اختصاصی «عصرخودرو»
عیب‌یابی خودرو به زبان ساده؛ عیب‌یابی سیستم برفپاککن
عصر خودرو- سیستم برفپاککن که در عموم موارد از آن غافل هستیم، یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های خودرو است که نقشی مهم در ایمنی راننده را ایفا می‌کند.
عصر خودرو- سیستم برفپاککن که در عموم موارد از آن غافل هستیم، یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های خودرو است که نقشی مهم در ایمنی راننده را ایفا می‌کند.
به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو»، خرابی برف پاک کن و عدم تمیزکاری مناسب شیشه، گاهی ممکن است بسیار به ضرر راننده در شرایط بحرانی تمام شود. برف‌پاک‌کن‌ها عموما به نگهداری ناچیزی احتیاج دارند و هزینه تعمیرات و نگهداری آنها نیز ناچیز است، بنابراین بهتر است مشکلات آن را جدی گرفته و به‌موقع درصدد رفع آنها برآییم.
دوستدار پاکیزگی شیشه جلو
اساس کار کلی برفپاککن ساده است. یک موتور الکتریکی به کمک یک گیربکس کوچک، بازوی اصلی برفپاککن را به صورت رفت و برگشتی حرکت داده و حرکت خطی رفت و برگشتی بازو به حرکت رفت و برگشتی بازوی تیغه‌ها تبدیل می‌شود. مجموعه موتور برفپاککن و میله‌بندی‌های آن عموما در قسمت ناودانی زیر شیشه جلو جاسازی می‌شود.
موتور برفپاککن برای ایجاد حرکت رفت و برگشتی، از یک میله کمکی با مکانیسمی مشابه شاتون استفاده می‌کند. این اهرم، حرکت دورانی محور موتور را به حرکت خطی بازوی اصلی تبدیل می‌کند.
برای راه‌اندازی موتور برفپاککن به یک مدار کنترل یا اصطلاحا مدار تایمر احتیاج داریم. در خودروهای قدیمی‌تر، مدار تایمر به عنوان یک مجموعه سخت‌افزاری کنترلی مستقل در داخل داشبورد نصب می‌شود. در برخی از خودروها مدار تایمر با مجموعه دسته‌برف‌پاک‌کن یکپارچه است (نظیر پراید). در خودروهای جدیدتر (نظیر تندر90، پژو 206 و عموم خودروهای مدرن امروزی) مدار تایمر مستقل وجود نداشته و ماژول کنترل مرکزی (BCM) به صورت نرم‌افزاری حالات مختلف برفپاککن را راه‌اندازی می‌کند.
مدار تایمر چه سخت‌افزاری باشد و چه عملکرد آن در قالب نرم‌افزار برای BCM تعریف شده باشد، به ما کمک می‌کند که حالت‌های کاری مختلف برای برفپاککن تعریف کنیم. در عموم خودروها این حالات شامل تعریف سرعت‌های مختلف برای موتور و حالتی موسوم به حالت تایمر و یا اتوماتیک است که برفپاککن با یک تاخیر زمانی، حرکت رفت و برگشتی انجام می‌دهد. در برخی خودروها وقفه زمانی حالت اتوماتیک ثابت بوده و در برخی خودروها به سرعت حرکت وابسته است. در برخی خودروها می‌توان به صورت دستی با پیچاندن درجه نصب شده روی اهرم برفپاککن، مقدار این تاخیر را به دلخواه تنظیم کرد.
عموم برف‌پاک‌کن‌ها عضوی به نام صفحه موقعیت صفر دارند. این صفحه که در داخل موتور برفپاککن نصب می‌شود، موقعیت حالت سکون تیغه‌ها را تعریف می‌کند. بنابراین اگر در هنگامی که برف‌پاک‌کن‌ها در اواسط کورس حرکتی خود هستند، اهرم را به موقعیت خاموش تغییر وضعیت دهیم، برف‌پاک‌کن‌ها ساکن نشده و به حرکت ادامه می‌دهند تا هنگامی که به موقعیت عادی خود برسند و سپس ساکن شوند.
برخی خودروها سنسور باران دارند. این سنسور می‌تواند از نوع چشمی مادون قرمز دارای فرستنده و گیرنده برای تشخیص قطرات آب بوده و یا بر اساس امواج اولتراسونیک کار کند. در این خودروها حالات کاری برفپاککن بسته به شدت بارش به صورت خودکار راه‌اندازی می‌شود.
عیب‌یابی سیستم برفپاککن
عیوب سیستم برفپاککن تنوع زیادی نداشته و در بیشتر موارد مشکلات آن در مستهلک‌شدن تیغه‌ها خلاصه می‌شود اما پاره‌ای از مشکلات نیز هستند که در صورت بروز باید شناسایی و رفع شوند.
