عصر خودرو- روزنامه اطلاعات در گزارشی نوشت: رعایت مقررات رانندگی در روز و شب تفاوتی دارد، اگرچه برخی از رانندگان تهرانی در روز از ترس دوربینهای ثبت تخلفات و حضور ماموران، قانونمندتر هستند، اما این موضوع در شب جلوه‌ای دیگر دارد. عبور از چراغ قرمز، رانندگی در حالت‌های غیر طبیعی، انجام حرکات نمایشی، سرعت‌های سرسام آور و دور دور کردن در خیابان‌های معروف، برخی از جرایم رانندگی در شب است.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از ایرنا ، فاطمه یارمحمدی در ادامه این گزارش آورد: پلیس راهنمایی و رانندگی تهران از چند سال قبل که با موضوعاتی از قبیل دوردور زدن رانندگان جوان با خودروهای گرانقیمت در خیابان‌ها، برخوردهای مرگبار رانندگان خودروها در کورس‌های شبانه، تخلفات رانندگان خودروهای سنگین و توقف‌های برخی رانندگان در خیابان‌ها به دلیل مسائل خاص مواجه شده بود، طرح‌هایی را برای گشت و کنترل‌های شبانه برنامه ریزی و اجرا کرد که بنا به گفته کارشناسان و مردم، پیامدهای مثبتی نیز داشته است. البته این قبیل اقدام‌ها گاهی کم رنگ وگاهی پررنگ می‌شود و به همان نسبت نیزعملکرد پلیس در برابر تخلف‌های رانندگی، ضعف و شدت نشان می‌دهد.
**ضرورت حفظ آرامش و امنیت شهروندان
سردارمحمد رضا مهماندار ـ رئیس پلیس راهور تهران درباره دور جدید اجرای طرح‌های شبانه پلیس در معابر تهران، می‌گوید:یکی از موضوع‌هایی که همواره برای پلیس اهمیت دارد، تامین و حفظ آرامش و امنیت شهروندان است وآن چه برای پلیس بسیار مهم است، برخورد با مواردی است که موجب نگرانی و احساس ناامنی مردم می‌شود و به همین دلیل طرح‌های شبانه پلیس با قدرت بیشتری با مشارکت پلیس پیشگیری، یگان امداد و پلیس افتخاری درنقاط مختلف تهران به اجرا درآمده است.
سردارمهماندار با بیان این که رانندگی با حرکات مخاطره‌آمیز، در حالت مستی، دور دور کردن، ایجاد آلودگی‌های صوتی و سرعت‌های غیر مجازجزو مواردی است که پلیس با آن برخورد می‌کند، اظهار می‌دارد: دراین طرح با موتوسیکلت‌های سنگین که حرکت و ترددشان در شهر ممنوع است و ایجاد مزاحمت هم می‌کند، برخورد می‌شود.
رئیس پلیس راهور پایتخت با تاکید بر این که مصرف مشروبات الکلی هنگام رانندگی علاوه بر اعمال قانون جریمه 400 هزار تومانی و توقیف خودرو، معرفی راننده به مراجع قضایی را هم به دنبال دارد، می‌افزاید: در طرح شبانه تردد خودروهای سنگین نیز رصد می‌شود و این خودروها اگر نقص فنی داشته باشند، پلاک اعزام به تعمیرگاه دریافت می‌کنندو سرعت بالای آنها در بزرگراه‌ها نیز با اعمال جریمه همراه است.
سردارمهمانداربا بیان اینکه گاهی ترافیک شبانه به دلیل برخی تخلفات رانندگی رخ می‌دهد و به طور قطع اجرای این طرح در کاهش آلودگی هوا و ترافیک شبانه نیز موثر است، اضافه می‌کند: برخورد با خودروهای دودزا و افرادی که فکر می‌کنند شبانه می‌توانند بدون داشتن گواهینامه اقدام به رانندگی کنند، از اولویت‌های دیگر این طرح‌های شبانه پلیس است.
