آشنایی با سیلندرها و انواع آن در پیشرانهها
قلب پیشـرانه
عصر خودرو: موتور خودرو را میتوان به قلعهای تشبیه کرد که هر چند عمل اصلی در اتاق فرماندهی آن انجام میشود اما این قلعه بدون افراد و پایگاههای جانبی آن، غیرقابل استفاده خواهد بود. حال اگر این اتاق فرماندهی را بخواهیم در نظر بگیریم که کار اصلی پیشرانه در آن انجام شود، باید این محل را سیلندرها بدانیم. هر چند که امروزه از ECU به عنوان مغز متفکر خودرو یاد میشود اما از آنجایی که از شروع پیدایش موتورهای درونسوز تا امروز، سیلندر محل تولید انرژی حرکتی بوده، پس بهتر است تا سیلندر را قلب و اتاق فرماندهی پیشرانه بنامیم. در واقع اعمال اصلی سوخت و ساز موتور در این قسمت صورت میگیرد و هر نوع پیشرانهای با هر تکنولوژی، در این قسمت چندان فرقی با دیگری نخواهد داشت.
Friday 20 November 2015 - 13:56:00
به گزاش پایگاه خبری «عصر خودرو»، سیلندر در واقع یک استوانه سر و ته باز با بدنهای کاملا صاف و صیقلی است. پیستون درون آن بالا و پایین میرود و در بالای آن سر سیلندر قرار میگیرد. مخلوط سوخت و هوا در آن فشرده میشود تا در کاسه احتراق منفجر شود و انرژی گرمایی خود را آزاد کند. سیلندرها در بلوک اصلی موتور قرار دارند و ممکن است بر اساس نوع طراحی موتور، آرایش و قرارگیری متفاوتی داشته باشند. اما از آنجایی که سیلندر محل ایجاد نیرو و آزاد شدن انرژی سوخت است، باید در عین اینکه دارای سازه محکمی است، مراقبتهایی در طراحی آن نیز در نظر گرفته شود. چراکه نباید یک خرابی ساده در آن منجر به از کار افتادن همیشگی موتور و تعویض آن شود. به همین خاطر، امروزه معمولا سیلندرها را در پیشرانه به صورت یکتکه با بلوک موتور نمیسازند. هر چند که نمونههای یکتکه نیز موجود بوده و ساخته میشوند. بر همین اساس، موتورها از نظر ساختار سیلندرها به دو دسته تقسیم میشوند؛ سیلندرهای یکپارچه با بلوک موتور و سیلندرهای بوشی.
سیلندرهای یکپارچه با بلوک موتور:
در این نوع از پیشرانهها، اگر از بالا به بلوک موتور نگاه کنیم، سطح روی آن در اطراف دهانه سیلندر بدون خط خاصی که نشان از وجود یک بوش (استوانه فلزی) در آن باشد، خواهد بود. به این ترتیب، بلوک موتور به صورت یکپارچه ریختهگری شده است و سیلندرها در داخل آن به صورت یکپارچه قرار گرفتهاند. عیب این نوع از موتورها در این است که در اثر کارکرد و یا خرابی سیلندر، باید داخل آن را تراشکاری کنیم. به این ترتیب، قطر سیلندر بزرگتر میشود که نیاز به استفاده از پیستون بزرگتر را لازم میکند. (در این هنگام گفته میشود که مثلا سیلندر از قطر استاندارد، به 5 یا 10 و یا شمارههای بالاتر بر اساس تعریف خود کارخانه سازنده موتور، تغییر کرده است. به همین خاطر باید برای آن از پیستون با همان شماره که به صورت استاندارد توسط کمپانیهای قطعهساز ساخته میشود، استفاده کرد.) این افزایش قطر چندین بار میتواند صورت بگیرد تا جایی که سیلندر باید دوباره بوش خورده و با کاهش قطر آن به اندازه اصلی و استاندارد بازگردد. این موتورها معمولا توانایی تحمل فشارهای بیشتری دارند.
سیلندر با بوش جداگانه:
اگر از بالا به این سیلندرها نگاه کنیم، متوجه وجود یک بوش به عنوان سیلندر خواهیم شد. اما خود این بوشها به دو دسته تر و خشک تقسیم میشوند. بوشهای تر، دارای فضای بازی در اطراف خود هستند که آب در این فضا جریان داشته و مستقیما با بدنه بوش در تماس است. این در حالی است که بوشهای خشک، خنک شدن خود را از طریق راهگاههای آبرسانی در اطرافشان تجربه میکنند.
اگر از بالا به بلوک موتور با بوش تر نگاه کنیم، به وضوح این بوش و فضای خالی اطراف آن دیده میشود.
این در حالی است که در نمونه بوش خشک، حتی ممکن است مثل سیلندر یکپارچه، سطح بلوک موتور کاملا در اطراف سیلندر پوشیده باشد و فقط تغییر رنگ بوش با بدنه، نشان از وجود بوش بدهد.
مزیت این نوع سیلندرها در این است که همیشه از پیستون استاندارد در تعمیرات آن استفاده میشود و در صورت خرابی بوشها، به راحتی قابل تعویض هستند.
البته این تعویض برای نمونههای خشک، سخت و همراه با تراشکاری است که معمولا مثل نمونه یکپارچه با آن برخورد میشود.
پورت و پولیش سیلندر:
یکی از کارهایی که در زمان باز شدن موتور و تعمیر اساسی آن انجام میشود، پورت و پولیش سیلندر است. به این معنی که با استفاده از یک برگه سنباده که روی چند میله مخصوص بسته میشود، با کمک دریل برقی مخصوصی جداره سیلندرها را سنباده میزنند. این کار باعث میشود تا اگر در اثر کارکرد موتور یا خرابی رینگها، جداره سیلندر دارای خط و خش شده باشد، جداره دوباره صاف و صیقلی شود و همچنین لبهای که معمولا در بالای سیلندر و به مرور زمان ایجاد میشود، به این ترتیب از بین برود. البته این کار باعث ایجاد کمی زبری روی جداره سیلندر میشود که باعث آببندی بهتر رینگ با بدنه سیلندر و در نتیجه افزایش کمپرس موتور خواهد شد. این کار معمولا در ظرف چند دقیقه و بدون باز کردن کامل موتور و از بالای آن انجام میشود. البته پورت و پولیش برای سرسیلندر و کاسه احتراق و سوپاپها نیز انجام میشود که به خاطر صیقلی شدن مسیر، ورود هوا و سوخت و خروج گاز از سیلندرها بهتر و راحتتر صورت میگیرد.
برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید و جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصر خودرو (https://telegram.me/asrekhodro ) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.