به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» روزنامه شرق نوشت: «زنگ زده بود و پشت تلفن گریه میکرد، میگفت دوستش در بزرگراه تصادف کرده و از او خواسته برای کمک سراغش برود. به صحنه تصادف که رسیده بود، فهمید دوستش مست لایعقل بوده و با سرعت زیاد چپ کرده و هم به خودش و هم به چند نفر دیگر آسیب زده بود. از این شاکی نبود که چرا دوست درسخوان دانشگاه رفته امروزیاش چنین خطایی کرده، از این شاکی بود که بقیه دوستان دیگرش رانندگی در مستی را کار با حالی میدانند که اگر آدم مواظب باشد و کمی احتیاط کند، مشکلی پیش نمیآید. این را که گفت، ادامه داد برخی از خودروهای این جماعت، شبها میخانه سیار است، خیابانها و بزرگراهها را میچرخند و مینوشند و هر شب یک یا چند نفرشان تصادف میکنند... .
این در شرایطی است که جریمه رانندگی در حالت مستی با مبلغ400 هزارتومانی بیشترین مبلغ برای یک تخلف رانندگی در ایران است. این میزان جریمه از ابتدای امسال قانونی و اجرا شد. با وجود این هنوز رانندگانی هستند که در شرایط مستی پشت فرمان مینشینند و خیابانها و بزرگراهها را با سرعت دیوانهوار ویراژ میدهند.
بسیاری این میزان جریمه سنگین برای رانندگی در مستی را ناشی از ممنوعیتها و محدودیتهای شرعی برای مصرف نوشیدنی الکلی میدانند و تصور میکنند که این کار یکی از محدودیتهای اجتماعی اعمال شده در کشور ماست و فقط مختص اینجاست.
با این حال نگاهی به قوانین دیگر کشورها نشان میدهد تقریبا در همه جای دنیا سختگیرانهترین جریمهها در قوانین راهنمایی برای رانندگی در شرایط مستی است.
این بخشی از قوانین در کشورهای مختلف چهار گوشه دنیاست:
در کانادا در کمترین حالت بار اول هزار دلار جریمه و یک سال ضبط گواهینامه، بار دوم 30روز حبس و دو سال ضبط گواهینامه؛ بار سوم به بعد چهار ماه حبس، سه سال ضبط گواهینامه شامل حال راننده میشود.
در آلمان هزار یورو جریمه به علاوه باطل شدن گواهینامه و حضور در کلاس اجباری مضرات الکل و رفتار احمقانه و در صورت تکرار، حبس.
در اسپانیا 500 یورو جریمه و اگر فرد سابقهدار باشد، هزار یورو. در صورتی که درصد الکل در خون راننده خاطی از حدی بیشتر باشد، زندان و محکومیت به خدمات اجتماعی و ابطال گواهینامه در انتظار اوست.
در هلند بستگی به مقدار الکل و مدت زمان دریافت گواهینامه فرد دارد و مجازات جریمه نقدی تا هزار یورو و ابطال گواهینامه به علاوه کار اجباری و زندان هم شامل آن میشود. به غیر از این فرد خاطی به یک دوره آموزشی اجباری نیز فرستاده میشود که هزینه آن ٨٥ یورو است.
در استرالیا بسته به میزان الکل خون و سابقه افراد نوع جریمه متفاوت است اما متوسط مبلغ جریمه در ایالت استرالیای غربی 500 دلار است.
در بلژیک هم جریمه رانندگی در مستی بسیار سنگین است و از هزار و 200یورو شروع میشود و تا سه هزار یورو هم خواهد رسید. به غیر از این ابطال گواهینامه هم بخشی از جریمه فرد خاطی است.
در شهر دوبی در امارات متحده عربی حدود 20هزار درهم و تعلیق گواهینامه به سه ماه و گاهی حبس شامل حال راننده میشود.
در ترکیه 800لیر و شش ماه ضبط گواهینامه جریمه رانندگی در مستی است.
در نروژ حداقل مصرف الکل و رانندگی در این وضعیت تعلیق شش ماه تا یک سال گواهینامه فرد و همچنین جریمه نقدی به میزان نصف حقوق فرد خاطی را به همراه خواهد داشت.
