عیب یابی خودرو به زبان ساده؛‌ شناسایی عیوب بر اساس هشدار اعلامی (بخش اول)

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، در این نوشتار به تفسیر این هشدارها و عیوب احتمالی‌ای که از آنها خبر می‌دهد، می‌پردازیم.

هشدار چک
یکی از اصلی‌ترین هشدارها در خودرو است که بسیاری از افراد آن را چندان جدی نمی‌گیرند. چراغ هشدار چک (Check Engine)، هشداری است که هنگام تشخیص خطاهای جدی از جانب ECU روشن می‌شود. بنابراین با توجه به دامنه اختیارات ECU پیشرانه می‌توان گفت که عمده دلایل روشن‌شدن چراغ چک مربوط به مشکلات احتمالی موجود در سیستم سوخت‌رسانی و اجزای وابسته تحت اشراف ECU هستند. روشن‌شدن چک دلایل فراوانی دارد و ممکن است به خاطر ایرادی نه‌چندان جدی باشد که در بلند‌مدت دردسر‌ساز است و یا ایرادی بسیار جدی که خودرو را زمینگیر می‌کند. در اکثر خودروها پیش از استارت‌زدن، چراغ چک به همراه سایر علائم برای چند ثانیه روشن می‌شود تا از سلامت چراغ آن اطمینان حاصل کنیم. روشن‌شدن چک در درجه اول ممکن است به خاطر نوسانات ولتاژی باشد. نصب سیستم‌های صوتی، دزدگیرها و آپشن‌های بازاری نظیر استارت کی‌لس یا پاور ویندوز، باعث بروز نوسانات ولتاژی و ثبت خطا در حافظه ECU می‌شود. خرابی یا قطع ارتباط با سنسورهایی که نقش مستقیم در تنظیم نسبت هوا و سوخت دارند نظیر سنسور اکسیژن، سنسور مپ یا سنسور موقعیت دریچه گاز نیز باعث روشن شدن چراغ چک خواهند شد. در بیشتر خودروها چراغ چک قادر به چشمک‌زدن نیز هست و چشمک‌زدن آن در بسیاری از موارد حکایت از ایرادی حاد دارد نظیر مشکل در تغذیه خود ECU یا ایجاد خرابی سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری برای خود ECU. روشن‌شدن چراغ چک حتی ممکن است به دلایلی نظیر خام‌سوزی و خرابی کوئل نیز رخ دهد.
اگر پس از برداشتن سرباتری برای پاک‌کردن حافظه موقت مجددا چراغ چک با اولین استارت روشن شود، یعنی با خطای دائمی مواجه هستیم که رفع نشده است (نظیر خرابی سنسور) اما اگر پس از بستن سوئیچ و استارت دوباره چراغ چک خاموش شد، احتمالا با ایرادی موقت رو‌به‌رو بوده‌ایم نظیر خام‌سوزی لحظه‌ای.
هشدار باتری
‌هنگام باز‌بودن سوئیچ ‌روی پله اول یا دوم بدون استارت‌زدن و به صورت کلی شرایطی که باتری زیر بار باشد، روشن‌بودن این چراغ طبیعی است تا به ما یادآوری کند که در حال مصرف شارژ باتری هستیم. اما در حالت روشن‌بودن پیشرانه و کار‌کردن آلترناتور، این چراغ خاموش خواهد شد. بنابراین اگر ‌حین رانندگی با هشدار باتری مواجه شدیم، بدین معنی است که در پروسه کاری آلترناتور مشکلی پیش آمده و باتری زیر بار قرار گرفته است. مثلا شل‌شدن تسمه دینام یا پاره شدن آن (که عموما با سفتی فرمان نیز همراه است). خرابی پولی سر میل‌لنگ و خرابی اجزای داخلی خود آلترناتور (تمام‌شدن کلکتورها، سوختن دیود یا آفتامات) نیز باعث روشن‌شدن این هشدار می‌شوند. لازم به ذکر است که در بیشتر خودروها تحریک اولیه آلترناتور از جانب چراغ هشدار شارژ باتری تامین می‌شود. بنابراین روشن‌شدن این چراغ پیش از استارت تاییدی است بر ارسال جریان تحریک اولیه. اگر به هر علتی این چراغ روشن نشود، نشانه عدم ارسال تحریک اولیه به آلترناتور بوده و به احتمال زیاد آلترناتور پروسه شارژ باتری را آغاز نخواهد کرد.

