به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از ایرنا، مهدی جمالی‌نژاد درباره وضعیت خطوط مترو و چشم‌انداز حمل و نقل درون‌شهری در کلان‌شهرهای کشور افزود: در پایان برنامه پنج ساله توسعه حمل و نقل شهری در شهرهای بزرگ، 289.3 کیلومتر به طول خطوط مترو اضافه می‌شود که این افزایش طول، حجم جابجایی مسافر را 2.8 برابر افزایش می‌دهد.
وی با بیان این که بیشترین حجم جابجایی مسافر در پایتخت انجام می‌شود، اظهار داشت: در مجموع سالانه 824 میلیون نفر سفر در خطوط مترو در پنج کلان‌شهر تهران، مشهد، شیراز، اصفهان و تبریز انجام می‌شود.
وی همچنین گفت: طول خطوط مترو در تهران 205 کیلومتر است و سالانه 730 میلیون نفر سفر در خطوط متروی تهران صورت می‌گیرد؛ میزان جابجایی در مشهد 47 میلیون، در شیراز و اصفهان هر کدام 18 میلیون و در کلان‌شهر تبریز 11 میلیون نفر سفر به صورت سالانه است.
رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با بیان این که در کلان‌شهرهایی که خطوط مترو وجود دارد، 193 ایستگاه به بهره‌برداری رسیده است، خاطرنشان کرد: کلان‌شهر تهران با 109 ایستگاه بیشترین تعداد و تبریز با 11 ایستگاه، کمترین تعداد را به خود اختصاص داده اند؛ این در حالی است که مشهد 33 ایستگاه و کلان‌شهرهای شیراز و اصفهان نیز هر کدام 20 ایستگاه بهره‌برداری شده، دارند.
جمالی‌نژاد توضیح داد: تعداد کل واگن‌های موجود در خطوط مترو فعال در کشور، یک هزار و 739 دستگاه است که از این تعداد، یک هزار و 438 دستگاه در خطوط متروی تهران، 100 دستگاه در کلان‌شهر مشهد، 65 دستگاه در شیراز و همچنین در اصفهان و تبریز هر کدام 60 دستگاه واگن فعال هستند و به کرج 14 دستگاه و به کلان‌شهر قم نیز دو دستگاه واگن تعلق گرفته است.

** 82.3 کیلومتر خط مترو در 4 کلان‌شهر تا سال 1402
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور اظهار داشت: اکنون در چهار کلان‌شهر کرج، اهواز، قم و کرمانشاه خط مترو به بهره‌برداری نرسیده است، اما بر اساس برنامه تا 1402 در مجموع 82.3 کیلومتر خط مترو در این چهار شهر به بهره‌برداری می‌رسد.
جمالی‌نژاد با بیان این که تا سال 1402 مجموع طول خطوط مترو در 9 کلان‌شهر کشور 583.5 کیلومتر می‌شود، گفت: طول خطوط متروی تهران و حومه تا پنج سال آینده به 311 کیلومتر می‌رسد که سالانه یک میلیارد و 243 میلیون نفر سفر در مترو پایتخت را تسهیل خواهد کرد. وی افزود: در پایان طرح توسعه پنج ساله خطوط مترو (سال 1402) در مجموع یک میلیارد و 553 میلیون نفر سفر به مجموع مسافران سالانه خطوط مترو کلان‌شهرهای کشور اضافه می‌شود که نیازمند دو هزار دستگاه واگن برای تحقق این هدف پنج ساله هستیم.

** تامین و ساخت دو هزار دستگاه واگن مترویی برای 9 کلان‌شهر
رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، گسترش شبکه توسعه ناوگان حمل و نقل درون‌شهری، برنامه‌ریزی خطوط مترویی در کلان‌شهرها را از ماموریت‌های ویژه سازمان شهرداری دانست و گفت: تامین و ساخت 315 دستگاه واگن مترویی برای کلان‌شهرهای تبریز، اصفهان و شیراز یکی از پروژه‌های شاخص این سازمان است.
جمالی‌نژاد توضیح داد: این طرح، تامین و ساخت 63 رام قطار پنج واگن را شامل می‌شود که ساخت 215 دستگاه واگن در داخل کشور و با همکاری شرکت توسعه صنایع ریلی ایرانیان (ایریکو) در شهر ابهر انجام می‌شود.
وی تصریح کرد: تامین و ساخت دو هزار دستگاه واگن مترویی برای 9 کلان‌شهر تهران، مشهد، اصفهان، شیراز، تبریز، کرج، قم، اهواز، کرمانشاه و ساخت و راه‌اندازی تراموای شهر رشت از دیگر طرح‌های سازمان شهرداری‌هاست.
رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور درمورد سهم بهره‌برداری هر کدام از کلان‌شهرها از تولید 315 دستگاه واگن مترو گفت: سازمان قطار شهری تبریز و حومه از این طرح 180 دستگاه واگن (36 رام قطار) و سازمان قطار شهری اصفهان و شیراز نیز به ترتیب 85 دستگاه واگن (17 رام قطار) و 50 دستگاه (10 رام قطار) از این طرح، سهم خواهند داشتند.
جمالی‌نژاد درمورد طرح تامین و ساخت دو هزار دستگاه واگن مترویی افزود: در فاز اول این طرح، 630 واگن مترویی ویژه کلان‌شهر تهران تامین و ساخته می‌شود که قرارداد آن با کنسرسیوم CRC چین و واگن‌سازی تهران و نورینکو منعقد شده است.

