تحسین می کردند، داشت.
عصر خودرو- در اوایل سال ۱۳۵۰ از شاه و شهبانو برای بازدید از شهر پیکان دعوت کردیم تا آن روز آپارتمانهای کارکنان ایران ناسیونال در آخرین مدل با تزیینات داخلی بسیار خوب و مصالح ساختمانی عالی ساخته و تمامشان به کارگران واگذار شده بود.
عصر خودرو- همین طور از ابتدا قیمت مینی بوسهای ۳۰۹ حدود ۵۵۰۰۰ تومان - ۲۵۰۰۰ تومان نقد و بقیه به اقساط ماهیانه ۱۲۰۰ تومان بود و تا مدتها هیچ تغییری در قیمتش. ندادیم هزینههای تولید در ایران بسیار بالا رفته بود، ولی به دلیل افزایش تولید و اینکه از اتوبوسها در روزهای اول ۳۵۰۰۰ تومان و از مینی بوسها ۲۰۰۰۰ تومان درآمد داشتیم مقداری از درآمد کم شده بود و انصاف نمیدیدیم درآمد خود را بالا ببریم و با درآمدی کمتر میساختیم.
عصر خودرو- در مورد سهیم شدن کارگران در سود کارخانجات ابتدا نظر شاه بر این بود که نمایندگان اداره کار از طرف کارگران ناظر بر درآمد و مخارج کارخانجات باشند، ولی با مذاکراتی که گویا جعفر شریف امامی و امیر اسدالله علم و سایر دست اندرکاران با ایشان کرده بودند قرار بر این شد که هر سال هر کارخانه نسبت به درآمدش مبلغی معادل چند ماه حقوق به کارگران پرداخت کند. نوروز سال ۱۳۴۸ بود که پس از برگزاری مراسم سلام نوروزی، علینقی عالیخانی در همین سال (۱۳۴۸) چون مساحت زمین کارخانجات ایران ناسیونال برای توسعه تولید و ساختن قطعات بیشتر کافی نبود قطعه زمینی در پایین زمینهای کارخانه به مساحت دو میلیون متر مربع از قرار هر متر مربع ۱۳۰ ریال از دکتر حسابی خریدیم.
عصر خودرو- این کارگران ابتدا از میان قالیبافها و شاگرد کفاشهای تبریز انتخاب میشدند قدرت کارآموزی و استعداد آنها مهندسان آلمانی را به تعجب و تمجید واداشته بود، زیرا همین افراد پس از سه هفته آموزش درس تئوری و دو هفته کارآموزی به کارگران فنی تبدیل میشدند و سختترین کارهای فنی ساخت موتور را راحت انجام میدادند. کار تولید سیلندر و سرسیلندر را تازه شروع کرده بودیم که انقلاب شد.
عصر خودرو- در این اوقات، اغلب سران کشورها که برای بازدید به ایران میآمدند از کارخانههای ایران ناسیونال دیدن میکردند و مراسم بازدید آنها که در تلویزیون ملی ایران نشان داده میشد تبلیغ رایگان برای ما بود. یکی از شخصیتهایی که از ایران ناسیونال بازدید کرد الکسی کاسکین صدر هیئت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی بود. او از پیشرفت صنایع در ایران متعجب شده بود
عصر خودرو- موضوع مسترد کردن قسمتی از مبلغ پرداختی به مشتریان هم سر و صدای فوقالعادهای در تمام کشور ایجاد کرده بود. ضمن این که فراخوانی برای تعویض پروانه و رادیاتور داده بودیم. پیکان از روزی که به بازار آمد تمام اتاق و صندلیها و داشبورد و لاستیک و شیشههای آن در داخل ساخته میشد این مقدار تولید داخلی از نظر وزن بیشتر از ۴۵ درصد و از نظر قیمت ۳۲ درصد شد و به تدریج تا دو سال کلیه سیم کشیها در داخل کارخانه انجام میشد و رادیاتور و کلیه فنرها را از کارخانههای تازه تأسیس در ایران میخریدیم به این ترتیب از نظر وزن به پنجاه درصد و از نظر قطعات ساخته شده به ۳۷ درصد رسیده بودیم.
عصر خودرو- این مسأله به جایی رسیده بود که نشریۀ توفیق کاریکاتوری کشیده بود از ماشین پیکان و روی رادیاتور آن سماوری کار گذاشته بود و بخار آب از سماور به آسمان میرفت در تصویر قوری چای هم پیدا بود و کسی در استکان چای میریخت. با این که همین اتومبیل در انگلستان به فروش رسیده بود و از این نظر هیچ عیبی نداشت تصمیم گرفتیم به پروانه آن دو پره اضافه و رادیاتورها را نیز قویتر کنیم.
عصر خودرو- ساعت هشت و وسی دقیقه غروب یکشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۳۴۶ فردای روز بازدید شاه از (ایران ناسیونال) به افتخار پیروزی کارگران ایرانی در ساخت اتومبیل پیکان، مجلس جشن باشکوهی در هتل ونک ترتیب دادیم و این مراسم عظیم و بی سابقه که با شرکت گروه کثیری از ارزندهترین هنرمندان کشور برگزار شد مستقیماً از تلویزیون ملی ایران پخش شد. در این برنامه ابتدا سرود پیروزی کارگر که آهنگ آن از انوشیروان روحانی، موسیقیدان برجسته و شعرش سرودۀ معینی کرمانشاهی است اجرا شد و مورد توجه فوقالعاده حضار قرار گرفت.
عصر خودرو- در مراسم جشن ازدواج آنها هم حتماً من یا برادرم شرکت میکردیم و معمولاً هدیهای اضافه بر آن به عروس و داماد تقدیم میکردیم یک بار هم برای ازدواج پنجاه نفر از کارگران و کارکنان کارخانه جشن بسیار بزرگی در هتل هیلتون گرفتیم و تمام خویشاوندان عروسها و دامادها و نیز عدهای از شخصیتهای کشور را دعوت کردیم. بهترین خوانندگان و نوازندگان شهر هم در جشن و شادی عروس و دامادهای ایران ناسیونال شرکت کردند.
عصر خودرو- در پایان بازدید شاه شخصاً یک دستگاه پیکان خرید و از طرف کارخانجات ایران ناسیونال یک دستگاه اتوبوس مخصوص کتابخانه برای استفاده در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به فرح تقدیم شد. باید اضافه کنم که پس از گفتههای شاه در مورد تهیه وسایل رفاه و ورزش برای کارگران، به سرعت در قسمت بالای زمین ایران ناسیونال میدانی به اندازه میدانهای رسمی فوتبال که سطح آن چمن بود و نیز چندین زمین تنیس و دو استخر شنای بزرگ و میدانی سرپوشیده که جای کافی برای تماشاچی داشت، ساختیم.