عصر خودرو- در سالهای قبل از تحریم (البته تحریمهای ابتدای دهه ۹۰) و در قراردادها و همکاریهایی که صنعت خودرو کشور با برخی شرکتهای خارجی در ساخت خودروها داشت، بسیاری از قطعهسازان به توانمندیهایی دست یافتند که به شکل محدود، برخی از آنها را در حلقه زنجیره جهانی قرار داد، درنتیجه قطعهسازان ایرانی تبدیل به صادرکننده قطعه شدند،از جمله این قراردادها میتوان به رنو فرانسه و تولید ال ۹۰ اشاره کرد که منجر به ارتقای کیفی تولیدات قطعهسازان شد.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت ، حال با وجود چنین توانمندی، قرار است داخلیسازی خودروهای جدید با 20درصد آغاز شود که علت آن ناتوانی قطعهسازان داخلی و زمانبر بودن روزآمدی آنها با فناوریهای تازه عنوان میشود.
سرعت عمل و 20درصد ساخت داخل
محمدرضا نجفیمنش فعال صنعت قطعه، در اینباره گفت: آغاز ساخت خودروهای جدید با 20درصد داخلیسازی به دلیل ناتوانی قطعهسازان داخلی نبود بلکه تنها برای اینکه محصولات جدید زودتر به بازار عرضه شوند، کار با این میزان داخلیسازی آغاز میشود. از آنجا که داخلیسازی قطعات زمانبر است صنعتیسازی محصولات جدید و فرصت کوتاه برای این امر منجر به آغاز کار با درصد پایین داخلیسازی شد زیرا قرار است مدلهای جدید با هدف تنوع بازار تا پایان سال عرضه شوند. او گفت: وقتی قطعهساز داخلی میتواند قطعات موردنیاز را برای رنو تولید کند به طور قطع برای محصولات جدید پژو نیز این توانمندی را خواهد داشت. مدیرعامل لنتترمز آسیا اظهار کرد: آغاز کار با 20درصد داخلیسازی تنها برای سال 95 است و در سال آینده به طور حتم باید تولید خودروها با 40درصد داخلیسازی ادامه پیدا کند.
بسترها آماده است؟
با این حال این پرسش مطرح میشود که به دلیل زمانبر بودن ساخت قطعات و همچنین قالبهای آنها، آیا داخلیسازی 40درصدی در سال 96 محقق خواهد شد؟. چرا که در اظهارات قالبسازان داخلی عنوان شده بود برای محصولات جدید 2008، 208 و 501 هنوز سفارش قالب نداشتهاند. به گفته آنها ساخت قالبها بین 6 تا 18 ماه زمان نیاز دارد. با یک حساب ساده به نظر میرسد داخلیسازی قطعات برای 6 ماه نخست سال آینده نیز اتفاق نخواهد افتاد. نجفیمنش در پاسخ به این مسئله عنوان کرد: در تولید قطعات ال90، شرکت فرانسوی بعضی قالبها را دراختیار قطعهسازان ایرانی قرار داد از اینرو با همکاری خودروسازان این مشکل قابل حل است. بر اساس تاکید وزارت صنعت، معدن و تجارت و ارادهای که در پشت این سیاست وجود دارد باید داخلیسازی قطعات در سال 96 با 40درصد باشد. وی افزود: هنوز مشخص نیست که آیا قرار است پژو برخی قالبهای موردنیاز قطعهسازان را تامین کند یا نه اما به طور قطع با تحقق این روند، سرعت کار افزایش خواهد یافت. این در حالی است که برخی قطعات نیاز به ساخت قالب ندارند، از اینرو در اینباره نگرانی وجود ندارد.
عضو شورای سیاستگذاری خودرو همچنین اشاره کرد: در برههای از زمان لازم است سرعت کارها افزایش یابد و به نظر میرسد قالبسازان داخلی نیز بتوانند با سرعت بیشتری قالبهای موردنیاز را ساخته و دراختیار قطعهسازان قرار دهند.
عضو انجمن قطعهسازان کشور گفت: موضوع این است که صنعت قطعه از توانمندی لازم برخوردار است و تنها نیاز دارد با برنامههای جامع این موضوع را عملیاتی کند. باز هم این پرسش مطرح میشود که برای انجام هر کاری نیاز به بسترسازی وجود دارد. بر اساس اظهارات قطعهسازان داخلی این ظرفیت در صنعت قطعه کشور وجود دارد که حتی با درصدهای بالاتری داخلیسازی آغاز شود اما برای تحقق این امر فضا به چه میزان آماده شده است؟
نجفیمنش در توضیح این موضوع نیز عنوان کرد: با انعقاد قراردادها کارهای مقدماتی و به موازات آن بسترسازی انجام میشود. بنابراین ابتدا باید قرارداد با قطعهساز منعقد شده تا قالبسازی نیز به موازات آن آغاز شود. اگر قراردادها منعقد شود به طور قطع کار در سال آینده با 40درصد ساخت داخل ادامه مییابد و در سالهای آینده نیز به 80درصد خواهد رسید. وی در پاسخ به این پرسش که 80درصد داخلیسازی تا چه مدت اتفاق میافتد، گفت: پیشبینی این است که برای حدود 2 تا 3 سال آینده این امر تحقق یابد.