رئیس پلیس راهور تهران با اشاره به اینکه بررسی‌های پلیس نشان می‌دهد عمده تخلفات خودروهای سنگین به خصوص کامیونها در بزرگراه‌های تهران سرعت‌های غیرمجاز، تردد در لاین سمت چپ (لاین سرعت) و حمل نخاله و مصالح ساختمانی بدون روکش است، می‌افزاید: رفت و آمد و توقف خودروهای سنگین در سطح معابر پایتخت فقط از ساعت 10 شب تا 6 صبح روز بعد مجاز و رفت و آمد پس از آن ممنوع است و برخورد با تخلفات خودروهای سنگین با هدف کاهش تصادفات، آرام‌سازی ترافیک و افزایش نظم و انضباط ترافیکی در پایتخت انجام می‌گیرد.
**برخورد با خودروهای دودزا و پلاک مخدوش
رئیس پلیس راهور تهران از اجرای طرح تشدید برخورد با خودروهای دودزا، فاقد گواهی معاینه فنی و دارای پلاک‌های مخدوش در پایتخت خبر می‌دهد و می‌گوید: برخورد با رانندگان متخلف شبانه روز در دستور کار پلیس قرار دارد، اما در مقاطعی که شرایط اضطرار و آلودگی هوا پیش می‌آید، اعمال قانون با شدت بیشتری در اولویت پلیس راهور تهران بزرگ قرار می‌گیرد.
سردارمهماندار می‌افزاید: پلیس در مبادی ورودی طرح زوج و فرد که به عنوان محدوده طرح ترافیک محسوب می‌شود، حضور فعال دارد و با متخلفانی که فاقد معاینه فنی و دارای خودرو دودزا هستند و یا اقدام به مخدوش کردن پلاک خودروهای‌شان می‌کنند، به شدت برخورد می‌کند.
رئیس پلیس راهورتهران از اعمال قانون و اعزام بیش از 500 هزار خودرو فاقد معاینه فنی در 9 ماه امسال به مراکز معاینه فنی خبر می‌دهد و اظهار می‌دارد:بیش از 22 هزار خودروی دودزا نیز در این مدت اعمال قانون شده‌اند و نسبت به رفع اشکال آنها اقدام شده است. همچنین با بیش از 1500 خودرو پلاک مخدوش در 9 ماه امسال برخورد شده و از آنجا که مخدوش کردن پلاک علاوه بر تخلف، جرم است، افرادی که مرتکب این خلاف شوند، به مراجع قضایی معرفی خواهند شد و مجازات 6 ماه تا یک سال زندان علاوه بر اعمال قانون و توقیف خودرو، در انتظار آنان است.
**خیابان‌هایی برای جوانان سرگردان!
اماچرا دوردور، سرعت بالا و رانندگی درحال مستی؟ اینها چراهایی است که هنوزکارشناسان نتوانسته‌اند پاسخی کامل و قطعی برایشان پیدا کنند. جوانانی که مدعی فرهنگ بالا هستند، درخیابان‌ها با خودروهای گران قیمت خود «دور دور» می‌زنند تا با این کار به دیگران فخر بفروشند و چشم‌هارا متوجه خود کنند،یا با آگاهی از مخاطرات رانندگی درحالت مستی پشت فرمان می‌نشینند و یا سعی می‌کنند در ترافیک همیشگی خیابان‌های تهران، لایی بکشند یا بدون توجه به قوانین رانندگی، با هر سرعتی که دلشان بخواهد، درمعابر ترکتازی کنند، چرا به قوانین احترام نمی‌گذارند؟ درست است که موضوع فرهنگ‌سازی ترافیکی سال‌ها است که در رسانه‌ها از زبان مسئولان فرهنگی و انتظامی کشور بیان می‌شودو البته دستاوردهای زیادی نیز داشته است، اما همچنان نمی‌توان به رانندگی و فرهنگ آن در ایران به خصوص درتهران، نمره بالایی داد!
برخی معتقدند برخی از جوانان ایرانی را می‌توان رکورددار خیابان گردی در جهان دانست، چرا که بیشترین اوقات خود را در خیابان‌ها سپری می‌کنند که این بی هدفی و سرگردانی سبب شده است که خیابان‌ها و به اصطلاح «دور دور کردن»، تفریحی برای جوانان
بی انگیزه باشد، البته این خیابان گردی‌ها برای برخی از جوانان به یک عادت تبدیل شده است و ظاهراً خانواده‌های آنان هم قانع شده‌اند که جوانان شان تفریحی به جز خیابان گردی ندارند.
