فونیکسریمکسبهتام

نقش توسعه شهری بر مبنای حمل‌‌‌ونقل‌ عمومی در کاهش آلودگی‌‌های ناشی از ترافیک

عصر خودرو- توسعه بر مبنای حمل‌‌‌ونقل‌ ضروری است در مجموعه‌های شهری اجرا شود و شهرها به وسیله خطوط شبکه حمل و نقل همگانی نظیر کریدورهای ریلی یه یکدیگر متصل شوند تا به کاهش سفرهای بین‌شهری با خودرو شخصی بیانجامد.

نقش توسعه شهری بر مبنای حمل‌‌‌ونقل‌ عمومی در کاهش آلودگی‌‌های ناشی از ترافیک
نسخه قابل چاپ
يکشنبه ۲۴ بهمن ۱۳۹۵ - ۱۰:۲۵:۰۰

    ‌به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از فارس ، مفهوم توسعه حمل و نقل محور با دیدگاه تمرکزیابی بر معیارهای پایداری شهری همچون توسعه فشرده و متراکم، مختلط و پیاده محور، ضرورت برنامه‌ریزی یکپارچه کاربری زمین و  الگوی حمل و نقل را مورد توجه قرار می‌دهد و بیانگر آن است که‌ TOD (توسعه بر مبنای حمل‌‌‌ونقل‌) در مسیر دستیابی به اهداف توسعه‌ پایدار شهری و در قالب جنبه‌های زیست محیطی آن می‌تواند سهم به سزایی در کاهش میزان سفر شهروندان با خودرو شخصی و همچنین کاهش آلودگی هوا و صوتی ناشی از حرکت وسایل نقلیه شهری داشته باشد، بنابراین برای حصول این اهداف لازم است، تا بازنگری‌های اساسی در تهیه‌ طرح‌های توسعه‌شهری، طرح‌های حمل و نقلی و سیاست‌ها و اقدامات مربوطه صورت گیرد.

    TOD بر ضرورت توسعه حمل و نقل و توسعه فیزیکی به طور هماهنگ تاکید دارد و انسان‌گرایی را در ایجاد شبکه‌های حمل و نقلی جهت کاهش مصرف سوخت از طریق گسترش مسیرهای پیاده و دوچرخه ترویج می‌کند، این رویکرد بر آن است تا دستیابی به یک حس منحصر به‌فرد از اجتماع و مکان، گستره‌ حمل و نقل، اشتغال و انتخاب‌های سکونتی را بسط داده، هزینه‌ها و منفعت‌های توسعه را به صورت مساوی توزیع کرده، از منابع طبیعی و فرهنگی حفاظت و آنها را تقویت کرده و سلامت عمومی را اشاعه دهد.

    * منابع آلودگی در محیط‌های شهری 

    طبق مطالعات سازمان بهداشت جهانی در سال 2005 نرخ مرگ و میرهای ناشی از آلودگی هوا از نرخ مرگ و میر به وسیله تصادفات تجاوز کرد و به نسبت 3 به 1 رسیده است، این در حالی است که سازمان محیط زیست استان انتاریو در کانادا هزینه آلودگی هوا را تنها برای امور سلامتی 1 میلیارد دلار در سال تخمین زده است.

    مهمترین عوامل ایجادکننده ‌آلودگی هوا عبارتند از‌ فعالیت‌های صنعتی، به آتش کشیدن زباله‌ها و فضولات، وسایل سوخت خانگی‌ و وسایل نقلیه‌ که در نواحی شهری در قالب سه دسته عمده سکونت و مناطق مسکونی، صنایع و واحدهای تولیدی و وسایل نقلیه موتوری تقسیم بندی می‌شود.

    آلودگی صوتی، نیز صداهای ناخواسته‌ای را شامل می‌شود که در دراز مدت برای سلامتی انسان زیان‌بار است و پیامدهای ناگوار روانی و اجتماعی همچون نگرانی، ناراحتی عصبی و ضایعه در دستگاه شنوایی انسانها را در پی دارد.

