به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از باشگاه خبرنگاران ،  پاییز امسال، شهر‌های بزرگ کشور یکی از آلوده‌ترین روز‌های خود را تجربه کردند، نفس‌های سنگین شهرورندان، روشن شدن چراغ‌های قرمز تابلو بررسی میزان آلودکی هوا، سکوت مسئولان، انتظار برای باد و باران و اعتراف تلخ شهردار تهران را هنوز همه به یاد دارند.

پیروز حناچی شهردار تهران یکی از علل آلودگی هوا را تمرکز در ساخت و ساز دانست و گفت: بیش از 75 درصد بودجه شهردار تهران مستقیماً به ساخت و ساز وابسته است؛ ما می‌خواهیم این وابستگی را به 50 درصد کاهش دهیم و برای این کار لازم است منابع جایگزین کنیم.

خودرو‌ها از جمله عوامل مهم درایجاد آلودگی هوا و افزایش ذرات معلق محسوب می‌شوند به طوری که برخی آمار‌ها سهم خودرو‌های سواری بنزینی در تولید گاز‌های آلاینده شهر تهران را در حدود 38 درصد می دانند. این رقم بزرگ نشان دهنده آن است که تغییرات کوچک در این حوزه می‌تواند آثار چشمگیری به همراه داشته باشد.

موضوع الزامی شدن استاندارد یورو 5 در تولید خودرو مدت‌هاست که به یکی از مباحث داغ مسئولان و فعالان محیط زیست تبدیل شده است. مطابق قانون هوای پاک، از ابتدای سال 1400 خودرو‌های بنزینی و دیزلی باید دارای استاندارد یورو 5 باشند؛ بدون شک تغییر استاندارد خودرو‌های تولیدی به یک‌باره امکان‌پذیر نیست و این تغییر باید طی چند مرحله انجام شود.

با توجه به سهم بزرگ خودرو‌های بنزین سوز در میزان آلودگی به روز شدن استاندارد تولیدات داخلی کشور می‌تواند قدم مناسبی برای پاک کردن آلودگی از آسمان شهر‌ها باشد؛ بنا بود تا الزامی شدن رعایت استاندارد یورو 5 برای خودرو‌ها از ابتدای امسال آغاز شود، اما متاسفانه به دلایل نا معلومی اجرایی نشد.

مسعود زندی مدیر دفترملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در 28 آبان 97 گفت: برنامه ارتقای استاندارد طبق قانون هوای پاک، ​آیین نامه دارد و در این آیین نامه دقیقا برنامه استانداردسازی تعیین شده و برای خودرو‌های غیردیزلی هم استاندارد یورو 5 برای سال اینده مشخص شده است و خودروسازان باید به دنبال استانداردسازی یورو 5 باشند و مجوز لازم را از محیط زیست دریافت کنند.

او تصریح کرد: هر خودرویی که در سال 98 تولید می‌شود فاقد استانداردسازی یورو 5 باشد، جلوی شماره گذاری آن گرفته می‌شود. برای خودرو‌های دیزلی هم استاندارد تغییر نکرده و تا سال 1400 استاندارد یورو 4 +وی پی اف، استاندارد یورو 5 +‌ای ای دی و استاندارد یورو 6 در نظر گرفته شده است؛ هر کدام از این استاندارد‌ها را رعایت کنند می‌توانند مجوز شماره گیری بگیرند، در غیر این صورت جلوی شماره گذاری آنان گرفته می‌شود.

بالاخره بعد از مدتی سکوت، صدای مسئولان محیط زیستی مجددا بلند شد و اجرای طرح اجباری شدن استاندارد یورو 5 را به سال 99 موکول کردند؛ اگر چه اغلب خودروسازان ادعای دستیابی به استاندارد یورو 5 را دارند، اما تولید و فروش خودرو‌های یورو 4 نه تنها هنوز ادامه دارد بلکه یکی از خودروساز‌های بزرگ کشور اقدام به پیش‌فروش خودرو‌هایی با این استاندارد کرده استک که به واکنش سازمان حفاظت محیط زیست را به همراه داشت.

بخش‌های دیده نشده از اجرای استاندارد یورو 5

امیرحسن کاکایی کارشناس حوزه خودرو  ، بیان کرد: ورود یک استاندارد جدید را می‌توان در سه مرحله در نظر گرفت مرحله اول طراحی و ساخت محصول است که به معنای تولید نمونه‌ای از محصول و داشتن دانش فنی مناسب است بعد از طراحی مجوز TA از طرف وزارت صمت برای محصول صادر شده و به عبارتی تست تایید نوع را می‌گذراند.