اگر یک شب به خیابان‌های ولیعصر، ایران زمین، بلوار اندرزگو، جردن و سعادت آباد تهران و یا بالای شهر مشهد وستارخان شیرازسری بزنیم، متوجه «دور دور کردن» برخی از جوانان بیکار می‌شویم. آنان برای اینکه گوی سبقت را از دیگران برپایند، پدال گاز را رها نمی‌کنند و به هر طریقی شده برای خود نمایی از سبقت گرفتن عقب نمی‌مانند.برخی جوانان پولدارعقیده دارند «دور دور کردن» نوعی تخلیه هیجان‌های‌شان است و بر این باور هستند که این تفریح فقط با خودروهای مدل بالا و گران قیمت، که البته از نظر آنها خودروهای بالای 200 میلیون تومان، امکان پذیراست. به هرحال این حرکات علاوه بر پایمال کردنِ قوانین راهنمایی و رانندگی و حقوق شهروندیِ عابران،ساکنان و سرنشینان دیگر خودروها، به عاملِ برهم زننده آرامش و امنیتِ روانی و ایجادِ مشکلات روحیِ شماری از افراد جامعه تبدیل شده است و گاهی با اتفاقاتی نظیر تصادفِ منجر به فوت سرنشینان خودروی پورشه زرد و بی ام دبلیوی معروف، واکنش بعضا نامناسب مردم در فضای مجازی را شاهد بوده‌‌ایم.
صاحب 28ساله خودرو اف جی کروزِ مشکی رنگ که عاشق دوردور زدن است، می‌گوید:بیشتر آنهایی که اهلِ دور دورند،از فرزندان و ثروتمندانِ شهر هستند که خود را یک سر و گردن، بالاتر از همه می‌بینند و این حق را برای خودشان قائلند که گاهی به اصطلاح، کمی تفریح کنند، حتی اگر این تفریح برای بقیه، آزاردهنده باشد!
دختری 25 ساله، سرنشینِ خودروی گرانقیمت درباره دوردور زدن‌هایش می‌گوید:. سرعتِ زیاد، موزیک با ولومِ بالا، شادی و خنده، رو کم کُنی و حالگیری؛ تفریح است دیگر! چرا فکر می‌کنید این تنها تفریحِ ما، سبب ایجاد ناامنی روانی، مزاحمت و مشکلات روحی برای بقیه‌است؟ شرایط مالی بقیه به من ربطی ندارد و از قدیم گفته‌اند دارندگی و برازندگی!
**رانندگی‌های پرخطر
مهندس عباس آخوندی ـ وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه فرآیند صدور گواهی نامه برای رانندگی در جاده‌ها در جهان در حال سخت‌تر شدن است، اما در ایران نه تنها سخت نیست، بلکه هیچ اقدامی نسبت به سختگیری نیز نمی‌شود، می‌گوید: علاوه بر سخت‌تر شدن شرایط صدور گواهینامه و مهارت در رانندگی، ضروری است نسبت به سلب گواهینامه رانندگان پرخطر اقدام شود.
مهندس آخوندی در هفتاد و ششمین جلسه کمیسیون ایمنی راه‌ها با اشاره به شمار بالای رانندگان پرخطر در جاده‌های کشور اظهار می‌دارد:طبق شواهد اکثر افرادی که در جاده‌ها رانندگی می‌کنند، بدون مهارت‌های لازم هستند و فقط یک گواهینامه با حداقل آموزش را در اختیار دارند.قوانین رانندگی در بسیاری از کشورها به گونه‌ای است که دریافت بیش از 12 امتیاز منفی از سوی راننده، سبب تعلیق گواهینامه‌اش به مدت 2 سال و سلب اجازه رانندگی از او می‌شود، اما چنین سیستمی در ایران وجود ندارد که باید در دستور کار قرار گیرد.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه معضل رانندگی‌های پرخطر در جاده‌ها با جرایم 200 هزار تومانی برطرف نمی‌شود،تاکید می‌کند:زمانی در تهران یک میلیون و 200 هزار خودرو وجود داشت، اما اکنون به 18 میلیون دستگاه افزایش یافته است و به طور مرتب در حال اضافه شدن است. به همین دلیل آزمون صلاحیت روانی رانندگان کار بسیار سختی است، اما بررسی صلاحیت داشتن آنان در مهارت‌های رانندگی قابل اجرا است و باید در این مورد به خصوص از طریق رسانه‌ها بحث و گفتگو شود. وزیر راه‌وشهرسازی اضافه می‌کند: اگرچه اقدامات انتظامی در کنترل ایمنی جاده‌ها بسیار مهم است، اما آموزش در سنین پایین، پایه‌ای‌ترین اقدام برای تامین ایمنی راه‌ها به شمار می‌رود.