    * منابع آلودگی‌ در شهرها

    سرو صدای ناشی از وسایل نقلیه، سرو صدای ناشی از خیابان‌ها و جاده‌ها، سرو صدای ناشی از رفتار رانندگان و صدای ناشی از ساخت جاده‌ها و تعمیر و نگه‌داری معابر، از منابع آلودگی صوتی در شهرها هستند.

    از تاثیرات آلودگی صوتی می‌توان به تاثیر مستقیم بر کیفیت زندگی شهروندان نظیر مشکلات گفتاری در کودکان  و بر هم زدن آرامش، تاثیر بر کارآیی افراد و رفتارهای اجتماعی نظیر ایجاد استرس و تشویش، مشکلات قلبی و عروقی و ایمونولوژی و تاثیر بر اقتصاد و هزینه‌های اجتماعی اشاره کرد.

    ‌* توسعه‌ حمل و نقل محور

    ایده توسعه مبتنی بر حمل و نقل اولین بار توسط پیتر کالتروپ و در پاسخ به وابستگی افزون به خودرو در جوامع شهری قرن حاضر بیان شد و در بین سال‌های 2000 تا 2010 با هدف ایجاد اجتماعات فشرده با قابلیت پیاده روی متمرکز در اطراف سامانه‌ای حمل و نقل عمومی با کیفیت بالا گسترش یافت.

    این رویکرد برای ایجاد شکل شهری مختلط و فشرده و با تراکم نسبتاً بالا طراحی شده است و درارتباط با مراکز مسکونی و تجاری قرار می‌گیرد که براساس حداکثر دسترسی به حمل و نقل همگانی و یا غیر موتوری طراحی می‌شود، بر این اساس ایستگاه اتوبوس و یا حمل و نقل ریلی در مرکز آن قرار دارد و به وسیله توسعه‌های با تراکم نسبتاً بالا احاطه می‌شود و تا فاصله نیم مایلی‌ به طرف بیرون از تراکم آن کاسته می‌شود.

    توسعه حمل و نقل محور به عنوان مرکزی با آمیزهای متراکم از کاربری‌های مسکونی، تجاری، اداری و عمومی و فضای باز است که در آن مغازه‌های خرده فروشی و خدماتی در یک هسته تجاری با دسترسی آسان نسبت به خانه ها قرار گرفته‌اند (حدود 022 متر یا 12 دقیقه پیاده روی) یک ایستگاه حمل و نقل همگانی در هسته‌ این مرکز قرار دارد‌ استفاده در مرکز به صورت عمومی بوده و ادارات در طبقات بالاتر از سطح زمین قرار می‌گیرند‌، محدوده‌ای برای استفاده‌های کم تراکم‌تر، هسته‌ مرکزی را با فاصله ای در حدود 1022 متر احاطه می‌کند.

    *‌‌ اصلی‌ترین مؤلفه‌های اثرگذار در توسعه حمل و نقل محور

    دستیابی به الگوی مناسب کاربری زمین در ناحیه‌ ایستگاهی با استفاده از تشویق کاربری‌های پشتیبان حمل و نقل عمومی، ترکیب کاربری‌ها، مکان‌یابی کاربری ها در مجاورت با ایستگاه از مؤلفه‌های اثرگذار در توسعه حمل و نقل محور است.

    افزایش منطقی تراکم در محدوده مجاور ایستگاه حمل و نقلی و ایجاد ارتباطات مناسب پیاده و گسترش مسیرهای دوچرخه از طریق پیوستگی معابر پیاده، کوتاه‌سازی معابر و اتصال مستقیم به ناحیه ایستگاهی و تفکیک مسیرهای سواره و پیاده از دیگر مؤلفه‌های اثرگذار در توسعه حمل و نقل محور است.
    طراحی شهری خوب با استفاده از طراحی مسیرها و خیابانهای با کیفیت بالا، معماری درخور، ارتباط صحیح کاربری‌ها با مسیرهای پیاده، طراحی برای همه فصول، نورپردازی، نشانه گذاری و منظرسازی، گسترش الگوهای توسعه فشرده با ایجاد شبکه‌های خیابانی فشرده، بلوک‌های خوشه‌ای، بنای ساختمان‌ها در بخش مرکزی قطعه و مجاور با یکدیگر را نیز می‌توان‌ از مؤلفه‌های اثرگذار در توسعه حمل و نقل محور نام برد.

