عصر خودرو- یکی از ابزارهای حمایت از محصولات خاص به ویژه در صنعت قطعه که به شکل محدود در حال تولید هستند، «تعرفه» است. اما آیا تنها راه حمایت از این محصولات بومی این ابزار است یا مولفههای دیگری در راستای حمایت از محصولات خاص در صنعت قطعهسازی وجود دارد؟ در این میان با بحث قاچاق باید چه کرد؟ بیشک محدویت، مجرایی برای سودجویان در بحث قاچاق کالا خواهد بود.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت ، محسن رزمخواه، مشاور انجمن قطعهسازان کشور درباره ابزارهای حمایت از محصولات داخلی به مجموعهای از عوامل اشاره کرد و توضیح داد: بسته حمایتی، متشکل از عواملی است که باید اتفاق بیفتد تا صنعتی جان بگیرد و پیش رود که البته ابزار تعرفه یکی از آنهاست.
وی افزود: از دیگر مولفهها، قوانین و مقررات تسهیلکننده، جلوگیری از قاچاق و اهدای کمکهای دولت به بخش تولید است؛ اقدامی که در تمام دنیا برای حمایت از صنعت داخل انجام میشود. اما این حمایتها باید در قالب برنامه و راهبرد ویژهای اتخاذ شود که در نهایت این صنعت تبدیل به جوانی سالم و بالغ شود. نباید حمایتها به گونهای باشد که همچنان آسیبهای جدی آن را تهدید کند.
مشاور انجمن قطعهسازان درباره چالشهای حمایتی نیز تصریح کرد: چالش اصلی در این زمینه نبود برنامه در این حمایتهاست.
وی در توضیح این موضوع عنوان کرد: نکته ضروری که باید مدنظر قرار گیرد این است که حمایت از صنایع نباید همهجانبه باشد بلکه باید صنایع را اولویتبندی کرد و سپس بر اساس مزیتهای موجود و مزیتهایی که توان خلق آنها وجود دارد، کار را پیش برد. در این صورت حمایتها مفهوم پیدا میکند.
تعرفه ابزاری موقتی باشد
مشاور انجمن قطعهسازان کشور ادامه داد: یکی از ابزارهای مناسب در بستههای حمایتی تعرفه است که دولت با این ابزار ضمن فراهم کردن فرصت رشد و توسعه برای صنعت داخلی، واردات را محدود میکند. بدین ترتیب این امر تشویقی برای توسعه و پیشرفت صنعت داخل میشود. در نهایت صنعت داخل، توانمند شده و وارد رقابت با صنایع خارجی میشود در این صورت میتوان تعرفه را کارا و ابزار موفقی دانست. وی در پاسخ به این پرسش که چالشهای ابزار تعرفه کجاست، گفت: این چالش در برنامه و راهبردهای تدوین شده است. اگر همچنان به دنبال نقاط آسیب این امر هستیم یعنی این ابزار حمایتی، با برنامه لازم پیش نرفته است و باید از صنایع داخل با قوانین و مقررات ساده شده، منابع مالی مناسب، ایجاد ارتباطات بینالمللی گسترده بین تولیدکنندگان داخل و خارج و سایر ابزارها حمایت شود اما این امر (تعرفه) باید برای مدت معینی باشد، کاری که پیشتر کشورهای کره و ژاپن انجام داده و چین نیز در حال انجام است.
وی افزود: کره و ژاپن برای مدت معینی از ابزار تعرفه استفاده کرده و سپس تعرفهها را حذف کردند و امروز میبینید که صنایع داخلی این کشورها پا به پای صنایع خارجی در حال رقابت هستند اما متاسفانه بعد از مدت طولانی در حمایتهای تعرفهای، امروز شاهد هستیم در صورت حذف این ابزار صنعت نمیتواند روی پای خود بایستد.
رزمخواه در نهایت گفت: باید حمایت از صنایع انتخابی و بر اساس مزیتهای آنها برای کشور باشد. به طور نمونه کاری که کره انجام داد انتخاب 5 رشته صنعتی و تعیین مدت زمان معین برای رسیدن به تراز جهانی بود که در این امر نیز موفق شد.
باید توجه داشته باشیم منابع و امکانات کشور به اندازهای نیست که بتوان از تمام صنایع حمایت کرد. بنابراین باید در برخی صنایع خاص سرآمد شد. این امر باقی صنایع را به دنبال خود میکشاند، بنابراین حمایتها باید جهتدار باشد و حمایت از تمام صنایع، معنی ندارد.
حمایت برای روزآمدی دستگاهها موثرتر از تعرفهها
نادر فرخ، مشاور انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه و قطعهسازی کشور نیز در اینباره گفت: تعرفه یک ابزار حمایتی است اما همزمان باید به دیگر مقولهها در بحث صنعت نیز توجه داشته باشیم. به طور نمونه مسائل داخلی واحدهای تولیدی و کارخانجات مانند هزینههای بالای مالی و دیگر مسائلی که تولیدکنندگان را زیرفشار قرار میدهد به نوعی اثربخشی ابزار تعرفه را کاهش میدهد.
وی ادامه داد: طبیعی است تولید از مواد اولیه، منابع انسانی و تجهیزات و سختافزارهایی حاصل میشود. بنابراین اگر بخواهیم تولیدات خود را رقابتپذیر کنیم باید روی این بخشها و بروزرسانی آنها و نیز توانمند کردن منابع انسانی کار کنیم. با این نگاه به طور قطع بهرهوری پررنگتر و خروجیها بیشتر خواهد بود.
به گفته فرخ، لازمه این مسئله هدایت حمایتها به این سو است. بدین ترتیب حمایتها بیشتر باید در زمینه فراهم آوردن امکاناتی باشد که صنعتگران بتوانند با هزینههای مناسب به بازسازی خود و تجهیزات موردنیازشان بپردازند.
این فعال صنعت قطعهسازی ادامه داد: در حال حاضر در برخی واحدها و کارخانههای قطعهسازی، روزآمدی دستگاهها و ماشینآلات چند سالی است که به تعویق افتاده در حالیکه توجه به این بخش میتواند بهرهوری تولید را افزایش دهد.
استفاده از حمایتهای درونواحدی و نتایج بلندمدت آن
به اعتقاد مشاور انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازی کشور، این ابزار روشهای مناسبتری به نسبت روشهای قانونی و تعرفهای هستند زیرا محصولات باکیفیتتر و با قیمت تمامشده پایینتر خواهند بود و خروجیهای بلندمدت مناسبتری ایجاد میکنند.
فرخ در پایان عنوان کرد: اگر مقایسهای کوچک بین ایران و کشورهای همسایه انجام شود، در بحث تامین سرمایه و هزینههای مختلفی که در راهاندازی یک کسب و کار و توسعه آن وجود دارد، میتوان نقاط آسیب خود را به راحتی پیدا کرد و با الگوسازی از نتایج بهدست آمده از آنها بهترین بهرهبرداری را داشت.