به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، قبل از شروع بد نیست بدانیم که اتوبوسهایی که در کشورمان نیز عرضه میشوند و استانداردهای قاره اروپا را دارند، از نظر سطح تجهیزات و وجود سیستمهای ایمنی و رفاهی، تفاوتی با نمونههای عرضه شده در اروپا ندارند و به جز اختلافاتی در برخی مسائل جزئی، همپای آنها هستند. ولوو یکی از معتبرترین و قدیمیترین تولیدکنندههای اتوبوسهای شهری و بین شهری در دنیاست و شاسیهای خود را نیز برای استفاده در اختیار شرکتهای دیگر قرار میدهد. ولوو از سال 1968 به صورت مستقل از بخش کامیونسازیاش، به ساخت اتوبوس مشغول شد و امروزه عنوان بزرگترین سازنده این صنعت را در اختیار دارد. ولوو در حال حاضر 3 سری از رده 9000 را با نامهای 9500، 9700 و 9900 در دست تولید دارد که با آنها و مشخصات کلی این اتوبوسها آشنا میشنویم.
سری 9500، یک محصول اقتصادی
سری 9500 اولین سری در بین محصولات فعلی ولوو محسوب میشود و در واقع پایهایترین آنهاست. سری 9500 در حال حاضر شامل دو مدل B9R و B8R میشود. ولووها همیشه به نرمی و ارگونومی شهره بودهاند و سری 9500 نیز به لطف داشتن یک شاسی با سیستم تعلیق پنوماتیک و با استفاده از دانشی که ولوو در ساخت محصولات سنگینش دارد، در همراهی با موتور و جعبه دندهای کارآمد، باز هم حتی در پایهترین سری خود، هماهنگی و آرامش بالایی برای راننده و سرنشینان به ارمغان دارد. سری 9500 یک سری اقتصادی در بین محصولات ولوو است. این سری به همین خاطر هم از یک پیشرانه کم حجم بهره میبرد و هم به نوعی طراحی شده که هزینههای آتی آن کم باشد و در عین حال امکان جادهی تعداد بالایی مسافر نیز داشته باشد. به همین خاطر با موتور 8 لیتری به کد D8K خود به همراه جعبه دنده آی- شیفت 12 سرعته هوشمندش، توان 320 تا 350 اسب بخاری را به همراه گشتاور 1200 تا 1400 نیوتن متری، به چرخهای عقب میرساند (بسته به نوع اتوبوس، دو قدرت و گشتاور خروجی در دسترس است). در سری 9500 اکسل جلو یک تکه و صلب است که همین عامل باعث کمی خشک شدن آن نسبت به دو سری دیگر میشود اما در عوض از قیمت نهایی آن نیز میکاهد. سری 9500 تنها در نوع دومحوره ساخته میشود که با دو طول اتاق 12.3 متری و 13 متری، قادر است تا بیشترین صندلی را به تعداد 53 و 59 عدد داشته باشد. همچنین عرض و ارتفاع آن نیز به ترتیب 2.55 متر و 3.6 متر است و فضایی در حدود 10 متر مکعب برای انبار و وسایل مسافرین دارد.