    کاربست روشهای مدیریت پارکینگ با استفاده از انطباق خودروها با ناحیه‌ ایستگاهی، محدودیت پارکینگ، ایجاد پارکینگ با قطعات کوچک‌تر، قرار دادن پارکینگ در پشت و کنار بناها، ساخت پارکینگ طبقاتی و نیز ایجاد پارکینگ برای دوچرخه برخی دیگر از مؤلفه‌های اثرگذار در توسعه حمل و نقل محور هستند.

    ‌* تحقق چشم‌اندازهای توسعه پایدار و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان ‌

    ‌تحقق چشم‌اندازهای توسعه پایدار و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان با استفاده از TOD از طریق دستیابی به رهیافت‌های زیر میسر است.

    رفع آلودگی در هوا و پاکیزگی جو محیط زیست شهری از طریق کاهش اتکا به خودرو شخصی، کاهش در تعداد سفر شهروندان، ارائه شیوه‌های مختلف حمل و نقلی مبتنی بر راهکارهای حمل و نقل پایدار و گسترش شیوه‌های جابه‌جایی سبز، افزایش در سطح فضاهای سبز و باز عمومی.

    کاهش آلودگی صوتی در نواحی شهری با کاهش در تردد خودروهای شخصی و وسایل نقلیه تولیدکننده آلودگی، برنامه ریزی صحیح کاربری زمین و جلوگیری از تداخل کاربری‌های ناسازگار منبع آلودگی، فرصت گسترش فضاهای سبز با پوشش گیاهی سطحی و درختان موثر در کاهش آلودگی صوتی، همچنین بناهای مرتفع لایه اول توسعه حمل و نقل محور، خود به عنوان مانع مسیر آلودگی صدا به نواحی لایه دوم عمل می‌کند.

    مشخص است که این نوع توسعه درصورتی می‌تواند موثر باشد که چارچوب‌های قانونی و سیاستگذاری‌های مناسبی برای آن تدوین و تدارک اجرایی آن در کشور‌ در طرح‌های توسعه‌ شهری دیده و بازنگری شود.

    ‌به منظور اثربخش بودن نتایج این رویکرد در کاهش چالش‌های پدید آمده، اصول این رویکرد می‌تواند در مقیاس‌های بزرگتری نیز همچون شهر منطقه‌ها و مجموعه‌های شهری به اجرا درآید و شهرهای یک منطقه زیستی را به وسیله خطوط شبکه حمل و نقل همگانی همچون کریدورهای ریلی متصل سازد و کاهش سفرهای بین شهری را به وسیله خودرو شخصی منجر شود که این امر نیازمند مطالعات جامع، برنامه‌ریزی فرا دست، صحیح، یکپارچه، منابع کافی مالی و مشارکت مردمی است.

    گودرزی/ کارشناس حمل و نقل

    برچسب ها
    کرمان موتوراکستریم
    مطالب مرتبط
    پربازدیدترین های ۲ روز گذشته
      پربازدیدترین های هفته
        دکه مطبوعات
        • خودرو امروز ۶۶۹
        • خودرو امروز ۶۶۸
        • خودرو امروز ۶۶۷
        • خودرو امروز ۶۶۶
        • خودرو امروز ۶۶۵
        • خودرو امروز ۶۶۴
        • خودرو امروز ۶۶۳
        • خودرو امروز ۶۶۲
        • خودرو امروز ۶۶۱
        آخرین بروزرسانی ۷ روز پیش
        آرشیو