توصیه‌هایی برای سفر بی‌خطر در عید نوروز

به گزارش پایگاه خبر«عصرخودرو» به نقل از همشهری ، برای برخی اما این دوران به سختی می‌گذرد؛ آنهایی که یادشان می‌رود آب به آب شدن در سفر شاید به‌دلیل عدم‌رعایت بهداشت محیط باشد. رعایت نکاتی کوچک در ایام عید می‌تواند شیرینی این روزها را دو چندان کند. به بخشی از این نکات در این گزارش اشاره شده است.

    70درصد بیماری‌ها ناشی از نبود بهداشت محیط است

مهندس محسن فرهادی معاون فنی بهداشت محیط وزارت بهداشت در گفت‌‌و‌گو با همشهری گفت: تحقیقات زیادی اثبات کرده ‌ که عوامل محیطی تا 70درصد، عامل ایجاد بیماری در بدن انسان است. حتی اگر بخواهید بیماری غیرواگیری مانند سرطان را هم بسنجید، باید بگویم عوامل محیطی روی آن تأثیر دارند. ذرات معلق در هوای آلوده، مواد غذایی، اسانس، رنگ و افزودنی‌های غیرمجاز از دسته عوامل محیطی هستند که پیچیده‌ترین بیماری‌ها را ایجاد می‌کنند. ضمن اینکه برخی از عوامل محیطی مؤثر بر انسان نیز وجود دارد که بر ابتلای انسان به بیماری‌های واگیردار تأثیر می‌گذارد. طیف عظیم بیماری‌های منتقله با آب و غذا از این دسته هستند. بیماری‌های روده‌ای، انگلی و میکروبی می‌تواند از خوب نشستن سالاد و سبزی و میوه منتقل شود. طیف بیماری‌ّهای ناشی از آلودگی محیط بسیار زیاد است؛ به همین دلیل در بیشتر کشور‌ها بر کنترل عوامل محیطی توجه بیشتری می‌شود.

    چرخش بیماری‌ها در ایران

بار 70 درصدی عوامل محیطی بر ابتلا به بیماری‌ها، آماری جهانی است اما شاید در برخی کشور‌ها مانند کشور‌های اروپایی بیماری‌های غیرواگیر مشکل اصلی باشد و در برخی از کشورها آلودگی محیطی عامل ایجاد بیماری باشد. در کشور‌های پیشرفته مصرف بیش از اندازه نمک را نیز جزو بهداشت محیط به‌حساب می‌آورند. در کشور‌های درحال توسعه و محروم هنوز بیماری‌هایی مانند حصبه، وبای التور و انتقال انگل ژیاردیا اصلی‌ترین بیماری‌های محیطی به‌حساب می‌آیند. در ایران چرخش بیماری‌ها به سمت بیماری‌هایی است که ناشی از سبک زندگی و عادات غذایی است. مهندس فرهادی در این‌باره گفت: عمده فعالیت‌های کارشناسان بهداشت محیط در ایران حول این محور است. این کارشناسان به‌طور مثال میزان نمک استفاده شده در نان سنتی را اندازه می‌گیرند و از میزان تعیین شده شکر شیرینی‌ها اطمینان حاصل می‌کنند. نمک پارامتری است که تأثیر مستقیمی در ابتلا به فشار خون و در نتیجه انواع بیماری‌های قلبی عروقی و کلیوی دارد. سند ملی پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر که اخیرا به تصویب رسید برای کنترل تأثیر این بخش از عوامل محیطی است.

    تغذیه در سفر

از اصلی‌ترین ایامی که رعایت بهداشت محیط در آن تضمین‌کننده سلامت است، ایام نوروز و به‌خصوص هنگام سفر است. مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درخصوص مسمومیت غذایی در سفر نوروزی هشدار داد و گفت: غذاهایی همچون کباب کوبیده، الویه و غذاهای آبکی، بسیار فساد پذیرند. همچنین از آب چشمه، نهر و رودخانه برای آشامیدن استفاده نکنید. همیشه آب‌های بطری بسته‌بندی شده همراه داشته باشید و باقیمانده آب بطری‌ها‌ را‌ پشت شیشه و زیر تابش نورخورشید قرار ندهید. اگر از سلامت آب در جایی بی‌اطلاعید، آن را بجوشانید و بعد مصرف کنید.