سردارحمیدی، فرمانده پلیس راه ناجا هم درباره اعمال سختگیری در مهارت‌های رانندگی می‌گوید:طبق تحلیل پلیس؛ سن رانندگان و ساعت تصادفات درشب هنگام، علل اصلی تصادفات ناوگان حمل‌ونقل عمومی به شمار می‌رود که پیشنهادهای اصلاحی کاهش حداکثر سن رانندگی به 69 سال و ساعت کار در شب را ارائه داده‌ایم.
**رفتارهای متناسب با تکنولوژی
دکتر امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس درباره علل فرهنگی رفتارهایی مثل رانندگی با سرعت زیادبرای نشان دادن خودروهای گرانقیمت ودوردورکردن با آنها معتقداست: در جامعه شناسی یک تئوری تحت عنوان «واپسماندگی» یا «تأخر فرهنگی» مطرح است که بر اساس آن، افراد نمی‌توانند رفتارهای متناسب با وسیله یا تکنولوژی که در اختیار دارند، داشته باشند. ما 2 نوع فرهنگ مادی و معنوی داریم، در فرهنگ مادی تا جایی پیش رفته‌ایم که پول، طلا، خودرو و منزل شخصیت افراد را تعیین می‌کند، اما در فرهنگ معنوی متاسفانه دچار عقب‌ماندگی‌هایی هستیم.
بر اساس تئوری «تاخر فرهنگی»، افراد نوکیسه طرز استفاده از امکانات جدید را نمی‌دانند، هرکسی زودتر با یک تکنولوژی آشنا شود، استفاده از آن را هم بهتر یاد گرفته است، بنابراین اصلاح این طرز تفکر و رفتار، زمان می‌برد. از روزی که نخستین تکنولوژی وارد ایران شد، رفتارها تغییر کرد، در حالی که مردم خارج از کشور چون زودتر با آن آشنا شدند، کمتر تاخر فرهنگی دارند. بی‌توجهی به قانون، سرعت زیاد و به مخاطره انداختن جان دیگران، نشان‌دهنده «تاخر فرهنگی» است. تربیت نادرست خانوادگی و ضعف آموزشی هم از جمله عواملی است که سبب شده است چنین حوادثی رقم بخورد.مسئولان ما کاری نکرده‌اند که جوانان انرژی خود را در جاهای درست و به شکلی مناسب تخلیه کنند. تا وقتی جوانان اوقات فراغت لذت‌بخش و جذابی نداشته باشند، باید شاهد ویراژ خودروها در بزرگراه‌های پایتخت باشیم.
**تخلیه انرژی جوانی
دکتر غنچه راهب ـ روان‌شناس اجتماعی معتقداست:افرادی که مواد محرک مصرف می‌کنند، برداشت درستی از واقعیت‌ها ندارند و همین امر سبب می‌شود بدون پیش‌بینی وقوع حوادث، دست به کارهایی بزنند که هیجان زیادی را برایشان به وجود آورد. که می‌تواند سرعت خیلی زیاد، قتل یا هر چیز دیگری برای تخلیه هیجانی باشد.اما در برخی موارد هم مصرف مواد محرک نقشی ندارد و این انرژی طبیعی در جوانان است که باید به نحو درست تخلیه شود. ما نمی‌توانیم نیازهای افراد را بویژه در سنین نوجوانی و جوانی نادیده بگیریم، نیاز به تخلیه هیجانی در همه جای دنیا به شکلی متفاوت دیده می‌شود و ابزارهای خاصی هم برای تخلیه این هیجانات درنظر گرفته شده است. مثلا شهربازی‌هایی در برخی کشورهای دنیا می‌بینیم که خطرپذیری را بالا می‌برد و تخلیه انرژی را برای جوانان و نوجوانان رقم می‌زند. اینها نیازهای این سنین است و اگر دولت‌ها به این فکر نباشند که نیازهای هیجانی جوانان را چگونه برطرف کنند، ممکن است تخلیه هیجان از منبعی که خطرپذیری کمتری دارد، به جاهایی مثل خیابان‌ها که خطرپذیری بالایی دارد، کشیده شود که در این صورت برای دیگران هم خطرآفرین است.