این کارشناس حوزه خودرو گفت: مرحله بعد تولید محصول است که بنابر ادعای واحد‌های تولید داخلی از پس تولید این طرح‌ها بر می‌آیند، اما مرحله سوم که مهم‌ترین آن است پاسخ و پشتیبانی از نیاز‌های بازار است.

او تشریح کرد: بعد از اعمال تحریم‌ها یکی از مشکلات عمده‌ای که خودروساز‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کردند تامین قطعات مورد نیاز فرایند ساخت بود؛ اگر چه داخلی سازی این قطعات آغاز شده، اما کماکان در تامین برخی قطعات با مشکل مواجه هستیم و ظرفیت تولید به مرور افزایش پیدا می‌کند.

کاکایی افزود: با توجه به مشکلاتی که در شرایط فعلی و در تامین قطعات خودرو داریم باید بررسی‌های لازم انجام شود شود تا با ورود خودرو‌های یورو، 5 در تامین نیاز بازار با مشکل در تامین قطعات مواجه نشویم.

این کارشناس حوزه خودرو بیان کرد: یکی از نکات حائز اهمیتی که کمتر به آن توجه می‌شود تاثیر تولید خودرو‌های یورو 5 بر قیمت تمام شده محصول است؛ با توجه به تفاوت تکنولوژی که در خودرو‌های یورو 5 و یورو 4 وجود دارد، رعایت این استاندارد می‌تواند قیمت پایه‌ای خودروی تولید شده را به طور چشمگیری افزایش دهد، اگر چه دولت ممکن است با ادامه فرایند قیمت گذاری اجباری به صورت مقطعی از افزایش قیمت خودرو جلوگیری کند، اما این موضوع در نهایت به افزایش چشمگیر زیان انباشته خودروساز‌ها منجر خواهد شد.

او با اشاره به زیان چند هزار میلیاردی شرکت‌های خودروسازی گفت: استاندارد‌های یورو 4 و یورو 5 اعداد تعیین شده‌ای در سطح جهانی و از طرف کشور‌های اروپایی دارند، اما در سازمان استاندارد کشور در مواردی شاهد هستیم که استاندارد‌هایی داخلی با نام یورو 4 یا یورو 5 تعیین می‌شوند.

کاکایی تصریح کرد: اگر چه وزارت نفت ادعا می‌کند که روزانه 90 میلیون لیتر سوخت با استاندارد یورو 5 تولید می‌کند که در شبکه سوخت رسانی توزیع می‌شود، اما شواهد به دست آمده نشان می‌دهد که سوخت به دست آمده استاندارد مناسب را در سطح اروپا ندارند و از طرفی می‌تواند افزایش میزان استهلاک را به همراه داشته باشد.

کارشناس حوزه خودرو ادامه داد: امیدوار هستیم این نتیجه به دست آمده غلط باشد، اما در شرایط فعلی پیش بینی می‌شود که ملزم کردن خودروساز‌ها به تولید خودروی یورو 5 نه تنها می‌تواند افزایش هزینه برای مصرف کنندگان را به همراه داشته باشد بلکه باعث افزایش میزان استهلاک و افزایش هزینه‌های جانبی را به همراه خواهد داشت.

او با اشاره به اهمیت تولید بنزین سوپر بیان کرد: استفاده از بنزین با اکتاو مناسب برای برخی از خودرو‌ها واجب است؛ متأسفانه بنزین سوپر اغلب گران و گاهی کمیاب است از طرفی استفاده از بنزین با اکتاو پایین‌تر در خودرو‌های طراحی شده با استاندارد‌های یورو 5 می‌تواند افزایش چشمگیر اصطحلاک را به همراه داشته باشد.

کاکایی بیان کرد: استاندارد استفاده از خودرو‌های یور 5 از سال بعد اعمال خواهد شد و حتی استاندارد‌های 85 گانه وارد صنعت خودرو می‌شود که بدون شک جهش قیمتی را با خودرو‌های تولیدی به همراه خواهد داشت.

این کارشناس حوزه خودرو گفت: استفاده از بنزین نامناسب باعث تسریع فرایند مستهلک شدن خودرو می‌شود و می‌تواند در زمان کوتاه‌تری هزینه بیشتری را به دارندگان خودرو تحمیل کند، برخی از این قطعات از جمله کاتالیست موجود در خودرو قیمت بالایی دارند و تکنولوژی ساخت بالای آن‌ها مانع از تولید انبوه آن می‌شود که در نتیجه باعث تأخیر در تعمیر خودرو و افزایش میزان آلایندگی آن می‌شود، از جمله این موارد می‌توان به ماجرای کاتالیست‌های خودرو اشاره کرد که قیمت بالای آن‌ها منجر به استفاده از پدیده کاتالیست اجاره‌ای شد.