    شیرینی خوش‌ آب و رنگ نخرید

تقلب در تولید مواد غذایی و عرضه آن به متقاضیان و مصرف‌کنندگان از معضلاتی است که در ایام نوروز با شدت هر چه بیشتری نمود پیدا می‌کند؛ به‌خصوص در آجیل و خشکبار. مسعود علیشاهی، کارشناس صنایع غذایی درباره این محصولات گفت: از لحاظ ظاهری، تفاوت چندانی میان آجیل‌های مرغوب و تقلبی وجود ندارد، اما درخصوص کیفیت آنها، فاصله‌ای جدی میان خشکبار سالم و ناسالم وجود دارد. تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده موید این واقعیت است که آجیل‌های ناسالم آلوده به سمی موسوم به «آفلا توکسین» هستند که برای سلامت انسان بسیار مخاطره‌آمیز است. مهندس فرهادی، معاون فنی بهداشت محیط وزارت بهداشت در مورد این خوراکی‌های خوش‌آب و رنگ گفت: شیرینی و خشکبار را از مراکز معتبر بخرید. به هیچ عنوان خشکبار را از دستفروشان نخرید؛ چون هر چه خشکبار کهنه‌تر باشد احتمال وجود سم آفلاتوکسین در آن بیشتر است. ضمن اینکه اصلا شیرینی خوش آب و رنگ خریداری نکنید. شیرینی که رنگارنگ است به‌احتمال زیاد مواد غیرمجاز و مضر شیمیایی و صنعتی بیشتری دارد. در شیرینی و قنادی‌ها فقط‌ رنگ‌ها و اسانس‌های طبیعی مانند آب آلبالو، زعفران، هلو و... مجاز است. از آنجا‌ که استاندارد بودن رنگ‌های مجاز در سطح عرضه، برای مردم قابل تشخیص نیست توصیه می‌کنم از محصولاتی که در آن از این رنگ‌ها استفاده شده، خریداری نکنید. هر چه شیرینی رنگ کمتری داشته باشد، سالم‌تر است.

وی با توصیه به اینکه در ایام عید از مکان‌های مشکوک غذا خریداری نکنید گفت: اگر به سالاد و سبزی رستوران‌ها به‌خصوص رستوران‌های بین راهی اعتماد ندارید اصلا مصرف نکنید. با گرم شدن هوا در بخش‌های جنوبی کشور، دکه‌های یخ فروشی اقدام به توزیع یخ در کنار جاده می‌کنند. این یخ‌ها هیچ‌کدام قابلیت استفاده شرب ندارد و فقط برای سرد کردن استفاده می‌شود.

    شماره 190را فراموش نکنید

مهندس فرهادی، معاون فنی بهداشت محیط وزارت بهداشت همچنین از مردم خواست تا هر جای کشور که تخلف بهداشتی مشاهده کردند آن را با شماره 190به کارشناسان و بازرسان وزارت بهداشت اطلاع دهند.190 به زودی قرار است جایگزین تمامی سامانه‌های نظارتی وزارت بهداشت و سازمان‌های همسو شود.

    این سم با کسی شوخی ندارد

سم آفلاتوکسین ناشی از رشد قارچ است و هر کجا که امکان رشد قارچ وجود داشته باشد، افلاتوکسین می‌تواند ایجاد شود. مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر امکان و سرعت رشد قارچ عبارتند از:رطوبت، دما و زمان. بنابراین، هوادهی مناسب و حمل سریع محصول‌تر در مرحله برداشت، خشک کردن مناسب و سریع خشکبار در پیشگیری از آلودگی محصول به آفلاتوکسین نقش حیاتی ایفا می‌کنند. مصرف آجیل‌های آلوده به این سم در میان‌مدت و بلندمدت خطر ابتلا به سرطان را نیز تشدید می‌کند و این موضوع نشان‌دهنده عمق عوارض و پیامدهای آجیل‌های آلوده و ناسالم است.

    آب تمیز برای شست‌وشو‌داشته باشید

شستن مرتب دست‌ها تا حد زیادی از آلودگی و بیماری جلوگیری می‌کند. پزشکان معتقدند که شست‌وشوی دست‌ها با آب گرم و صابون بهترین راه جلوگیری از رشد میکروب است. انجام این کار در طول سفر و به‌ویژه قبل از غذاخوردن و بعد از خارج شدن از توالت از اهمیت بالایی برخوردار است. پس از شست‌وشو، باید دست‌ها را با یک حوله تمیز یا دستمال کاغذی خشک کنید. لازم است بعد از دست زدن به مواد غذایی خام و مواد گوشتی، دست‌ها را بشویید تا مانع انتقال میکروب از مواد گوشتی به سایر مواد شوید. رعایت نکردن این کار، احتمال انتقال باکتری‌های خطرناک را به سایر موادغذایی افزایش می‌دهد.