داخلیسازی و سهم بیشتر بازار
نجفیمنش به رقابتی شدن محصولات با سهم بیشتر داخلیسازی نیز اشاره کرد و گفت: برای اینکه خودروهای جدید در بازار داخل حالت رقابتی داشته باشد چارهای جز ساخت قطعات در داخل وجود ندارد. امروز همکاریها با دو شرکت فرانسوی پژو و رنو است و در ادامه نیز قراردادهایی با فولگسواگن و دیگر شرکتها منعقد میشود که اگر داخلیسازی پایین باشد حالت رقابتی در بازار این خودروها نیز دچار افت خواهد شد، چرا که قیمت تمام شده افزایش مییابد و در این شرایط بر اساس سیاست وزارت صنعت، معدن و تجارت ادامه ساخت باید با درصد بیشتری انجام شود.
وی تاکید کرد: این مدیریت در اختیار خودروساز است که میتواند کارها را به پیش برد و در صورت تاخیر در اجرا قدرت رقابتی خود را از دست میدهد زیرا باید از ظرفیتی که در داخل وجود دارد استفاده کند تا درصد فروش او افزایش یابد. نجفیمنش در پاسخ به این پرسش که صادرات 30درصد محصولات مشترک برای چه زمانی محقق خواهد شد نیز گفت: در هر زمان که تولید اتفاق بیفتد و محصول وارد بازار شود باید 30درصد آن صادر شود. به طور نمونه اگر امسال پژو 2008 تولید شود این قانون درباره آن صدق میکند بنابراین برای هر میزان تولید باید این 30درصد صادرات محقق شود زیرا شرط وزارتخانه و اصرار وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز بر این موضوع است.
مدیریت درست برای تحقق اهداف
سیامک مقتدری، مشاور انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازی کشور نیز در اینباره گفت: شروع کار با 20درصد ساخت داخل بیشتر به دلیل محدودیت زمانی بود و اقدامات لازم برای این پروژهها دیر مطرح شد و با توجه به اینکه در نیمه دوم سال قرار داریم و تا پایان سال نخستین خودروها باید وارد بازار شود زمان کوتاه است. در نتیجه بحث توانمندی قطعهسازان مطرح نبوده بلکه زمانی که در اختیار داشتیم برای 40درصد داخلیسازی ناکافی است. او در پاسخ به این پرسش که آیا زمان ناکافی برای نوسازی خط تولید و ماشینآلات است، گفت: نوسازی ماشینآلات یک بحث است اما تولید محصولات زمانبر است به طور نمونه برای ساخت قطعات موردنیاز باید قالبها و ابزار کار ابتدا ساخته شوند که خود زمان زیادی لازم دارد و زمانی که برای این پروژه تعریف شده است پاسخگوی 40درصد ساخت داخل نیست. این فعال صنعت قطعه در ادامه در توضیح این موضوع که برای ساخت قالبها هنوز سفارشگذاری انجام نشده است، گفت: معرفی پروژه در زمان مناسبی نبود و تنها بخشی از پروژه برای برخی شرکتها در یک سلسله حوزهها تعریف شد اما هنوز در اینباره تصمیمگیری نشده و بودجه موردنظر برای آن اختصاص نیافته است. مدیرعامل شرکت مهندسی هور در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر تحقق 40درصد داخلیسازی برای سال آینده نیز گفت: در صورت مدیریت درست به طور قطع این امر امکانپذیر است. این پروژه تنها در دست قطعهساز نیست و خودروساز نیز باید پروژه را به درستی تعریف و مدیریت کند و در صورت تحقق این روند، سال 96 تولید پژو 2008 با 40درصد ساخت داخل محقق میشود اما با روند فعلی کار به تاخیر خواهد افتاد بنابراین به لحاظ عملی با مدیریت درست امکانپذیر است. مقتدری در ادامه افزود: صنعت قطعه ایران توانمندی دارد که به راحتی با حداقل 40درصد بومیسازی خودرو کار را آغاز کند و این توانمندی به لحاظ فناوری در خودروهای در حال تولید به طور کامل محسوس است و تنها به دلیل تاخیر امضای قراردادها با محدودیت زمانی مواجه شدیم.