موضوع ارتقای استاندارد خودرو‌ها به یورو 5 موضوعی چند بعدی است که هر بعد آن به یکی از بخش‌های کشور مربوط می‌شود؛ وزارت نفت، سازمان محیط زیست، وزارت صمت و سایر بخش‌های کشور باید دست به دست هم داده و برای دست یابی به این امر تلاش کنند، اما متاسفانه هیچ یک حاظر نیستند در این راه پیش قدم شوند؛ آمار‌های ضد و نقیض وزارت نفت و بهانه جویی‌های وزارت صمت هر بار اجرای استاندارد یورو 5 را به تاخیر می‌اندازد.

خودرو یورو 5 بدون بنزین استاندارد تاثیری بر کاهش آلودگی ندارد

مهدی صادقی نیارکی سرپرست معاونت امور صنایع وزارت صمت درباره اجباری شدن استاندارد یورو 5 در خودرو‌های تولیدی اظهار کرد: دغدغه اصلی امروز ما تأمین سوخت یورو 5 در سراسر کشور است.

سرپرست معاونت امور صنایع وزارت صمت ادامه داد: تمامی خودروسازان اعلام کرده‌اند که امکان گذراندن تست‌های یورو 5 را دارند و اندک موارد باقی مانده تا پایان سال استاندارد یورو 5 را دریافت خواهند کرد بنابراین مشکلی از نظر تولید موتور یورو 5 طبق اعلام خودرو سازان وجود ندارد.

صادقی نیارکی گفت: تولید خودرو با استاندارد یورو 5 بدون داشتن شبکه سوخت‌رسانی با حفظ این استاندارد تأثیری بر میزان آلایندگی خودرو نخواهد داشت از طرفی با توجه به میزان حساسیت خودرو‌های یورو 5 به سوخت‌هایی با کیفیت پایین‌تر عملا اجرای این طرح بی اثر خواهد شد.

او گفت: رسیدن به استاندارد یورو 5 نیازمند همکاری بخش‌های مختلف است و صرفا با تولید خودروی با استاندارد یورو 5 نمی‌توان به کاهش آلایندگی کمک کرد از سازمان‌های مختلف از جمله شرکت پخش و پالایش نفت باید در اجرای این طرح همراه شود.

صادقی نیارکی با اشاره به تأثیر اعمال استاندارد یورو 5 بر قیمت تمام شده خودرو‌های تولیدی گفت: صنعت خودروسازی ما به سمت اصلاح موتور‌های فعلی و تولید خودرو با استاندارد یورو 5 حرکت می‌کند و به تکالیفی که بر او محول شده عمل خواهد کرد، اما نکته حائز اهمیت آن جاست که با اعمال این تغییرات آیا سوخت مورد نیاز خودرو‌ها تأمین خواهد شد یا خیر.

او بیان کرد: تولید خودرو با استاندارد یورو 5 بدون شک بر قیمت تمام شده محصول تأثیر خواهد داشت؛ خودروساز‌ها هم اقدامات لازم را برای رسیدن به این استاندارد در دستور کار قرار داده اند، اما نکته حائز اهمیت که کمتر به آن توجه شده است اصلاح سوخت تولید شده در شبکه سوخت‌رسانی کشور است.

حساسیت خودروها به سوخت بهانه است

اظهارات فوق پیش از این هم از طرف سایر مسئولان حوزه خودرو از جمله دبیر انجمن تولید کنندگان خودرو مطرح شده بود و، بهزاد اشجعی دبیر کمیته فنی صدور گواهینامه‌های زیست‌محیطی سازمان محیط‌زیست حساسیت خودرو‌ها را بهانه دانست و گفت: این دلایل بیشتر بهانه است. در این خصوص گفت: بنزین یورو4 و یورو5 تفاوت زیادی با هم ندارند، بنابراین اگر در خودرو یورو5، سوخت یورو4 استفاده شود، آسیب عدیده‌ای ایجاد نخواهد کرد.

او امکان بروز صدمه در خودرو‌ها را محدود به موارد خاص دانست و افزود: این صدمات به حدی نیست که بخواهیم به خاطر آن، استاندارد آلایندگی یورو5 را عقب بیندازیم. در حال حاضر کشور‌هایی مانند مکزیک، برزیل و استرالیا از خودروی یورو5 و بنزین یورو4 استفاده می‌کنند و کلا در دنیا این طور نیست که بگویند ابتدا سوخت استاندارد و بعد خودرو متناسب با آن توزیع شود.

اشجعی درباره کیفیت بنزین توزیع شده در سطح کشور گفت: طبق پایش‌های صورت‌گرفته توسط وزارت نفت، سازمان ملی استاندارد و ما در سازمان محیط‌زیست، 80 درصد بنزین توزیعی در کشور از استاندارد یورو4 برخوردار است.

