به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از مهر،  سهم عمده‌ای از جابه‌جایی مسافر در داخل شهرها و در مسافت‌های کوتاه بین‌شهری و بین روستایی از طریق مینی‌بوس انجام می‌شود. به دلیل نزدیکی شهرها و روستاهای استان اردبیل به یکدیگر مینی‌بوس یکی از ارکان مهم حمل‌ونقل محسوب می‌شود.

از سویی محدودیت‌های کلی ناوگان حمل‌ونقل موجب شده عمده سفرهای درون و برون‌شهری با مینی‌بوس‌ها انجام شود. به طوریکه به تعبیر مدیرعامل سازمان اتوبوس‌رانی شهرداری اردبیل روزانه 21 هزار نفر از شهروندان از طریق ناوگان مینی‌بوس‌رانی جابه‌جا می‌شوند.

حجم مشابهی از سفرها در ناوگان جاده‌ای مینی‌بوس‌رانی مشاهده می‌شود و همه این ها در وضعیتی است که کهولت ناوگان مینی‌بوس‌رانی استان اردبیل موجب شده هر مسافر در طول سفر بسته‌ای از ناامنی و دود و دم نیز هدیه بگیرد.

معضلی که نه طرح عاجلی برای اصلاح آن صورت می‌گیرد و نه نواقص طرح‌های موجود فعلی رفع می‌شود.

میانگین عمر 24 ساله در جاده و 30 ساله در شهر

مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اردبیل تعداد ناوگان مینی‌بوس استان را 272 دستگاه عنوان کرد و گفت: عمر میانگین مینی‌بوس‌ها 24.3 سال است.

علی رحمتی در گفتگو با خبرنگار مهر با اذعان به عمر بالای ناوگان مینی‌بوس در استان، تأکید کرد: هر چند در سطح کشور میانگین عمر مینی‌بوس‌ها بالای 29 سال است اما در خود استان نیز نوسازی ناوگان تأکید می‌شود.

در مقابل مدیرعامل سازمان اتوبوس‌رانی شهرداری اردبیل نیز تصریح کرد: در حال حاضر 450 دستگاه مینی‌بوس در قالب 15 آژانس مشغول به خدمت‌رسانی و ارائه سرویس به مدارس، کارخانه‌ها و شرکت‌ها هستند.

حمید مظاهری به ضرورت نوسازی ناوگان مینی‌بوس با عمر بالای 30 سال تأکید کرد و گفت: به دلیل حجم بالای مسافر جابه‌جا شده به واسطه مینی‌بوس‌ها اجرای این طرح ضروری است.

تسهیلات گرانی که به اجبار پیشنهاد می‌شود

موضوع مینی‌بوس‌های فرسوده که به معضل کشوری تبدیل شده موجب شد چند سال قبل اعطای تسهیلات برای خرید مینی‌بوس مطرح شود.

مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان در خصوص عدم نوسازی این خودروها از سوی مالکان تاکید کرد که قیمت مینی‌بوس بالا است و اغلب رانندگان توان مالی خرید آن را ندارند.

رحمتی تصریح کرد: به عنوان مثال مینی‌بوس تک در به قیمت 140 میلیون تومان بدون احتساب ارزش‌افزوده و بیمه و مینی‌بوس دو در به قیمت 145 میلیون تومان بدون احتساب بیمه و ارزش‌افزوده به فروش می‌رسد.

وی تأکید کرد: به دلیل قیمت بالا تسهیلاتی به ارزش 10 میلیون تومان با نرخ چهار درصد و بازپرداخت پنج‌ساله به متقاضی ارائه می‌شود که سه ماه بعد از واریز نیز تحویل خودرو انجام خواهد شد.

این طرح البته مورد استقبال قرار نگرفته است. حداقل در استان اردبیل که میانگین درآمد مردم استان کمتر از میانگین کشوری است به گفته رحمتی تنها دو متقاضی از این تسهیلات استفاده کردند.
اغلب رانندگان خود از فرسودگی و استهلاک خودرو در عذابند اما به دلیل گران بودن قادر به خرید مینی بوس جدید نیستند.

یکی از رانندگان مینی بوس در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: قیمت مینی بوس 140 میلیون تومان است اما تسهیلات 10 میلیون تومان که به واقع اندک است و حتی به دردسر دریافت آن نمی ارزد.

نادر محمد پور تاکید کرد: اغلب رانندگان خود از فرسودگی و استهلاک خودرو در عذابند اما به دلیل گران بودن قادر به خرید مینی بوس جدید نیستند.

این اظهارات در حالی است که نه تنها برای افزایش این تسهیلات درخواستی از سوی مسئولان استانی مطرح نشده بلکه عملاً تنها راهکار نوسازی ناوگان مینی‌بوس نیز به جایی نرسیده است.

مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان معتقد است باید از محل هدفمندسازی سوخت شرکت نفت تسهیلاتی پیش‌بینی شود که بتواند مورداستفاده قرار گیرد.

ابهام در خرید مینی‌بوس داخل شهری

معضل اصلی کهولت ناوگان مینی‌بوس به داخل شهرها برمی‌گردد. چنانکه مطرح شد عمده مینی‌بوس‌ها برای سرویس مدارس و آژانس کارخانه‌ها استفاده می‌شوند. در واقع سهم اصلی دودودم این کهولت به کودکان و نوجوانان که در سن رشد واقع‌اند می‌رسد.

چند سال قبل زمانی که کارخانه اتوبوس و مینی‌بوس سازی سبلان خودرو دایر شد امید تازه‌ای در نوسازی ناوگان مینی‌بوس در دل‌ها جوانه زد.

تا جایی که خرید 100 دستگاه مینی‌بوس در سال 91 از سوی شهردار وقت وعده داده شد. بعدها اجرا نشدن این وعده به بهانه عدم تأمین اعتبار گره خورد.

یکی از شهروندان اردبیلی با ابراز گله مندی از استفاده از مینی بوس های فرسوده در سطح شهر تاکید کرد: در برخی مواقع به دلیل قیمت پایین تر این مینی بوس ها حتی استفاده از آن برای سرویس مدارس و کارخانه ها بیشتر استقبال می شود.

این شهروند به خبرنگار مهر گفت: بارها مشاهده می شود کارخانه ها و حتی ادارات و شرکت ها به دلیل قیمت پایین تر جابه جایی مسافر از مینی بوس فرسوده استفاده می کنند و این موضوع به آلودگی محیط زیست شهری منجر می شود.

هر چند توجه به نیازهای شهروندان از سوی شهرداری اردبیل به جد پیگیری می‌شود و طرح‌های نوسازی ناوگان مینی‌بوس طرح شده اما نحوه تأمین مینی‌بوس  با محدودیت‌های تشدید شده مالی شهرداری اردبیل در سال‌های اخیر در هاله‌ای از ابهام است. محدودیت‌های درآمدی شهرداری ایجاب می‌کند که حداقل در سال جاری خرید مینی‌بوس برای ناوگان درون‌شهری امکان‌پذیر نباشد.

از سویی با وجود اهمیت نوسازی ناوگان مینی‌بوس‌رانی که به یکی از دغدغه‌های زیست‌محیطی تبدیل شده است، طرح و برنامه شفافی در این خصوص در دستور کار نیست.