به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، با این حال، در طول تاریخ نه‌چندان کوتاه ورود خودرو به ایران، همواره خودروهایی به عنوان لوکس و خاص در محافل خودرویی و غیر‌خودرویی مطرح و حتی حاشیه‌ساز بوده‌اند؛ خودروهایی که در دوران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در میان ثروتمندان و افراد وابسته به دربار و خود دربار پهلوی مورد توجه بودند، معمولا از خاص‌ترین و لوکس‌ترین نمونه‌ها انتخاب می‌شدند. در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز با وجود کاهش قابل توجه اشرافی‌گرایی، باز هم خودروهایی به عنوان لوکس و خاص وارد کشور شدند و معمولا حاشیه‌های قابل توجهی ایجاد کردند. در این مطلب سعی داریم به طور خلاصه، لوکس‌ترین خودرو بازار ایران در دوره‌های متفاوت را بررسی کنیم و البته سعی کرده‌ایم تا محصولات اسپرت را برای یک‌دست شدن انتخاب‌ها، مطرح نکنیم.

پیش از جنگ جهانی دوم: Pierce Arrow
خودرو در دوران پایانی حکومت سلسله قاجار به ایران وارد شد و از همان زمان، به طور کلی مسئله‌ای لوکس و تشریفاتی محسوب می‌شد. با این حال به تدریج از زمان پهلوی اول، خودرو عادی‌تر شد و مردم دهک‌های بالای جامعه، صاحب خودرو شدند. در میان خودروهایی که برای افراد وابسته به دربار ایران در این دوره وارد شد، می‌توان به محصولات رولزرویس و برندهای مشهور اروپایی آن زمان اشاره کرد. با این حال شاید بتوان اولین خودرو رویایی وارد شده به ایران را یک دستگاه Pierce Arrow دانست که برای استفاده در دربار وارد شد؛ خودرو سرمه‌ای‌رنگی که امروزه در تماشاگه خودرو تهران دیده می‌شود. این خودرو سفارشی، پر از تجهیزات خاص و المان‌های لوکس همانند سپرها و زه‌های طلاکاری شده، داشبورد جواهر نشان و پیشرانه خاصی بود که در نهایت آن را به گران‌ترین خودرو وارد شده به ایران بدل می‌کرد. به جز این مورد اما خودروهای برندهایی همانند پاکارد، بوگاتی، کورد و دوزنبرگ نیز به ایران وارد شدند که هر یک در میان خودروهای لوکس آن زمان نام‌هایی اصیل محسوب می‌شدند.

دهه 30 شمسی: رولزرویس فنتوم IV و V
با آنکه زمان جنگ جهانی دوم برای کشورمان مشکلات متعددی را به همراه داشت، اما ورود خودروهای لوکس به ایران پس از پایان جنگ ادامه یافت. مرسدس بنز، رولزرویس، کدیلاک و لینکلن را باید ستارگان آن زمان در بازار خودروهای لوکس ایران بدانیم. پس از پایان جنگ جهانی دوم، فرزند رضاخان جای پدرش را گرفت و خودروهای جدیدی نیز برای استفاده دربار در ایران وارد شدند. در میان تمامی خودروهایی که در این دوره وارد ایران شدند، باز هم خودروهای درباری حرف اول را در میان نمونه‌های لوکس می‌زدند. اما شاید محصولات رولزرویس را باید گل سرسبد آن دوران بدانیم. 2 نسل متوالی 4 و 5 رولزرویس فنتوم در اواسط و اواخر این دهه برای استفاده دربار وارد کشور شدند که از نظر تعداد تولید بسیار محدود بوده، همگی سفارشی و با ظاهر و مشخصات فنی خاص ساخته شده بودند. همین امر سبب می‌شود که این رولزرویس‌ها به‌راحتی گوی سبقت را از رقبای آمریکایی و آلمانی خود ربوده، لقب لوکس‌ترین خودروهای آن زمان ایران را به دست آورند.

دهه 40 شمسی: رولزرویس فنتوم VI
دهه 40 شمسی برای ایران سرآغاز تحولاتی بود که بعدها جامعه و اقتصاد ایران را به سمت مدرن شدن سوق داد. بازار خودرو ایران نیز در این دهه به شدت دگرگون شد و خودروها و برندهای جدیدی با کوهی از تنوع وارد کشور شدند. دهه 40 شمسی به گونه‌ای آغاز سلطنت بلامنازع خودروهای آمریکایی بر بازار ایران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی است. در میان محصولات برندهای آمریکایی، گونه‌های لوکس از برندهای کرایسلر، کدیلاک و لینکلن وارد کشور شدند که هر یک در زمان خود اعتبار و ارزش زیادی داشتند. با این حال باز هم بزرگ‌ترین خریدهای کشور را دربار انجام می‌داد و رولزرویس‌های فنتوم سفارشی بزرگی که برای دربار خریداری شد، با اختلاف، لوکس‌ترین خودروهای ایران بودند. نسل ششم فنتوم که به نحوی نمونه به‌روزشده نسل پنجم است، مجهزترین خودرو در زمان خود بود. 2 دستگاه از این رولزرویس‌ها در موزه خودروهای کاخ نیاوران دیده می‌شود.