قیمت خودرو ماجرای ادامه دار آلودگی هوا؟" class="image_btn img-responsive2" height="320" src="https://cdn.yjc.ir/files/fa/news/1398/10/25/11206545_968.jpg" style="margin: 0px auto; display: block; text-align: justify;" title="ماجرای دو سر باخت اجرای استاندارد یورو 5/ افزایش قیمت خودرو ماجرای ادامه دار آلودگی هوا؟" width="500" />

زهرا صدراعظم نوری رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران در گفت‌وگو با  خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به ضرورت کاهش میزان آلایندگی خودرو‌های در حال تولید، اظهار کرد: شورای شهر برای کاهش آلایندگی خودرو‌های سواری می‌تواند اقداماتی کند، اما اختیار در دست شورا نیست.

رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران با اشاره به تصویب طرح جامع کاهش آلودگی هوای کلان شهر‌ها در سال 77، ادامه داد: این طرح 10 فاز داشت که بر مبنای آن دستگاه‌های مختلف اعم از وزارت نفت، وزارت صنعت، وزارت بازرگانی، سازمان حفاظت از محیط زیست و پلیس راهور تکالیفی را بر عهده داشتند که سازمان محیط زیست هم وظیفه نظارت بر عملکرد همه این دستگاه‌ها را داشت.

او با اشاره به اقدامات موثر انجام شده برای کاهش آلودگی هوا، اظهار کرد: تبدیل خودرو‌های کاربراتوری به انژکتوری، جلوگیری از تردد خودرو‌های فرسوده و ورود خودرو‌های خارجی به شرط خروج چند خودروی فرسوده از نتایج این اجرای طرح بود.

صدراعظم نوری عهمده آلودگی‌ها را مطعلق به منابع آلاینده متحرک دانست، گفت: وزارت نفت باید تحولی عمیق در تولید بنزین ایجاد کند، زیرا بیشتر بنزینی که ما مصرف می‌کنیم بنزین یورو 4 است و باید به سمت بنزین یورو 5 و یورو 6 برویم که امروزه در کشور‌های اروپایی هم برای کاهش آلودگی هوا از آن استفاده می‌شود. البته میزان آلودگی بنزین ما هم بالا نیست و گوگرد آن پایین و در حد استاندارد است.

رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران با بیان اینکه بنزین ایران وضعیت مناسبی دارد، اظهار کرد: اگر خودرو وضعیت مناسب و استانداردی نداشته باشد وقتی بنزین استاندارد را هم داخل آن بریزیم عمل احتراق به درستی انجام نمی‌شود و هوا را آلوده می‌کند لذا باید تکنولوژی خودرو در ایران عوض شود. ما باید این صنعت تکنولوژی را تعویض کرده و به سمت خودرو‌های استاندارد حرکت کنیم.

او با اشاره به منابع گازی کشور، تصریح کرد: باید تسهیلاتی فراهم کنیم تا علاوه بر خودرو‌های گازسوز، خودرو‌های برقی وارد سیستم حمل و نقل شوند؛ فناوری کاهش آلودگی خودرو پیچیده نیست، مشکل این است که اراده جدی برای این کار وجود ندارد.

صدراعظم نوری ادامه داد: وقتی به خاطر تولید خودرو در داخل به اقدام خود می‌نازیم حتما این توانایی هم وجود دارد که میزان آلایندگی آن را کاهش دهیم. در هماهنگی که با پلیس راهور انجام شده اصلا نباید خودرو‌های آلاینده شماره گذاری شوند.

حال باید منتظر باشیم تا مشخص شود که تولید خودرو در استاندارد یورو 4 باقی مانده و باید سال آینده را هم با آلودگی هوا، تعطیلی، بیماری و انتظار برای برف و باران سر خواهیم کرد یا این طرح اجرایی شده و افزایش قیمت تمام شده خودرو را به همراه خواهد داشت که بدون شک اتفاق چندان خوشایندی در وضعیت امروز بازار کشور نیست.

تا به امروز هیچ یک سازمان‌ها راهکاری برای حل این مشکل ارائه نکرده و تنها از این موضوع تفره می‌روند؛ تنها چند ماه تا تاریخ تعیین شده برای الزامی شدن استاندارد یورو 5 نزدیک می‌شویم آنچه که از ظاهر امر پیداست، امسال هم قصد دارند مطابق سال‌های گذشته، در سکوت اجزای طرح را به تعویق بی‌اندازند. وزارت صمت برای تولید خودرو‌ با این استاندارد اعلام آمادگی کرده است اما گره کوری از افزایش قیمت و تامین سوخت باقی مانده است.