دکترراهب ادامه می‌دهد: نباید الگوهایی که این افراد برای تخلیه هیجانات خود انتخاب کرده‌اند، نادیده گرفت؛ فیلم‌هایی که احساس هیجان و نیاز به تخلیه هیجانی را در جوانان بالا می‌برد و گروه‌ها و همسالانی که خطر کردن بیشتر برایشان احساس ارزش‌پذیری بیشتری به همراه دارد از جمله این الگوها است. البته نمی‌توان دیده شدن را در این ماجرا نادیده گرفت، زیرا افراد بسیاری وضعیت مالی چندان مناسبی ندارند، اما برای دیده شدن با افرادی همراه می‌شوند که در مقایسه با خود، در سطح بسیار بالاتری قرار دارند، چرا که دیده شدن هم یکی از نیازهای افراد، بویژه در سنین نوجوانی و جوانی است.
**خانواده‌ها نظارت کنند
سرهنگ حسن عابدی ـ جانشین پلیس راهور تهران با تاکید بر حضور پلیس در بزرگراه‌ها و معابر پایتخت، درباره بحث تست الکل شبانه رانندگان می‌گوید:معمولاً رانندگی درحالت مستی بیشتر به هنگام شب دیده می‌شود و برهمین اساس ماموران به محض مشاهده موارد مشکوک، به سرعت تست الکل را انجام می‌دهند.
وی با بیان این که بخشی از تصادفات ناشی از بی‌توجهی به جلو و خواب‌آلودگی، صحبت با تلفن همراه، شوخی در خودرو و استفاده از مواد محرک است، می‌افزاید: سرعت و حرکات مخاطره‌آمیز رانندگان متخلف از طریق دوربین‌ها کنترل می‌شود، با این حال اصلاح قوانین و به روزرسانی برخوردها لازم است و باید برخوردهایی صورت گیرد که از تخلفات رانندگی پیشگیرانه‌تر باشد.خانواده‌ها هم باید به ساعات رفت و آمد فرزندان خود بویژه به وسیله خودرو توجه کنند و ازفضای میهمانی‌ها و یا نوع تفریحات فرزندان‌شان، اطلاع داشته باشند، زیرا بیشتر تصادفات توسط جوانان اتفاق می‌افتد.
گفتنی است که در 5 مورد نداشتن گواهینامه رانندگی، سرعت‌های غیرمجاز، فرار از صحنه تصادف، نقص فنی خودرو یا رانندگی در حالت مستی، قانونگذار حداقل مجازات را 21ماه حبس و پرداخت دیه تعیین کرده است و بر این اساس قاضی در موارد
یاد شده حق ندارد کمتر از 21 ماه حبس را برای فرد متخلف، در نظر بگیرد.
**میل به سرعت
دکتر سعید خراط‌ها ـ جامعه‌شناس و آسیب‌شناس اجتماعی معتقداست:ابتلا به جنون را نمی‌توان به همه افرادی که تمایل به سرعت دارند نسبت داد، زیرا میل به سرعت در دنیای مدرن وجود دارد و این یک واقعیت است.مثلا سرعت در اینترنت، غذاهای آماده و استفاده از وسایل حمل و نقل سریع السیر، از میل به سرعت در جوامع امروزی نشان دارد.در مورد سرعت گرفتن با خودرو هم همین امر صادق است، اما سنگینی ترافیک سبب شده است حتی اگر ثانیه‌ای امکان سرعت رفتن وجود داشته باشد، افراد به سمت اقناع میل به سرعت بروند؛ از سوی دیگر مکانی برای تخلیه این احساس برای جوانان وجود ندارد و اگر جایی باشد که این هیجانات تخلیه شود، ممکن است بخش قابل توجهی از میل به سرعت در آنجا تخلیه شود.