دهه 50 شمسی: مرسدس بنز 600 پولمان
دهه 50 شمسی دورانی بود که به لطف قیمت بالای نفت، پول زیادی به سمت ایران سرازیر شد و به طور نسبی، قدرت خرید مردم افزایش یافت. به همین جهت خودروهای لوکس متعددی نیز وارد کشور شدند و بازار این خودروها از همیشه داغ‌تر بود. باز هم دست بالا با خودروهای آمریکایی بود که در همه بخش‌های بازار حضور داشتند. علاوه بر این، محصولات جگوار، مرسدس بنز، رولزرویس و امثال جنسن نیز حضور پررنگی داشتند. مرسدس بنز سری 600 با آنکه از اواسط دهه 40 شمسی وارد ایران شد، اما با گسترش ناوگان آن از اواخر این دهه بود که به سرعت نام خود را به عنوان برترین خودرو موجود در کشور مطرح کرد. این خودرو چه از نظر فنی و چه از نظر امکانات و تجهیزات، یک سر و گردن از تمامی خودروهای هم‌عصرش برتر بود و همین امر سبب شد تا به سرعت بتواند به عنوان خودرو اصلی تشریفات مواردی همانند جشن‌های موسوم به دوهزار و پانصد ساله و مراسم مربوط به دربار پهلوی، معرفی شود. تعداد زیادی از این خودرو در دهه‌های 40 و 50 شمسی وارد کشور شدند که امروزه هنوز هم می‌توان تعدادی از آنها را در موزه‌ها دید.

دهه 70 شمسی: مازراتی Biturbo
دهه 60 شمسی را باید دوران دوری خودروهای لوکس از بازار ایران دانست. علل متعددی را در این چرخش ناگهانی باید موثر دانست. در سال‌های اول پس از انقلاب، دیدی بسیار منفی نسبت به فرهنگ اشرافیت و لوکس‌گرایی برگرفته از غرب وجود داشت و همین سبب شد تا بسیاری از خودروهای لوکس به حاشیه رانده شوند. مرحله دوم، قطع ورود خودروهای لوکس به کشور بود که سبب شد تا به جز چند دستگاه مرسدس بنز که برای استفاده در ناوگان دولتی و نیروی انتظامی وارد شدند، خودروهای لوکس چندانی به ایران نرسند. مسئله آخر اما شرایط خاص دوران جنگ تحمیلی و مشکلات اقتصادی بود که عرصه را برای چنین خودروهایی تنگ می‌کرد. با این حال آغاز دهه 70 شمسی همزمان شد با ورود مجدد خودروهای جدید و در این میان، خودروهای لوکس نیز سهمی از بازار کسب کردند. برندهایی همانند لکسس، مرسدس بنز، ب‌ام‌و و اوپل را باید ستارگان بی چون و چرای بازار خودروهای لوکس دهه70 شمسی دانست. با این حال ورود یک خودرو به طور خاص سبب شد تا حاشیه‌های بی‌شماری به وجود بیاید و باز هم بحث لوکس‌گرایی در جامعه مذمت شود. چند دستگاه از نمونه‌های مختلف مازراتی بیتوربو در این دوره وارد کشور شدند که به لطف قیمت‌های چند ده میلیون تومانی و ذات خاص و لوکسشان، رسانه‌ای شدند.

دهه 80 شمسی: بنتلی کانتیننتال 
در اواسط دهه 70 شمسی بود که واردات خودرو قطع شد و بازار ایران دوباره به محدودیت بازگشت. با این حال خودروهایی با مجوزهای خاص هنوز هم وارد کشور می‌شدند که بازار خودروهای لوکس را زنده نگه می‌داشت. علاوه بر این تولید‌شدن محصولاتی همانند سانگ‌یانگ موسو، نیسان ماکسیما و سیتروئن زانتیا سبب شد تا حدی بخش لوکس بازار زنده بماند. روح تازه هنگامی در بازار خودروهای لوکس دمیده شد که ورود خودروهای گذر موقت جان گرفت. در میان این خودروها، محصولات برندهایی همانند رولزرویس، جگوار، بنتلی، فراری، لامبورگینی، پورشه، مازراتی، مرسدس بنز و ب‌ام‌و دیده می‌شدند. با بازشدن مجوز واردات در میانه دهه 80، پای برندهای لوکس نیز به ایران باز شد و پورشه، مرسدس بنز، لکسس، ب‌ام‌و و حتی مازراتی به ایران بازگشتند. در این میان اما ورود خودروهای خاص با مجوزهای خاص ادامه یافت و بدین ترتیب، تعدادی خودرو استثنایی نیز به جز این موارد صاحب پلاک ملی شدند مثل بنتلی کانتیننتالی که دو سالی می‌شود با پلاک ملی در کشور تردد می‌کند و شاید به نحوی نماینده خوبی از دوران طلایی خودروهای با مجوز خاص و گذر موقت باشد.

دهه 90 شمسی: مرسدس بنز کلاس S 
پس از افت و خیزهای متعدد اقتصادی در اوایل دهه 90 شمسی و با توجه به صلاحدید مسئولان رده بالا، ورود خودروهای بسیار گران‌قیمت به ایران با محدودیت‌های خاصی مواجه شد. همین مورد بازار خودروهای لوکس را بسیار تحت‌الشعاع قرار داد و سبب شد تا وضعیت قیمت‌ها شدیدا بحرانی شود. با این حال ورود خودروهای لوکس در چند سال اخیر توانست این بخش از بازار را برای مدتی تامین کند. علاوه بر این، امکان سفارش خودروهای لوکس با پیشرانه‌های کم‌حجم سبب شد تا به نحوی دوباره این خودروها به ایران بازگردند و امثال ب‌ام‌و سری 7 بتوانند حضور مجددی را تجربه کنند. با این حال باید ستاره سال‌های اخیر بازار خودروهای لوکس ایران را نسل آخر مرسدس بنز کلاس S دانست. با آنکه در سال‌های اخیر این نسل از مرسدس در ایران حاضر بوده، اما هیچ‌یک از نسل‌های آن به اندازه این نسل لوکس و خاص نبوده و محدودیت واردات و ورود تعداد بسیار کمی از آن سبب شده تا این خودرو ستاره بازار خودروهای لوکس ایران بماند.