در ایتالیا جریمه رانندگی در مستی بین 400تا هزار یورو جریمه و ضبط گواهینامه تا سه ماه برای بار اول است، در صورت تکرار گواهینامه رانندگی فرد باطل میشود و او باید دوباره برای دریافت گواهینامه اقدام کند که هزینهای در حدود دو هزار یورو دارد.
در فنلاند جریمه بر اساس درآمد و حقوق ماهانه فرد تعیین میشود و همچنین تا شش ماه زندان، به علاوه، محرومیت از رانندگی به مدت یک تا پنج سال در انتظار راننده است.
در آمریکا قوانین ایالت به ایالت فرق میکند؛ به عنوان مثال در واشنگتن جریمه میانگین سه ماه تعلیق گواهینامه، توقف خودرو و درج در سوابق برای هفت سال به علاوه جریمه بین ٩٤٥ تا پنج هزار دلار در انتظار فرد است.
قانون و آمارها چه میگویند
روز چهارشنبه رئیس پلیس راهور ناجا در حاشیه گردهمایی بینالمللی ایمنی راه در سخنانی با اشاره به مهمترین موضوعات در بروز حوادث ترافیکی گفت: بستن کمربند ایمنی برای رانندگان، کنترل سرعت خودروها در جادهها، استفاده از تلفن همراه در حین رانندگی، سوءمصرف الکل و مواد روانگردان، جزء مهمترین موضوعات و تخلفات حادثهساز در حوادث ترافیکی کشور تلقی میشود که پلیس آنها را مورد توجه قرار داده است؛ به طوری که بیشترین جریمه مربوط به استفاده از الکل در رانندگی است که رقم آن 400 هزار تومان است.
به غیر از این چندی پیش «عباس جعفریدولتآبادی»، دادستان تهران، نیز در نخستین جلسه شورای معاونان دادسرای عمومی و انقلاب تهران با موضوع «سیاستها و برنامههای دادسرای تهران» در سال ١٣٩٥ اعلام کرد: «در بازدیدهایی که از دو دادسرای ارشاد و راهور انجام شد، با آمار در خور توجه رانندگی حین مستی و شرب خمر مواجه بودیم که نیازمند تحلیل، بررسی و اتخاذ تدابیر مناسب است.» وی در توضیح، آمار پروندههای رانندگی در حال مستی شهر تهران در سال ١٣٩٤ را دوهزار و 900فقره اعلام کرد و از سرپرستان نواحی خواست برای مقابله با این گونه جرائم اقدامهای لازم را انجام دهند. هنوز آمار سال ٩٥ در این زمینه اعلام نشده است اما با توجه به اشاره رئیس پلیس راهور به این موضوع در میان مهمترین موضوعات در بروز حوادث ترافیکی به نظر میرسد این آمار در سال ٩٥ هم همچنان چشمگیر است. مصرف مشروبات الکلی و رانندگی در این شرایط در حالی است که به جز ممنوعیتهای قانونی و جریمههای سنگین، به لحاظ شرعی و قانونی نیز ممنوعیتهایی دراینباره وجود دارد.
با این حال بر اساس قوانین جاری، به گفته حقوقدانان رانندگی در حالت مستی متضمن دو نوع مجازات است: نخست مجازات شرب خمر و دیگری تشدید در مجازات رانندگی. به این معنا، فردی که در حالت مستی رانندگی میکند، علاوه بر جریمه چهارمیلیون ریالی، گواهینامهاش شش ماه ضبط میشود و این متخلفان به مراجع قضائی معرفی میشوند. راننده مست اگر هنگام رانندگی مرتکب جرم شود اما این جرم با تصادف همراه نباشد، به مجازات در تخلف رانندگی و مجازات شرب خمر محکوم خواهد شد اما اگر راننده مست در حالت مستی مرتکب تصادف شود به مجازات در تخلف رانندگی، مجازات شرب خمر و مجازات صدمههای غیر عمدی محکوم خواهد شد.»