هشدار  دمای آب
طبیعتا هنگامی روشن می‌شود که دمای آب از محدوده مجاز گذر کرده باشد. برخی ‌خودروها سنسوری موسوم به سنسور دمای سرسیلندر یا سنسور 118 درجه دارند. این سنسور مستقیما دمای فلز سرسیلندر را حس می‌کند و اگر به هر دلیلی سنسور دمای آب درست کار نکند، با رسیدن سرسیلندر به دمای 118 درجه این سنسور، سنسور دمای آب را دور زده و هشدار دمای آب را روشن می‌کند. روشن شدن هشدار دمای آب در بیشتر موارد با قطع‌شدن کمپرسور کولر، روشن‌شدن هشدار Stop و چرخش فن‌ها ‌روی دور تند همراه است. بنابراین اگر همراه با هشدار دمای آب شاهد این علائم نبودید، 2 احتمال وجود دارد؛ یا فشنگی دمای آب گزارش غلط ارسال کرده و دما طبیعی است یا مشکلی در عملکرد ECU یا یونیت فن وجود دارد. روشن‌شدن هشدار دمای بالا به همراه علائم فوق نشان می‌دهد که مشکلی در سیستم خنک‌کننده وجود دارد. این مشکل می‌تواند ناشی از هواگیری غلط سیستم، کثیفی مایع خنک‌کننده، تایم‌نبودن پیشرانه و ... باشد.

هشدار فشار روغن
هشدار فشار روغن، هشداری است که باید آن را بسیار جدی گرفت چرا‌که در اکثر خودروها روشن‌شدن آن به معنی آن است که فشار روغن به کمتر از 1 بار افت کرده ‌و این به معنی مرگ یاتاقان‌ها خواهد بود. در این صورت باید به سرعت خودرو متوقف و خاموش شود و دلایل روشن‌شدن هشدار بررسی شود. کمبود شدید روغن (که ممکن است به خاطر نشتی رخ داده باشد)، لزجی روغن (قاطی‌شدن روغن و آب یا کهنگی شدید)، گرفتگی فیلتر روغن و خرابی اویل پمپ از جمله دلایل اعلام این هشدار هستند. برخی از خودروها به سنسور ارتفاع روغن نیز مجهزند و کمبود شدید روغن را با آلارمی جداگانه اعلام می‌کنند. چراغ هشدار روغن باید به محض استارت‌زدن خاموش شود و اگر روشن ماندن آن برای لحظاتی پس از روشن‌شدن پیشرانه سرد ادامه پیدا کند، احتمالا به این معنی است که از روغن مناسبی در پیشرانه خودرو‌ خود استفاده نمی‌کنید.

 هنگام باز کردن سوئیچ، تمامی هشدارها روشن می‌شوند تا از سلامت لامپ‌ها اطمینان حاصل کنیم
 

شل بودن تسمه می‌تواند عامل روشن شدن هشدار شارژ باتری باشد
 

سنسور اکسیژن از جمله اولویت‌های ECU است که خرابی یا قطع ارتباط آن یا ارسال اطلاعات خارج از حالت عادی (به دلایلی چون خام سوزی یا خرابی منبع) باعث روشن شدن چک می‌شود.

گرفتگی فیلتر روغن و عمل نکردن سوپاپ بای پس آن باعث افت فشار روغن و روشن شدن هشدار روغن می‌شود

نویسنده: عارف منظری