**پرداخت سهم 50 درصد دولت به پروژه قطار شهری اصفهان
رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها همچنین درباره برخی از گزارش‌ها درباره حمل و نقل شهری در اصفهان تصریح کرد: دولت از ابتدای طرح قطار شهری اصفهان تا پایان سال 1396، افزون بر هشت هزار و 410 میلیارد ریال از محل طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای به این قطار شهری پرداخت و بنابراین دولت در این مدت سهم 50 درصدی خود را به این قطار شهری پرداخت کرده است.
جمالی‌نژاد گفت: همچنین تامین 85 دستگاه واگن از پروژه تامین 315 دستگاه واگن مترو کلان‌شهرهای اصفهان، شیراز و تبریز برای قطار شهری اصفهان از طریق سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور و از محل منابع دولتی در دست انجام است؛ ارزش 85 دستگاه واگن قطارشهری اصفهان از این طرح که توسط دولت پرداخت شده، بیش از 77 میلیون یورو است که تاکنون 30 واگن تحویل شده و در دست بهره‌برداری است.
معاون وزیر کشور خاطرنشان کرد: از دیگرهای کمک‌های دولت به قطارشهری اصفهان می‌توان به مجوز انتشار اوراق مشارکت به مبلغ 17هزار میلیارد ریال از سال 1393 تا پایان سال 1397 اشاره کرد که بازپرداخت 50 درصد اصل و سود آن بر عهده دولت خواهد بود.

** بومی‌سازی سیستم‌های حیاتی واگن‌ها برای اولین در صنعت حمل و نقل ریلی
جمالی‌نژاد درباره ویژگی‌های طرح تامین و ساخت دو هزار دستگاه مترو که مصوبه شورای اقتصاد را دارد، گفت: به وزارت کشور و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور برای اجرای این طرح مجوز استفاده از تسهیلات مالی بین‌المللی تا سقف دو میلیارد یورو داده شده است.
وی خاطرنشان کرد: بومی‌سازی سیستم‌های حیاتی رانش، ترمز و بوژی این واگن‌ها برای اولین بار در صنعت متروی کشور، کاهش چشم‌گیر قیمت تمام شده نسبت به قراردادهای قبلی، تحقق 55 درصدی داخلی در فاز نهایی طرح، تامین 85 درصد مبلغ از طریق فاینانس بین‌المللی از ویژگی‌های فاز نخست این طرح است.
رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها همچنین اظهارداشت: در فاز دوم این طرح، هزار و 370 دستگاه واگن مترو برای 9 کلان‌شهر تامین و ساخته می‌شود؛ 420 واگن برای کلان‌شهر تهران، 460 دستگاه واگن برای اصفهان، تبریز، شیراز و اهواز و 490 واگن نیز به شهرهای مشهد، کرج، قم و کرمانشاه اختصاص می‌گیرد.
جمالی‌نژاد تصریح کرد: سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در اجرای مفاد قانون شهرداری‌ها و تصویب‌نامه هیات وزیران به منظور ایجاد هماهنگی در امور شهرداری‌ها و آموزش کارکنان شهرداری‌ها و همچنین هدایت و نظارت بر فعالیت‌های شهرداری‌ها و اجرای وظایفی که قانون در این رابطه به عهده وزارت کشور گذاشته، تشکیل شده است.
وی اظهار داشت: تقویت مدیریت شهری و روستایی کشور از طریق حمایت، نظارت و پشتیبانی فنی، مالی و علمی از شهرداری‌ها و دهیاری‌ها با هدف ارتقای خدمات‌رسانی مطلوب به شهروندان، بسترسازی لازم برای ترویج استفاده از تجهیزات و فناوری‌های نوین در شهرداری‌ها و دهیاری و ایجاد تاسیسات و زیرساخت مورد نیاز با مشارکت و سرمایه‌گذاری بخش خصوص از مهم‌ترین وظایف این سازمان است.