تیغه‌ها با صدای ناهنجاری روی شیشه کشیده می‌شوند
صدای بلند و غیرعادی کشیده‌شدن تیغه بر سطح شیشه نشانه کهنگی و مستهلک‌شدن لاستیک تیغه است. این مشکل اگر از مایع شیشه‌شور مناسبی استفاده نکنید و یا شیشه دارای مقدار زیادی آلودگی بوده (خصوصا آلودگی چسبناک نظیر شیره درخت) و سطح آن خشک باشد نیز به وجود می‌آید. باید در نظر داشت که به غیر از شرایط بارندگی، هرگز بدون استفاده از شیشه‌شور برفپاککن را روشن نکنید چرا که عمر تیغه‌ها بسیار کاهش یافته و خطر خراشیدگی سطح شیشه نیز وجود دارد. گاهی مغزی فلزی نگهدارنده لاستیک تیغه نیز از جای خود بیرون می‌زند و به سطح شیشه خراشیده می‌شود. در صورت مشاهده این موضوع، قبل از آنکه به شیشه آسیب جدی وارد شود، تیغه را تعویض کنید.
برفپاککن کار نمی‌کند
اگر هیچ یک از حالات برفپاککن کار نمی‌کنند، ابتدا سلامت فیوز تغذیه دسته راهنما و برفپاککن و فیوز موتور برفپاککن را بررسی کنید. در صورت سلامت فیوز تغذیه، ممکن است مدار تایمر خراب شده باشد و یا زغال موتور برفپاککن تمام شده و یا اتصال بدنه آن قطع شده باشد. در خودروهایی که BCM دارند، این ایرادات را با کمک دستگاه دیاگ می‌توان رصد کرد. گاهی ممکن است گیر کردن موتور برفپاککن به دلایلی نظیر یخ‌زدگی سطح شیشه و یا گیر مکانیکی در اهرم‌بندی، سیستم را وارد حالت حفاظتی کرده باشد و BCM اجازه فعالیت به برفپاککن ندهد. اگر برخی حالات برفپاککن کار نمی‌کند (مثلا دور تند فعال نمی‌شود) باید به سراغ موتور برفپاککن و تایمر رفت. برخی خودروها برای حالات دور کند و تند موتور برفپاککن، فیوزهای مجزا دارند که سوختن یکی از آنها موجب کار‌نکردن سرعت مربوطه خواهد شد.خرابی مدار تایمر، قطع ارتباط رشته سیم در مسیر، شل‌شدن اتصال بدنه‌ها و یا خرابی کنتاکت‌های خود دسته برفپاککن نیز این معضل را ایجاد می‌کند.
برفپاککن به‌درستی کار نمی‌کند و موتور صدای غیر عادی دارد
کندی و یا گیجی برف‌پاک‌کن‌ها به همراه صدای غیرعادی موتور، حکایت از شل‌شدن پایه‌های موتور برفپاککن دارد. موتور برفپاککن برای حرکت‌دادن صحیح تیغه‌ها، از پایه‌های خود به عنوان تکیه‌گاه استفاده می‌کند. صدای غیرعادی موتور برفپاککن می‌تواند نشانه گیر مکانیکی و یا خرابی زغال‌ها نیز باشد.
چشمی شیشه‌شور به صورت صحیح آب را پخش نمی‌کند
به کمک یک سوزن می‌توان زاویه پاشش صحیح چشمی‌ها را تنظیم کرد. گاهی گرفتگی و رسوب درون چشمی می‌تواند موجب پاشش نادرست شود. برای رفع گرفتگی می‌توان از مفتول باریک فلزی استفاده کرد.
شیشه شور کار نمی‌کند
برخی خودروها برای پمپ شیشه‌شور فیوز مستقل دارند پس ابتدا شرایط فیوز را بررسی کنید. در حالت موتور خاموش و سوئیچ باز، صدای پمپ شنیده می‌شود. بنابراین در صورت شنیدن صدای پمپ و عدم خروج آب، ممکن است مایع مخزن تمام شده باشد و یا شلنگ انتقال از نقطه‌ای دچار نشتی و قطع ارتباط شده باشد. کار‌نکردن خود پمپ نشانه قطعی سوکت و یا سوختن خود موتور است. اگر هنگام فعال کردن شیشه‌شور، برف‌پاک‌کن‌ها همزمان فعال نشوند، ممکن است کنتاکت داخلی خود دسته برفپاککن خراب شده و فرمان صادر نمی‌کند و یا مدار تایمر ایراد دارد.
پیچ پایه‌های موتوربرف پاک‌کن همواره باید محکم باشد
تیغه‌ها تنها هنگام مرطوب بودن سطح شیشه مجاز به حرکت هستند
مدار تایمر
حالات مختلف عملکرد نادرست تیغه‌ها که نشانه پایان عمر مفید آنهاست
جهت پاشش چشمی‌ها با سوزن قابل تنظیم است
نویسنده: عارف منظری