سری 9900، یک محصول رویایی
این سری در واقع تاپترین و بالاترین رده در بین محصولات فعلی ولوو است. سری 9900 از سال 2001 روی خط تولید آمده و اشتراکات زیادی با سری پایینترش یعنی 9700 دارد. اما با این حال از نظر ساختار شاسی و تکنولوژی ساخت از آن بالا تر قرار میگیرد. نسل اول آن در کشورآلمان ساخته شد و اکنون نسل دوم در لهستان ساخته میشود. در این محصول، ایمنی ولوو به حد بالای خود میرسد و از سیستمهای مختلفی چون تقسیم نیروی تصادف و همچنین سیستم حفاظت از جلو در برخوردهای روبهرو به همراه سامانههای کمک ترمزی در آن به شکل گستردهای استفاده شده است تا به گفته ولوو، این سری هر چه بیشتر به رویایهای مسافران نزدیک تر باشد. این سری نیز در دو نوع دومحوره و سهمحوره ساخته میشود که در نوع اول طول و وزن مجاز کلی برابر با 12.3 متر و 19 تن دارد و در نوع سه محوره که وزن مجاز ناخالص آن به 26.5 تن میرسد، میتواند دارای دو طول 13 و 13.8 متری باشد. عرض این اتاق برابر با 2.55 متر و ارتفاع آن 3.8 متر است. جای بار نیز در این سری مثل اتاق 9700 است و برای آن دو تعداد صندلی 49 نفره در حالت دو محوره و 57 نفره برای نوع سه محوره در نظر گرفته شده است. پیشرانه D11K نیز مشترک با سری 9700 است با این تفاوت که در این جا دیگر خبری از موتور 380 اسب بخاری نیست و در قدرت 430 و 460 اسبی در دسترس هستند. نقطه تمایز این سری با سری 9700 در خط سفید زیر شیشههای جانبی است.
سری 9700، یک محصول استراتژیک
این سری یکی از شناختهشدهترین سریها برای ما ایرانیان است و سالهاست که سری 9700 در کشورمان وجود دارد و میتوان گفت بهترین اتوبوس موجود در ایران از نظر کارایی، ضریب اطمینان و ایمنی همین اتوبوس است. سری 9700 از سال 2001 وارد ناوگان اتوبوسهای ولوو شد و تا الان 3 نسل از آن تولید شده که نسل اول و دوم آن در کشورمان موجود است. این سری در واقع بین سری 9500 که یکی سری ارزانقیمت است و همچنین سری 9900 که بالاترین سری اتوبوسهای ولووست، قرار میگیرد.
9700 دارای چندین سری است که برخی از آنها بسیار معروف شدند. یکی از این تولیدات از دسته B12ها بودند که با دو نام B12B و B12TX از بقیه شناختهتر شدند. سومین نسل که به نام UG شناخته میشود، از سال 2012 در بین تولیدات ولوو قرار گرفته و در واقع یک فیسلیفت جزئی از سری NG یا همان نسل قبلی است.
پیشرانههای قرار گرفته روی این سری متفاوت هستند به طوری که در برخی مناطق اروپایی و خارج از این قاره از شاسیهای B9R و B13R زیر این اتاق استفاده شده است و در بقیه مناطق اروپا از دو شاسی B8R و B11R. ضمن اینکه هر چند پیشرانه اصلی در حال حاضر دارای استاندارد یورو 6 شده اما موتور با استاندارد یورو 5 نیز برای این اتاق قابل خریداری است. این اتاق در هر دو نوع دومحور و سهمحور ساخته میشود که در نوع اولی دارای فضای بار 10.5 متر مکعبی و در نوع دوم دارای فضای باری به میزان 12 متر مکعب است.
همچنین این سری در جلو از محوری با فنربندی مستقل استفاده میکند که ولوو در سال 2012 از آن رونمایی کرده بود و در آخرین نسل از کشندههای سری FH نیز از آن بهره گرفت. پیشرانه این سری یک موتور 11 لیتری یورو 6 با 3خروجی 380 و 430 و 460 اسب بخار است که به ترتیب گشتاورهایی به میزان 1800، 2050 و 2200 نیوتن متر دارد. جعبه دنده مشترک با سری 9500 با 12 دنده و به صورت خودکار است.
ولوو همچنین روی این سری علاوه بر دو سیستم کمک ترمز EBS (سیستم ترمز الکترونیکی) و سامانه پایداری ESP از ترمز موتوری پر قدرت و معروفش یعنی VEB نیز استفاده کرده است تا راننده و سرنشینان، توقفی امن و راحت در مواقع بحرانی داشته باشند. طول این اتوبوس از 12.3 متر شروع میشود و میتوان آن را در دو طول 13 و 13.8 متری نیز سفارش داد. ضمن اینکه عرض آن برابر با 2.55 متر است اما ارتفاع نیز دارای دو اندازه 3.6 و 3.8 متر است.
* مهندس علیرضا داودی